درمان پرخوری کودکان، چیست؟

امروزه یکی از نگرانی ‌های والدین چاقی فرزندان، سریع غذا خوردن و نیز اشتهای دائمی آن‌ها است. تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که از اضافه وزن رنج می‌برند، احتمالا در بزرگسالی نیز دچار چاقی و مشکلات جسمانی مرتبط با آن خواهند شد، از این رو، پزشک کودکان و نیز متخصصان تغذیه می‌کوشند راهکاری را برای این منظور پیش پای والدین قرار دهند.

وعده ‌های غذایی و تنقلاتی که کودکان مصرف می ‌کنند کافی نیست
می‌شود میزان زیادی تنقلات و مواد غذایی با عنوان غذای کودک در بازار وجود دارد؛ از اسنک‌های ماهی شکل تا شکلات‌های شیرین همگی دارای کالری فراوان هستند، اما برای بدن کودک کافی نیستند. همچنین مواد غذایی که از آرد ناکامل (آرد فاقد سبوس و جوانه) تولید شده است برای رژیم غذایی کودکان مفید نیست. این بدان معناست که کودکان حتی پس از خوردن این مواد غذایی همچنان گرسنه خواهند بود، این موضوع از آن جهت برای سلامت کودکان مضر است که میل بیشتری به خوردن غذا پیدا می‌کنند و چاقی پیامد ناخواسته آن خواهد بود. به طور کلی، کودکانی که از میوه‌ها و سبزیجات کمتری در رژیم غذایی خود مصرف می‌کنند، بیشتر به خوردن غذا ترغیب می‌شوند. میوه‌ها و سبزیجات دارای فیبر دیر هضم هستند از این رو به مدت طولانی‌تری احساس سیری خواهند داشت.
راهکار: به گفته متخصصان برای اطمینان از سلامت کودکان حتما مواد غذایی غنی از فیبر مانند غلات کامل را در رژیم غذایی کودکان بگنجانید. مواد غذایی سرشار از پروتئین، و نیز میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند راهکاری ساده برای کنترل اشتهای کودکان باشد. البته خوردن گهگاه تنقلات کم کالری مانند چوب شور و بیسکویت تُرد در کودکان ایرادی ندارد، اما بکوشید از مواد غذایی مفید مانند میوه‌های آب دار به عنوان میان وعده برای کودکان استفاده کنید.

نوسان اشتهای کودکان به دلیل جهش رشد
حقیقت این است که اشتهای کودکان سال به سال و حتی روز به روز می‌تواند دچار نوسان شود. برای مثال، کودکان نوپا و کودکانی که هنوز به مدرسه نمی‌روند ممکن است یک روز یه مقدار کم و روز دیگر حجم بالایی از مواد غذایی را مصرف کنند. به طور کلی جهش رشد در کودکان می‌تواند باعث افزایش اشتهای آن‌ها شود و از این رو کودکان تمایل بیشتری به مصرف مواد غذایی خواهند داشت.
راهکار: جهش رشد در کودکان غیرقابل اجتناب است و در عین حال این مرحله یکی از مهمترین مراحل رشد هر انسانی محسوب می‌شود. اطمینان حاصل کنید آشپزخانه و یخچال شما سرشار از مواد غذایی مفید و سالم باشد. می‌توانید از آجیل‌هایی مانند گردو، بادام و کشمش به عنوان تنقلات برای کودکان استفاده کنید. همچنین پنیر، میوه‌های تازه، حبوبات و غلات کامل می‌تواند از گزینه‌های مناسب برای کودکان در این دوره باشد.

پرخوری عصبی
یک موضوع رایج در میان همه اقشار سنی پرخوری در زمان عصبانیت، ناراحتی و یا شرایط استرس‌زا است. در کودکان نیز احتمال وقوع این رخداد وجود دارد. شاید اگر والدین خوب به غذا خوردن کودکان خود توجه کنند، این نکته را دریابند که آن‌ها به دلیل اضطراب، نگرانی و یا هیجان غذای زیادی مصرف می‌کنند. در بسیاری از موارد غذا خوردن در کودکان با هدف تامین مواد لازم برای رشد نیست. ماریان جاکوبسن، یکی از متخصصان کودکان در این زمینه می‌گوید: در برخی موارد زمانی که کودک می‌گوید من گرسنه هستم، این جمله بدان معناست که من خسته یا ناراحتم و تنها می‌خواهم چیزی بخورم.
راهکار: در این موارد دیگر موضوع به مسائل فیزیکی و جسمانی کودک مربوط نمی‌شود، بهتر است والدین اقدام به گفت‌وگو با فرزند خود درباره گرسنگی، سیری و اهمیت توجه به صدای شکم کنند. در مواقعی که احساس می‌کنید کودک به اندازه کافی گرسنه نیست، با توجه کردن به او تلاش کنید بدانید دقیقا چه احساسی دارد و به او کمک کنید. اگر حوصله کودک سر رفته و خسته شده است می‌توانید با یک کتاب یا بازی او را سرگرم کنید.
راهکار موثر دیگر این است که یک جدول غذایی و تنقلات داشته باشید که در زمان‌های مشخص به کودک غذا و تنقلات مفید بدهید. این کار به کودک می‌آموزد خارج از زمانبندی جدول درخواست خوراکی و تنقلات نکند. سعی کنید مواد غذایی سرشار از پروتئین و غلات کامل، و تنقلاتی همانند آجیل‌ها را در این جدول بگنجانید.

کودک تشنه است
مشکلات مربوط به تشنگی در کودکان به اندازه مشکلات مربوط به گرسنگی نیست. با این حال، این مشکلات ممکن است در کودکان دیده شود. بسیاری از کودکان چنان گرم بازی کردن می‌شوند که فراموش می‌کنند زمانی که تشنه هستند (به ویژه در فصل تابستان) آب بنوشند. این موضوع می‌تواند عوارض بدی برای سلامتی آن‌ها داشته باشد.
راهکار: یک بطری آب مخصوص کودکان همیشه در یخچال داشته باشید. با کودکان خود درباره فواید نوشیدن آب و اینکه تشنگی همانند گرسنگی نشانه‌ای از نیاز بدن است، سخن بگویید. بسیار اهمیت دارد که والدین به طور مستمر به ویژه در فصول گرم سال کودکان خود را از نظر تشنگی مورد توجه قرار دهند.
در کنار مشکلات مطرح شده و راهکار‌های آن، متخصصان تاکید دارند والدین باید توجه ویژه‌ای به مقوله غذا خوردن و نیاز‌های غذایی کودک داشته باشند. متخصصان همچنین ۶ مورد زیر را به والدین برای کنترل حجم غذایی کودکان و جلوگیری از چاقی آن‌ها پیشنهاد می‌کنند:
داشتن زمانبندی مشخص برای خوردن غذا
از غذا به عنوان پاداش استفاده نکنید.
مدل خوبی برای کودکان خود باشید، اگر پرخوری کنید کودکان از شما یاد می‌گیرند.
از زیاده روی در مصرف مواد غذایی خودداری کنید. برای مثال اگر کودک بستنی می‌خواهد نیازی نیست بستنی بزرگ برای او بخرید، یک بستنی کوچک نیز می‌تواند کودک را راضی نگه دارد.
از مصرف نوشیدنی‌های شیرین و گازدار اجتناب کنید.
به جای دسر‌های شیرین، از میوه‌های آبداری مانند هندوانه استفاده کنید.