روزه گرفتن در بارداری ضرر دارد؟

دکتر مهین نجفیان ، اظهار کرد: سلامت جنین هنگام روزه داری مادر از دو جنبه تغذیه مادر و اختلال در سوخت و ساز بدن قابل بررسی است. تغذیه مناسب مادر به طور معمول با افزایش وزن او کنترل می شود که به طور متوسط بین ۹ تا ۱۲ کیلوگرم است.
وی ادامه داد: احتمال تولد نوزاد با وزن کمتر از وزن طبیعی در مادرانی که تغذیه مناسب ندارند، بیشتر است ولی هنگام روزه داری، مادران باردار و شیرده می توانند با کنترل وزن خود و مصرف کافی کالری و رعایت نکات تغذیه ای، تاثیرات روی رشد جنین و نوزاد را کاهش دهند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با تاکید بر اینکه زن باردار در سه ماه اول بارداری به ویژه هشت هفته اول به دلیل تشکیل سلول های مغزی جنین نباید روزه بگیرد، افزود: کمبود قند در سه ماه اول بارداری به شدت روی رشد عمومی جنین موثر است و این امر به خصوص در فصل هایی که مدت روزه داری طولانی تر است، از حساسیت بیشتری برخوردار است.

متخصص زنان و زایمان مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز گفت: روزه داری در سه ماهه دوم آثار سوء بر جنین ندارد ولی در سه ماه سوم چون 50 تا 70 درصد انرژی جنین از گلوکز مادر تامین می شود و روزه داری سبب افزایش برداشت ذخایر چربی و به دنبال آن افزایش ترکیبات کنونی در خون مادر می شود، این ترکیبات از طریق جفت وارد گردش خون جنین شده و به سیستم عصبی او آسیب می رساند بنابراین در این دوره نیز روزه توصیه نمی شود.

نجفیان ادامه داد: چنانچه زن بارداری حدود هشت ساعت ناشتا باقی بماند، قندخون او نسبت به حد طبیعی کمتر شده و با افزایش مدت زمان گرسنگی احتمال افزایش کتون در خون مادر وجود دارد. اگر تصمیم به روزه داری به مدت بیش از 3 روز مداوم دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک بر اساس شرایط جسمانی توصیه های لازم را ارائه خواهد داد.
وی اظهارکرد: در حاملگی های پرخطر مانند افراد مبتلا به دیابت بارداری، حاملگی چندقلویی، کم خونی، فشارخون و عدم رشد مناسب جنین و سابقه حاملگی های ناموفق قبلی بهتر است مادران باردار روزه نگیرند.

این متخصص زنان و زایمان گفت: زن باردار زمانی می تواند فریضه روزه را به جا آورد که فعالیت روزانه کمی داشته باشد و آزمایش های خون و ادرار او نیز طبیعی باشد. اگر خانم های باردار روزه گرفتند، نباید از خانه بیرون بروند و باید فعالیت کمی باید داشته باشند، خصوصا اگر هوا گرم است حتما باید در منزل باشند.

نجفیان افزود: همچنین باید مقدار کالری مورد نیاز آنها براساس قد، وزن و سن حاملگی به وسیله پزشک محاسبه شود. اگر مقدار کالری با وعده های سحری، افطاری و شام و میان وعده های میان آنها مناسب بود، می توانند با مشورت پزشک روزه بگیرند؛ البته اگر بیماری خاصی نداشته باشند.

وی ادامه داد: علاوه بر این رژیم غذایی برای زنان باردار سالم روزه دار باید حاوی پروتئین، سبزی و میوه ها و خوراکی های شیرین مفید و مغذی مانند خرما باشد. در وعده های افطار از مایعات و مواد غذایی سبک استفاده کنند و به فاصله چند ساعت شام میل کنند. هنگام سحری نیز باید از مواد غذایی حاوی کربوهیدرات، گردو، خشکبار و خرما استفاده کنند و در صورت بروز سردرد سرگیجه روزه را متوقف کنند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اظهارکرد: بعضی از افراد در مواقع گرسنگی دچار سردرد، ضعف، سرگیجه و بی حالی می شوند، این افراد حتما باید با مشاوره با پزشک روزه بگیرند.

نجفیان گفت: داشتن وزن اولیه مادر زیر ۵۰ کیلوگرم، نامناسب بودن رشد جنین در داخل رحم، کاهش مایعات آمینوتیک اطراف جنین، افزایش فشارخون در دوران حاملگی و مسمومیت حاملگی از مواردی است که زنان باردار در صورت بروز آت نباید بر روزه گرفتن اصرار داشته باشند.

وی عنوان کرد: با توجه به اینکه در ماه های اول بارداری عده ای از زنان دچار تهوع و ویار می شوند و در حالت عادی هم امکان مصرف وعده های غذایی را ندارند، روزه داری این مشکل را تشدید می کند و موجب کاهش سریع قندخون می شود. در سه ماه اول بارداری نیز مادرانی که ویار دارند و میل چندانی به غذا نداشته و دچار حالت تهوع شدید، افت فشار و کمبود قند هستند، نباید روزه بگیرند.