بارداری خارج از رحم چگونه اتفاق می افتد؟
اگر بارداری خارج از رحم دارید به این معنی است که تخمک نتوانسته خود را به رحم برساند و در مجاری تخم بر جایگزین شده و شروع به رشد می کند.
منظور از بارداری خارج از رحم یعنی قرارگیری جنین در جای نادرست و یک بارداری خارج از رحم به معنی شکل گیری جنین در خارج از رحم است، در حدود ۹۸ درصد از بارداری های خارج از رحم جایگزینی در یکی از لوله های فالوپ است، به همین دلیل به این نوع از بارداری، بارداری مجرایی هم می گویند. سایر جایگزینی ها در شکم، تخمدان، گردن رحم یا درون بافت جوانه ای سزارین های قبلی اتفاق می افتد.
همان طور که بارداری خارج از رحم پیش می رود موجب ایجاد درد و خونریزی می شود، اگر این عارضه درمان نشود می تواند باعث پاره شدن مجاری فالوپ و خونریزی داخلی شود. این حالت اورژانسی تلقی شده و در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد، متاسفانه بارداری موفق نبوده و نمی تواند به رحم تان منتقل شود، پزشک بافت های تولیدمثلی را برخواهد داشت، مجرای تخم بر درگیر ،معمولا حذف می شود.
چه زمانی بارداری خارج از رحم اتفاق می افتد؟
بارداری خارج از رحم می تواند در هر زمانی بین هفته ۵ و هفته ۱۴ بارداری رخ دهد، با این حال رخداد آن بیشتر در هفته ۶ بارداری است چرا که بیشتر زنان علائم را حدود دو هفته پس از قطع عادت ماهیانه تجربه می کنند.
چرا بارداری خارج از رحم اتفاق می افتد؟
به صورت طبیعی حدود ۵ هفته طول می کشد تا تخم از تخمدان و از طریق مجرای تخم بر به رحم تان برسد که اگر بارور باشد، در آن جا جایگزین شده و شروع به رشد می کند، اگر بارداری خارج از رحم دارید به این معنی است که تخمک نتوانسته خود را به رحم برساند و در مجاری تخم بر جایگزین شده و شروع به رشد می کند. این حالت ممکن است به علت آسیب به مجاری تخم بر اتفاق بیفتد که موجب باریک شدن بیش از حد مجرا و انسداد در مسیر عبور تخم به رحم می شود.
آیا خطر بارداری خارج از رحم در من وجود دارد؟
بارداری خارج از رحم می تواند در همه زنان اتفاق بیفتد و در حدود یکی از سه زنی که بارداری خارج از رحم داشتند هیچ فاکتور مستعد کننده شناخته شده ای وجود نداشت، شرایطی که احتمال این نوع از بارداری را افزایش می دهد شامل:
• اگر بیماری التهابی لگن (PD) که اغلب توسط کلامیدیا(یک انگل داخل سلولی) ایجاد می شود، این بیماری می تواند باعث آسیب و ایجاد بافت جوانه ای در مجاری تخم بر شود.
• اگر سابقه جراحی ناحیه شکمی دارید مثلا جراحی آپاندیس یا سزارین، جراحی مجاری تخم بر همانند جراحی معکوس عقیمی برای برگشت باروری.
• اگر بعد از درمان IVF باردار شده اید، باید در همان مراحل اولیه اسکن های لازم برای تعیین ناحیه جایگزینی جنین را انجام دهید.
• اگر با وجود استفاده از دستگاه های ضد بارداری داخل رحم یا استفاده از قرص های ضد بارداری، باردار شده اید.
• سایر فاکتورهای مستعد کننده که اهمیت کمتری دارند شامل مصرف دخانیات و سن ۴۰ سال و به بالا است.
• اگر سابقه بارداری خارج از رحم دارید خطر آن از ۱ در ۹۰ به ۱ در ۱۰ افزایش می باید.
بارداری خارج از رحم چه علائمی دارد؟
تشخیص علائم بارداری خارج از رحم چندان ساده نیست، ممکن است همانند درد عادت ماهیانه احساس شود یا ممکن است احساس بعد از سقط جنین را داشته باشید با علائمی چون اسپاسم و خونریزی کم، علائم ممکن است به طور تدریجی یا ناگهانی ظاهر شوند یا ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی را حس نکنید.
اگر بارداری خارج از رحم داشتم چه کنم؟
اگر متوجه شدید که بارداری خارج از رحم دارید، فورا به پزشک تان مراجعه کنید یا به بیمارستان بروید، در زمان مراجعه به پزشک او در مورد علائم از شما سوال خواهد کرد، شکم تان را معاینه و ممکن است معاینه داخلی انجام دهد، اگر مجاری تخم بر پاره شده باشد باید فورا جراحی انجام دهید، اما در بیشتر موارد بارداری خارج از رحم به اندازه ای زود تشخیص داده می شوند که وقت لازم برای انجام آزمایشات و جراحی وجود دارد. ممکن است مشکلتان به عنوان زایمان زودرس تلقی شود تا زمانی که اسکن سونوگرافی واژن محل دقبق بارداری را مشخص کند.
ممکن است به تست بارداری برای تایید وجود بارداری و اندازه گیری سطح هورمون hCG (هورمون گنادوتروپین جفتی)خون تان نیاز داشته باشید، میزان hCG پایین تر از حد نرمال می تواند نشانه ای از بارداری خارج از رحم باشد، ممکن است به چندین آزمایش خون برای چک کردن سطح هورمون خون تان نیاز داشته باشید.
اگر پزشک تان به بارداری خارج از رحم مشکوک شده اما آن را با سونوگرافی تایید نکرده است ممکن است جراحی اکتشافی تحت بیهوشی را پیشنهاد دهد، این عمل تحت عنوان لاپاراسکوپی (جراحی سوراخ کلیدی) نامیده می شود، پزشک شما یک وسیله باریک دوربین دار از طریق ایجاد شکافی کوچک در شکم تان وارد می کند تا مجاری تخم بر را معاینه کند.
نشانه های زیر به شما کمک می کنند تا بارداری خارج از رحم را تشخیص دهید:
• نشانه های بارداری، همانند قطع عادت ماهیانه یا عادت ماهیانه دیر، دردناک شدن سینه ها.
• خونریزی واژنی غیر معمول ، که از عادت ماهیانه طبیعی متفاوت است، ممکن است قرمز روشن تر، شفاف تر یا تیره تر از حد معمول یا آبکی باشد، برخی از زنان آن را مشابه آب گوجه فرنگی توصیف می کنند، ممکن است لخته وجود داشته یا نباشد.
• درد ملایم تا شدید در ناحیه پایینی شکم یا لگن ، این درد ممکن است به صورت تدریجی یا ناگهانی آغاز شده و ممکن است یکطرفه باشد، اگر شما این حالت را تجربه می کنید و فکر می کنید باردارید با پزشک تان تماس بگیرید.
اگر بارداری خارج از رحم زود تشخیص داده نشود، با بزرگ شدن جنین مجاری تخم بر کشیده شده و پاره می شود، این حالت معمولا باعث خونریزی داخلی و علائمی چون:
• احساس ضعف و گیجی
• اسهال یا درد در زمان دفع
• شوک و غش کردن به علت خونریزی داخلی
• درد انتهای شانه (دردی که از ناحیه بازو شروع شده و در شانه خاتمه می یابد) موقعی که خونریزی داخلی به اندام های داخلی همانند دیافراگم صدمه بزند، درد ممکن است در زمان دراز کشیدن شدیدتر شود و ممکن است به ضد درد جواب ندهد.
بارداری خارج از رحم چگونه درمان می شود؟
درمانی که به شما توصیه می شود بستگی به میزان پیشرفت مرحله بارداری، سطح هورمون، وجود یا عدم وجود علائمی چون درد یا خونریزی دارد. این درمان ها شامل:
روش انتظار و مشاهده برای درمان بارداری خارج از رحم (مدیریت انتظاری)
اگر بارداری خارج از رحمتان خیلی زود تشخیص داده شد (در ۶ هفتگی) و حال عمومیتان خوب است و علامتی ندارید احتمالا گزینه عدم درمان برای شما مطرح شود، این درمان انتظار و مشاهده تحت عنوان مدیریت انتظاری نامیده می شود.
حدود نیمی از بارداری های خارج از رحم رشدشان متوقف شده و خود به خود سقط می شوند، اگر در هنگام سونوگرافی هیچ ضربان قلبی شنیده نشود و میزان هورمون بارداری کم باشد مدیریت انتظاری می تواند برای شما مناسب باشد، با این حال بین یک از هفت و یک از ده مورد، زنانی که این درمان را انتخاب می کنند ممکن است بعدا به مداخله پزشکی و یا جراحی نیاز پیدا کنند.
مداخله پزشکی، راهی برای درمان بارداری خارج از رحم
پزشک شما ممکن است این گزینه را زمانی که بارداری اولیه با میزان هورمون بارداری کم، بدون ضربان قلب جنین و با حداقل علائم و بدون خونریزی باشد توصیه کند، داروی متوتروکسات داخل عضله ران یا باسن تزریق شده و از پیشرفت بارداری جلوگیری می کند، این گزینه زمانی بیشتر مطرح خواهد بود که بارداری خارج از رحم با سونوگرافی و آزمایش خون تشخیص داده شود.
پس از دریافت داروها بافت های بارداری توسط بدن جذب می شود، بعد از آن چند هفته ای خونریزی خواهید داشت، ممکن است به بیش از یک تزریق متوتروکسات نیاز داشته باشید.
جراحی، گزینه آخر برای درمان بارداری خارج از رحم
این گزینه در مواردی توصیه می شود که درد شدیدی داشته باشید، بارداری در مراحل پایانی باشد، ضربان قلب قابل شنیدن باشد یا هورمون های بارداری بالاتر از یک سطح خاصی باشد، معمولا اگر یک بارداری خارج از رحم تشخیص داده شود و یا با لاپاروسکوپی تایید شود جراح هم زمان آن را برداشت خواهد کرد.
اغلب، مجاری تخم بر برداشت می شوند (سالپینژکتومی) چرا که خطر بارداری خارج از رحم بعدی را کاهش می دهد، دو برش کوچک دیگر هم برای انجام این عمل نیاز می باشد، اگر آنتی ژن رزوس خون تان منفی است، به شما توصیه خواهد شد که یک دوز ایمونوگلوبین ضد D دریافت کنید، اگر مجاری تخم بر پاره نشده یا شدیدا آسیب دیده امکان دارد که بارداری خارج از رحم از مجاری تخم بر قابل برداشت باشد، این عمل سالپینژکتومی خوانده می شود، این عمل در مواقعی توصیه می شود که فقط یک مجرا داشته باشید یا مجرای تخم بر دیگرتان سالم نباشد.
پزشک تان درباره این گزینه ها با شما صحبت خواهد کرد و خطرها و مزایا هر کدام را توضیح خواهد داد. برداشت بافت های خارج رحمی معمولا توسط عمل لاپاروسکوپی انجام شده که کمترین برش ها را دارد، این نوع از جراحی عوارض جدی ندارد. لاپاروسکوپی در جراحی های شکمی (نسبت به جراحی باز) مزایایی دارد:
• ریکاوری سریع تر از جراحی باز است
• خون کمتری از دست می رود
• مدت زمان بستری شدن بیمارستان کمتر است
• به ضد درد کمتری نیاز خواهید داشت
اما اگر مجرای تخم بر پاره شده است پزشک به شما توصیه خواهد کرد که جراحی باز انجام دهید. چرا که این عمل سریع ترین راه برای کاهش خونریزی است. تا یک پنجم زنانی که یک بارداری خارج از رحم را بدون از دست دادن مجرا برداشت کرده اند بافت های جنینی باقی مانده و به درمان های بیشتر نیاز دارند، این بافت ها حتی پس از حذف بارداری خارج از رحم به رشد خود ادامه می دهند. باقیمانده بارداری جنینی با تزریق متوتروکسات برای جلوگیری از رشد بیشتر بافت ها یا با جراحی و برداشت مجرا درمان می شود، شواهدی وجود دارد که تزریق متوتروکسات بعد از جراحی به جلوگیری از باقی ماندن بارداری کمک می کند. در بعضی موارد از شما درخواست می شود که بین مداخله جراحی و پزشکی انتخاب کنید، اطمینان داشته باشید که پزشک تان در مورد گزینه ها با شما صحبت خواهد کرد و کمک های لازم را دریافت خواهید کرد.
همان طور که بارداری خارج از رحم پیش می رود موجب ایجاد درد و خونریزی می شود، اگر این عارضه درمان نشود می تواند باعث پاره شدن مجاری فالوپ و خونریزی داخلی شود. این حالت اورژانسی تلقی شده و در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد، متاسفانه بارداری موفق نبوده و نمی تواند به رحم تان منتقل شود، پزشک بافت های تولیدمثلی را برخواهد داشت، مجرای تخم بر درگیر ،معمولا حذف می شود.
چه زمانی بارداری خارج از رحم اتفاق می افتد؟
بارداری خارج از رحم می تواند در هر زمانی بین هفته ۵ و هفته ۱۴ بارداری رخ دهد، با این حال رخداد آن بیشتر در هفته ۶ بارداری است چرا که بیشتر زنان علائم را حدود دو هفته پس از قطع عادت ماهیانه تجربه می کنند.
چرا بارداری خارج از رحم اتفاق می افتد؟
به صورت طبیعی حدود ۵ هفته طول می کشد تا تخم از تخمدان و از طریق مجرای تخم بر به رحم تان برسد که اگر بارور باشد، در آن جا جایگزین شده و شروع به رشد می کند، اگر بارداری خارج از رحم دارید به این معنی است که تخمک نتوانسته خود را به رحم برساند و در مجاری تخم بر جایگزین شده و شروع به رشد می کند. این حالت ممکن است به علت آسیب به مجاری تخم بر اتفاق بیفتد که موجب باریک شدن بیش از حد مجرا و انسداد در مسیر عبور تخم به رحم می شود.
آیا خطر بارداری خارج از رحم در من وجود دارد؟
بارداری خارج از رحم می تواند در همه زنان اتفاق بیفتد و در حدود یکی از سه زنی که بارداری خارج از رحم داشتند هیچ فاکتور مستعد کننده شناخته شده ای وجود نداشت، شرایطی که احتمال این نوع از بارداری را افزایش می دهد شامل:
• اگر بیماری التهابی لگن (PD) که اغلب توسط کلامیدیا(یک انگل داخل سلولی) ایجاد می شود، این بیماری می تواند باعث آسیب و ایجاد بافت جوانه ای در مجاری تخم بر شود.
• اگر سابقه جراحی ناحیه شکمی دارید مثلا جراحی آپاندیس یا سزارین، جراحی مجاری تخم بر همانند جراحی معکوس عقیمی برای برگشت باروری.
• اگر بعد از درمان IVF باردار شده اید، باید در همان مراحل اولیه اسکن های لازم برای تعیین ناحیه جایگزینی جنین را انجام دهید.
• اگر با وجود استفاده از دستگاه های ضد بارداری داخل رحم یا استفاده از قرص های ضد بارداری، باردار شده اید.
• سایر فاکتورهای مستعد کننده که اهمیت کمتری دارند شامل مصرف دخانیات و سن ۴۰ سال و به بالا است.
• اگر سابقه بارداری خارج از رحم دارید خطر آن از ۱ در ۹۰ به ۱ در ۱۰ افزایش می باید.
بارداری خارج از رحم چه علائمی دارد؟
تشخیص علائم بارداری خارج از رحم چندان ساده نیست، ممکن است همانند درد عادت ماهیانه احساس شود یا ممکن است احساس بعد از سقط جنین را داشته باشید با علائمی چون اسپاسم و خونریزی کم، علائم ممکن است به طور تدریجی یا ناگهانی ظاهر شوند یا ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی را حس نکنید.
اگر بارداری خارج از رحم داشتم چه کنم؟
اگر متوجه شدید که بارداری خارج از رحم دارید، فورا به پزشک تان مراجعه کنید یا به بیمارستان بروید، در زمان مراجعه به پزشک او در مورد علائم از شما سوال خواهد کرد، شکم تان را معاینه و ممکن است معاینه داخلی انجام دهد، اگر مجاری تخم بر پاره شده باشد باید فورا جراحی انجام دهید، اما در بیشتر موارد بارداری خارج از رحم به اندازه ای زود تشخیص داده می شوند که وقت لازم برای انجام آزمایشات و جراحی وجود دارد. ممکن است مشکلتان به عنوان زایمان زودرس تلقی شود تا زمانی که اسکن سونوگرافی واژن محل دقبق بارداری را مشخص کند.
ممکن است به تست بارداری برای تایید وجود بارداری و اندازه گیری سطح هورمون hCG (هورمون گنادوتروپین جفتی)خون تان نیاز داشته باشید، میزان hCG پایین تر از حد نرمال می تواند نشانه ای از بارداری خارج از رحم باشد، ممکن است به چندین آزمایش خون برای چک کردن سطح هورمون خون تان نیاز داشته باشید.
اگر پزشک تان به بارداری خارج از رحم مشکوک شده اما آن را با سونوگرافی تایید نکرده است ممکن است جراحی اکتشافی تحت بیهوشی را پیشنهاد دهد، این عمل تحت عنوان لاپاراسکوپی (جراحی سوراخ کلیدی) نامیده می شود، پزشک شما یک وسیله باریک دوربین دار از طریق ایجاد شکافی کوچک در شکم تان وارد می کند تا مجاری تخم بر را معاینه کند.
نشانه های زیر به شما کمک می کنند تا بارداری خارج از رحم را تشخیص دهید:
• نشانه های بارداری، همانند قطع عادت ماهیانه یا عادت ماهیانه دیر، دردناک شدن سینه ها.
• خونریزی واژنی غیر معمول ، که از عادت ماهیانه طبیعی متفاوت است، ممکن است قرمز روشن تر، شفاف تر یا تیره تر از حد معمول یا آبکی باشد، برخی از زنان آن را مشابه آب گوجه فرنگی توصیف می کنند، ممکن است لخته وجود داشته یا نباشد.
• درد ملایم تا شدید در ناحیه پایینی شکم یا لگن ، این درد ممکن است به صورت تدریجی یا ناگهانی آغاز شده و ممکن است یکطرفه باشد، اگر شما این حالت را تجربه می کنید و فکر می کنید باردارید با پزشک تان تماس بگیرید.
اگر بارداری خارج از رحم زود تشخیص داده نشود، با بزرگ شدن جنین مجاری تخم بر کشیده شده و پاره می شود، این حالت معمولا باعث خونریزی داخلی و علائمی چون:
• احساس ضعف و گیجی
• اسهال یا درد در زمان دفع
• شوک و غش کردن به علت خونریزی داخلی
• درد انتهای شانه (دردی که از ناحیه بازو شروع شده و در شانه خاتمه می یابد) موقعی که خونریزی داخلی به اندام های داخلی همانند دیافراگم صدمه بزند، درد ممکن است در زمان دراز کشیدن شدیدتر شود و ممکن است به ضد درد جواب ندهد.
بارداری خارج از رحم چگونه درمان می شود؟
درمانی که به شما توصیه می شود بستگی به میزان پیشرفت مرحله بارداری، سطح هورمون، وجود یا عدم وجود علائمی چون درد یا خونریزی دارد. این درمان ها شامل:
روش انتظار و مشاهده برای درمان بارداری خارج از رحم (مدیریت انتظاری)
اگر بارداری خارج از رحمتان خیلی زود تشخیص داده شد (در ۶ هفتگی) و حال عمومیتان خوب است و علامتی ندارید احتمالا گزینه عدم درمان برای شما مطرح شود، این درمان انتظار و مشاهده تحت عنوان مدیریت انتظاری نامیده می شود.
حدود نیمی از بارداری های خارج از رحم رشدشان متوقف شده و خود به خود سقط می شوند، اگر در هنگام سونوگرافی هیچ ضربان قلبی شنیده نشود و میزان هورمون بارداری کم باشد مدیریت انتظاری می تواند برای شما مناسب باشد، با این حال بین یک از هفت و یک از ده مورد، زنانی که این درمان را انتخاب می کنند ممکن است بعدا به مداخله پزشکی و یا جراحی نیاز پیدا کنند.
مداخله پزشکی، راهی برای درمان بارداری خارج از رحم
پزشک شما ممکن است این گزینه را زمانی که بارداری اولیه با میزان هورمون بارداری کم، بدون ضربان قلب جنین و با حداقل علائم و بدون خونریزی باشد توصیه کند، داروی متوتروکسات داخل عضله ران یا باسن تزریق شده و از پیشرفت بارداری جلوگیری می کند، این گزینه زمانی بیشتر مطرح خواهد بود که بارداری خارج از رحم با سونوگرافی و آزمایش خون تشخیص داده شود.
پس از دریافت داروها بافت های بارداری توسط بدن جذب می شود، بعد از آن چند هفته ای خونریزی خواهید داشت، ممکن است به بیش از یک تزریق متوتروکسات نیاز داشته باشید.
جراحی، گزینه آخر برای درمان بارداری خارج از رحم
این گزینه در مواردی توصیه می شود که درد شدیدی داشته باشید، بارداری در مراحل پایانی باشد، ضربان قلب قابل شنیدن باشد یا هورمون های بارداری بالاتر از یک سطح خاصی باشد، معمولا اگر یک بارداری خارج از رحم تشخیص داده شود و یا با لاپاروسکوپی تایید شود جراح هم زمان آن را برداشت خواهد کرد.
اغلب، مجاری تخم بر برداشت می شوند (سالپینژکتومی) چرا که خطر بارداری خارج از رحم بعدی را کاهش می دهد، دو برش کوچک دیگر هم برای انجام این عمل نیاز می باشد، اگر آنتی ژن رزوس خون تان منفی است، به شما توصیه خواهد شد که یک دوز ایمونوگلوبین ضد D دریافت کنید، اگر مجاری تخم بر پاره نشده یا شدیدا آسیب دیده امکان دارد که بارداری خارج از رحم از مجاری تخم بر قابل برداشت باشد، این عمل سالپینژکتومی خوانده می شود، این عمل در مواقعی توصیه می شود که فقط یک مجرا داشته باشید یا مجرای تخم بر دیگرتان سالم نباشد.
پزشک تان درباره این گزینه ها با شما صحبت خواهد کرد و خطرها و مزایا هر کدام را توضیح خواهد داد. برداشت بافت های خارج رحمی معمولا توسط عمل لاپاروسکوپی انجام شده که کمترین برش ها را دارد، این نوع از جراحی عوارض جدی ندارد. لاپاروسکوپی در جراحی های شکمی (نسبت به جراحی باز) مزایایی دارد:
• ریکاوری سریع تر از جراحی باز است
• خون کمتری از دست می رود
• مدت زمان بستری شدن بیمارستان کمتر است
• به ضد درد کمتری نیاز خواهید داشت
اما اگر مجرای تخم بر پاره شده است پزشک به شما توصیه خواهد کرد که جراحی باز انجام دهید. چرا که این عمل سریع ترین راه برای کاهش خونریزی است. تا یک پنجم زنانی که یک بارداری خارج از رحم را بدون از دست دادن مجرا برداشت کرده اند بافت های جنینی باقی مانده و به درمان های بیشتر نیاز دارند، این بافت ها حتی پس از حذف بارداری خارج از رحم به رشد خود ادامه می دهند. باقیمانده بارداری جنینی با تزریق متوتروکسات برای جلوگیری از رشد بیشتر بافت ها یا با جراحی و برداشت مجرا درمان می شود، شواهدی وجود دارد که تزریق متوتروکسات بعد از جراحی به جلوگیری از باقی ماندن بارداری کمک می کند. در بعضی موارد از شما درخواست می شود که بین مداخله جراحی و پزشکی انتخاب کنید، اطمینان داشته باشید که پزشک تان در مورد گزینه ها با شما صحبت خواهد کرد و کمک های لازم را دریافت خواهید کرد.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼