سرطان تخمدان در زنان، نه نکته جهت پیشگیری

سرطان تخمدان ششمین سرطان کشنده در میان زنان است که معمولا در سنین بالای ۶۵ سال فرد را مبتلا می‌کند. تشخیص سرطان تخمدان معمولا کار سختی است و متاسفانه بعد از پیشرفت بیماری، فرد متوجه ابتلا به آن می‌شود. سپتامبر ماه جهانی آگاهی رسانی در مورد سرطان تخمدان است.

۱- علائم سرطان تخمدان را می‌شناسید؟
هیچ روش قطعی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان تخمدان وجود ندارد و یکی از دلایلی که تشخیص سرطان تخمدان را به کاری سخت تبدیل می‌کند نشانه‌های گسترده آن است. برخی از این علائم مدام یا گذرا سرطان تخمدان عبارتند از:
-نفخ مداوم
-درد در ناحیه شکم یا لگن خاصره
-کاهش میل جنسی
-برخی نشانه‌ها در ادرار مثل تکرر ادرار یا نیاز شدید به ادرار کردن به صورت مداوم
این در حالی است که شروع چرخه‌های قاعدگی قبل از ۱۲ سالگی یا شروع یائسگی‌ بعد از ۵۲ سالگی یا بروز هردوی این موارد با هم، خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد و مواردی چون:
-نداشتن سابقه‌ی بارداری
-درمان‌های ناباروری
-استعمال دخانیات
-استفاده از وسایل داخل‌ رحمی
-سندروم تخمدان پلی کیستیک: که شایع‌ترین اختلال غدد درون‌ریز در زنان است
این نشانه‌ها هم هر کدام به تنهایی یا گاهی دو یا چند نشانه با هم ممکن است به صورت مقطعی در هر زنی نمود پیدا کنند اما اگر بالای ۵۰ سال سن دارید ممکن است این نشانه‌ها، به خصوص اگر مداوم یا متناوب رخ دهند، دلیل ابتلا به سرطان تخمدان باشند.

۲- نشانه‌های غیر معمول را هم جدی بگیرید
برخی از نشانه‌ها در زمان ابتلا به سرطان تخمدان کمتر بروز پیدا می‌کنند و کمرنگ‌تر هستند اما باید بسیار جدی گرفته شوند. برخی از این نشانه‌ها عبارتند از:
-کاهش وزن شدید و غیرمنتظره
-تغییر در ظاهر شکم مثل بزرگ شدن غیرمعمول شکم
-خستگی بیش از حد و غیر عادی
-کاهش میل جنسی
بروز این نشانه‌ها هم در هر زن قطعا به معنای ابتلا به بیماری سرطان تخمدان نیست اما در زنان بالای ۵۰ سال باید آن‌ها را جدی گرفته و به سادگی پشت گوش نیندازید.

۳- مراقب نشانه‌های ثابت یا متغیر باشید
بهتر است مراقب نشانه‌های ثابت، متغیر یا نشانه‌های ترکیبی که گاه ثابت و گاهی هم گذرا هستند، باشید به خصوص اگر این نشانه‌ها حداقل ۱۲ بار در ماه رخ می‌دهند. به یاد داشته باشید که با بررسی و زیر نظر گرفتن حالات روزانه خود نشانه‌ها را دریابید و یک مسیر درمان موفق را سپری کنید.

۴- یک پرونده برای بیمار درست کنید
اگر پزشک متخصص زنان هستید بهتر است برای بیماران مشکوک به سرطان تخمدان یک پرونده از نشانه‌ها درست کنید. به این ترتیب بیمار هم متوجه اهمیت پیگیری علائم و نشانه‌ها و گزارش آن‌ها به شما می‌شود. از سوی دیگر شما مطمئن می‌شوید که بیمار متوجه شده که حتما باید برای گرفتن نتایج آزمایش‌ها به مطب رجوع کند. مسئولیت نگهداری مدارک تخصصی برای نتایج تست‌ها و مراجعه دوباره بیمار به شما بسیار مهم است، حتی اگر نتایج آزمایش‌ها نرمال و طبیعی باشد.

۵- سابقه خانوادگی مهم است
اگر در میان افراد درجه اول خانواده مثل مادر، خواهر، خاله و عمه یا هر کدام از مادربزرگ‌ها سابقه ابتلا به بیماری‌های سرطان تخمدان و سرطان پستان وجود داشته شما هم ممکن است در خطر ابتلا به بیماری سرطان تخمدان باشید. برای اطمینان از این مسئله و کنترل نشانه‌ها حتما با پزشک خود مشورت کنید و تمام نشانه‌های محسوس، متناوب و مداوم را با او در میان بگذارید.

۶- جواب تست پاپ‌اسمیر تعیین کننده نیست
تست دهانه رحم یا همان تست پاپ‌اسمیر نشانه‌های ابتلا به سرطان تخمدان را مشخص نمی‌کند. تمام نشانه‌های مربوط به این بیماری باید توسط پزشک متخصص بررسی شوند.

۷- ورزش کنید
هر چه بیشتر فعالیت فیزیکی مفید داشته باشید بهتر می‌توانید عوارض جانبی ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهید. اگر تا به حال عادت به ورزش کردن نداشته‌اید از دقایق کم و با ورزش‌های سبک شروع کنید. از روزی ۱۰ دقیقه ورزش شروع کنید و به تدریج دقایق ورزش کردن را بیشتر کنید. پیاده به خرید بروید و برای انجام هر کاری با ماشین تردد نکنید. موقع تماشای تلویزیون دست و پای‌تان را حرکت دهید یا با موزیک برقصید. بسیاری از مراکز درمانی سرطان ورزش‌هایی مثل یوگا را پیشنهاد می‌کنند. اگر عمل جراحی انجام داده‌اید با مربی خود در میان بگذارید.

۸- تغذیه مهم است
بسیاری از خانم‌ها کم کم متوجه می‌شوند که سبک و روش تغذیه‌ای که دارند نشانه‌های بیماری را کم یا تشدید می‌کند. اگر در میان زنان درجه یک فامیل سابقه سرطان پستان و سرطان تخمدان وجود دارد، سبک تغذیه سالم‌تری را در پیش بگیرید. با تغییر سبک تغذیه تا حدود زیادی هم سطح انرژی خود را بالا می‌برید و هم در صورت ابتلا به سرطان تخمدان به پروسه درمان واکنش بهتری نشان خواهید داد. در رژیم غذایی خود میوه و سبزیجات را بگنجانید و خوردن گوشت قرمز را محدود کنید. به جای گوشت قرمز گوشت سفید و گوشت ماکیان کم‌چرب، ماهی، چربی‌های غیر اشباع و حبوبات میل کنید.
-غذاهای سرد بوی غذا را کم می‌کنند و حالت تهوع را کاهش می‌دهند.
-وعده‌های غذایی را کوچک و تعداد آن را بیشتر کنید.
-آهسته غذا بخورید و موقع غذا خوردن قوز نکنید.
-آب میوه‌های طبیعی و میلک شیک کاهش وزن شما را جبران می‌کنند.

۹- پیشگیری از سرطان تخمدان
همانطور که پیش از این گفتیم پیشگیری از سرطان تخمدان امکان‌پذیر نیست. با این‌همه برخی موارد خطر ابتلا به سرطان تخمدان را در زنان کاهش می‌دهند:
-استفاده منظم از داروهای ضد‌بارداری مثل قرص ضد‌بارداری برای مدت بیش از ۱۰ سال
-شیر دادن به نوزاد
-بارداری
-مصرف روزانه آسپرین