قرص دگزامتازون برای بارداری _ ۱۳ عوارض + دوز و طریقه مصرف
قرص دگزامتازون در برخی شرایط خاص برای بهبود باروری و افزایش شانس بارداری تجویز میشود، بهویژه زمانی که سیستم ایمنی بدن زن نسبت به اسپرم واکنش دفاعی نشان میدهد یا اختلالات هورمونی مانند تنبلی تخمدان روند تخمک گذاری را مختل کردهاند. این دارو با اثر ضدالتهابی و سرکوبکننده سیستم ایمنی، میتواند نقش مهمی در کاهش موانع باروری و تقویت عملکرد تخمدانها داشته باشد. در ادامه، درباره قرص دگزامتازون برای بارداری بیشتر توضیح میدهیم.
فهرست مطالب
- قرص دگزامتازون برای بارداری موثر است؟
- زمان مصرف قرص دگزامتازون برای بارداری
- مقدار مصرف قرص دگزامتازون برای بارداری
- طریقه مصرف قرص دگزامتازون برای بارداری
- قرص دگزامتازون برای تنبلی تخمدان
- احتمال بارداری با دگزامتازون چقدر است؟
- قرص لتروزول و دگزامتازون برای بارداری
- قرص دگزامتازون برای بارداری پسر
- آمپول دگزامتازون چیست و چرا تجویز میشود؟
- عوارض دگزامتازون چیست؟
- سوالات متداول
پادکست خلاصه مقاله قرص دگزامتازون برای بارداری
قرص دگزامتازون برای بارداری موثر است؟
سوال مخاطب نینیبان: من زیر نظر پزشک چند دوره کلومیفن و آمپول hcg زدم و بارداری صورت نگرفت. به پیشنهاد خودشان باید این ماه آی یو آی انجام دهم. قرص کلومیفن شبی ۲ عدد از سوم قاعدگی و آمپول سینال اف ۲ عدد و قرص دگزامتازون از پنجم قاعدگی روزی ۱ عدد تجویز کردند. علت تجویز دگزامتازون چیست؟
پاسخ دکتر مرضیه بهنام، متخصص زنان و زایمان:
شما ذکر نکردهاید چه مدت است که تاخیر در بارداری داشتهاید که این داروها برای تسریع بارداری و تحریک تخمکگذاری تجویز شده است. هر دو قرص، کلومیفن و دگزامتازون برای بهبود تخمک گذاری است. ضمن اینکه غیر از عامل تخمک گذاری، لازم است سایر عوامل موثر در باروری مانند لولههای رحم و مسائل ژنتیکی بررسی شود. همسر شما نیز باید از عملکرد اسپرمها و سلامت کامل بیضهها اطمینان حاصل کنند. سپس با در نظر گرفتن همه این موارد، برای بهره گیری از روشهای کمک باروری تصمیم گیری میشود. بهتر است به کلینیکهای نازائی مراجعه کنید تا بررسیهای تخصصی انجام شود و داروها را زیر نظر فوق تخصص ناباروری استفاده کنید.
گاهی سیستم ایمنی بدن زن به اسپرم مرد واکنش نشان میدهد و آن را بهعنوان «عامل خارجی» شناسایی میکند. در این شرایط، بدن مادهای به نام آنتیاسپرم آنتیبادی تولید میکند که باعث میشود اسپرم حرکت نکند یا از رسیدن به تخمک جلوگیری شود. این حالت باعث کاهش شانس باروری یا نازایی میشود.
در چنین شرایطی، دگزامتازون میتواند تجویز شود چون داروی ضدالتهاب و سرکوبکننده سیستم ایمنی است و با کاهش واکنش ایمنی بدن زن نسبت به اسپرم، شانس باروری را افزایش میدهد. معمولاً دگزامتازون همراه با سایر داروهای باروری یا روشهای کمک باروری مانند IVF مصرف میشود.
زمان مصرف قرص دگزامتازون برای بارداری
زمان مصرف دگزامتازون برای بارداری معمولاً با توجه به چرخه قاعدگی و وضعیت بالینی زن تعیین میشود. در موارد حساسیت واژن به اسپرم، دارو معمولاً در روزهای نزدیک به تخمکگذاری و قبل از نزدیکی یا انجام روشهای کمک باروری مصرف میشود تا واکنش سیستم ایمنی کاهش یابد.
مقدار مصرف قرص دگزامتازون برای بارداری
مقدار مصرف دگزامتازون در درمان مشکلات باروری بستگی به نوع مشکل، شدت آن و دستور پزشک دارد. معمولاً دوز دارو کم و کوتاه مدت است تا اثر سرکوبکننده سیستم ایمنی ایجاد شود بدون اینکه عوارض جانبی جدی رخ دهد.
طریقه مصرف قرص دگزامتازون برای بارداری
دوز و طریقه استفاده از قرص دگزامتازون برای بارداری توسط متخصص تعیین میشود و به هیچ عنوان نباید خودسرانه آن را مصرف کرد.
قرص دگزامتازون برای تنبلی تخمدان
دگزامتازون در برخی بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCO) یا تنبلی تخمدان برای کمک به تخمک گذاری تجویز میشود. این دارو معمولاً همراه با داروهای تحریک تخمک گذاری استفاده میشود و با کاهش سطح هورمونهای آندروژنی، محیط هورمونی تخمدان را برای رشد بهتر تخمک فراهم میکند. مصرف دگزامتازون باید تحت نظر پزشک متخصص زنان و نازایی و با دوز مشخص انجام شود تا بیشترین اثربخشی را داشته باشد و عوارض جانبی کاهش یابد.
بیشتر بخوانید: آیا تخمدان پلی کیستیک باعث ناباروری میشود؟
احتمال بارداری با دگزامتازون چقدر است؟
در یکی از آزمایشها، نرخ تخمک گذاری در میان زنانی که در برابر کلومیفن مقاومت نشان میدادند و با دگزامتازون و کلومیفن درمان شدند، ۷۵ درصد بود در حالی که نرخ تخمک گذاری در میان زنانی که تنها کلومیفن را مصرف میکردند، ۱۵ درصد بود.
نرخ بارداری در میان زنانی که دگزامتازون را به همراه کلومیفن مصرف میکردند، ۴۰ درصد بود ولی این نرخ در میان زنانی که تنها کلومیفن را مصرف میکردند، ۵ درصد بود.
بیشتر بخوانید: طریقه مصرف قرص لتروزول برای بارداری + ۷ علامت تخمک گذاری بعد مصرف
قرص لتروزول و دگزامتازون برای بارداری
قرص لتروزول با مهار آنزیم آروماتاز، سطح استروژن در بدن را کاهش میدهد. این کاهش استروژن به غده هیپوفیز پیام میدهد تا ترشح هورمونهای FSH و LH افزایش یابد، هورمونهایی که رشد فولیکولها و آزاد شدن تخمک را تحریک میکنند. در کنار آن، دگزامتازون میتواند در شرایط خاص مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک یا حساسیت واژن به اسپرم، با کاهش واکنش سیستم ایمنی و تنظیم هورمونی، شانس بارداری را بیشتر کند. ترکیب این دو دارو در برنامه درمانی مناسب و تحت نظر پزشک میتواند اثرگذاری در باروری را افزایش دهد.
قرص دگزامتازون برای بارداری پسر
هیچ شواهد علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد مصرف دگزامتازون میتواند در تعیین جنسیت جنین یا افزایش احتمال بارداری پسر نقش داشته باشد. این دارو تنها بر فرآیند باروری و کیفیت تخمک گذاری تاثیر دارد و نه بر کروموزومهای جنسی (X و Y) که عامل تعیینکننده جنسیت جنین هستند. بنابراین، مصرف دگزامتازون بهمنظور بارداری پسر پایه علمی ندارد و کاربرد آن صرفاً باید بر اساس تشخیص پزشکی و نیازهای درمانی واقعی باشد.
بیشتر بخوانید: متفورمین برای بارداری _ متفورمین ۵۰۰ در درمان ناباروری + عوارض
مصرف دگزامتازون در دوران شیردهی
اگر پزشک، کودک شما را سالم ارزیابی کند، معمولاً مصرف دگزامتازون در دوران شیردهی مانعی ندارد. هنوز مشخص نیست چه مقدار از این دارو وارد شیر مادر میشود اما احتمال میدهند میزان آن بسیار کم باشد.
اگر دگزامتازون را برای مدت کوتاهی مصرف کنید، احتمال اینکه نوزاد دچار عوارض شود، بسیار پایین است. با این حال، اگر دارو را با دوز بالا یا برای مدت طولانی استفاده کنید، ممکن است نیاز باشد وضعیت نوزاد با دقت بیشتری پیگیری شود.
این دارو سالهاست که حتی برای درمان برخی نوزادان نیز استفاده میشود. با این وجود، اگر متوجه شدید نوزادتان مانند همیشه خوب شیر نمیخورد، کمتر از حد انتظار وزن میگیرد یا هر نگرانی دیگری درباره وضعیت او دارید، هرچه سریعتر با پزشک مشورت کنید.
آمپول دگزامتازون چیست و چرا تجویز میشود؟
تزریق دگزامتازون برای درمان واکنشهای آلرژیک شدید استفاده میشود. همچنین در کنترل برخی انواع ادم (احتباس مایعات و تورم ناشی از تجمع مایع در بافتها)، بیماریهای گوارشی و برخی انواع آرتریت به کار میرود. تزریق دگزامتازون برای آزمایشهای تشخیصی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
این دارو برای درمان برخی مشکلات مرتبط با خون، پوست، چشمها، تیروئید، کلیهها، ریهها و سیستم عصبی نیز تجویز میشود. گاهی همراه با داروهای دیگر برای درمان علائم کمبود کورتیکواستروئیدها (کمبود موادی که به طور طبیعی در بدن تولید میشوند و برای عملکرد طبیعی بدن ضروری هستند) و همچنین برای کنترل برخی انواع شوک استفاده میشود.
دگزامتازون در دسته داروهای کورتیکواستروئیدها قرار دارد. این دارو در افرادی که سطح کورتیکواستروئیدهای بدنشان پایین است، با جایگزینی هورمونهایی که به طور طبیعی در بدن تولید میشوند عمل میکند. در سایر موارد نیز با کاهش التهاب، قرمزی و با تغییر نحوه عملکرد سیستم ایمنی به بهبود علائم کمک میکند.
عوارض دگزامتازون چیست؟
مصرف دگزامتازون ممکن است در برخی افراد باعث عوارض جانبی شود. هرچند بسیاری از مصرف کنندگان هیچ مشکلی تجربه نمیکنند و بعضی علائم نیز پس از مدت کوتاهی برطرف میشوند. با این حال، در صورت مشاهده علائم زیر، لازم است با پزشک مشورت کنید. عوارض شایع این دارو شامل موارد زیر است:
- سردرد
- سرگیجه
- تغییرات خلقوخو
- اختلال خواب
- احتباس مایعات و تورم دستها یا مچ پا
- تغییر توزیع چربی بدن
- بثورات پوستی، کبودی یا تغییر رنگ پوست
- افزایش تعریق
- رشد بیش از حد مو
- ناراحتی معده
- افزایش اشتها
- تهوع
- استفراغ
سخن پایانی
در مجموع، دگزامتازون میتواند برای برخی زنان مبتلا به مشکلات باروری، گزینهای موثر باشد و در کنار سایر داروهای باروری، احتمال تخمک گذاری و بارداری را افزایش دهد. شواهد بالینی نیز نشان میدهد که ترکیب این دارو با درمانهای استاندارد مانند کلومیفن یا لتروزول نتایج موفقتری به همراه دارد. با این حال، مصرف این دارو باید کاملاً بر اساس تشخیص متخصص و با توجه به شرایط فردی باشد زیرا استفاده خودسرانه یا طولانی مدت آن میتواند خطراتی به همراه داشته باشد.
