زمان مناسب بارداری، همه جوانب را بسنجید

برخی باورهای رایج و نادرست در دوران بارداری در بین افراد مختلف وجود دارد که موجب نگرانی بیش از حد و یا بی اطلاعی زنان باردار در این زمینه شده است.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، گفت: امروزه توجه و آموزش تغذیه مناسب به مادران باردار برای پیشگیری از سوء تغذیه، کاهش عوارض بارداری و مرگ و میر ناشی از آن ضروری است.

دکتر ژاله ذوالقدری با اشاره به اینکه افرادی که از روش های کمک باروری استفاده کرده اند، در دوران بارداری به مراقبت های متفاوتی از دیگر زنان باردار نیاز دارند، گفت: در بیشتر موارد، این زنان در سنین بالاتر و بیش از ۳۵ سال هستند و این خود سبب عوارض بیشتری برای این افراد در دوران حاملگی خواهد بود و شانس سقط بیشتری نیز برایشان وجود دارد و تولد نوزادانی با ناهنجاری های مادرزادی و کروموزومی در آنها بیشتر وجود دارد که شایع ترین آنها سندرم داون یا منگلیسم است و از طرفی هم به صورت معمول عوارض دوران بارداری همچون سقط جنین، دیابت بارداری، مسمومیت حاملگی، زایمان زودرس و… در این افراد بیشتر از دیگر زنان باردار است.

جراح و متخصص زنان، فلوشیپ نازایی افزود: هیچ گاه به زنان باردار استراحت مطلق پیشنهاد نمی شود و چنانچه شرایط محیطی سالم باشد با انجام فعالیت های سبک به هیچ وجه سقط اتفاق نمی افتد و تنها به زنانی که دچار خونریزی شده باشند و یا سابقۀ سقط های مکرر داشته و به علت نارسایی دهانه رحم سرکلاژ شده اند، توصیۀ ما داشتن یک استراحت نسبی و انجام کارهای سبک می باشد.

ذوالقدری با بیان علت شیوع دیابت بارداری تشریح کرد: افراد مبتلا به دیابت در دوران حاملگی به دو گروه تقسیم می شوند، یک گروه زنانی هستند که پیش از شروع بارداری مبتلا به دیابت بوده و دارو مصرف می کنند که این افراد باید توجه داشته باشند حتماً ۶ تا ۸ هفته پیش از شروع بارداری، قندخون آنها کاملاً کنترل شود چرا که در صورت مثبت بودن قند خون، حتماً سبب بروز ناهنجاری های جنینی خواهد شد و گروه دوم زنانی هستند که در ظاهر سالم می باشند و قبلاً دیابت نداشته اند که معمولاً این افراد را غربالگری می کنیم و آزمایش قندخون آنها را بررسی می کنیم و به صورت معمول در زنانی که وزن بالا دارند و یا در بارداری های قبلی خود، نوزادی با وزن بالا به دنیا آورده و یا سقط های مکرر داشته اند و… نیاز به بررسی بیشتر وجود دارد.

دکتر لادن گیاهی متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا نیز با بیان اینکه نیاز تغذیه ای جنینی که با روش های کمک باروری شکل گرفته است با جنینی که به صورت طبیعی تشکیل شده است، تفاوتی ندارد ، تصریح کرد: در واقع اصول تغذیه در هر دو صورت متفاوت نیست و تنها حساسیت موضوع تغذیه در افرادی که با استفاده از روش های کمک باروری، باردار شده اند به جهت نکات ذکر شده در قسمت فوق بیشتر است.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی در ادامه تأکید کرد: در واقع وزن مادر در ابتدای دوران بارداری تعیین کنندۀ آن است که در طی دوران بارداری چه روند افزایش وزنی باید وجود داشته باشد و در سه ماهۀ اول مادر با اینکه مادر نباید وزن زیادی بگیرد حساس ترین دوران شکل گیری ساختار ژنتیکی و متابولیکی فرزند در آینده می باشد یعنی با وجود آنکه در سه ماهۀ اول بارداری نباید وزن گیری به مقدار زیاد اتفاق بیفتد، اما کیفیت و روند تغذیه ای اثری بسیار مهم و غیرقابل برگشتی را بر روی سلامت جنین و فرزند در آینده خواهد داشت. گیاهی با اشاره به وزن گیری مادر به صورت صحیح افزود: وزن گیری مادر تابع عوامل ژنتیکی، سلامت عمومی مادر، میزان فعالیت فیزیکی، باورهای فرهنگی، موقعیت اجتماعی، اقتصادی و … می باشد که همگی بر روی وزن گیری مادر تأثیرگذار هستند، بنابراین با توجه به وزن شروع بارداری باید در سه ماهۀ اول، دوم و سوم بارداری، روند وزن گیری کنترل شود.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا با اشاره به تغییرات تغذیه ای مادر در دوران بارداری تأکید کرد: تغییرات تغذیه در دوران بارداری به آن صورتی که خانواده ها غالباً تصور می کنند نبوده و در سه ماهۀ اول دوران بارداری، نیازی به افزایش انرژی دریافتی توسط مادر نمی باشد و از سه ماهۀ دوم و سوم ، ما به تدریج افزایش دریافت انرژی را داریم که چیزی در حدود ۳۰۰ کالری و نهایتاً ۵۰۰ کالری می باشد،ه شروع مکمل ها نیز معمولاً از سه ماهۀ دوم شروع می شود اما مصرف اسیدفولیک از دو تا سه ماه قبل از بارداری از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد.

وی در ادامه تصریح کرد: اساس ایجاد بسیاری از بیماری های مزمن همانند برخی بیماریهای عروقی و سرطان ها در دوران جنینی شکل می گیرد و ما ازهمان ابتدای شکل گیری جنین در قبال سلامت نسل آینده مسئول هستیم. گیاهی در تشریح عللی که سبب تشدید حالت تهوع در دوران بارداری می شود، گفت: گرسنگی کشیدن و فاصلۀ زیاد در بین وعده های غذایی می تواند به شدت حالت تهوع را تشدید کند، بنابراین اگر زنان باردار بتوانند از همان ابتدای روز و اوایل صبح، تغذیه خود را به صورت صحیح و بدون مایعات شروع کنند و از خوردن غذاهای چرب و یا خیلی شیرین در وعده های اصلی پرهیز کنند، می تواند به کاهش حالت تهوع دوران بارداری بسیار کمک کننده باشد.

جهت آشنایی زوجین بامشاوره ژنتیک و انتظاراتی که از این مشاوره در جهت یک بارداری سالم باید داشت، برنامه ای با عنوان پایان ناباروری با همکاری مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا، روز شنبه ۱۸ بهمن ماه جاری، ساعت ۱۹ از شبکه چهار پخش می شود.

افزایش آگاهی زوجین درباره ناباروری، حفظ باروری و بررسی مشکلات پیش روی درمان در کشور، اعم از مراجعه به مراکز غیر تخصصی درمان و باورهای غلط در درمان ناباروری از مهم ترین اهداف این مرکز است.