قرص آنتی هیستامین در بارداری ـ ۵ عوارض و لیست مجاز

خوردن آنتی هیستامین در بارداری  مجاز است؟

بله. بر اساس کالج آمریکایی زنان و زایمان (ACOG)، مصرف چندین داروی آنتی‌هیستامین در دوران بارداری مجاز است. با این وجود، به هیچ عنوان در دوران بارداری، بدون مشورت با پزشک، هیچ دارویی مصرف نکنید.

نقل قول از:

verywellhealth

Most antihistamines do not appear to be linked to birth defects in the limited studies that are available. Non-sedating antihistamines, such as Zyrtec (cetirizine) and Claritin (loratadine), may be OK for use. Check with your obstetrician before taking any medication during pregnancy.

ترجمه:

بر اساس مطالعات محدودی که تاکنون انجام شده، بیشتر آنتی‌هیستامین‌ها با بروز ناهنجاری‌های مادرزادی ارتباطی ندارند. آنتی‌ هیستامین‌های غیرخواب‌آور مانند زایرتک (Zyrtec) با ماده فعال ستیریزین (Cetirizine) و کلاریتین (Claritin)  با ماده فعال لوراتادین (Loratadine) ممکن است برای استفاده در دوران بارداری بی‌خطر باشند.

آنتی هیستامین چیست؟

آنتی‌هیستامین‌ها، گروهی از داروها هستند که معمولاً برای درمان علائم آلرژی مانند آبریزش بینی، عطسه و خارش چشم به کار می‌روند. آن‌ها همچنین می‌توانند برخی از اختلالات گوارشی را درمان کنند.

ایمن‌ترین آنتی هیستامین در بارداری چیست؟

ایمن‌ترین قرص ضد حساسیت در بارداری، آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم هستند که باعث خواب‌آلودگی نمی‌شوند. ستیریزین (Cetirizine)  و لوراتادین (Loratadine) اغلب به عنوان داروهای ایمن برای حساسیت در بارداری در نظر گرفته می‌شوند.

قرص آنتی هیستامین در بارداری ضرر دارد؟

هر آنتی ‌هیستامین ممکن است عوارض جانبی متفاوتی داشته باشد. لازم است در دوران بارداری پس از مشورت با پزشک، آنتی هیستامین مصرف کنید. در ادامه عوارض آنتی هیستامین را به‌طور کلی ذکر می‌کنیم.

عوارض قرص آنتی هیستامین در بارداری چیست؟

مصرف آنتی‌ هیستامین‌ در دوران بارداری ممکن است با عوارضی همراه باشد که بسته به نوع دارو، دوز مصرفی و شرایط جسمی مادر متفاوت است. در ادامه، به برخی از رایج‌ترین عوارض احتمالی آنتی هیستامین در بارداری اشاره می‌کنیم.

• خواب‌آلودگی و گیجی: بسیاری از آنتی‌ هیستامین‌ها به‌ویژه داروهای نسل اول، اثرات آرام‌بخش دارند. این حالت ممکن است باعث کاهش هوشیاری و تمرکز در مادر شود و در فعالیت‌های روزمره یا رانندگی اختلال ایجاد کند.
• خشکی دهان و بینی: یکی از عوارض شایع این داروها، کاهش ترشحات بدن است که می‌تواند موجب احساس خشکی در دهان، گلو یا بینی شود و گاهی باعث تحریک مخاط گردد.
• تپش قلب یا تغییرات در فشار خون: برخی از آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است روی سیستم قلبی‌عروقی تاثیر بگذارند و موجب تپش قلب یا کاهش فشار خون شوند. این مسئله در دوران بارداری می‌تواند حساس‌تر و خطرناک‌تر باشد.
• اثر احتمالی بر رشد جنین (در مصرف خودسرانه یا طولانی‌ مدت): گرچه هنوز شواهد قطعی در مورد آسیب‌ به جنین وجود ندارد اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بی‌رویه یا بدون تجویز پزشک می‌تواند با خطراتی مانند کاهش رشد جنین، زایمان زودرس یا ناهنجاری‌های خفیف همراه باشد.
• تداخل با سایر داروهای بارداری: مصرف همزمان آنتی‌ هیستامین با سایر داروهای تجویز‌شده در بارداری ممکن است منجر به تداخل دارویی شود و اثربخشی داروها یا ایمنی مادر را تحت تاثیر قرار دهد.

بیشتر بخوانید: مصرف آلومینیوم ام جی در بارداری مجاز است؟ ۵ عوارض آن

مصرف آنتی هیستامین در دوران شیردهی مجاز است؟

اگر در دوران شیردهی هستید و نیاز به مصرف هرگونه دارو، از جمله آنتی‌ هیستامین دارید، حتماً ابتدا با پزشک مشورت کنید. پزشک می‌تواند با توجه به شرایط شما و نوزاد، داروی مناسب و ایمن را پیشنهاد دهد. همچنین درباره زمان‌بندی مصرف دارو سوال کنید؛ مثلاً مصرف دارو بلافاصله پس از شیردهی یا در فاصله طولانی‌تر بین دو وعده شیردهی می‌تواند مقدار دارویی که از طریق شیر به نوزاد می‌رسد را به حداقل برساند.

لیست آنتی هیستامین‌های مجاز در بارداری

آنتی ‌هیستامین‌های H۱ نسل اول که به‌طور رایج در ایالات متحده استفاده می‌شوند، عبارتند از:

• دیفن‌هیدرامین (Diphenhydramine) – با نام تجاری Benadryl
• هیدروکسی‌زین (Hydroxyzine) – با نام تجاری Vistaril
• کلرفنیرامین (Chlorpheniramine) – با نام تجاری Chlor-Trimeton
• سیپروهپتادین (Cyproheptadine) – با نام تجاری Periactin

آنتی‌هیستامین‌های H۱ نسل دوم شامل موارد زیر هستند:

• ستیریزین (Cetirizine) – با نام تجاری Zyrtec
• لووستیریزین (Levocetirizine) – با نام تجاری Xyzal
• دسلوراتادین (Desloratadine) – با نام تجاری Clarinex
• لوراتادین (Loratadine) – با نام تجاری Claritin
• فکسوفنادین (Fexofenadine) – با نام تجاری Allegra

با این وجود، نباید خودسرانه از هیچ‌کدام از این داروها استفاده کنید. پزشک باتوجه به شرایط شما، داروی مناسب را تجویز خواهد کرد.

دوز مصرف آنتی‌هیستامین‌ در بارداری چقدر است؟

همیشه بهتر است در مورد میزان دوز دارویی که باید مصرف کنید با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است توصیه کند که با دوز پایین شروع کنید و در صورت بی‌اثر بودن دارو، دوز را به تدریج افزایش دهید. بسیار مهم است که از مصرف بیش از مقدار توصیه‌ شده توسط پزشک خودداری کنید زیرا این کار می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی یا مشکلات احتمالی شود.

آنتی‌ هیستامین‌ها چگونه در بدن عمل می‌کنند؟

آنتی‌هیستامین‌ها با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین عمل می‌کنند. هیستامین ماده‌ای شیمیایی است که سیستم ایمنی بدن برای انتقال پیام بین سلول‌ها آزاد می‌کند. هیستامین چندین عملکرد دارد اما بیش از همه به خاطر نقشش در ایجاد علائم آلرژیک و آنافیلاکسی شناخته می‌شود. واکنش‌های آلرژیک ممکن است به دلیل چندین ماده آلرژن ایجاد شوند، از جمله:

• آلرژن‌های محیطی مانند گرده گیاهان، گرد و غبار، کپک و شوره حیوانات
• نیش یا گزش حشرات
• مواد غذایی
• داروها

آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند در کنترل تمام انواع آلرژی موثر باشند. آنتی‌ هیستامین‌ها با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین، به‌ ویژه گیرنده‌های نوع H۱، مانع از اتصال هیستامین به آن‌ها می‌شوند. به این ترتیب، شدت و بروز علائم آلرژیک کاهش می‌یابد. برخی از این داروها نیز روی گیرنده‌های H۲ اثر می‌گذارند و برای کاهش ترشح اسید معده در بیماری‌هایی مانند رفلاکس معده به کار می‌روند. این داروها بسته به نوع و نسلشان می‌توانند اثرات متفاوتی داشته باشند؛ آنتی‌ هیستامین‌های نسل اول معمولاً از سد خونی - مغزی عبور می‌کنند و باعث خواب‌آلودگی می‌شوند، در حالی که نسل دوم آن‌ها عمدتاً این اثر را ندارند و در عوض برای مصرف روزانه و کنترل بلند مدت علائم آلرژی مناسب‌ترند.

انواع آنتی‌هیستامین‌ کدام‌اند؟

آنتی‌هیستامین‌ها بر اساس نوع گیرنده هیستامینی که مسدود می‌کنند، به دو دسته اصلی تقسیم می‌‌شوند:

• گیرنده‌های H1
• گیرنده‌های H2

آنتی‌هیستامین‌های گیرنده H۱

گیرنده‌های H۱ در سراسر بدن شما وجود دارند، از جمله در نورون‌ها (سلول‌های مغزی)، سلول‌های عضله صاف در مجاری هوایی و رگ‌های خونی. فعال شدن این گیرنده‌ها باعث بروز علائم شناخته ‌شده آلرژی و آنافیلاکسی می‌شود. بنابراین آنتی‌هیستامین‌های گیرنده H۱ عمدتاً برای درمان علائم آلرژی به کار می‌روند. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)  استفاده از آنتی‌هیستامین‌های H۱ را برای درمان شرایط زیر تایید کرده است:

• رینیت آلرژیک (تب یونجه)
• ورم ملتحمه آلرژیک (التهاب یا قرمزی چشم)
• واکنش‌های آلرژیک پوستی مانند درماتیت آتوپیک (بیماری پوستی همراه با خارش و التهاب)
• عفونت سینوس‌ها (سینوزیت)
• کهیر
• آنژیوادم (تورم پوست که معمولاً بر اثر آلرژی ایجاد می‌شود)
• برونشیت
• بیماری حرکت (حساسیت به حرکت)
• تهوع
• استفراغ

آنتی ‌هیستامین‌های H۱ خود به دو گروه تقسیم می‌شوند:

1. آنتی ‌هیستامین‌های نسل اول
2. آنتی‌ هیستامین‌های نسل دوم

آنتی ‌هیستامین‌های نسل اول معمولاً عوارض جانبی بیشتری نسبت به نسل دوم دارند زیرا به‌راحتی وارد سیستم عصبی مرکزی شده و باعث خواب‌آلودگی می‌شود. در مقابل، آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم معمولاً ایمن‌ترند زیرا خواب‌آلودگی ایجاد نمی‌کنند و تداخل دارویی کمتری دارند.

آنتی‌ هیستامین‌های گیرنده H2

گیرنده‌های H2 عمدتاً در سلول‌های معده که اسید ترشح می‌کنند، سلول‌های عضله صاف و سلول‌های قلب وجود دارند. بنابراین، آنتی‌هیستامین‌های H2 برای درمان برخی بیماری‌های گوارشی استفاده می‌شوند. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)  استفاده از آنتی ‌هیستامین‌های H2 را برای درمان موارد زیر تایید کرده است:

• زخم معده
• رفلاکس معده به مری
• التهاب معده (گاستریت)
• سندرم زولینگر- الیسون

رده آنتی هیستامین در بارداری

در صورت لزوم، می‌توان از آنتی‌ هیستامین‌های دسته A و دسته B با دوز استاندارد استفاده کرد. ستیریزین، لوراتادین، کلرفنیرامین و دیفن ‌هیدرامین  در گروه داروهای بارداری رده B قرار دارند. داروهای دسته A و دسته B به طور کلی برای استفاده در دوران بارداری ایمن محسوب می‌شوند. با این حال، داروهای دسته C باید بر اساس شرایط هر فرد و با نظر سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار گیرند.

مصرف آنتی هیستامین دکونژستانت در بارداری

آنتی هیستامین دکونژستانت (Antihistamine Decongestant) برای بهبود موقت احتقان بینی و سینوس‌ها، عطسه و آبریزش از بینی ناشی از سرماخوردگی و رینیت آلرژیک مصرف می‌شود. مصرف آنتی هیستامین دکونژستانت در بارداری باید با مشورت پزشک انجام شود.

کدام‌ یک از نسل آنتی‌ هیستامین‌ها تاثیر بیشتری دارند؟

آنتی‌هیستامین‌ها به‌طور کلی به دو نسل اصلی تقسیم می‌شوند: نسل اول و نسل دوم. هر کدام از این دو نسل ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند اما در حال حاضر آنتی‌ هیستامین‌های نسل دوم به‌دلیل اثربخشی بالا و عوارض کمتر، پرکاربردتر هستند.

اگرچه نسل اول در برخی شرایط خاص مانند واکنش‌های آلرژیک شدید یا استفاده کوتاه‌ مدت موثر است اما آنتی ‌هیستامین‌های نسل دوم به دلیل اثربخشی طولانی ‌مدت، عوارض کمتر و مناسب بودن برای استفاده روزانه، ترجیح داده می‌شوند. داروهایی مانند لوراتادین، فکسوفنادین و ستیریزین از جمله آنتی‌هیستامین‌های پرکاربرد نسل دوم هستند.

سخن پایانی

مصرف آنتی ‌هیستامین در بارداری نه تنها ممنوع نیست، بلکه در صورت تجویز پزشک می‌تواند راه‌حل ایمن و موثری برای کنترل علائم آلرژی و سرماخوردگی باشد. با این حال، هیچ دارویی نباید خودسرانه مصرف شود؛ چرا که دوز، زمان‌بندی و شرایط فردی مادر و جنین ایمنی دارو را تضمین می‌کند.