دلایل اختلالات شنوایی در کودکان
شنیدن یا شنوایی یکی از احساسات پنج‌گانه است. این توانایی برای درک صدا توسط ارگانی مانند گوش از طریق تشخیص ارتعاشات صورت می‌گیرد.
شنیدن یا شنوایی یکی از احساسات پنج‌گانه است. این توانایی برای درک صدا توسط ارگانی مانند گوش از طریق تشخیص ارتعاشات صورت می‌گیرد. عدم توانایی در شنیدن را ناشنوایی می‌گویند.در انسان و سایر مهره‌داران عمل شنیدن توسط سیستم شنوایی انجام می‌شود.ارتعاشات توسط گوش تشخیص داده می‌شود و از طرق رشته‌های عصبی به مغز منتقل می‌شود. مانند حس لامسه حس شنوایی نیز نیازمند حرکت ملکولها در بیرون از ارگانیسم می‌باشد.
گوش و سیستم شنوایی به 5 بخش زیر تقسیم می شود که به اختصار در مورد هر کدام توضیح داده خواهد شد :
۱ - ساختمان ساده گوش
2 - کم شنوایی و انواع آن
۳ - علل کم شنوایی
4 - درمان انواع کم شنوایی
۵ - علائم و عوارض کم شنوایی
ساختمان ساده گوش
گوش از لحاظ ساختاری به 3 بخش گوش خارجی - گوش میانی - و گوش داخلی تقسیم می شود که به توضیح هر کدام از این بخشها خواهیم پرداخت .
گوش خارجی : شامل لاله و مجاری گوش می باشد و وظیفه آن انتقال اصوات به گوش میانی می باشد .
گوش میانی : شامل پرده صماخ و استخوانچه های شنوایی می باشد و وظیفه آن تعدیل و انتقال صدا از گوش خارجی به گوش میانی می باشد . از محفظه گوش میانی به سمت حلق مجرایی به نام استاش وجود دارد که نقش آن تهویه گوش میانی می باشد .
گوش داخلی : شامل حلزون شنوایی و وستیبول می باشد که به ترتیب نقش شنوایی و برقراری تعادل فرد را به عهده دارد . در داخل حلزون ، سلول های مویی خارجی و داخلی وجود دارد که نقش این سلول ها ، انتقال تحریکات دریافتی گوش میانی و تبدیل آنها به پیام عصبی و تحویل به عصب شنوایی جهت انتقال به مغز می باشد .
کم شنوایی و انواع آن
کم شنوایی یا آسیب شنوایی ، مشکلی است که در عملکرد یک یا هر دو گوش به وجود آمده است . ممکن است از واژه هایی چون ناشنوا و سخت شنوا نیز استفاده شود .
کاهش شنوایی به 4 دسته تقسیم می شود
گوش و سیستم شنوایی به 5 بخش زیر تقسیم می شود که به اختصار در مورد هر کدام توضیح داده خواهد شد :
۱ - ساختمان ساده گوش
2 - کم شنوایی و انواع آن
۳ - علل کم شنوایی
4 - درمان انواع کم شنوایی
۵ - علائم و عوارض کم شنوایی
ساختمان ساده گوش
گوش از لحاظ ساختاری به 3 بخش گوش خارجی - گوش میانی - و گوش داخلی تقسیم می شود که به توضیح هر کدام از این بخشها خواهیم پرداخت .
گوش خارجی : شامل لاله و مجاری گوش می باشد و وظیفه آن انتقال اصوات به گوش میانی می باشد .
گوش میانی : شامل پرده صماخ و استخوانچه های شنوایی می باشد و وظیفه آن تعدیل و انتقال صدا از گوش خارجی به گوش میانی می باشد . از محفظه گوش میانی به سمت حلق مجرایی به نام استاش وجود دارد که نقش آن تهویه گوش میانی می باشد .
گوش داخلی : شامل حلزون شنوایی و وستیبول می باشد که به ترتیب نقش شنوایی و برقراری تعادل فرد را به عهده دارد . در داخل حلزون ، سلول های مویی خارجی و داخلی وجود دارد که نقش این سلول ها ، انتقال تحریکات دریافتی گوش میانی و تبدیل آنها به پیام عصبی و تحویل به عصب شنوایی جهت انتقال به مغز می باشد .
کم شنوایی و انواع آن
کم شنوایی یا آسیب شنوایی ، مشکلی است که در عملکرد یک یا هر دو گوش به وجود آمده است . ممکن است از واژه هایی چون ناشنوا و سخت شنوا نیز استفاده شود .
کاهش شنوایی به 4 دسته تقسیم می شود
۱- کم شنوایی انتقالی :
وجود هر اختلال در گوش خارجی و میانی باعث این نوع از کم شنوایی شده و مانند تجمع جرم در کانال گوش یا پارگیهای پرده و یا عفونتهای گوش میانی و یا اختلال عملکرد زنجیره استخوانچه ای در این کم شنوایی بیمار احساس انسداد یا پری در گوش می کند و معمولا آرام صحبت می کند زیرا صدای خود را بلندتر از حالت معمول در گوش خود احساس می کند .
۲- کم شنوایی حسی عصبی :
وجود اختلال در گوش داخلی یا عصب حلزونی باعث این نوع ازکم شنوایی می شود مانند کاهش شنوایی ناشی از سر وصدا و یا پیرگوشی که نمونه شایع آن می باشد .در این نوع کم شنوایی فرد با صدای بلند صحبت می کند .
۳- کم شنوایی آمیخته :
هنگامی که فرد تواما دچار کم شنوایی انتقالی و حسی عصبی گردد ، این کم شنوایی ایجاد می شود یعنی وجود مشکل در هر دو گوش میانی و داخلی .
۴- کم شنوایی مرکزی :
آسیب بافتهای مغزی باعث بروز این نوع از کم شنوایی می شود .
علل کم شنوایی
عفونت :
مانند سرخجه در دوران جنینی ، آنفولانزا ، سرخک ، اوریون و … .بیماریهای وراثتی : این بیماری ها جزو مهمترین علل کاهش شنوایی هستند که می تواند از بدو تولد یا حتی بعد از بیست سالگی خود را نشان دهد . این دسته از افراد معمولا داری یک سابقه مثبت فامیلی هستند .
ضربه :
ضرباتی مانند سیلی و سوانح رانندگی ، برخورد اجسام مختلف به سر و گوش و … می تواند باعث آسیب به گوش شود و باعث آسیبی شدید به سیستم شنوایی گردد .
سرو صدا :
از عوامل دیگری که می تواند به سیستم شنوایی آسیب برساند سرو صداها بلند یا یکنواخت و طولانی است . عوامل دیگری ازجمله اختلالات سیستم عصبی ، اختلالات عروقی ، داروهایی که به سیستم شنوایی آسیب می رسانند مانند جنتامایسین ، کانامایسین ، استرپتومایسین و … .
درمان انواع کم شنوایی
در کم شنوایی های انتقالی روشهای درمانی دارویی وجود دارد . خیلی از موارد مانند عفونتهای گوش میانی با روشهای دارویی قابل درمان می باشد ولی در بعضی از موارد مانند پارگی وسیع پرده گوش یا عفونتهای مزمن گوش میانی و یا بیماری اتواسکلروز (چسبندگی) با جراحی قابل درمان می باشد .
در کم شنوایی های حسی عصبی ، متاسفانه هنوز هیچ روش درمانی یا جراحی وجود ندارد و افراد مبتلا به این نوع کم شنوایی برای جبران محدودیت شنوایی بایستی از سمعک استفاده کنند . نمونه بارز و شایع این نوع درمان در کاهش شنوایی ناشی از پیرگوشی وجود دارد که سمعک مناسب تجویز می شود .
علائم و عوارض کم شنوایی
کم شنوایی می تواند در درجات مختلفی وجود داشته باشد که بر اساس میزان آن به 4 دسته خفیف ، متوسط ، شدید و عمیق طبقه بندی می شود کم شنوایی معلولیتی پنهان است که با توجه به کمیت و کیفیت آن می تواند تاثیرات سوء فراوانی را بر موارد زیر بگذارد :
۱- رشد و توسعه گفتار و زبان
2- مسایل عاطفی و روانی
۳- اجتماعی
4- آموزشی
۵- شخصیتی
اما آنچه بیشتر خودنمایی می کند تاثیرات سوء آن بر رشد گفتار و زبان در کودکان می باشد .
ناشنوایی و اختلال در شنوایی
ناشنوایی و اختلال در شنوایی عبارت است از کاهش توانایی یا ناتوانی کامل در شنیدن. ناشنوایی می‌تواند به علت مشکل در استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی که صدا را انتقال می‌دهند یا مشکل در شاخه‌های عصب هشتم مغزی که صدا را به مغز انتقال می‌دهند باشد. بنابراین دو نوع ناشنوایی وجود دارد:
ناشنوایی انتقالی، که در آن استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی تخریب می‌نوشند و صدا را انتقال نمی‌دهند (اتواسکلروز).
ناشنوایی حسی ـ عصبی، که در آن عصب هشتم مغزی (عصب شنوایی) اغلب به دلایل ناشناخته آسیب می‌بینید. ناشنوایی مختلط، شامل هر دو نوع ناشنوایی انتقالی و حسی ـ عصبی
علایم شایع
در شیرخوار:
پاسخ ندادن به صداهای محیط، خصوصاً صداهایی که قاعدتاً باید شیرخوار را از جا بپرانند.
در افراد مسن:
مشکل داشتن در افتراق (گوش دادن انتخابی به) صداهای محیط اطراف
وزوز گوش، سرگیجه، درد
بلند کردن صدای رادیو یا تلویزیون
علل
- مادرزادی در اثر توارث ژنتیکی غالب یا مغلوب
- عفونتهای مزمن گوش میانی یا گسترش عفونت به گوش داخلی
- تولید موم گوش به مقدار زیاد
- اختلالات رگ‌های خونی، از جمله بالا بودن فشارخون
- صدمه به سر
- تومور
- لخته‌های خونی که به رگ‌های کوچک تغذیه‌کننده عصب شنوایی می‌روند.
- مولتیپل اسکلروز (ام.اس)
- سیفلیس
- اختلالات انعقاد خون
- عفونت ویروسی مثل اوریون
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای ۸۵ دسی‌بل یا قوی‌تر
- بالا رفتن سن. اکثر افراد بالای 65 سال در شنیدن صداهای زیر (با فرکانس بالا) مشکل دارند.
عوامل افزایش دهنده خطر
سابقه خانوادگی ناشنوایی مادرزادی یا اکتسابی
مصرف داروهایی مثل ضد التهاب‌های غیراستروییدی، سیس پلاتین، اریترومایسین‌ها، جنتامایسین، استرپتومایسین، توبرامایسین، کینین، فوروسماید، اسید اتاکرینیک، یا دوزهای بالای آسپیرین، و سایر داروها
افرادی که در مشاغلی مشغول به کار هستند یا تفریحاتی دارند که سطح صدا در آنها بالا است، مثل نواختن موسیقی‌های سنگین یا کارگرانی که با مته‌های بادی قوی آسفالت خیابان را می‌کنند.
پیشگیری
از مصرف طولانی‌مدت یا مصرف مقادیر بالاتر از دوزهای طبیعی داروهایی که باعث ناشنوایی می‌شوند خودداری کنید. در صورت وجود بیماریهای زمینه‌ساز ناشنوایی، خصوصاً عفونتهای گوش و مشکلات آلرژیک و تنفسی، به پزشک مراجعه کنید. از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند خودداری کنید. اگر چاره‌ای نیست، از محافظ‌های مناسب گوش استفاده نمایید.
۱- رشد و توسعه گفتار و زبان
2- مسایل عاطفی و روانی
۳- اجتماعی
4- آموزشی
۵- شخصیتی
اما آنچه بیشتر خودنمایی می کند تاثیرات سوء آن بر رشد گفتار و زبان در کودکان می باشد .
ناشنوایی و اختلال در شنوایی
ناشنوایی و اختلال در شنوایی عبارت است از کاهش توانایی یا ناتوانی کامل در شنیدن. ناشنوایی می‌تواند به علت مشکل در استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی که صدا را انتقال می‌دهند یا مشکل در شاخه‌های عصب هشتم مغزی که صدا را به مغز انتقال می‌دهند باشد. بنابراین دو نوع ناشنوایی وجود دارد:
ناشنوایی انتقالی، که در آن استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی تخریب می‌نوشند و صدا را انتقال نمی‌دهند (اتواسکلروز).
ناشنوایی حسی ـ عصبی، که در آن عصب هشتم مغزی (عصب شنوایی) اغلب به دلایل ناشناخته آسیب می‌بینید. ناشنوایی مختلط، شامل هر دو نوع ناشنوایی انتقالی و حسی ـ عصبی
علایم شایع
در شیرخوار:
پاسخ ندادن به صداهای محیط، خصوصاً صداهایی که قاعدتاً باید شیرخوار را از جا بپرانند.
در افراد مسن:
مشکل داشتن در افتراق (گوش دادن انتخابی به) صداهای محیط اطراف
وزوز گوش، سرگیجه، درد
بلند کردن صدای رادیو یا تلویزیون
علل
- مادرزادی در اثر توارث ژنتیکی غالب یا مغلوب
- عفونتهای مزمن گوش میانی یا گسترش عفونت به گوش داخلی
- تولید موم گوش به مقدار زیاد
- اختلالات رگ‌های خونی، از جمله بالا بودن فشارخون
- صدمه به سر
- تومور
- لخته‌های خونی که به رگ‌های کوچک تغذیه‌کننده عصب شنوایی می‌روند.
- مولتیپل اسکلروز (ام.اس)
- سیفلیس
- اختلالات انعقاد خون
- عفونت ویروسی مثل اوریون
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای ۸۵ دسی‌بل یا قوی‌تر
- بالا رفتن سن. اکثر افراد بالای 65 سال در شنیدن صداهای زیر (با فرکانس بالا) مشکل دارند.
عوامل افزایش دهنده خطر
سابقه خانوادگی ناشنوایی مادرزادی یا اکتسابی
مصرف داروهایی مثل ضد التهاب‌های غیراستروییدی، سیس پلاتین، اریترومایسین‌ها، جنتامایسین، استرپتومایسین، توبرامایسین، کینین، فوروسماید، اسید اتاکرینیک، یا دوزهای بالای آسپیرین، و سایر داروها
افرادی که در مشاغلی مشغول به کار هستند یا تفریحاتی دارند که سطح صدا در آنها بالا است، مثل نواختن موسیقی‌های سنگین یا کارگرانی که با مته‌های بادی قوی آسفالت خیابان را می‌کنند.
پیشگیری
از مصرف طولانی‌مدت یا مصرف مقادیر بالاتر از دوزهای طبیعی داروهایی که باعث ناشنوایی می‌شوند خودداری کنید. در صورت وجود بیماریهای زمینه‌ساز ناشنوایی، خصوصاً عفونتهای گوش و مشکلات آلرژیک و تنفسی، به پزشک مراجعه کنید. از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند خودداری کنید. اگر چاره‌ای نیست، از محافظ‌های مناسب گوش استفاده نمایید.
منبع:
کلبه سلامتی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼