عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار، راهکار‌های مفید!

در این مقاله قصد داریم تا ارتباط بین تاخیر گفتار و زبان و ADHD را توضیح دهیم و هم‌چنین، شما را با یک سری از راهکارهای مفید آشنا کنیم. به خواندن ادامه دهید تا درباره‌ی عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار، اطلاعات کامل کسب کنید.

بیشتر بخوانید: اختلال بیش فعالی و عدم تمرکز در کودکان

در این مقاله می‌خوانید:

• تشخیص عدم تمرکز کودکان
• رابطه‌ی عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار
• راهکارهای کمک به کودک دارای تاخیر گفتار و ADHD

تشخیص عدم تمرکز کودکان

کودکان نوپا و پیش دبستانی ذاتاً پرانرژی، کنجکاو و تکانشی هستند. از یک طرف، دیدن این ویژگی‌ها در کودک هیجان انگیز است. با این حال، هم‌چنین می‌تواند شما را کاملاً خسته کند و جان و توانی را برایتان باقی نگذارد. شاید فرزند شما علائمی مانند موارد زیر را از خود نشان می‌د‌هد:

• مدام حرکت می‌کند و همه چیز را مانند یک ورزشگاه جنگلی می‌بیند که باید فتح شود!
• به سرعت بین فعالیت‌های مختلف جا به‌ جا می‌شود و حتی به شما فرصتی برای پیوستن به او را نمی‌دهد!
• تمام احساسات بزرگی که به نظر می‌رسد از دنده‌ی چپ بیرون می‌آیند را از خود نشان می‌دهد!
• در آرام کردن بدن خود هنگامی که می‌خواهد سرش را برای خواب و استراحت روی بالش بگذارد، درگیری دارد!

مغز از اوایل دوران کودکی تا اواسط دهه‌ی ۲۰ سالگی رشد می‌کند، اما اگر رشد بیش از حد صورت بگیرد، اختلال بیش فعالی یا ADHD نام می‌گیرد که در آن، کودک شما دچار مشکلاتی در تمرکز می‌شود و علائمی مانند موارد بالا را از خود نشان می‌دهد. البته تشخیص این وضعیت برعهده‌ی پزشک است و معمولاً تا سن ۵ سالگی یا بالاتر (گاهی تا ۴ سالگی) به راحتی تشخیص داده نمی‌شود.

بیشتر بخوانید: خوراکی های مفید برای تمرکز حواس

رابطه‌ی عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار

احتمال وقوع همزمان عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار، حتی به ۹۰درصد نیز می‌رسد.

در کمال تعجب بسیاری از والدین و حتی متخصصان، عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار اغلب دست به دست هم می‌دهند. دکتر راسل بارکلی تخمین زده است که دو سوم از کودکان مبتلا به ADHD دارای اختلال گفتاری یا زبانی نیز هستند. به تخمین برخی دیگر از مطالعات، احتمال وقوع همزمان عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار، حتی به ۹۰درصد نیز می‌رسد.
البته بگذارید یک چیزی را همین جا برایتان روشن کنیم! اگر فرزند خردسال شما دارای تاخیر یا اختلال در گفتار و زبان باشد، لزوماً دچار ADHD یا مشکل عدم تمرکز نیست. در واقع، اکثر کودکانی که تفاوت‌های گفتاری یا زبانی دارند، دچار اختلال ADHD نیستند.

بیشتر بخوانید: چگونه تمرکز کودک را افزایش دهیم؟

راهکارهای کمک به کودک دارای تاخیر گفتار و ADHD

متاسفانه راهی نیست که بتوان با کمک آن، علائم ADHD و تاخیر در تلکم کودک را پیشگیری یا برطرف کرد. با این حال، راهکارهای مفیدی وجود دارند که می‌توانند زندگی را برای شما و کودک‌تان آسان‌تر کنند:

۱- از گذاره‌های بیشتر و سوالات کمتر استفاده کنید

یک مهارت مهم برای کودکان مبتلا به ADHD، چیزی است که ما آن را «صدای درون » می‌نامیم. این صدا در برنامه ریزی و حل مشکلات به کودک شما کمک می‌کند و همان صدایی است که در سر همه (از جمله بزرگسالان) وجود دارد. برای تقویت صدای درونی کودک خود می‌توانید از گذاره‌ها و الگوهای زیر استفاده کنید:

• «احساس می‌کنم که…»
• «فکر می‌کنم که…»
• «می‌بینم که…»

… سپس صبر کنید و اجازه دهید تا فرزندتان پاسخ دهد. این بسیاری از سوالات را از بین می‌برد و به کودک شما اجازه می دهد تا عبارات و گذاره‌های اول شخص مخصوص خودش را ایجاد کند.

بیشتر بخوانید: اختلال گفتاری کودکان، درمانش چیست؟

۲- با کودک خود بازی کنید

بازی یک ابزار فوق‌العاده برای آموزش زبان است.

یکی دیگر از راه‌های عالی برای ایجاد مهارت، بازی کردن با کودک است. بازی یک ابزار فوق‌العاده برای آموزش خودتنظیمی و مهارت‌های اجتماعی و هم‌چنین زبان محسوب می‌شود که واقعاً در کمک به عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار قابل استفاده است!
فقط کافی است که برای بازی کردن از فرزندتان پیروی کنید. خود کودک به شما می‌گوید که به چه بازی و تفریحی علاقمند است و شما از همان‌جا می‌توانید او را همراهی کنید.

بیشتر بخوانید: علائم اختلال گفتاری در کودکان

همه‌ی کودکان خردسال می‌توانند احساساتی رفتار کنند.

۳- بگذارید کودک از آرامش شما الگو بگیرد

همه‌ی کودکان خردسال می‌توانند احساساتی رفتار کنند و اگر ADHD نیز بخشی از معادله باشد، درصد این رفتار احساساتی بیشتر هم می‌شود. به ‌عنوان یک والد، وقتی فرزندتان «نه» می‌گوید، به راحتی می‌توانید عصبانی شوید و داد و فریاد راه بیندازید که کار بسیار اشتباهی است.
در عوض باید دنبال راهکارهایی باشید که به کمک آن‌ها بتوانید خودتان را آرام کنید. نفس عمیق و مدیتیشن می‌توانند به حقظ خونسردی شما کمک کنند. به این ترتیب، به کودک خود فضایی می‌دهید تا او نیز از شما یاد بگیرد و روی احساسات خود کار کند.

بیشتر بخوانید: گفتار درمانی کودکان چگونه است؟

۴- برای تشویق کردن کودک خود به انجام فعالیت‌های روتین، از تصاویر بصری استفاده کنید

عدم تمرکز کودکان باعث می‌شود که آن‌ها کارهای روزمره‌ی خود را انجام ندهند.

عدم تمرکز کودکان می‌تواند باعث شود که آن‌ها کارهای روزمره و مهم خود را انجام ندهند. در چنین وضعیتی، به روتین‌هایی که هر روز کودک شما باید آن‌ها را انجام دهد، فکر کنید (روتین‌های معمول عبارتند از زمان خواب، زمان غذا خوردن، زمان مسواک زدن) و از هر قسمت از برنامه عکس بگیرید.
به عنوان مثال، روتین قبل از خواب ممکن است تصاویری از وان حمام، مسواک، لباس خواب و یک داستان قبل از خواب داشته باشد. این تصاویر را در یک ویدئو یا پاورپوینت پشت هم قرار دهید و به کودک خود بیاموزید که برنامه را بررسی کند و مرحله به مرحله با آن پیش برود.

بیشتر بخوانید: درمان بیش فعالی با نوروتراپی و نوروفیدبک، آیا موثر است؟

۵- به یک راوی تبدیل شوید!

همه‌ی کودکان خردسال در لحظه زندگی می‌کنند؛ مخصوصاً کودکانی که مشکل تمرکز دارند. این بدان معنا است که کودکان برنامه ریزی نمی‌کنند و حتی اگر از قبل به آن‌ها اطلاع داده باشید که می‌خواهید فلان کار را بکنید یا فلان جا بروید، باز هم غافلگیر و پریشان می‌شوند. به همین دلیل، پیشنهاد ما این است که این استراتژی را امتحان کنید: سه بار با فرزندتان در مورد کاری که قرار است انجام دهید صحبت کنید. (بله، سه بار!)

• اول از همه، به او بگویید که قصد انجام چه کاری را دارید. به عنوان مثال: ما قرار است در پارک بازی کنیم و سپس سگ خانگیمان را به دامپزشکی ببریم.
• سپس در حین انجام کار نیز آن را تعریف کنید: اکنون ما بازی در پارک را تمام کردیم؛ نوبت آن است که سگ خانگیمان را به دامپزشکی ببریم.
• در نهایت، بعد از انجام کار نیز آن را توصیف کنید: به ما در پارک خیلی خوش گذشت و توله سگمان را نیز به دامپزشکی بردیم!

این استراتژی ساده به کودک شما کمک می کند تا افکار خود را سازماندهی کند و یاد بگیرد که به وقت و زمانش در روز نظم و ترتیب دهد.

بیشتر بخوانید: اختلال گفتاری در کودکان، ژن عامل این بیماری

جمع‌بندی

عدم تمرکز کودکان و اختلال تاخیر گفتار می‌توانند همراه هم باشند، اما لزوماً به هم وابسته نیستند. مشکل در زبان و گفتار می‌تواند در شمار علائم بیش فعالی و اختلال توجهی که در ADHD مشاهده می‌کنیم، اتفاق بیفتد و پدر و مادرها را تا حدودی نگران کند. اما این وضعیت با راهکارهای مختلف و گفتار درمانی حرفه‌ای قابل رسیدگی است.

به کلینیک نی نی بان هم سر بزنید.