علائم بلوغ زودرس در کودکان، آنچه باید بدانید
وقتی که کودک قبل از سن ۷ الی ۸ سالگی (برای دختران) و سن ۹ سالگی (برای پسران) به این مرحله برسه، بلوغ زورس یا بلوغ نابهنگام رخ داده.
بلوغ طبیعی در حدود سن ۱۰ الی ۱۱ سالگی اتفاق می‌افته. با این وجود، کودکانی هستند که از نظر فیزیکی و احساسی زودتر به این مرحله می‌رسند. وقتی که کودک قبل از سن ۷ الی ۸ سالگی (برای دختران) و سن ۹ سالگی (برای پسران) به این مرحله برسه، بلوغ زورس یا بلوغ نابهنگام رخ داده. گرچه این امر ممکنه بی‌ضرر به نظر برسد، اما محققان بر این باورند که بلوغ زودرس منجر به بروز برخی از مشکلات مرتبط با سلامت جسم و روان می‌گردد.
در این مقاله به علائم، نحوه درمان، غذاهایی که باعث بلوغ زودرس می‌شوند و رویارویی با این پدیده می‌پردازیم.
علائم بلوغ زودرس در دختران
علائم بلوغ زودرس واقعی در دختران که پیش از سن ۷ الی ۸ سالگی رخ می‌دهد، عبارتند از:
- بزرگ‌شدن سینه‌ها
- رشد موهای بدن و زیربغل
- شروع قاعدگی
- بو بدن
علائم بلوغ زودرس در پسران
علائم بلوغ زودرس در پسران که پیش از سن ۹ سالگی رخ می‌دهد عبارتند از:
- بزرگ شدن بیضه‌ها یا آلت مردانه
- رشد موهای بدن، زیربغل یا صورت
- رشد بیش از حد اندام‌ها در مدت زمان کوتاه
- کلفت شدن صدا
- بروز آکنه
- بوی بدن
در بسیاری از کودکان فقط برخی از علائم بلوغ زودرس آشکار می‌شه. به عنوان مثال، در برخی از دختران و پسران فقط موی اندام‌های بدن و زیربغل رشد میکنه و هیچگونه علائمی از بلوغ جنسی بروز نمی‌کنه.
رشد زودرس موها شاید ناشی از مشکلات نهفته (تومور) نبوده و فقط بلوغ زودرس نسبی در نظر گرفته بشه. دیگر علائم بلوغ در اینگونه کودکان بعدها و در سن معمول بلوغ بروز میکنه.
دلایل بلوغ زودرس در کودک
گرچه دلایل دقیق شروع بلوغ زودتر از زمان معمول قطعی نیستند، اما برخی از پزشکان متخصص بلوغ معتقدند عوامل زیر منجر به بلوغ زودرس می‌شه:
- ژنتیک (بلوغ زودرس ۵٪ از پسران و ۱٪ از دختران ناشی از مسائل ژنتیکی هستش)
- بروز مشکلات تغذیه ناشی از چاقی
- دلایل محیطی یا شیمیایی
- مشکلات ساختاری در مغز یا آسیب به سیستم عصب مرکزی
- مشکل تخمدان یا غده تیروئید، از قبیل تومور
معمولاً شروع بلوغ به مشکلات پزشکی مرتبط نمی‌شه. اساساً دلایل شناخته شده‌ی قطعی برای اون وجود نداره.
مضرات بلوغ زودرس
بلوغ زودرس عواقب فیزیکی، احساسی و اجتماعی متعددی به همراه داره. البته هر کودک عبور از این مرحله را به گونه‌ایی متفاوت تجربه میکنه.
توقف رشد کودک:
شاید کودکی که در حال گذار از دوره بلوغ هستش در مقایسه با همسالانش بلندتر باشه. اما رشد اون پس از بلوغ متوقف می‌شه. این بدان معناست که بلوغ زودرس مانع تکمیل ظرفیت رشد می‌گرده، زیرا اسکلت بدن کامل شده و رشد استخوان‌ها پیش از موعد مقرر متوقف می‌شه.
تغییرات رفتاری در کودکان:
بلوغ زودرس در دختران با زودرنجی، فوران احساسی و بدخلقی همراه هستش. احتمالاً پسران هم نیاز جنسی نامتناسب با سن خود و در عین حال رفتارهای پرخاشگرانه رو تجربه می‌کنند، که قطعاً از مضرات بلوغ زودرس در پسران محسوب می‌شه.
آزار جسمی یا کلامی از سوی دیگران:
هنگامی که سینه‌های یک کودک رشد میکنه یا قاعدگی رو تجربه میکنه، شاید کودکان همسن متوجه نشده یا درک نکنند که چه اتفاقی رخ در حال وقوع هستش. اما کودکان بزرگ‌تر اگر دریابند که کودکی کوچک‌تر از آن‌ها در حال رشد فیزیکیه، عموماً کنجکاو می‌شوند. بسیاری از کودکانی که دچار بلوغ زودرس شده‌اند، به ویژه دختران، از آزار جنسی یا کلامی کودکان بزرگ‌تر در مدرسه شکایت کرده‌اند.
نرخ بالاتر افسردگی و اضطراب کودک:
میزان افسردگی و اضطراب کودکانی که بلوغ زودرس رو تجربه کرده‌اند در مقایسه با همسالان دیگر بالاتر هستش. این تاثیر دائماً در دختران مشاهده می‌شه، اما یافته‌ها درباره پسران اطمینان‌بخش نیست. شاید آنچه نگران کننده به نظر می‌رسه این باشه که افزایش خطر افسردگی و اضطراب تا سن بزرگسالی همراه اون‌هاست.
مضرات بلوغ زودرس در دختران
عزت نفس پایین‌تر و تصویر ذهنی ناخوشایند نسبت به بدن:
دخترانی که زودتر بالغ می‌شوند، در مقایسه با دخترانی که به موقع یا دیرتر به سن بلوغ می‌رسند، از عزت نفس پایین‌تری برخوردارند و تصویز ذهنی ناخوشایندی نسبت به اندام‌های خودشون دارند. اما پسرانی که زود به سن بلوغ می‌رسند از این تاثیرات منفی به دور هستند.
افزایش خطر استفاده از مواد مخدر:
همچنین خطر استفاده از مواد مخدر در دختران و پسرانی که بلوغ زودرس رو تجربه می‌کنند، بیشتر هستش. به طور ویژه به نظر می‌رسه احتمال سیگار کشیدن در کودکانی که دچار بلوغ زودرس شده‌اند، در مقایسه با همسالانی که دیرتر یا به موقع بلوغ را تجربه می‌کنند، بیشتر هستش. برخی از مطالعات حاکی از آن است که خطر استفاده از مواد مخدر در اوایل بیست سالگی آن‌ها افزایش پیدا می کند.
مضرات بلوغ زودرس در پسران
فعالیت جنسی زودرس:
در مقایسه کودکان همسن مشخص شد که بلوغ پیش از موقع، کودک رو در معرض خطر فعالیت‌های جنسی زودرس قرار می‌ده. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که بلوغ زودرس، دختران رو به سمت بی‌بند و باری جنسی هدایت میکنه. متاسفانه، فعالیت جنسی زودرس و بی‌بند و باری جنسی خطر بارداری در نوجوانی را بالا می‌بره. بارداری در سن نوجوانی زمینه مواردی از قبیل، ترک تحصیل، درآمد کم‌تر در طول زندگی و داشتن فرزند بیشتر در نوجوانی رو افزایش می‌ده.
دستاوردهای تحصیلی ضعیف‌تر:
در نهایت، محققان دریافتند دخترانی که بلوغ زودرس رو تجربه می‌کنند، در مقایسه با همسالان خود، عملکرد ضعیف‌تری در مدرسه دارند. کاهش دستاوردهای تحصیلی تا سال‌های دبیرستان و حتی بعدتر هم ادامه پیدا میکنه. مثل یافته‌های مربوط به عزت نفس و تصویر ذهنی نسبت به بدن، کاهش دستاوردهای تحصیلی فقط به دختران محدود می‌شه؛ و پسران فارغ از سن بلوغ در مقاطع تحصیلی مختلف عملکرد خوبی دارند. برای مواجه با شکست کودکان قبلا راهکارهایی معرفی کردیم.
آزمایشات و درمان‌های مربوط به تشخیص بلوغ زودرس
چنانچه علائم بلوغ زودرس را در کودک خود مشاهده کردید، بدون هیچگونه تردید و اتلاف وقت با پزشک متخصص بلوغ زودرس مشورت کنید. در این زمینه می‌توانید به دکتر خیراندیش از متخصصان بلوغ زودرس مراجعه کنید. احتمالاً پزشک شما برای تشخیص علاوه بر معاینات فیزیکی، آزمایشات مرتبط رو تجویز می‌کند.
عکسبرداری با اشعه ایکس برای بررسی استخوان‌های دست و مچ انجام می‌شود تا مشخص شود که استخوان‌ها در حال بلوغ سریع هستند یا خیر، و آزمایش خون و ادرار برای بررسی میزان هورمون‌های جنسی تجویز می‌گردد.
سی‌تی‌اسکن مغزی یا ام‌آر‌آی هم برای غیرمحتمل شمردن تومور مغزی، تومور تخمدانی یا بیضه‌ایی تجویز می‌شود. شاید کودک شما باید برای ارزیابی‌های بیشتر و درمان به متخصص رشد و اختلالات هورمونی ارجاع داده بشه.
از آنجایی که در اغلب موارد دلیل شناخته شده‌ایی برای بلوغ زودرس وجود نداره، اغلب درمان توصیه نمی‌شود.
اگر بلوغ زودرس تشخیص داده شد، شاید هدف درمان عوامل نهفته (مثل تومور) و یا هورمون درمانی برای کاهش ترشح هورمون‌های جنسی باشه. هر دوی این اهداف برای توقف یا مقابله با رشد جنسی زودرس موثر هستش، این اهداف بلوغ و رشد سریع استخوان‌ها که ناشی از بلوغ زودرس است رو به تاخیر می‌اندازه.
نحوه حمایت از کودکانی که بلوغ زودرس را تجربه می‌کنند
شما باید با ارائه توضیحاتی ساده و صادقانه در زمینه بلوغ زودرس و اتفاقاتی که برای بدن او رخ می‌ده ازش حمایت و مراقبت کنید. راهنمایی‌های زیر رو در اختیار اون قرار بدید:
- نوع تغییراتی که براش رخ می‌ده و آنچه در انتظار اوست رو براش شرح بدید.
- بهش توضیح بدید که این تغییرات طبیعی بوده و برای کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان هم اتفاق می‌افتد.
- در صورت لزوم برنامه‌های درمانی، اطلاعات کافی را در اختیار او قرار دهید.
حتماً مراقب علائم زیر باشید:
- آزار جنسی و کلامی
- نمرات ضعیف
- مشکلات در مدرسه
- عدم علاقه به فعالیت‌های روزانه
- رفتارهای انزواطلبانه یا افسردگی
هدف از ایجاد محیط حمایتی این است که در صورت بروز مشکلات فیزیکی، احساسی یا اجتماعی مرتبط با بلوغ زودرس کودک تشویق شود تا به والدین خود پناه آورد. درباره تغییرات ظاهری او اظهار نظر نکنید.
از آنجایی که شرکت در فعالیت‌های ورزشی به افزایش عزت نفس گره خورده، کودک خود را تشویق کنید تا در فعالیت‌های ورزشی یا فعالیت‌های مدرسه شرکت کند، اینگونه فعالیت‌ها با تاثیرات منفی ناشی از بلوغ زودرس مقابله می‌کند.
چنانچه تصور می‌کنید کودک شما در گذار از تغییرات پیش آمده متحمل لحظات دشواریست به متخصصان یا مشاوران بلوغ زودرس مراجعه کنید.
منبع:
آرمیک سافت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼