علت ضربان نداشتن قلب جنین چیست؟

شمارش ضربان قلب جنین در سونوگرافی های سه ماهه اول بارداری یکی از مطمئن ترین فاکتورهای سلامت بارداری است که توسط پزشک انجام می شود. به طور کلی زمانی که تعداد ضربان قلب نوزاد شما در حد نرمال و طبیعی باشد احتمال سقط جنین بسیار پایین است و سلامت بارداری مشخص می شود. اما در صورتی که ضربان قلب جنین در سونوگرافی به گوش نرسد چه اتفاقی می افتد؟

به چه دلایلی ممکن است ضربان قلب جنین تشخیص داده نشود؟
چند دلیل احتمالی برای عدم وجود ضربان قلب در سونوگرافی وجود دارد. اگر علائم دیگری وجود نداشته باشد معمولا پزشک برای تشخیص دقیق تر یک سونوگرافی دیگر برای هفته بعد تجویز می کند.

۱- نوع سونوگرافی
معمولا در این شرایط سونوگرافی واژینال انجام می شود که در آن یک پروب برای دسترسی و بررسی بهتر از طریق واژن به داخل رحم شما فرستاده می شود و این روش نسبت به سونوگرافی شکمی بسیار دقیق تر است که خطری هم برای جنین ندارد. به طور کلی در اوایل بارداری یعنی حدود 8 هفته اول سونوگرافی واژینال نتایج بهتری را به پزشک نشان می دهد.

یافتن ضربان قلب جنین بر روی داپلر دستی می تواند کمی طول بکشد. اما معمولا از هفته هفتم یا هشتم بارداری به بعد باید ضربان قلب جنین توسط این سونوگرافی شنیده شود.

2- سن بارداری
اگر کمتر از هفت هفته است که باردار هستید، بعید به نظر می رسد که از طریق سونوگرافی ضربان قلب مشخص شود. به طور کلی همان طور که گفتیم حساسیت سونوگرافی شکمی نسبت به نوع واژینال کمتر است بنابراین ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا ضربان قلب قابل شنیدن باشد. مثلا در هفته هشتم یا نهم این اتفاق می افتد.

۳- دقت در تاریخ شروع بارداری
اگر فکر می کنید حداقل هفت هفته باردار هستید اما سونوگرافی واژینال هنوز ضربان قلب را تشخیص نداده است احتمال دارد که شما تاریخ اولین روز آخرین پریودی خود را اشتباه به پزشک گفته باشید زیرا سن بارداری و انجام آزمایشات بر اساس این تاریخ محاسبه می شود. معمولا برای خانم هایی که سیکل های قاعدگی نامنظم دارند و نمی دانند تخمک گذاری در چه روزی اتفاق افتاده است این مورد بیشتر پیش می آید.

به عنوان مثال، اگر دقیقاً دو هفته پس از شروع دوره قاعدگی خود تخمک گذاری نکرده باشید، احتمال اینکه در سن حاملگی اشتباه شده باشد زیاد است و شما واقعاً "هفت هفته حامله نیستید" و سن بارداریتان کمتر است.

انجام سونوگرافی های متوالی برای تشخیص ضربان قلب
اگر بعد از یک هفته سونوگرافی دوباره انجام شود اما تغییری در آن رخ ندهد و همچنان ضربان قلب وجود نداشته باشد، احتمال سقط جنین بیشتر است. اما ممکن است هنوز به دلیل اشتباه محاسباتی برای شنیدن ضربان قلب زود باشد. اگر پریودهای شما نامنظم بود، حتی اگر هفت هفته از آخرین دوره قاعدگی شما گذشته باشد، ممکن است شما هنوز در سونوگرافی دوم فقط پنج هفته از بارداریتان گذشته باشد. بنابراین پزشک دوباره سونوگرافی دیگری برای دو هفته بعد تجویز خواهد کرد.

نبود ضربان قلب در هفته هفتم بارداری
در صورتی که خطاهای احتمالی نیز از بین رفته باشد و پزشک با در نظر گرفتن آن ها سومین سونوگرافی متوالی را انجام دهد اما باز هم ضربان قلب مشخص نشود به طور قطعی سقط جنین اتفاق افتاده است. بعضی مواقع نیز استثنائاتی وجود دارد و ممکن است سقط ایجاد نشده و بارداری همچنان طبیعی باشد البته این مورد بسیار نادر است.

از آنجا که می تواند استثنائاتی وجود داشته باشد و رویکرد شما در آینده بسیار مهم باشد ، مقامات پزشکی دستورالعمل هایی را در مورد اینکه چه زمان می توانید نسبتاً مطمئن باشید که سقط جنین داشته اید تهیه کرده اند.

در چه صورتی نبود ضربان قلب نشانه قطعی سقط جنین است؟
بعضی اوقات فقدان ضربان قلب جنین نشان دهنده سقط جنین بصورت قطعی است. این شرایط شامل موارد زیر است:

- قبلاً ضربان قلب توسط پزشک مشخص شده باشد اما در سونوگرافی بعدی ضربان قلب مشخص نشود.

- عدم وجود ضربان قلب و افت سطح hcg ( هورمون بارداری که باید تا سه ماهه اول بارداری افزایش یافته و بعد ثابت شود)

سازمان ها معیارهای متفاوتی را در مورد زمان یافتن نتایج قطعی سونوگرافی برای سقط جنین اتخاذ کرده اند. معیارهای انجمن زنان و زایمان کانادا شامل موارد زیر است:

جنین بزرگ تر از ۵ میلی متر که ضربان قلب نداشته باشد سقط شده است.
زمانی که ساک حاملگی بزرگ تر از 8 میلی متر باشد اما کیسه زرده مشخص نشود جنین سقط شده است و یا بارداری پوچ اتفاق افتاده است.
ساک حاملگی که بزرگ تر از ۱۶ میلی متر باشد اما جنین در آن وجود نداشته باشد به معنی پایان بارداری است.
علائم سقط جنین
کالج زنان و زایمان آمریکایی (ACOG) دستورالعمل هایی را برای کاهش اشتباه در تشخیص سقط جنین ارائه داده است. این دستورات به شکل زیر می باشند:

- در صورتی که CRL جنین ۵.۳ میلی متر باشد اما ضربان قلب تشخیص داده نشود جنین سقط شده است.

- در صورتی که قطر کیسه حاملگی ۲۱ میلی متر باشد و حتی با وجود کیسه زرده جنین نباشد سقط شده است.

دستورالعمل ذکر شده در بالا می تواند کمی برای پزشکان گیج کننده باشد. آنچه مهم است این است که شما می دانید که پزشک شما چگونه و چرا به این نتیجه رسیده است و در واقع باید به او اعتماد کنید.

اگر پزشک شما بعد از یک سونوگرافی (یا حتی بعد از دو مورد) سقط جنین را تشخیص داده است و شما ۱۰۰٪ مطمئن نیستید که هنوز این اتفاق افتاده باشد می توانید باز هم کمی صبر کنید و چند سونوگرافی دیگر را نیز انجام دهید تا از نتیجه مطمئن شوید. در صورتی که تشخیص پزشک بارداری خارج رحمی نباشد شما می توانید برای سقط کمی بیشتر صبر کنید و مشکلی ایجاد نمی شود.

سخن آخر
زمانی که سقط جنین تشخیص داده می شود قطعا برای شما سخت خواهد بود و از نظر عاطفی ممکن است دچار آسیب شوید بنابراین بهتر است همان طور که دلتان راضی می شود رفتار کنید و برای مطمئن شدن می توانید چند هفته دیگر هم صبر کنید. همچنین هر سوالی که در این زمینه برایتان پیش می اید را از پزشکتان بپرسید و توضیحات شفاف بخواهید.

برای متخصصان پزشکی، سقط جنین همه روزه اتفاق می افتد، اما برای شما این چنین نیست. غم و اندوه طبیعی است و حتی ممکن است برای مدت کوتاهی دچار افسردگی شوید. در این زمان همسر شما بهترین حامی است از او بخواهید درکتان کند و در کنارتان باشد. همچنین اگر شاغل هستید بتر است مدتی مرخصی گرفته و در خانه بمانید و یا به اتفاق همسرتان به مسافرت بروید.