کم خونی دوران بارداری، چطور پیشگیری و مقابله کنیم؟
کمخونی خفیف در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم خون، اتفاقی طبیعی است. با این حال، کمخونی شدیدتر می‌تواند جنین شما را در معرض خطر کمخونی قرار دهد یا باعث شود دچار زایمان زودرس شوید.
وقتی باردار می‌شوید، بدن شما تغییرات قابل توجهی را تجربه می‌کند. میزان خون در بدن شما حدود بیست تا سی درصد افزایش می‌یابد که باعث افزایش آهن و ویتامین‌های مورد نیاز بدن در ساخت هموگلوبین می‌شود.
هموگلوبین ، پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون است که اکسیژن را به سلول‌های دیگر بدن می‌رساند.
بسیاری از خانم‌ها در سه ماهه دوم و سوم بارداری، فاقد مقدار کافی آهن هستند.
کمخونی خفیف در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم خون، اتفاقی طبیعی است. با این حال، کمخونی شدیدتر می‌تواند جنین شما را در معرض خطر کمخونی قرار دهد.
علاوه بر این، اگر در دو- سه ماهه نخست بارداری به میزان قابل توجهی کم‌خون باشید، بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس یا کم‌وزنی نوزاد هستید.
کمخونی همچنین باعث می‌شود در فرایند زایمان، خون بیشتری از دست بدهید و مستعد عفونت باشید.
آیا در دوران بارداری از نظر کمخونی بررسی می‌شوید؟
شما باید در هفته ۲۸ بارداری، آزمایش دهید. اگر بیش از یک نوزاد را حمل می‌کنید، باید بین هفته‌های ۲۰ تا ۲۴ بارداری، آزمایش خون اضافی انجام دهید.
آیا من در معرض خطر کمخونی هستم؟
شما در معرض خطر کمخونی در دوران بارداری قرار دارید اگر:
- دو بارداری نزدیک به هم داشته باشید
- دچار بارداری دوقلو، سه‌قلو یا چندقلو باشید
- وقتی به دلیل حالت تهوع صبحگاهی، مرتبا استفراغ می‌کنید
- اگر آهن کافی مصرف نکنید
- اگر قبل از بارداری، قاعدگی شدید داشته باشید
- گیاهخوار یا وگان هستید
- در سن کمتر از بیست سال باردار شده‌اید
- سابقه کمخونی داشته‌اید
علائم کمخونی دوران بارداری
بسیاری از علائم در دوران بارداری، علائمی است که ممکن است آنها تجربه کنید، حتی اگر کم‌خون نباشید. این علائم عبارتند از:
- احساس خستگی یا ضعف
- رنگ‌پریدگی پیشرونده پوست
- ضربان قلب سریع
- تنگی نفس
- مشکل در تمرکز
در قرار ویزیت، پزشک درباره سابقه پزشکی از شما سئوال‌هایی می‌پرسد. اگر موردی از لیست بالا را داشتید، به پزشک یا ماما اطلاع دهید.
پزشکان به طور معمول برای بررسی درصد گلبول‌های قرمز خون در پلاسما و میزان هموگلوبین خون شما، چندین آزمایش انجام می‌دهند تا متوجه شوند که آیا در معرض کمخونی قرار دارید یا خیر.
آیا کمخونی دوران بارداری قابل پیشگیری است؟
اگر باردارید یا در حال اقدام به بارداری هستید، داشتن تغذیه مناسب بهترین راه برای جلوگیری از کمخونی است.
خوردن غذاهای حاوی مقدار زیادی آهن مانند سبزیجات برگ سبز تیره، گوشت قرمز، غلات غنی شده، تخم‌مرغ و بادام‌زمینی می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به کمخونی موثر باشد.
همچنین متخصص زنان و زایمان، ویتامین‌هایی مانند اسیدفولیک را برای شما تجویز می‌کند تا مطمئن شود که آهن کافی دریافت می‌کنید.
مطمئن شوید که روزانه حداقل ۲۷ میلی‌گرم آهن دریافت می‌کنید. اگر در دوران بارداری کم‌خون شدید، این مشکل معمولا با مصرف مکمل‌های آهن قابل درمان است.
لازم است از پزشک خود در مورد خطر ابتلا به کمخونی سئوال کنید. بسته به شرایطتان، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص خون، ارجاع دهد.
کمخونی کمبود ویتامین ب12 یا فولات
ویتامین ب۱۲ و فولات ب۹، سیستم عصبی را سالم نگه می‌دارند. اگر مقدار کافی از این ویتامین‌ها را نداشته باشید، به کمخونی فقر فولات مبتلا خواهید شد. این نوع کمخونی نسبت به کمخونی فقر آهن کمتر دیده می‌شود.
به عنوان بخشی از مراقبت های‌قبل از بارداری، از نظر این نوع کمخونی آزمایش نخواهید شد. فقط در صورت کم بودن سطح آهن یا علائم آن، درباره کمخونی فقر فولات، آزمایش می‌شوید.
کمخونی فقر آهن چگونه درمان می‌شود؟
اگر کمخونی دارید، احتمالا پزشک برایتان مکمل‌های آهن به صورت قرص یا آمپول تجویز می‌کند. ویتامین سی می‌تواند به بدن در جذب آهن کمک کند، بنابراین می‌توانید قرص آهن را با یک نوشیدنی حاوی ویتامین سی مانند آب‌پرتقال مصرف کنید.
ممکن است این مکمل‌ها مقداری معده‌درد، یا یبوست ایجاد کنند. این موارد، طبیعی است، اما اگر نگرانید با پزشک یا مامای خود تماس بگیرید.
اگر مکمل‌ها را با غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید، کنار آمدن با عوارض جانبی آنها آسان‌تر خواهد شد.
ممکن است از طریق درمان وریدی (IV) به شما آهن داده شود، یا حتی اگر کمخونی خیلی شدید باشد، ممکن است انتقال خون به شما پیشنهاد شود.
بهترین غذاها برای درمان کمخونی
افراد با داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل، می‌توانند تمام آهن مورد نیاز خود را تامین کنند. خوب غذا خوردن به شما کمک می‌کند تا از کمخونی جلوگیری کنید، یا در صورت ابتلا به آن، علائم خود را مدیریت کنید.
آهن برخی از غذاها بیشتر از بقیه است. مثلا غذاهای حیوانی، سرشار از آهن هستند و به راحتی جذب می‌شوند.
منابع خوب آهن عبارتند
- گوشت: گوشت قرمز مانند گوشت گاو و گوشت بره
- حبوبات : لوبیا، نخود و عدس
- سبزیجات برگ سبز تازه: مانند کلم، اسفناج، شاهی، جعفری، پیازچه
- دانه‌ها: مانند تخم آفتابگردان یا کنجد
- آلو خشک، کشمش، انجیر و زردآلو
- ماهی‌ها: مانند ماهی خال‌مخالی کبابی و کنسرو ماهی تن
- غلات کامل: مانند برنج قهوه‌ای
- آجیل: مانند بادام و فندق
برای اطمینان از اینکه رژیم غذایی غنی از آهن دارید می‌توانید سبزیجات برگ‌سبز مانند کلم، اسفناج، شاهی، جعفری، پیازچه یا پیاز کوهی را به وعده‌های اصلی غذایی خود اضافه کنید.
میوه‌های خشک را به دسرها اضافه و در وعده‌های غذایی، میوه یا آجیل را به عنوان میان‌وعده مصرف کنید.
غذاهای غنی شده با آهن مانند غلات صبحانه یا نان تست سبوس‌دار بخورید.
غذاهایی که به تامین آهن در بدن کمک می‌کند
برخی از میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین سی می‌توانند به بدن در جذب آهن کمک کنند:
پرتقال‌ها
سیب زمینی‌ها
گل‌کلم
کلم بروکلی
جعفری
سعی کنید از نوشیدن چای و قهوه از جمله نسخه‌های دکافی، بخصوص همراه با یک وعده غذایی خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند مانع جذب آهن در بدن شود. به هر حال کاهش مصرف کافئین در بارداری برای پیشگیری از کمخونی مفید است.
کمخونی بعد از بچه‌دار شدن
اگر در دوران بارداری کمخونی داشتید، پس از تولد کودک با ماما یا پزشک صحبت کنید.
ممکن است لازم باشد باز هم مکمل مصرف کنید.
کمخونی و شیردهی
اگر کمخونی داشته باشید، می‌توانید به راحتی به کودک خود شیر دهید. می‌توانید مکمل‌های ویتامین را با خیال راحت در دوران شیردهی مصرف کنید.
سئوالاتتان را درباره کمخونی دوران بارداری از متخصصان کلینیک نی نی بان بپرسید.
منبع:
hematology
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼