نشت مایع آمنیوتیک، نشانه ها و درمان

مایع آمنیوتیک مایعی است زرد و کمی مایل به زرد که اطراف جنین را در رحم فرا گرفته است. جنین داخل رحم توسط مایع آمنیوتیک احاطه می شود و رشد می کند. جنین زمان زایمان و با پاره شدن کیسه آب یا همان مایع آمنیوتیک، خارج می شود. گاهی امکان پارگی زود هنگام کیسه آب یا همان مایع آمنیوتیک وجود دارد که به آن پارگی زودهنگام غشاها یا PROM می گویند.

علائم نشت مایع آمنیوتیک
نشت مایع آمنیوتیک امکان دارد مانند خارج شدن کند مایع از واژن باشد که معمولا بو ندارد و شفاف است. اما گاهی اوقات می تواند حاوی خون یا مخاط باشد. اگر این مایع، مایع آمنیوتیک باشد نشت آن متوقف نمی شود.
علائم مایع آمنیوتیک نبودن نشتی
علائم نشت مایع آمنیوتیک را در بالا ذکر کردیم. حال به علائمی که نشت این مایع را نفی می کند می پردازیم.
احتمال نشت ادرار در دوران بارداری زیاد است، زیرا رحم روی مثانه قرار می گیرد، اگر مایع نشتی بویی مانند بوی ادرار داشته باشد، احتمالا این مایع نشتی،ادرار است. همچنین ممکن است زنان در دوران بارداری از افزایش ترشحات واژن خبر دهند. ترشحات نرمال، شیری رنگ به نظر می رسند و بوی خفیفی دارند.

مراجعه به پزشک در شرایط مشکوک به نشت مایع آمنیوتیک
مایع آمنیوتیک را تا حدودی توضیح دادیم. اما اگر مشخص نیست نشت مایع، ادرار یا ترشح است، بهتر است با پزشک صحبت شود. زنانی که دچار علائم زیر شوند باید به پزشک مراجعه کنند:
ـ ترشح قهوه ای یا سبز از واژن همراه با بوی بد
ـ تب
ـ افتادگی و حساسیت رحم
ـ ضربان تند قلب
ـ کاهش یا فقدان افزایش وزن
زمانی که منتظر مراقبت پزشکی هستید، نباید رابطه جنسی برقرار کرده یا از تامپون استفاده کنید و از انجام هر کار دیگری که ممکن است باکتری ها را وارد واژن کند خودداری کنید. پزشک امکان دارد نمونه ای از مایع را، برای بررسی این که مایع آمنیوتیک است یا خیر خارج کرده و آزمایش کند.
این تست همچنین می تواند شامل معاینه واژن باشد تا پزشک بررسی کند که آیا دهانه رحم در حال باز شدن و خانم در وضعیت وضع حمل قرار دارد یا خیر. سونوگرافی هم می تواند به پزشکان کمک کند تا بدانند چه میزان مایع آمنیوتیک اطراف جنین قرار گرفته است.
پزشک ممکن است در عین حال تست رنگ انجام دهد، که شامل تزریق مایع آبی رنگی به داخل کیسه آمنیوتیک می باشد و از خانم می خواهد از پد بهداشتی استفاده کند. اگر روی پد رنگ مورد نظر ظاهر شود، این می تواند نشان دهنده ی نشت مایع آمنیوتیک باشد.

دلایل نشت مایع آمنیوتیک
نشت مایع آمنیوتیک به دلایل مختلفی اتفاق می افتد.کیسه آمنیوتیک نزدیک وضع حمل پاره می شود. بنابر اعلام انجمن بارداری آمریکا یک زن از هر ده زن پاره شدن کیسه آمنیوتیک را به صورت جاری شدن مایع تجربه می کند و برای اغلب زنان نشت مقداری آب است. گاهی کیسه آمنیوتیک پیش از آغاز زایمان دچار نشت می شود.
اگر مایع آمنیوتیک قبل از هفته ۳۷ بارداری نشتی پیدا کند و پاره شود، پزشکان این وضعیت را پارگی زودرس یا PROM می نامند. زنانی که بیش از یک جنین دارند یا کمتر از ۶ ماه پس از آخرین وضع حمل خود باردار می شوند، خطر بیشتری برای پارگی زودرس کیسه آب دارند.
دیگر عواملی که می توانند منجر به PROM شوند عبارتند از:
ـ انقباضاتی که به کیسه آمنیوتیک فشار می آورد، سبب پارگی در آن می شود
ـ سوزن آزمایش آمنیوسنتز
ـ سرکلاژ، اقدامی که در آن پزشکان دهانه رحم را با بخیه جراحی مسدود می کنند تا نوزاد برای زایمان آماده شود
ـ مایع آمنیوتیک خیلی زیاد یا خیلی کم
ـ جدا شدن جفت از رحم
فرو رفتن سوزن آزمایش آمنیوسنتز درون کیسه‌ی آبسوزن آزمایش آمنیوسنتز میتواند باعث نشت مایع آمنیوتیک شود.

درمان نشت مایع آمنیوتیک
پزشک امکان دارد استراحت در بستر را توصیه کند، که به این معنی است نباید فعالیت زیادی داشته باشید و اغلب اوقات را در حال استراحت باشید. در عین حال ممکن است پزشک خودداری از رابطه جنسی را توصیه کند. اگر زنی عفونت داشته باشد، پزشک برای وی آنتی بیوتیک هایی تجویز می کند مصرف آنها در دوران بارداری بی خطر هستند.
اگر جنین آماده تولد باشد، پزشک ممکن است زایمان را با استفاده از دارویی هورمونی به نام اکسی توسین آغاز کند.

وظایف مایع آمنیوتیک
مایع آمنیوتیک وظایفی دارد که در ادامه به آن می پردازیم. در حدود روز ۱۲ از زمان بارداری، یک کیسه آمنیوتیک در اطراف جنین در حال رشد تشکیل می شود.کیسه با مایع آمنیوتیک با چندین هدف پر می شود که عبارتند از:
ـ محافظت از جنین
ـ نگه داشتن محیط رشد جنین در دمای پایدار
ـ به جنین اجازه می دهد، در حالی که ریه ها در حال رشد هستند در مایع تنفس کند
ـ به سیستم گوارشی جنین کمک می کند تا زمانی که مایعات توسط جنین بلعیده می شود، رشد کند
ـ کمک به رشد عضلات و استخوان جنین در حین حرکت در مایع
ـ محافظت از بند ناف که حامل مواد غذایی و اکسیژن است در۲۰ هفته اول بارداری مایع آمنیوتیک عمدتا از آب تشکیل می شود. پس از این دوره زمانی این مایع حاوی مواد مغذی، هورمون ها، آنتی بادی و ادرار کودک است. افزایش مقدار مایع موجود در کیسه تا هفته ۳۶ بارداری است و پس از آن رفته رفته کاهش می یابد.