برخی از زوجها ابراز میکنند که به رغم چندین بار تلاش برای حاملگی و علاقه به داشتن فرزند، موفقیتی در این راه به دست نیاوردهاند. در ادامه این مطلب به عواملی اشاره شده است که باعث بالا رفتن احتمال حاملگی و کاهش مشکل ناباروری میشوند.
برخی از راهکارهایی که به شما کمک میکند با تقویت زمینههای تخمکگذاری و باردار شدن صاحب فرزند شوید عبارتند از:
۱-بهدستآوردن درکی بهتر از دوره عادت ماهیانه
اگر بدانید چرخه قاعدگی خودتان چگونه است و زمان آن به چه منوالی طی میشود، بخت حامله شدن را در خود افزایش دادهاید. اولین بخش این دوره با اولین خونریزی در طول دوره عادت شروع میشود. بدن، هورمونهایی چون هورمون محرک فولیکول یا به طور مخفف FSH را ترشح میکند که باعث ایجاد تخمک در داخل تخمدان میشود. بین روزهای دوم تا چهاردهم پس از آن، هورمونهایی که به ضخیم شدن دیوارهٔ رحم کمک میکنند، آماده تخمکگذاری و سپس سبب باروری تخمکها میشوند. به این مرحله، مرحله فولیکولی گفته میشود.
۲-اطلاع از اتفاقاتی که هنگام تخمکگذاری رخ میدهد
متوسط دوره قاعدگی بین ۲۸ تا ۳۵ روز است. تخمکگذاری معمولا بین روزهای ۱۱ و ۲۱ از چرخه قاعدگی رخ میدهد. ترشح هورمونی به نام luteinizing با عنوان کوتاه LH، سبب رهاسازی تخمکهای بالغ میشود. همزمان، مخاط دهانه رحم هم لغزندهتر میشوند تا به اسپرمها کمک کنند که راه خود را به سمت تخمکها آسانتر طی کنند.
۳-درک اهمیت زمانبندی
زنها با حدود ۱ تا ۲ میلیون تخمک به دنیا میآیند اما فقط میتوانند ۳۰۰ تا ۴۰۰ تخمکگذاری را در طول عمر خود پشت سر بگذارند. به بیان دیگر، معمولا فقط یک تخمک در هر ماه شانس بارداری را به زنان عرضه میکند. این تخمک در امتداد یکی از دو لوله فالوپ که تخمدان را به رحم متصل کرده سفر میکند. اگر زمانبندی مناسب باشد، اسپرم هم ممکن است این تخمک را در میانه راه ملاقات کند و سبب باروری آن شود. با این حال، اگر لقاح طی ۲۴ ساعت پس از زمانی رخ ندهد که تخمک تخمدان را ترک میکند، این تخمک در مسیر خود حل میشود و کیفیت و توان خود را از دست میدهد. از سوی دیگر، اسپرم شانس بیشتری برای ادامه حیات دارد: ۳ تا ۵ روز زندگی درون مسیر و تلاش برای پیدا کردن معشوق خود! بنابراین، شما و شریک زندگیتان اگر زمان تخمکگذاری را تخمین بزنید، میتوانید احتمال بارداری را بیش از میزان تصورتان افزایش دهید.
۴-محاسبه نتیجهبخشترین زمان
یک (و گاهی دو) روز قبل از اینکه تخمکگذاری شکل گیرد، بهترین زمان برای ایجاد رابطه جنسی با شریک زندگیتان و در نتیجه افزایش شانس حاملگی محسوب میشود. اگر شما دارای چرخه عادت ماهیانه ۲۸ روزه منظم باشید، میتوانید ۱۴ روز از زمانی که منتظر شروع دوره بعدی قاعدگی خود هستید را به عقب برگردید تا روزی را محاسبه کنید که فضایی حاصلخیز و نتیجهبخش درون واژن برای باروری شکل گرفته است. برنامهریزی برای مقاربت و همخوابی با همسرتان را در حوالی همین روز قرار دهید که به روزهای ۱۲ و ۱۴ معروف است. البته حتما هم در نظر داشته باشید که رابطه جنسی هر روزه در این زمان ممکن است سبب کاهش تعداد اسپرم مرد هم بشود. به گزارش سلامتآنلاین، سیکل قاعدگی ممکن است کوتاهتر یا طولانیتر هم بشود؛ بنابراین تهیه یک تقویم از عادت ماهیانه، به شما کمک میکند که روز مناسب و احتمال بالاتر بارداری را بهتر محاسبه کنید.
۵-محاسبه تخمکگذاری از طریق دمای بدن
پس از تخمکگذاری، هورمون پروژسترون بر پوشش داخلی رحم اثراتی میگذارد که سبب افزایش اندک دمای بدنتان میشود. اگر هر روز صبح قبل از خروج از رختخواب با یک دماسنج مبنا، حرارت بدنتان را اندازهگیری کنید، تخمین بهتری از زمان تخمکگذاری در بدنتان به دست خواهید آورد. دماسنج را از هر داروخانهای میتوان خرید. آنها ارزانند اما دقیقتر از راههای دیگر تشخیص زمان تخمکگذاری نیستند؛ با این حال با کمک راههای دیگر، تشخیص و تخمین درستتری را پیش رویتان میگذارند.
۶-استفاده از کیتهای تشخیص هورمونی
افزایش شدید ترشح LH که معمولا از ۳۶ ساعت قبل از تخمکگذاری رخ میدهد با استفاده از کیتهای اندازهگیری و سنجش میزان LH در ادرار قابل تشخیص است. این کیتهای تاحدود زیادی دقیق را نیز میتوان از داروخانهها خرید؛ با این حال امکان تست ادرار و تشخیص میزان ترشح LH هم در آزمایشگاهها هست.
۷-آخرین مرحله چرخه قاعدگی
در طول نیمه دوم سیکل قاعدگی که هورمون پروژسترون بر پوشش درون رحم برای کمک به تخمک بارور اثر میگذارد، اگر تخمک بارور نشود، از هم میپاشد و سطح پروژسترون نیز سقوط میکند. این اتفاق باعث میشود بین ۱۲ تا ۱۶ روز بعد، تخمک بیاستفاده همراه با خون و بخشی از بافت دیواره رحم از بدن خارج شود و فرآیند قاعدگی را پیش ببرد که ۳ تا ۷ روز طول میکشد.
۸-اثر وزن بر باروری
وزن بر شانس حاملگی اثرگذار است. اگر اضافه وزن دارید یا فردی چاق هستید، سعی کنید برای افزایش بخت باروری و بارداری، با کاهش میزان لازم و سالم، تناسب اندام خود را حفظ کنید. مطالعات نشان دادهاند زنانی که شاخص توده بدنی (BMI) آنها بالاتر از حد معمول بوده است، طولانیتر و بیشتر از زمان معمول افردی با شاخص توده بدنی طبیعیتر در انتظار حامله شدن ماندهاند. در نظر داشته باشید که کاهش حتی ۵ تا ۱۰ درصد از وزن هم میتواند به گونهای چشمگیر، باعث افزایش تخمکگذاری و احتمال بارداری شود. چاقی همچنین میتواند در مردان هم سطح تستوسترون را پایین ببرد و ناباروری را در آنها افزایش دهد. از سوی دیگر، پایین بودن بیش از میزان سالم وزن یا لاغری هم در افزایش احتمال ناباروری اثرگذار است.
۹-ارتباط سنوسال با شانس بچهدار شدن
احتمال باروری با افزایش سن، بویژه پس از اواسط دهه ۳۰ عمر کاهش کاهش پیدا میکند و حتی باعث کاهش شانس بچهدارشدن از طریق درمانی هم خواهد شد. کارشناسان معتقدند که اگر سنی زیر ۳۵ سال دارید و به رغم تلاش برای فرزندآوری، بیش از ۱۲ ماه یا یک سال در این زمینه موفق نشدهاید، یا به مدت ۶ ماه تلاش در صورتی که سنی بالاتر از ۳۵ سال دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
۱۰-نقش مردان در کاهش باروری
مطالعات نشان داده است که کاهش حرک اسپرم و تعداد آن به عنوان نشانی از عملکرد جنسی با سن مردها مرتبط است اما سن خاصی را نمیتوان مشخص کرد که به طور قطع باعث شود مردی کهنسال هم نتواند پدر کودکی شود. در تحقیقی مشخص شده است که باردار کردن زن در مردان ۴۵ ساله و یا بالاتر، به دورهای طولانیتر میانجامد و بنابراین اگر همسرتان مسنتر است توصیه میشود که با پزشک متخصص برای اطلاع از راههای افزایش شانس باروری صحبت کنید.