شناخت رنگ در کودکان، چگونه است؟

رنگ‌ بخش درخشان و شفاف دوران کودکی است. کودکان عاشق تمام انواع رنگ‌ها هستند و به آن‌ها پاسخ آنی و سریع می‌دهند گرچه پاسخ آنان متفاوت از واکنش بزرگسالان است. اگر شما در ارتباط با کودکان هستید، رنگ باید یکی از دوستان و همراهان شما باشد اما شما نیاز دارید از زبان رنگ‌ها به‌درستی استفاده کنید. کودکان از تنوع رنگی کمتری استفاده می‌کنند این تنوع به‌مرور که بزرگ می‌شوند وسعت پیدا می‌کند.

رنگ اولین هویتی است که کودکان تشخیص می‌دهند. همه ما شنیده‌ایم که کودکان رنگ‌های سیاه‌وسفید را درک می‌کنند (روشنایی و تاریکی). والدین جوان اغلب اتاق نگهداری کودکان را سیاه‌ و سفید رنگ می‌زنند و برای آن‌ها اسباب‌بازی‌های سیاه‌ و سفید می‌خرند. اما در فاصله ۶ هفتگی تا ۲ ماهگی وضعیت کودکان تغییر بنیادینی می‌کند.

ابتدا بچه‌ها شروع به تشخیص رنگ قرمز می‌کنند و بعدازآن شروع به درک رنگ‌های روشن به‌ویژه رنگ زرد می‌کنند. بچه‌های کوچک به سمت رنگ‌های روشن جذب می‌شوند. تحقیقات بسیار زیاد دانشگاهی نشان می‌دهد سن، سلیقه کودکان را تغییر می‌دهد بسیاری از کودکان زیر ۱۰ سال رنگ‌های قرمز (یا صورتی) و زرد را به‌عنوان رنگ‌های موردعلاقه‌شان معرفی می‌کنند. اما با رشد کردن و رسیدن به سن بالای ۱۰ سال آن‌ها کم‌کم رنگ آبی را ترجیح می‌دهند. مشاهده می‌کنیم که این موضوع با فرآیند رشد و آشکار شدن توانائی دریافت و درک وجوه مختلف توسط احساسات کودک در ارتباط می‌باشد.

ارجحیت رنگ‌ها ارتباط نزدیکی با جنسیت دارد. تحقیقات بسیار زیادی نشان می‌دهد که اغلب دخترهای کوچک رنگ صورتی بنفش و بنفش کم‌رنگ را ترجیح می‌دهند و پسرهای کوچک رنگ سیاه و رنگ‌های تیره را بیشتر از دختران دوست دارند. سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا سلیقه‌ها غریزی هستند یا اکتسابی؟ آیا بزرگ‌ترها، پسرها و دخترهای کوچک را عادت می‌دهند که سلیقه معینی را در انتخاب لباس‌ها و اسباب‌بازی‌هایشان بپسندند یا آن‌ها به‌طور غریزی دارای چنین گرایشی هستند؟ پاسخ دادن به این سؤال سخت است اما بیشتر به نظر می‌رسد که سلیقه رنگی، غریزی باشد اما این سؤالی است که در آینده باید جوابی برایش پیدا شود.

به نظر شما آیا مسئولان کارخانه‌های عروسک‌سازی دربارهٔ روانشناسی رنگ‌ها در کودک چیزی می‌دانند؟ اگر یک روز اطراف مغازه‌های اسباب‌بازی‌فروشی قدم بزنید خواهید دید که آن‌ها کاملاً از سلایق رنگی کودکان آگاه هستند و برای جلب‌توجه بچه‌ها به‌خوبی از رنگ‌ها استفاده می‌کنند و تولیداتشان را به آن‌ها می‌فروشند. مارک‌های تجاری مختلف به کمک رنگ‌ها آینده خوبی برای خودشان ایجاد می‌کنند.

کارخانه‌داران هرروز با کمک رنگ‌ها از بسته‌بندی‌های جذاب و پرزرق‌وبرق استفاده می‌کنند تا بتوانند بچه‌ها را به‌عنوان بهترین مشتریان خود از دست ندهند. برخی از والدین معتقدند که کارخانه‌داران به طرز بدبینانه‌ای از احساسات کودکان برای منفعت خود استفاده می‌کنند اما به یاد داشته باشید که بارها و بارها رنگ باعث ایجاد انگیزه در کودکان شما برای انجام فعالیت‌های مثبت هم شده است. رنگ ابزار مناسبی برای تحریک کودکان و نوجوانان است این ابزار به شیوه‌های گوناگونی مورداستفاده قرار می‌گیرد و نتایج متفاوتی را به همراه دارد. تنها این فروشنده‌ها و کارخانه‌داران نیستند که می‌توانند از علاقه کودکان به رنگ‌ها استفاده کنند بلکه شما نیز می‌توانید از آن برای آموزش و ایجاد انگیزه به نسل جدید استفاده کنید.

زبان رنگ و بچه‌ها:

ابتدا اجازه دهید ببینیم کودکان چگونه بارنگ‌ها آشنا می‌شوند. آن‌ها یاد می‌گیرند که رنگ‌ها را قبل از آن‌که اسمشان را بدانند تشخیص دهند. آن‌ها قبل از این‌که قادر باشند بگویند قرمز، زرد یا سبز اشیاء را به‌درستی نشان می‌دهند.کودکان نام رنگ‌ها را در سن ۲ تا ۵ سالگی یاد می‌گیرند. دخترها معمولاً نام رنگ‌ها را زودتر از پسرها می‌آموزند البته همه بچه‌ها با توجه به وضعیت سیستم عصبی، مراحل رشد متفاوتی نسبت به یکدیگر طی می‌کنند.اگر شما می‌خواهید به کودکان کمک کنید تا رنگ‌ها را تشخیص دهند سعی کنید که رنگ‌ها را با اشیاء مرتبط به آن‌ها به کودکان آموزش دهید. در اینجا چند نوع از روابط و همبستگی‌های رنگی قابل‌درک برای یک کودک آورده شده است:

- زرد: موز، لیمو، خورشید

- قرمز: سیب، گوجه‌فرنگی

- آبی: دریا، آسمان

- سبز: نخود، سبزی، برگ

- خاکستری: فیل

- قهوه‌ای: خرس، پوست درخت

محققان نشان می‌دهند برای مثال وقتی شما یک سیب آبی! را به کودک نشان می‌دهید و از او می‌پرسید این چیست زمان زیادی طول می‌کشد تا کودک آن را تشخیص دهد.مطمئناً اگر شما با کودکان کوچک در ارتباط باشید بهتر می‌دانید که چه اتفاقی ممکن است رخ دهد. مثلاً ممکن است یک سیب آبی برای آن‌ها بامزه و مضحک به نظر برسد. این موضوع گواهی بر رشد حس مزاح و توانائی خندیدن به مسائل مضحک و غلط در کودکان می‌باشد.

زمانی که کودک تشخیص رنگ‌ها و نام آن‌ها را یاد می‌گیرد این امر به او کمک می‌کند تا اطلاعات جدیدی بیاموزد. والدین همیشه می‌خواهند با روش‌های بی‌خطری به کودکان آموزش دهند. ما متوجه شده‌ایم تأکید بر پیام‌های مشخص با استفاده از رنگ‌ها به کودکان کمک می‌کند تا به خاطر بسپارند که چشم انسان به ترکیبی از رنگ زرد و سیاه توجه خاصی می‌کند و مغز ناخودآگاه آن‌ها به‌عنوان علامتی از خطر درک می‌کند.

شما می‌توانید از این رنگ‌ها برای مشخص کردن چیزهایی که نمی‌خواهید کودکان با آن‌ها بازی کنند استفاده کنید. حتی ممکن است شما قسمت‌هایی از خانه مانند راه‌پله و زیرزمین که کودکان نباید به علت وجود خطر به آن‌ها وارد شوند را با این رنگ‌ها علامت‌گذاری کنید.

وقتی کودکان شما بزرگ می‌شوند حالا می‌توانید از رنگ‌ها برای آموزش دادن به آن‌ها کمک بگیرید. تحقیقات مشابه نشان داده که کودکان بی‌توجه و کم‌دقت زمانی که بارنگ‌ها تحریک شوند بهتر از عهده تکالیفشان برمی‌آیند. پیشرفت این کودکان بسیار بیشتر از زمانی است که از دارو برای درمان استفاده می‌کنند. این بدین معناست که در برخی موارد رنگ‌ها می‌توانند به‌عنوان دارو مورداستفاده قرار گیرند. رنگ همچنین می‌تواند در ایجاد جذابیت در غذا کاربرد داشته باشد. اگر کودک علاقه به خوردن بعضی غذاهای تکراری و خاص ندارد می‌توانید از رنگ‌های طبیعی برای جذابیت غذاهایتان استفاده کنید.