نفخ شکم نوزاد، علت و راه درمان

نوزادان می‌توانند دچار نفخ شوند و معمول است که هر روز بین 13 تا 21بار گاز دفع کنند. اما چرا انقدر زیاد؟ در این مقاله به این سئوال و همچنین علت و درمان نفخ شکم نوزاد، پاسخ می‌دهیم.

در این مقاله می‌خوانید:

• علت نفخ شکم نوزاد
  
• چگونه به کودک کمک کنید تا احساس بهتری داشته باشد؟
• وضعیت تغذیه کودک را بررسی کنید
• آروغ کودک را بگیرید
• تجهیزات شیردهی را عوض کنید
• کودک را ماساژ دهید
• مراقب غذاها باشید
• درمان‌های بدون نسخه برای نفخ شکم نوزاد
• نفخ و قولنج نوزاد
• چه زمانی باید نگران نفخ شکم نوزاد باشید؟
• جلوگیری از نفخ در نوزادان و کودکان نوپا
• خلاصه

علت نفخ شکم نوزاد
خب، قبل از همه به این سئوال پاسخ می‌دهیم: چرا نوزادان انقدر زیاد گاز دفع می‌کنند؟ چون نوزادان شانس زیادی برای بلعیدن هوا دارند که این شرایط باعث آن می‌شود:

• تغذیه (چه شیر مادر بخورند، یا شیر خشک)
• مکیدن پستانک
• گریه کردن

هنگامی که هوا در شکم کودک شما حبس می‌شود، ممکن است متوجه این شرایط شوید:

• آروغ زدن
• بی‌قراری کردن
• نفخ
• گریه کردن
• دفع گاز
• داشتن شکم سفت

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص اطفال

گاهی اوقات، نوزادانی که دچار نفخ شده‌اند ممکن است به نظر برسد که به طور جدی ناراحتند یا درد دارند. اما شما چگونه می‌توانید متوجه شوید که آیا مشکل دیگری وجود دارد یا نه؟
اگر کودک شما به طور کلی خوشحال است و فقط برای چند ثانیه در حین دفع گاز غوغا به پا کرده، این نشانه طبیعی است. حتی اگر قرمز شود و سروصدا کند، به این معنی نیست که اذیت می‌شود.

زمانی که به کودک شیر می‌دهید یا او را با شیشه شیر تغذیه می‌کنید، سعی کنید سر کودک را بالاتر از شکمش نگه دارید. به این ترتیب، شیر به پایین معده و هوا به سمت بالا می‌رود.

این نکته را بدانید که با رشد دستگاه گوارش کودک، دفع گاز برای هر دو شما مشکل کمتری به همراه خواهد داشت.

چگونه به کودک کمک کنید تا احساس بهتری داشته باشد؟
برای پیشگیری و کاهش درد و ناراحتی ناشی از نفخ، این مراحل را امتحان کنید:

۱- وضعیت تغذیه کودک را بررسی کنید
زمانی که به کودک شیر می‌دهید یا او را با شیشه شیر تغذیه می‌کنید، سعی کنید سر کودک را بالاتر از شکمش نگه دارید. به این ترتیب، شیر به پایین معده و هوا به سمت بالا می‌رود، نتیجه این‌که کودک راحت‌تر آروغ می‌زند. شیشه شیر را کمی به سمت بالا ببرید تا هیچ حباب هوایی در نوک آن وجود نداشته باشد. همچنین از یک بالش شیردهی برای حمایت استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: درست کردن شیرخشک نوزاد، راهنما

۲- آروغ کودک را بگیرید
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای کاهش درد نفخ، آروغ زدن کودک هنگام و بعد از شیردهی است. اگر نوزاد بلافاصله آروغ نزد ، چند دقیقه او را به پشت بخوابانید و سپس دوباره امتحان کنید.
سعی کنید در مورد آروغ زدن نوزاد هنگام و بعد از شیر دادن کمی هوشیار باشید تا ببینید آیا می‌توانید مقداری از نفخ او را کاهش دهید، یا نه.

بیشتر بخوانید: شیر خشک نوزاد، انواع آن را بشناسید

۳- تجهیزات شیردهی را عوض کنید
اگر با شیشه شیر، کودک را تغذیه می‌کنید، سرپستانک را به وضعیتی که جریان شیر کمتری دریافت کند، تغییر دهید.

4- کودک را ماساژ دهید
به آرامی کودک خود را ماساژ دهید. در حالی که کودک به پشت قرار گرفته، پاهای او را مثل حالت دوچرخه‌سواری به عقب و جلو حرکت دهید، یا او را روی شکمش قرار دهید. در حالی که روی شکم دراز کشیده مراقب او باشید. یک حمام آب گرم هم می‌تواند به کودک کمک کند تا از شر گاز اضافی خلاص شود.

بیشتر بخوانید: موسیقی بارداری و شیردهی

۵- مراقب غذاها باشید
با پزشک متخصص اطفال در مورد غذاهایی که ممکن است باعث ایجاد گاز اضافی شود، صحبت کنید. بعضی از والدین به نوزادان آب‌میوه می‌دهند که حاوی سوربیتول است که کودک قادر به جذب آن نیست. راهنمایی پزشک به شما کمک می‌کند که مواد مغذی مورد نیاز کودکتان را حذف نکنید.
اگر کودک را با شیر خودتان تغذیه می‌کنید ، ممکن است در هضم برخی از غذاهایی که می‌خورید مانند محصولات لبنی و کافئین که از طریق شیر مادر به کودک منتقل می‌شود، دچار مشکل باشد.
اگر به کودک شیر خشک می‌دهید، با پزشک در مورد تغییر برند شیر خشک مشورت کنید. برخی از انواع شیر خشک برای نوزادانی که دچار نفخ می‌شوند، مفیدند.

بیشتر بخوانید: شیشه شیر مناسب نوزاد، شیشه ای یا پلاستیکی

درمان‌های بدون نسخه برای نفخ شکم نوزاد
شما می‌توانید درمان‌های بدون نسخه را برای کمک به کاهش نفخ نوزاد امتحان کنید. از پزشک یا داروساز بخواهید که این داروها را به شما معرفی کند. همچنین باید از پزشک بخواهید مطمئن شود که این داروها روی مواد دیگری که کودک مصرف می‌کند تاثیر نمی‌گذارد.

نفخ، باعث کولیک نمی‌شود، اما اگر کودک کولیک داشته باشد، ممکن است هوای بیشتری را ببلعد که باعث ایجاد نفخ بیشتر می‌شود.

می‌توانید قطره‌های نفخ را برای کاهش نفخ نوزادان امتحان کنید، اما هیچ مدرک واضحی مبنی بر اثربخشی آن‌ها وجود ندارد.

نفخ و قولنج نوزاد
در ۴ماه اول زندگی، کودک شما ممکن است کولیک داشته باشد. این مشکل باعث می‌شود کودک به مدت ۳ساعت و بیش از ۳روز در هفته به مدت بیش از ۳هفته گریه کند. نفخ، باعث کولیک نمی‌شود ، اما اگر کودک کولیک داشته باشد، ممکن است هوای بیشتری را ببلعد که باعث ایجاد نفخ بیشتر می‌شود.

بیشتر بخوانید: علائم قولنج در نوزادان، چند توصیه به مادران

چه زمانی باید نگران نفخ شکم نوزاد باشید؟
در بیشتر مواقع نفخ نوزاد طبیعی و قابل درمان است، اما در موارد نادر، می‌تواند اولین علامت یک مشکل گوارشی جدی‌تر باشد. اگر کودک شما این شرایط را دارد، باید نگران شوید:

• مدفوع نمی‌کند، مدفوع خونی دارد یا استفراغ می‌کند .
• زیاد گریه می‌کند. اگر نمی‌توانید او را آرام کنید، پزشک باید علت این مشکل را بررسی کند.
• اگر تب دارد. اگر دمای مقعد کودک، ۳۸درجه سانتی‌گراد یا بیشتر باشد. در این شرایط، پزشک باید احتمال عفونت را هم بررسی کند. اگر نوزاد کمتر از ۳ماه دارد، سریع او را نزد پزشک ببرید.

بیشتر بخوانید: درمان یبوست در کودکان، تغذیه مناسب

جلوگیری از نفخ در نوزادان و کودکان نوپا
اگر نوزادتان نفخ دارد، این موارد را در نظر بگیرید:

حساسیت غذایی
منطقی است که احتمال آلرژی یا عدم تحمل غذایی را در نظر بگیرید. بزرگ‌ترین سرنخ، مشکلات سلامتی است که نوزاد با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند.
نوزاد یا کودک مبتلا به آلرژی غذایی احتمالا بثورات پوستی ، استفراغ، اسهال یا خون در مدفوع خود خواهد داشت و ممکن است به اندازه کافی وزن اضافه نکند.

بیشتر بخوانید: درمان فوری اسهال در کودکان، والدین عزیز بخوانید

بیماری سلیاک
درد نفخ همچنین می‌تواند یکی از علائم بیماری سلیاک باشد. سلیاک، عدم تحمل جدی گلوتن است. از پزشک بخواهید در صورتی که فرزندتان مشکلات رشد، ناراحتی شکمی ، استفراغ، اسهال مزمن یا یبوست دارد، یا اگر سلیاک یا هر بیماری خودایمنی دیگری در خانواده‌تان هست، برای کودک آزمایش سلیاک تجویز کند.

بیشتر بخوانید: بیماری سلیاک در کودکان، روش درمان چیست؟

خلاصه
آروغ زدن، بی‌قراری کردن، نفخ ، گریه کردن، دفع گاز و شکم سفت، برخی از علائمی است که نشان می‌دهد کودک نفخ دارد. ساده‌ترین راهکار برای کاهش درد نفخ، گرفتن آروغ کودک هنگام شیر خوردن و بعد از شیردهی است. گریه زیاد کودک، حرارت 38درجه سانتی‌گراد یا بالاتر در ناحیه مقعد و داشتن مدفوع خونی یا استفراغ، جزو علائمی است که باید درباره آن‌ها نگران شوید.

برای یافتن متخصص مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.