قرص اورژانسی ضد بارداری، چه عوارضی دارد؟

قرص اورژانسی پیشگیری از بارداری نوعی داروی پیشگیری از بارداری است که زنانی که رابطه جنسی محافظت نشده دارند یا در روش‌های کنترل بارداری دچار مشکل می‌شوند، استفاده می‌کنند. درمان در شرایط خاص انجام می‌شود و یک روش متداول در جلوگیری از بارداری نیست. قرص اورژانسی در مواردی مانند پاره شدن کاندوم یا فراموش کردن قرص ضدبارداری ماهانه استفاده می‌شود. قرص اورژانسی عمدتا موجب تاخیر در تخمک گذاری می‌شوند. این روش شما را از بیماری‌های منتقله جنسی محافظت نمی‌کند.

قرص اورژانسی چیست؟
قرص اورژانسی ضد بارداری یک روش پیشگیری از بارداری است که در صورت داشتن رابطه جنسی محافظت نشده یا درست عمل نکند، استفاده می‌شود. شما باید قرص اورژانسی ضد بارداری را هرچه سریعتر بعد از رابطه جنسی محافظت نشده استفاده کنید. قرص های اورژانسی ضدبارداری با قرص‌هایی که برای سقط جنین استفاده می‌شود متفاوت است. اگر باردار هستید قرص اورژانسی ضد بارداری نمیتواند بارداری شما را متوقف کند.
قرص اورژانسی ضد بارداری به نام قرص صبح روز بعد نیز معروف است اما لزومی ندارد برای مصرف آن تا صبح صبر کنید. قرص اورژانسی ضد بارداری را نباید به عنوان قرص روتین ضد بارداری استفاده کرد. برای این منظور باید داروهای دیگری مصرف شود.

قرص اورژانسی ضد بارداری چند نوع است؟
سه نوع قرص اورژانسی ضدبارداری وجود دارد که براساس نوع آن باید یک یا دو عدد از آن را مصرف کنید.
1. یک نوع از قرص‌های اورژانسی حاوی هورمون که لوونورژسترول نامیده می‌شوند مانند My Way، Plan B One-step ، Preventeza و Take Action
۲. قرص های ضد بارداری نیز میتواند به عنوان قرص اورژانسی استفاده شوند اما باید بیش از یک قرص در یک زمان مصرف کنید تا بتوان از بارداری پیشگیری کرد. این رویکرد عملی اما کمتر موثر است زیرا نسبت به قرص اورژانسی یا لونورژستر بیشتر باعث تهوع می‌شود. قرص ضد بارداری نیاز به نسخه دارد. بهتر است با پزشک درباره میزان مصرف مشورت کنید.
3. نوع سوم از قرص‌های پیشگیری اضطراری (ella) نامیده می‌شوند و شما برای دریافت آن نیاز به نسخه پزشک دارید. این دارو غیرهورمونی است و به همین دلیل فقط با نسخه پزشک در دسترس است.

قرصهای اورژانسی چطور عمل می‌کنند؟
تحقیقات نشان می‎دهد قرص‌های اورژانسی ضدبارداری با به تاخیر انداختن تخمک گذاری عمل می‌کنند. اگر تخمک گذاری قبلا اتفاق افتاده باشد قرص اورژانسی از تشکیل سلول تخم پیشگیری می‌کند. اگر سلول تخم در رحم لانه گزینی کرده باشد قرص اورژانسی نمی‌تواند بارداری را متوقف کند. قرص‌های اورژانسی حاوی لوونورژسترول ممکن است به طور موقت مانع از آزاد شدن تخمک‌ها شده یا مانع از باروری سلول تخم در رحم می‌شوند. لوونوژسترول یک دوز و یک قرص است. اثربخشی این قرص‌ها به این موضوع بستگی دارد که چقدر زود قرص را مصرف کرده باشید.

قرص اورژانسی چقدر موثر است؟
اگر لوونورژسترول درست بعد از رابطه جنسی محافظت نشده استفاده شود می‌تواند شانس بارداری را تا حد زیادی کاهش دهد. حدود ۷ نفر از هر ۸ زنی که از این قرص استفاده می‌کنند، باردار نمی‌شوند. با این حال تحقیقات نشان می‌دهد که لوونورژسترول در زنان دارای اضافه وزن و چاق کمتر موثر است. پزشکان به این خانمها توصیه می‎کنند از آی یو دی استفاده کنند. گفتنی است تا ۷۲ ساعت بعد از رابطه جنسی محافظت نشده می‌توان این دارو را مصرف کرد. نوع سوم از این داروها را میتوان تا ۱۲۰ ساعت بعد از رابطه جنسی مصرف کرد.

عوارض قرص اورژانسی ضدبارداری چیست؟
قرص اورژانسی ضد بارداری در مواردی که زن و شوهر رابطه جنسی محافظت نشده دارند، موثر است اما به اندازه دیگر روش‌های جلوگیری از بارداری تاثیر ندارد و برای استفاده معمول و روتین توصیه نمی‌شود. البته قرص صبح روز بعد میتواند با وجود استفاده صحیح ناکارآمد باشد. این دارو نمیتواند شما را در برابر بیماریهای مقاربتی محافظت کند. قرص صبح روز بعد برای همه مناسب نیست. در صورتی که هرکدام از مشکلات زیر را دارید، قرص اورژانسی ضدبارداری مصرف نکنید:
به هرگونه قرص اورژانسی حساسیت دارید.
داروهای خاصی مصرف می‌کنید که می‌تواند اثربخشی قرص روز بعد را کاهش دهد. داروهایی مانند باربیتورات‌ها.
اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید ممکن است قرص اورژانسی به اندازه کافی موثر نباشد.
مطمئن باشید قبل از استفاده از داروی اضطراری، باردار نیستید، اثرات این داروها روی جنین در حال رشد ناشناخته است.
عوارض جانبی قرص اورژانسی که معمولا چند روز اثر دارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تهوع و استفراغ
سرماخوردگی
خستگی
سردرد
حساسیت سینه ها
خونریزی بین دوره یا خونریزی شدید قاعدگی
درد پایین کمر و شکم

قرص اورژانسی ضد بارداری و پریود
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که آیا مصرف قرص اورژانسی ضد بارداری میتواند قاعدگی دوره بعد را تحت تاثیر قرار دهد؟ پاسخ این است: «امکان دارد». بعد از مصرف قرص اورژانسی ممکن است پریود شما دیرتر یا زودتر از وقت معمول اتفاق بیفتد. بیشتر خانم‌ها در طول یک هفته از زمانی که منتظر پریود هستند، این اتفاق برایشان می‌افتد. قاعدگی شما همچنین ممکن است غلیظتر یا رقیق‌تر، یا با درد بیشتر یا کمتر از معمول همراه باشد. اگر در طول یک هفته بعد از تاریخ مورد نظر پریود نشدید و حدس می‌زنید حتی بعد از استفاده از قرص اورژانسی باردار هستید بهتر است یک تست بارداری بدهید.

قرص اورژانسی ضدبارداری در چه مواردی استفاده می‌شود؟
از این قرص در موارد زیر میتوان استفاده کرد:
وقتی از وسایل جلوگیری از بارداری مانند کاندوم استفاده نشود.
زمانی که مصرف قرص ضد بارداری فراموش شود و رابطه جنسی کامل باشد.
کاندوم پاره شود.
زمانی که مایع منی داخل رحم ریخته شود.
اگر از قرص اورژانسی ضد بارداری درست استفاده شود احتمال بسیار کمی خواهد داشت که بارداری شود.

تا چند بار می‌توان از قرص اورژانسی استفاده کرد؟
قرص صبح روز بعد را تا زمانی که به بدنتان آسیب نرسد می‌توانید استفاده کنید اما به هیچ عنوان نباید آن را به طور منظم به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری استفاده کنید، زیرا:
قرص اورژانسی نمی‌تواند مانند اشکال دیگر کنترل بارداری مانند آی یو دی، قرص ضدبارداری، تزریق و حلقه از بارداری پیشگیری کند.
مصرف قرص صبح روز بعد در مقدار و به مدت طولانی گرانتر از مصرف قرص ضدبارداری است.
عوارض جانبی قرص اورژانسی موقت و بی‌ضرر اما آزاردهنده است.

نکات مهم در مصرف قرص اورژانسی
می‌توانید از قرص صبح روز بعد هر چند بار که بخواهید استفاده کنید اما راه حل پیشگیری از بارداری در طولانی مدت نیست و روش‌های پیشگیری از بارداری روتین موثرتر از این قرص عمل می‌کنند.
به هیچ عنوان دونوع متفاوت از قرص اورژانسی ضدبارداری را در یک زمان یا با فاصله 5 روز از هم استفاده نکنید چون ممکن است اثر یکدیگر را خنثی کنند. همچنین به هیچ عنوان بیشتر از یک قرص اورژانسی در روز مصرف کنید. مصرف مقدار بیشتر به هیچ عنوان شما را در برابر بارداری محافظت نمی‌کند.
تا زمانی از آی یو دی استفاده می‌کنید نیازی به استفاده از قرص اورژانسی نیست چون در این روش لازم نیست نگران بارداری باشید چون شما را از بارداری محافظت می‌کند.