مراقبت از کودکان در آلودگی هوا، قاتل خاموش را دور نگه دار!

آلودگی هوا برای کودکان، یکی از بزرگترین تهدیدهای سلامتی در شهرهای بزرگ است. کودکان برای رشد سالم به هوای پاک نیاز دارند، چطور از آن‌ها در مقابل آلودگی هوا مراقبت کنیم؟ 

آلودگی هوا در جهان

نود و نه درصد از مردم جهان در مکان‌هایی زندگی می کنند که هوا در آن‌ها ناسالم تلقی می‌شود. هنگامی که کودکان هوای سمی تنفس می‌کنند، به سلامت آن‌ها آسیب می‌رسد و آینده آن‌ها به خطر می‌افتد. در این مقاله به شما کمک می‌کنیم راهکارهایی را برای مراقبت از کودکان در هوای آلوده به کار ببرید تا کمتر آسیب ببینند.

آلودگی هوا چه تاثیری بر سلامت ما دارد؟

آلودگی هوا عامل 26 درصد مرگ و میر نوزادان در سراسر جهان و بیشتر مربوط به عوارض ناشی از وزن کم هنگام تولد و زایمان زودرس است. آلودگی هوا ارتباطی مستقیم با بیماری‌های کشنده دارد  و می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی و محیط زیست ایجاد کند.

آلاینده‌های موجود در هوا وارد ریه‌ها و جریان خون می‌شوند که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و تنفسی، سکته مغزی و سرطان ریه و همچنین مشکلات سلامتی را برای زنان باردار و نوزادانشان افزایش می‌دهد.

چطور بفهمیم هوا آلوده است؟

میزان آلودگی هوا بسته به مکان و زمان می‌تواند متفاوت باشد. برای اطلاع از آلودگی هوا اطلاعات کیفیت هوا در برنامه‌های آب و هوا یا اخبار را چک کنید. آیا محله شما کارخانه‌های فعال دارد، یا حاوی ترافیک بسیار است؟ اگر پاسختان مثبت است، احتمالا در معرض سطوح بالایی از آلودگی هوا قرار دارید. آلودگی هوا همیشه با چشم دیده نمی‌شود، اما اگر هوای بیرون آلوده به نظر می‌رسد، یا اگر می‌توانید مه خاکستری یا زرد را در هوا ببینید، اغلب نشانه‌ای از کیفیت پایین هوا است.

آلودگی هوا برای کودکان، چرا بیشتر در معرض خطر هستند؟

همانطور که کودکان در حال رشد هستند، ریه‌ها و مغز در حال رشد آن‌ها در برابر آلودگی هوا آسیب‌پذیر می‌شود. سیستم ایمنی بدن آن‌ها ضعیف‌تر از بزرگسالان است که آن‌ها را در برابر ویروس‌ها، باکتری‌ها و سایر عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند، خطر ابتلا به عفونت تنفسی را افزایش و توانایی آن‌ها را برای مبارزه با آن را کاهش می‌دهد.

کودکان خردسال سریع‌تر از بزرگسالان نفس می‌کشند و هوای بیشتری نسبت به وزن بدن خود دریافت می‌کنند، تنفس آن‌ها اغلب از طریق دهان است که باعث می‌شود آلاینده‌های بیشتری را جذب کنند. آن‌ها همچنین به زمین نزدیک‌تر هستند و در این سطح، برخی از آلاینده‌ها به حداکثر غلظت می‌رسند.

تاثیر آلودگی هوا بر کودکان 

آلودگی هوا هم اثرات فوری و هم درازمدت برای سلامتی کودکان ایجاد می‌کند که می‌تواند غیرقابل برگشت باشد.

آلودگی هوا با بیماری‌های تنفسی مانند ذات‌الریه، برونشیت و آسم مرتبط است که شرایط بهداشتی زمینه‌ای را تشدید می‌کند و به رشد جسمی و شناختی کودکان آسیب می‌رساند. در نتیجه، سایر زمینه‌های زندگی کودکان می‌تواند تحت تأثیر قرار بگیرد. مثلا هنگامی که کودکان بیمار می‌شوند، ممکن است مدرسه را از دست بدهند و پتانسیل یادگیری و رشد آن‌ها محدود شود. 

اثرات آلودگی هوا می‌تواند تا آخر عمر باقی بماند. بزرگسالانی که در کودکی در معرض آلودگی هوا بوده‌اند، در مراحل بعدی زندگی دچار مشکلات تنفسی می‌شوند.

تاثیر آلودگی هوا در دوران بارداری 

بدن یک زن می‌تواند مواد شیمیایی مضر را از هوا جذب و آن‌ها را در دوران بارداری و شیردهی به کودک خود منتقل کند. آلودگی هوا می‌تواند به طور جدی بر سلامت جنین تأثیر بگذارد و منجر به پیامدهای منفی بارداری مانند سقط جنین، زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد شود و بر رشد سالم مغز کودکان تأثیر بگذارد.

علائم مسمومیت آلودگی هوا در کودکان 

با مشاهده علائم مسمومیت آلودگی هوا در کودکان، آن‌ها را نزد پزشک ببرید. علائم مسمومیت آلودگی هوا در کودکان عبارتند از: 

• خشکی/تحریک چشم، سردرد، خستگی، آلرژی یا تنگی نفس
• کودکان مبتلا به آسم ممکن است حملات شدیدتر آسم، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرفه یا خس‌خس سینه را تجربه کنند.

چگونه از کودکان در برابر آلودگی هوا مراقبت کنیم؟

آلودگی هوا فقط مربوط به کلان‌شهرهای ایران نیست، بلکه یک معضل جهانی است. راهکارهایی هست که می‌توانیم برای کاهش قرار گرفتن کودکان در معرض آلودگی هوا انجام دهیم. این راهکارها به دو سطح داخل خانه و فضای بیرون از خانه تقسیم می‌شود:

مراقبت از کودکان در برابر آلودگی هوا در فضای باز

در مقابله با آلودگی هوا برای کودکان در فضای باز، راهکارهای زیر را انجام بدهید:

• اطلاعات کیفیت هوا را در جایی که زندگی می‌کنید به صورت روزانه کنترل کنید.

هنگامی که آلودگی هوا بسیار شدید است، اجازه ندهید کودکان فعالیت‌های شدید انجام بدهند. بازی یا ورزش کودکان باید به حداقل برسد.

• سعی کنید در روزهای آلوده، کمتر در سطح شهر و به ویژه در مناطق پرترافیک تردد کنید. سفر در ساعاتی از روز که آلودگی هوا کمتر است، می‌تواند به کاهش قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا کمک کند.
• هنگامی که آلودگی هوا بسیار شدید است، اجازه ندهید کودکان فعالیت‌های شدید انجام بدهند. بازی یا ورزش کودکان باید به حداقل برسد، به ویژه اگر کودکان دچار شرایط پزشکی مانند آسم یا سایر عفونت‌های تنفسی هستند.
• هنگامی که آلودگی هوای بیرون بسیار زیاد است، سعی کنید کودک را در خانه نگه دارید.

محافظت از کودکان در برابر آلودگی هوا در داخل خانه

• از سوخت‌ها و فن‌آوری‌های پاک‌تر برای پخت و پز، گرم کردن و روشنایی خانه استفاده کنید. 
• با باز کردن پنجره ها و استفاده از فن‌های خروجی برای خروج گرما و بخار، از تهویه مناسب منطقه پخت مطمئن شوید. اگر تهویه آشپزخانه سخت است، در صورت امکان در بیرون از خانه آشپزی کنید.
• اجاق‌ها، دودکش‌ها و سایر وسایل را به گونه‌ای نگهداری کنید که سوخت را به طور مؤثر بسوزانند.
• زنان باردار و کودکان را از دود دور نگه دارید.
• در داخل خانه یا نزدیک کودکان یا زنان باردار سیگار نکشید و از اطرافیانتان نیز بخواهید این موضوع را رعایت کنند. 

• از منابع متداول آلاینده‌های داخل ساختمان مانند محصولات ساختمانی و رنگ، لوازم تمیزکننده و مواد شیمیایی خانگی آگاه باشید. شمع یا بخور روشن نکنید و از اسپری کردن خوشبوکننده‌های هوا بپرهیزید.
• تصفیه‌کننده‌های با کیفیت در داخل ساختمان نصب کنید.
• رژیم غذایی و سبک زندگی سالم می‌تواند به کاهش تأثیر کلی آلودگی هوا بر کودکان کمک کند. هر چه کودک سالم‌تر باشد، احتمال بروز عوارض سلامتی در اثر قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا کمتر می‌شود. این سبک زندگی شامل تغذیه انحصاری با شیر مادر در ۶ ماه اول زندگی کودک، انجام به موقع واکسیناسیون کودکان، رژیم غذایی سالم و فراهم کردن فرصت‌های زیادی برای بازی و فعالیت بدنی کودکان است.

• 

• خلاصه

• آلودگی هوا توسط بدن زن باردار جذب و به جنین منتقل می‌شود که مشکلاتی مانند زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد را به همراه دارد. عوارض آلودگی هوا برای کودکان بیشتر از بزرگسالان است چون سیستم ایمنی آن‌ها قوی نشده و آن‌ها در حال رشدند. آلودگی هوا برای کودکان با بیماری‌های تنفسی مانند ذات‌الریه، برونشیت و آسم مرتبط است که شرایط بهداشتی زمینه‌ای را تشدید می‌کند و به رشد جسمی و شناختی کودکان آسیب می‌رساند. با مشاهده علائم مسمومیت آلودگی هوا در کودکان مانند خشکی چشم، سخت نفس کشیدن و خس‌خس سینه، آن‌ها را نزد پزشک ببرید.