سن بارداری بر اساس تاریخ سونو درست است؟

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: سلام، من طبق تاریخ آخرین قاعدگی الان ۳۷ هفته و ۱روز هستم. البته سونوگرافی که در ۱۸ هفتگی انجام دادم با تاریخ قاعدگی یکی بود و طبق آخرین سونوگرافی که انجام دادم الان ۳۶ هفته و ۲روز هستم، برای زایمان طبیعی کدام سن حاملگی درست است و طبق کدومشان باید آماده بشوم؟ سن حاملگی بر اساس قاعدگی درست است یا سونوگرافی.

پاسخ دکتر فاطمه نجار، متخصص زنان و زایمان:
همان سونوگرافی که اولین بار انجام دادید و خیلی زود بوده در درجه اول مورد اهمیت است. آخرین پریود شما هم مهم است ولی باید با سونوگرافی های دیگرتان تطبیق بدهید. وقتی پریودتان عقب می زند امکان این را دارد که تاریخ پریودتان اشتباه شود ولی وقتی شما سونوگرافی می دهید و اولین سونوگرافی سن جنین و زایمان شما را نشان می دهد درست است. ولی برای اطمینان بیشتر شما می توانید آخرین پریودتان را با سونوگرافی های بعدی تطبیق بدهید تا سن جنین را بدست آورید.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
سن بارداری به چه معنی است؟ حساب کردن سن دقیق بارداری برای مشخص کردن اندازه جنین و زمان دقیق زایمان است. اکثراً با اضافه کردن ۱۴ روز به مدت‌زمان لقاح این محاسبه انجام می‌گیرد.
بیشتر پزشکان آن را با تاریخ آخرین زمان قاعدگی حساب می‌کنند.

راه سختی نیست، اما حتی اگر خودتان نتوانستید سن بارداری تان را محاسبه کنید، اتفاقی رخ نمی دهد، با انجام سونوگرافی می توانید از سن بارداری مطلع شوید. به همین راحتی!

سن بارداری به چه معناست؟
اگر اولین دوران بارداری خود را تجربه می‌کنید به‌احتمال‌زیاد با مفهوم سن بارداری آشنا نیستید. به‌طورکلی سن بارداری یعنی چه مقدار زمان یا چند هفته است که شما باردار هستید.
طریقه‌ی محاسبه‌ی آن روش‌ها مختلفی دارد و از اولین روز آخرین قاعدگی‌تان آن را حساب می‌نمایند. روش‌های محاسبه سن بارداری عبارت‌اند از:
محاسبه با روش LMP
محاسبه از طریق سونوگرافی
محاسبه از طریق اندازه طول جنین
محاسبه از طریق اندازه ارتفاع رحم
محاسبه از طریق آزمایش خون
در ادامه به توضیح هر یک از روش های ذکر شده در بالا می پردازیم.

محاسبه با روشLMP
در واقع LMP به معنی آخرین دوره چرخه قاعدگی است. در این روش ۲۸۰ روزبه اولین روز آخرین قاعدگی اضافه می‌شود و تاریخ زایمان تخمین زده می‌شود. اگر سن بارداری از زمان تخمک‌گذاری محاسبه گردد، این زمان به دو هفته بعد از اولین روز آخرین قاعدگی موکول می‌گردد.
در واقع مدت‌زمان دقیق تخمک‌گذاری مشخص نیست اما از آخرین مدت قاعدگی دوران بارداری ۴۰ هفته محاسبه می‌گردد. در هر صورت وجود دو هفته خطا در این روش انکار نشدنی است.

محاسبه از طریق سونوگرافی
بعضی از خانم‌ها تاریخ اولین روز آخرین قاعدگی خود را به یاد ندارند و برای محاسبه سن باید از روش دیگری استفاده کرد.
با دستگاه سونوگرافی می‌توان سن حاملگی را از طریق اندازه‌گیری طول ساک بارداری و اندازه جنین مشخص نمود. فرمولی در این روش وجود دارد.
ساک حاملگی را به میلی‌متر حساب کرده و با ۲۸ روز جمع می‌بندند و این‌گونه سن بارداری برحسب روز مشخص می‌شود. به‌عنوان‌مثال اگر ساک ۵ میلی‌متر باشد با ۲۸ جمع می‌شود و سن بارداری ۳۳ روز خواهد بود.
از هفته ششم به بعد روش محاسبه فرق می‌کند و اگر اندازه ساک ۲۱ باشد این بار ۶ هفته با ۲۱ جمع بسته می‌شود تا سن دقیق بارداری محاسبه گردد.

محاسبه از طریق طول جنین یا CRL
محاسبه بارداری از روشCRL یا اندازه‌گیری طول جنین به این صورت است که اندازه دقیق طول جنین از سر تا کف پا گرفته می‌شود. این روش در بین هفته‌های ۷ تا ۱۳ سن دقیق را نشان می‌دهد.
بعد از آن نمی‌توان به‌طور صحیح طول جنین را اندازه گرفت. با اینکه این روش بسیار دقیق است اما احتمال تغییر ۵ الی ۷ روز در تاریخ زایمان وجود دارد.

محاسبه از طریق ارتفاع رحم
معمولاً در هر بار ویزیت دکتر ارتفاع رحم مادر را اندازه‌گیری می‌کند تا بفهمد با افزایش سن بارداری جنین رشد می‌کند یا نه، این روش برای محاسبه سن بارداری هم استفاده می‌شود و دکتر از روی شکم ارتفاع رحم را اندازه می‌گیرد اما این روش، راه دقیقی برای اندازه‌گیری سن بارداری نیست.

محاسبه از طریق آزمایش خون
در ابتدای بارداری پزشک از طریق آزمایش خون و مقدار HCG حاملگی را قطعی اعلام می‌کند.
با گذشت بارداری و افزایش سن حاملگی میزان هورمون HCG در خون افزایش می‌یابد اما باید گفت محاسبه سن دقیق بارداری از این روش کار مناسبی نیست. با اندازه‌گیری این هورمون چند قلویی را تشخیص می‌دهند.

محاسبه سن بارداری درروش حاملگی با آی وی اف
در این نوع حاملگی روز تخمک‌گذاری با اضافه کردن ۱۴ روز سن بارداری را مشخص می‌کند. به‌عنوان‌مثال روزهایی که نطفه بازیابی شده است به‌اضافه ۱۴ روز سن درست بارداری را با اختلاف ۱ روز مشخص می‌کند.
یا اگر از روز لقاح مصنوعی حساب کنیم و ۱۴ روز را اضافه نماییم سن بارداری با اختلاف ۳ روز معلوم می‌گردد.

اگر تاریخ دقیقی از آخرین قاعدگی وجود نداشته باشد
محاسبه سن بارداری از طریق آخرین قاعدگی در صورتی است که شما پریود منظمی داشته باشید و در غیر این صورت محاسبه بارداری از روش‌های آخرین پریود و یا LMP سن بارداری شمارا مشخص نمی‌کند.
در این صورت باید از روش سونوگرافی برای مشخص کردن سن دقیق بارداری استفاده نمایید.

چطور بدانیم چند هفته بارداریم؟
برای اینکه سن دقیق بارداری را اعلام نمایید باید توجه داشته باشید که اگر در هفته اول بارداری هستید یعنی شما صفر هفته باردارید. اگر هفته اول را تمام کرده‌اید یعنی شما یک هفته باردارید.
مثلاً اگر در هفته سوم بارداری قرار دارید باید بگویید دو هفته باردارید.

مدت حاملگی چقدر است؟
نسبت به روش اندازه‌گیری سن بارداری خود باید محاسبه کنید که بارداری شما چقدر طول می‌کشد. مثلاً در روش آخرین روز قاعدگی ۴۰ هفته در نظر می‌گیرند. نه ماه( هرماه ۳۰ یا ۳۱ روز) ۱۰ ماه ( هرماه ۲۸ روز)

زمان بارداری چقدر دقیق است؟
زمان زایمان به شما می‌گوید که چه زمانی فرزندتان به دنیا می‌آید اما نباید آن را دقیق بدانیم چون فقط ۵ درصد از نوزادان درست در زمان دقیق به دنیا می‌آیند به‌طورکلی از هفته ۳۷ تا ۴۲ بارداری باید منتظر به دنیا آمدن نوزادتان باشید.
روش LMP می‌تواند زمان بیشتری را تخمین برند و حدود ۲ هفته خطا داشته باشد.

زمان زایمان ممکن است تغییر نماید
اگر رشد نوزاد کمتر و یا بیشتر از سن بارداری باشد زمان زایمان تغییر پیدا می‌کند. در واقع اگر قاعدگی منظمی نداشته باشید تاریخ دقیق بارداری باید از طریق سونوگرافی در سه‌ماهه اول مشخص گردد.
تغییر زمان زایمان بیشتر در سه‌ماهه اول توسط پزشک اتفاق می‌افتد.

چطور پزشک یا ماما باداری شما را محاسبه می­کند؟
از آنجاییکه پزشک و یا ماما به صورت ماهانه این محاسبه را انجام نمی­دهند انشعابات اندکی برای جواب سوالتان وجود دارد و نیازی برای مبرا کردن هم نیست.
شاید پزشکتان از روش شمارش هفته­ ها از آن استفاده کند. این به آنها کمک می کند تا دقیق تر متوجه شوند که در کجای بارداری قرار دارید و بنابراین، از نظر سلامت شما و کودک شما را تحت نظر بگیرند.
بنابراین دفعه بعد که شما برای ملاقات پیش از زایمان نزد پزشک می­روید، مطمئن باشید که از پزشک خود درباره نحوه محاسبه بارداری چه به صورت هفتگی و چه ماهیانه سوال نمایید.
در یکی از اولین ویزیت های قبل از زایمان، می توانید موعد زایمان خود را در تقویم خود یادداشت کنید و روز هفته را یادداشت کنید.
به شما درباره هفته بارداری تان اطلاع داده می­شود و همچنین می توانید آن را یادداشت کنید و روز موعد زایمان را بنویسید. بنابراین، اگر برای مثال، موعد زایمان شما روز دوشنبه است، هر دوشنبه هفته ی بارداری را با مقدار قبلی جمع نمایید.

در زمانی که فردی از شما می­پرسد چند ماهه باردارید چه باید کرد؟
هیچ کدام از این داده­ها نمی­تواند مانع شود زمانی که با افراد بارداری هفتگی خود را به اشتراک می­گذارید از شما بپرسند ۲۴ هفته چند ماه است.
اما می توان در این مواقع آمادگی توضیح اینکه چرا محاسبه ماهها اهمیت چندانی ندارند و بجای آن محاسبه هفتگی اهمیت دارد را پیدا کرد. بنابراین، فرقی نمی کند در پاسخ بگویید ۵ یا ۶ ماه شما در هفته ۲۴ بارداری تان قرار دارید.
این بدین معنی است که می توانید پاسخ متناسب با وضعیت خود را انتخاب نمایید. گاهی ممکن است احساس شدید حاملگی داشته باشید و گفتن اینکه در ماه ۶ ام بارداری هستید حس بهتری به نسبت ماه ۵ام به شما دهد.
و یا شاید در مورد اینکه بارداری رو به پایان است نگرانی ندارید و ماه ۵ ام بارداری را ترجیح دهید. این بازی ذهنی می­تواند به سلامتی شما در این زمان آشفتگی کمک کند.