سقط جنین در زنان، نقش رحم چیست؟

رحم یکی از اعضای بدن هرخانم می باشد .این عضو از بدن برای تولید مثل بسیار حیاتی می باشد و سالم بودن رحم برای فرزند آوری بسیار حایز اهمیت می باشد .رحم هم مانند هر عضوی از بدن دچار عارضه هایی می شود .یکی از مشکلات اصلی بیماری های دهانه رحم می باشد که مشکلات زیادی برای خانم ها ایجاد می کند.بیماری های گردنه ی رحمی به دلایل مختلفی ایجاد می شود و انواع مختلفی دارد.هر خانم بالغی با انجام سالانه تست پاپ اسمیر می تواند از سلامت دهانه رحم خود اطلاع یابد.بیماری های رحمی علایم مختلفی دارند با اطلاع از علایم آن تا حدود زیادی می توانید به تشخیص زود هنگام بیماری خود کمک کنید.بیماری های رحمی در بسیاری از مواقع می تواند موجب سقط جنین شود پس آگاهی از این بیماری ها می تواند به سلامت مادر و فرزند کمک شایانه کند.در این مقاله در مورد بیماری های دهانه رحم،علایم، درمان آن و بیماری هایی از رحم که می تواند موجب سقط جنین شود به طور کامل صحبت خواهیم کرد.

رحم چیست؟
رحم یک عضو از اندام خانم ها و جنس مونث در پستانداران می باشد که عمل لقاح، ایجاد جنین و رشد جنین و نوزاد در آن صورت می گیرد.رحم یک عضو ماهیچه ای به شکل گلابی می باشد و درون لگن و در بالای مثانه و جلوی راست روده واقع شده است.اندازه واقعی رحم به طور معمول بین ۵تا۸ سانتی متر می باشد.وزن رحم ذر بدن هرخانم بین ۷۰ تا ۱۱۰ کرم از بدن هرخانمی را تشکیل می دهد .رحم یک تنه و یک گردنه می باشد و به هم متصل هستند.دهانه رحم پایین ترین قسمت رحم می باشد دهانه رجم مقدار کمی باز است تا خون قاعدگی خارج شود و یا اسپرم وارد رحم شود اما در زمان زایمان دهانه رحم مقدار بیشتری باز می شود.عضلات رحم جزو قوی ترین عضلات بدن یک زن می باشد و همین قوی بودن این عضلات است که می تواند باعث خروج نوزاد شود.رحم یکی از مهمترین اندام های تولسید مثل زنان می باشد و سلامت آن برای سلامت مادر و فرزند بسیار اهمیت دارد.زمانی که خانم ها باردار نیستند طول و عرض رحم ۷.۵ و ۵ سانتی متر است اما زمانی که حاملگی رخ می دهد این ابعاد افزایش می یابد.

بررسی بیماری های مربوط به رحم
۱.بیماری های دهانه رحم:
دهانه رحم گردنه باریکی است که در پایین رحم می باشد و به رحم وصل می باشد .گردنه رحم قابل توسط ابزار مخصوصی بنام اسپکولوم در مهبل قابل بررسی می باشد.از طریق واژن به دهانه رحم می توان دسترسی داشت.عفونت های دهانه رحم بسیار رایج می باشد و دلایل زیادی می تواند داشته باشد.هرخانمی در طول عمر خود حداقل یکبار عفونت های دهانه رحمی را تجربه می کند.تشخیص عفونت های دهانه رحم بسیار مهم می باشد زیرا در صورتی که عفونت شدید باشد می تواند به داخل رحم و لوله های فالوپ کشیده شود و عفونت را منتقل و کار درمان را سخت تر کند.علت های بیماری های دهانه رحم می تواند موارد زیر باشد.
علت:
۱- میکروبها،قارچها و انگل ها
۲- زخمهای ثانوی ناشی از زایمان یا عمل جراحی
۳- فقدان مادرزادی مخاط دهانه رحم

نشانه های عفونت های دهانه رحم
۱.یکی از اولین نشانه های دهانه رحم ترشحات مهبلی می باشد.این ترشحات رنگ هایی مانند زرد یا سفید دارند و ممکن مخاطی یا بی رنگ باشند.
2.یکی دیگر ازنشانه های دیگر عفونت های دهانه رحم خونریزی بعد از رابطه جنسی می باشد.
۳.در صورتی که عفونت های رحمی بسیار شدید باشد خون قاعدگی بسیار فراوان تر از حد معمول می باشد و یا قبل از عادت ماهانه و یا بعد از عادت ماهانه خونریزی صورت می گیرد.
نکته:برای اقدام به بارداری حتما باید بیماری های دهانه رحم درمان شود زیرا می تواند برای جنین و مادر بسیار خطرناک باشد و حتی موجب سقط جنین شود.

فواید سلامت دهانه رحم در بدن خانم ها
۱.دهانه باریک رحم از رحم در برابر میکروب ها و ذره های خارجی محافظت می کند.
2.دهانه رحم مسیری مناسب برای ورود اسپرم می باشد.
۳.گردنه رحم جنین را در دوران بارداری حفظ می کند.
4.دهانه رحم مسیری برای خروج نوزاد برای زایمان طبیعی می باشد.دهانه رحم هنگام زایمان باز می شود.
سرطان دهانه رحم:
سرطان دهانه رحم یکی از بیماری هایی است که دهانه رحم را درگیر می کند سرطان دهانه رحم ئو نوع فراگیر و نافراگیر دارد سرطان نافراگیر را سرطان درجا می نامند و به سطحی ترین لایه مخاط محدود می ماند و به لایه های عمیق تر گسترش پیدا نمی کند اما سرطان های فراگیر که به بافت های زیر لایه های سطحی و حتی عروق لنفاوی و خونی هم گسترش می یابد.

چگونه می توان از سرطان های دهانه رحم اطلاع پیدا کرد؟
با انجام تست پاپانیکلایو می توان از داشتن یا عدم سرطان دهانه رحم آگاه شد.از همان ابتدا می توان از این تست برای تشخیص استفاده کرد.مثبت بودن تست پاپانیکولایو می تواند هم نشان از سرطان رحم بلاشد هم سرطان دهانه رحم.توجه داشته باشید که سرطان دهانه رحم و سرطان رحم دو قسمت متفاوت از اندام رحمی را درگیر می کند و درمان های متفاوت دارند.برای تشخیص قطعی جواب آزمایش باید آزمایشات را با نمونه برداری و کورتاژ تکمیل کرد.

درمان سرطان های رحمی
درمان سرطان دهانه رحم به میزان گسترش آن ، سن ، تشخیص محل دقیق سرطان و اینکه بیمار در آینده قصدبارداری دارد یا نه بستگی دارد اما سه روش کلی برای درمان آن وجود دارد.
1.بریدن دهانه رحم
۲.استفاده از رادیوم و پرتوهای ایکس و همراه سازی این دو با جراحی
3.هیسترکتومی

سوال رایج
آیا با وجود سرطان دهانه رحم می توان بچه دار شد؟
خیر ، تا زمانی که بیماری به طور کامل برطرف نشده باشد نمی توان برای بارداری اقدام کرد زیرا داروهای شیمیایی و روش های درمانی می تواند به جنین آسیب جدی وارد کند و بیمار قوای کافی برای نگهداری جنین در رحم را ندارد و علاوه بر آن رحم آمادگی و سلامت لازم برای عمل لقاح ، رشد جنین و یا حتی روابط جنسی را ندارد.

آیا سرطان دهانه رحم در دوران بارداری موجب سقط جنین می شود؟
تعداد خیلی کمی از سرطان ها در دوران بارداری بروز می کنند .روش درمان و ادامه بارداری به عواملی مانند اندازه تومور ، گره های لنفاوی مجاری سرطانی ، ماه های باقی مانده به زایمان و نوع سرطان بستگی دارد.بسیاری از پزشکان معتقدند در صورتی که سرطان در مراحل اولیه باشد می توان درمان رابه بعد از زایمان موکول کرد و ادامه بارداری به مدت طولانی مشکلی ندارد.روش های درمانی برای مراحل اولیه سرطان هیسترکتومی، تراشه الکترومغناطیسی و یا بیوپسی مخروطی می باشد.
2.تومورهای بدخیم
Malignant tumor in the womb
تومورهای بدخیم یکی از بیماری های مربوط به رحم و دهانه رحم می باشد از علایم ابتلا به تومورهای بدخیم:
درد در هنگام ادرار کردن
درد در ناحیه لگن
احساس درد در هنگام رابطه جنسی
خونریزی ها و ترشحات غیرعادی از رحم
خونریزی های زیاد در هنگام عادت ماهانه
3.چسبندگی های رحمی
چسبندگی رحم نوعی بیماری نادر می باشد .در این بیماری نوعی زخم و چسبندگی در دیواره های رحم ایجاد می شود این چسبندگی ممکن است حاد یا خفیف باشد در موارد حاد تمام رحم به همدیگر می چسبد و در موارد خفیف تر قسمت های کوچکی از رحم به یکدیگر چسبده می شود.چسبندگی رحم انواع مختلف دارد و می تواند ضخیم یا نازک و لکه دار و درهم و برهم باشد.
چسبندگی رحم چه علایمی دارد؟
بسیاری از زنانی که دچار چسبندگی رحم هستند ممکن است خونریزی بسیار کمی داشته باشند و یا اصلا پریود نشوند زیرا چسبندگی های رحمی مانع از خروج خون از رحم می شود اما ممکن است عوامل دیگری مانند استرس ، بارداری ، چاقی مفرط ، یایسگی ، مصرف قرص های ضدبارداری، سندورم تخمدان پلی کیستیک ، چاقی بسیار زیاد و ورزش های سنگین و بیش از توان باعث ایجاد قاعدگی های نامنظم و یا قطع قاعدگی شود.
علل ایجاد چسبندگی رحم
یکی از علت های اصلی چسبندگی های رحمی کورتاژ و جراحی اتساع می باشد.این جراحی در موارد سقط جنین ، حفظ جفت پس از زایمان و سقط جنین اختیاری انجام می شود .در مواقعی دیگر چسبندگی می تواند براثر جراحی های لگنی ، سزارین و یا خارج کردن فیبروم و پولیپ ایجاد شود.

سوال رایج
چسبندگی رحم باعث نازایی می شود؟
نوع و شدت چسبندگی می تواند روی آینده باروری بیمار اثر بگذارد و چسبندگی ها انواع مختلفی دارد اگر شدت چسبندگی خفیف یا متوسط باشد درمان آن حدود 70 تا 80 درصد سبب بهبود کامل و موفقیت بالا در بارداری می شود و مشکلات قاعدگی را که در پی چسبندگی ایجاد شده اند را کاهش می دهد اما در صورتی که چسبندگی خیلی شدید باشد احتمال بارداری بعد از درمان به 20 یا 40 درصد می رسد و در افرادی که دچار آسیب های شدید مخاط رحم شان شده اند درمان پاسخگو نبوده و نازا می شوند.

آیا چسبندگی در هنگام بارداری موجب سقط جنین می شود؟
در بسیاری از موارد چسبندگی های شدید موجب سقط جنین می شوند اما لازم به ذکر است که در بسیاری از موارد چسبندگی مانع حاملگی و تشکیل جنین می شود.
(تعداد جلسات مورد نیاز خانم باردار برای مراجعه به پزشک)
(بارداری در سنین بالا چه مشکلاتی دارد)
4.فیبروم رحم
فیبروم رحم رشد بیش از اندازه بافت رحم می باشد.رشد فیبروم ها و پدید آمدن فیبروم در سن بچه داری رخ می دهد .فیبروم یک تومور خوش خیم می باشد .این بیماری می تواند باعث نازایی شود .فیبروم ها در قسمت های مختلف رحم ایجاد می شوند .یکی از قسمت هایی که بیشتر دچار فیبروم می شود داخل عضله رحم (اینترامورال) می باشد.قسمت دیگری از رحم که درگیر فیبروم ها می شود خارج رحم می باشد که فیبروم ها به صورت برجسته ای خارج رحم ایجاد می شود(سروزال) .نوع سوم نوع زیرمخاطی است که بسیار نادر می باشد و با خونریزی شدید قاعدگی ، نازایی و منوراژی همراه است.
علائم بالینی:
خونریزی های شدید دوران قاعدگی
دردهای بسیار سنگین در دوران قاعدگی
لکه بینی بین دوره های قاعدگی
قاعدگی های طولانی مدت
تکرر ادارا
تخلیه نشدن کامل مثانه هنگام ادرار
یبوست
درد پاها و کمر
۵.افتادگی رحم
یکی دیگر از بیمای های مربوط به رحم افتادگی رحم می باشد .افتادگی رحم بر اثر چاقی مفرط ، افزایش فشار به پایین شکم ، سرفه اهی مزمن طولانی مدت که موجب فشار به رحم می شود ، بارداری و عدم وجود هورمون استروژن به وجود می آید.

سوال رایج
چگونه متوجه می شویم افتادگی رحم داریم؟
-تکرر ادرار و بی اختیاری ادرار
-درد و فشار زیر شکم
-یبوست و اسهال
-بی اختیاری مدفوع
-کمر درد
-درد پهلو
-ناراحتی لگن و دردهای لگنی
-لکه بینی افزایش حجم خونریزی دوران قاعدگی
6.ناهنجاری های مادرزادی رحم
تشکیل نشدن بخش های مختلفی از رحم به صورت مادر زادی
دراین ناهنجاری بخش هایی از رحم مانند واژ ن، سرویکس ، ناحیه ی بالای رحم ، لول ها تشکیل نشده اند .بیمار در این حالت ممکن است پریودی را تجربه نکند .در این بیماران امکان بارداری وجود ندارد .

رحم تک شاخ
رحم های تک شاخ نوعی ناهنجاری رحمی است که در آن نصف رحم رشد نکرده است .در این حالت امکان بارداری وجود دارد اما درصد نازایی بالاتر است.خانم هایی که رحم تک شاخ دارند در بسیاری از موارد سقط جنین و زایمان زودرس را تجربه می کنند و در صورتی که بارداری رخ دهد پزشک سزارین را توصیه می کند.
رحم های تک شاخ یا لوله فرعی دارند یا ندارند و در صورتی که لوله فرعی وجود داشته باشد ممکن است لوله ها با هم مرتبط باشند یا نباشند.خانم هایی که شاخ رحمی بی ارتباط دارند حاملگی های نابه جا ر ا تجربه می کنند.

رحم دو شاخ
یک نوع دیگر از رحم های مادر زادی رحم های دوشاخ می باشند که به صورت قلب می باشد.دراین شرایط هیچ مشکلی برای بارداری ایجاد نمی شود اما در بسیاری از موارد خطر زایمان زودرس و سقط جنین اتفاق می افتد و در هنگام بارداری باید زیر نظر دقیق پزشک باشند.پزشک در ابن شرایط در صورت رشد کامل جنین سزارین را توصیه می کند.

رحم دوگانه
رحم دوگانه نوعی از ناهنجاری رحم می باشد که هر طرف رحم خفره مخصوص به خود را دارد .دراین حالت هیج مشکلی برای بارداری وجود ندارد اما خطر زایمان زودرس وجود دارد.در رحم دوگانه به طور کلی، تکثیر بر روی رحم و دهانه رحم تاثیر می گذارد، اما می تواند بر مثانه، مجرای ادرار و مهبل نیز تاثیر بگذارد.

رحم دیواره دار
یکی دیگر از ناهنجاری های رحمی وود دیواره ای وسط رحم می باشد این دیواره ممکن است کامل یا ناقص باشد در هرصورت بارداری را مختل می کند زیرا خون رسانی به دیواره بسیار ضعیف است و هرچه این دیواره کامل تر باشد عدم موفقیت در تولید مثل بیشتر می شود.

رحم قوس دار
زمانی که یک فرورفتگی یا قوس در بالای رحم ایجاد می شود این ناهنجاری ایجاد می شود .در این حالت مشکلی برای بارداری ایجاد نمی شود .این ناهنجاری باعث سقط نمی شود و شرایط بارداری در این ناهنجاری مانند رحم عادی می باشد.
7.آندومتریت
یک نوع عفونت مخاط رحم می باشد.
علایم:
خون ریزی های نامرتب
درد و حساسیت شدید زیر شکم
اختلالات ادراری مانند تکرر ادارا ، بی اختیاری ادراری
ترشحات واژنی زیاد و غیرعادی
احساس ضعف و تب