ریزش مو در دوران حاملگی، نظر متخصص پوست
بسیاری از خانم ها بعد از دوران بارداری دچار ریزش موها می شوند. بعضی ها بطور خفیف و برخی دیگر با شدت بسیار زیاد آن را تجربه می کنند.
بسیاری از خانم ها بعد از دوران بارداری دچار ریزش موها می شوند. بعضی ها بطور خفیف و برخی دیگر با شدت بسیار زیاد آن را تجربه می کنند.
اکثر خانم ها نگران هستند که آیا موهای ریخته شده در این دوران مجددا روییده می شوند و آیا روشی برای جلوگیری از ریزش موها در این دوران وجود دارد؟
بسیاری نیز که با شدت زیاد دچار ریزش مو می شوند با ترس و وحشت و گاهی افسردگی مواجه می شوند.بیشتر خانم‌ها ۲ تا ۳ ماه بعد از زایمان دچار ریزش مو می‌شوند. این نوع ریزش مو، بسیار شایع است و پزشکان، آن را ریزش موی بعد از زایمان می‌نامند.عارضه‌ای موقتی که کاملا طبیعی تلقی می‌شود چون همه موهایی که در دوران بارداری در فاز قبل از استراحت متوقف شده بودند، حالا به یکباره وارد فاز استراحت می‌شوند و می‌ریزند...
این ریزش مو ۲ تا ۳ ماه پس از زایمان مشخص می‌شود و تعداد زیادی از موها هنگام شانه زدن یا برس‌کشیدن می‌ریزند. ریزش موی ناشی از زایمان، یک تا ۶ ماه طول می‌کشد و معمولا با رشد طبیعی موها جایگزین می‌شود.حتی بعد از سقط جنین (خودبه‌خود یا عمدی) نیز چنین ریزش مویی ایجاد می‌شود. البته در این میان، خانم‌هایی هم هستند که ریزش موی پس از زایمان را تجربه نمی‌کنند و نمی‌توان گفت تمام خانم‌ها با هر بارداری دچار ریزش مو می‌شوند.
در مورد ریزش موی پس از زایمان توصیه می‌کنم از دستکاری‌کردن موها تا حد ممکن خودداری کنید و آنها را با یک برس نرم ساخته شده از کرک طبیعی برس بزنید و با ملایمت شامپو کنید. برای خشک کردن آنها را با یک حوله خشک ببندید و از یک مدل موی طبیعی و راحت که نیاز به بستن و دستکاری نداشته باشد، استفاده کنید. این نوع ریزش مو به ندرت بیش از ۴ ماه طول می‌کشد.
بعضی از خانم‌ها ابراز نگرانی می‌کنند که مبادا طاس شوند و عنوان می‌کنند که موهایشان از ریشه کنده می‌شود. من به آنها می‌گویم که نباید نگران باشید چون موهایتان از ریشه کنده نمی‌شوند و احتمالا شما موهایی را می‌بینید که وارد فاز استراحت شده‌اند و به طور طبیعی می‌ریزند.
وقتی موی جدیدی رشد می‌کند و جای موی ریخته شده را می‌گیرد، موهای چماقی اتصال محکمی به پوست سر نداشته و ممکن است به آسانی با شستن، برس زدن یا شانه کردن کنده شوند. اگر مو در فولیکول مانده باشد وقتی وارد مرحله رشد مجدد شد موی تازه آن را به بیرون رانده و رشد می‌کند.
بعضی از مردم موهای چماقی را با موهای ریشه‌دار اشتباه گرفته و فکر می‌کنند که جایگزین نمی‌شوند. اتفاقا اگر موها دارای سرچماقی باشد باید متوجه شوید که ریزش طبیعی دارید. موهایی که دارای سرچماقی نباشند احتمالا با دستکاری زیاد شما شکسته شده‌اند.
اگر ریزش مو روزانه به ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو برسد هم کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد. لازم است به نکات کلیدی‌ای که درخصوص ریزش موی پس از زایمان اشاره شد توجه کنید و اگر بیش از چندماه طول کشید و حالت موهایتان برگشت‌پذیر نشد برای بررسی‌های بیشتر به متخصص پوست و مو مراجعه کنید، البته این احتمال بعید است.
ریزش موها پس از زایمان
همان طور که اشاره شد در دوران بارداری به خاطر وجود هورمون ها، موها رشد مطلوبی دارند. اما به یک باره پس از زایمان، مقدار این هورمون ها ناگهان کاهش می یابد.
بعضی از خانم ها ( حدود ۱ از هر ۳ خانم) با ریزش شدید و غیر عادی موها روبرو می شوند. این حالت بیستر در قسمت شقیقه ها دیده می شود و هنگام شامپو زدن یا برس کشیدن دسته ای می ریزند. مقدار موها در حد قابل ملاحظه ای کاهش می یابد که این پدیده کاملا عادی است.زمانی که مادر به فرزند خود شیر می دهد، ریزش موها ممکن است دیرتر اتفاق بیفتد زیرا سطح هورمونی هنوز در حد کمی تغییر یافته است.
در واقع، ریزش موها پس از زایمان جبران این تاخیر در دوران بارداری است.
به طور طبیعی، همیشه 10 تا 15% موها در مرحله استراحت یا آماده ریزش هستند که در دوران بارداری به حدود 5% می رسد.پس از زایمان، سیکل موها کم کم ریتم خود را متناسب با پوست سر پیدا می کند. موهایی که در مرحله توقف رشد باقی مانده بودند، می ریزند. در اغلب موارد، به علت این بازگشت حالت، یک سوم موها دچار ریزش خواهند شد. گرچه این ریزش موها بسیار زیاد به نظر می رسد اما در واقع برای حذف موهای اضافی که طی دوران بارداری باقی مانده بودند، لازم است. همچنین ماهیت موها نیز به روند طبیعی خود می رسد.
ریزش موها پس از زایمان نباید باعث استرس و نگرانی شود زیرا همه موهای ریخته مجددا جایگزین پیدا خواهند کرد. به طور کلی، ریزش ۶ تا ۱۲ هفته طول می کشد اما گاه ممکن است طولانی تر نیز شود. پس از این مدت معمولا موها به حالت طبیعی بازمی گردند.
توصیه هایی مفید برای کاهش آسیب به موها بعد از زایمان
در وهله اول باید نسبت به این حالت موها صبوری به خرج داد. گرچه ممکن است ریزش مقدار بسیار زیادی باشد، اما موقتی بوده و نتیجه آن تنها در کوتاه مدت است.
هیچ درمانی نمی تواند مانع این ریزش شود، البته تنها توصیه می شود تا در این مدت از برس کشیدن شدید، بستن و آرایش محکم موها، رنگ کردن موها، سشوار و... پرهیز شود و شامپوی ملایم استفاده گردد.
اگر پس از این مدت باز هم موها در حد بالایی ریزش داشت بهتر است با پزشک متخصص مشورت شده و در صورت نیاز آزمایش خون انجام شود تا از کمبود عناصر غذایی یا اختلالات هورمونی مطمئن شد. در واقع، کم کاری تیروئید ممکن است با کاهش غیر عادی موها همراه باشد. همچنین، کمبود آهن که پس از زایمان معمولا رایج است می تواند این مدت را طولانی تر کند.
در بعضی موارد توصیه می شود مصرف ویتامین های دوران بارداری به خصوص اسید فولیک و آهن ادامه یاد. در این صورت از کمبودها پیشگیری شده و بدن طودتر به حالت طبیعی خود باز می گردد.
اکثر خانم ها نگران هستند که آیا موهای ریخته شده در این دوران مجددا روییده می شوند و آیا روشی برای جلوگیری از ریزش موها در این دوران وجود دارد؟
بسیاری نیز که با شدت زیاد دچار ریزش مو می شوند با ترس و وحشت و گاهی افسردگی مواجه می شوند.بیشتر خانم‌ها ۲ تا ۳ ماه بعد از زایمان دچار ریزش مو می‌شوند. این نوع ریزش مو، بسیار شایع است و پزشکان، آن را ریزش موی بعد از زایمان می‌نامند.عارضه‌ای موقتی که کاملا طبیعی تلقی می‌شود چون همه موهایی که در دوران بارداری در فاز قبل از استراحت متوقف شده بودند، حالا به یکباره وارد فاز استراحت می‌شوند و می‌ریزند...
این ریزش مو ۲ تا ۳ ماه پس از زایمان مشخص می‌شود و تعداد زیادی از موها هنگام شانه زدن یا برس‌کشیدن می‌ریزند. ریزش موی ناشی از زایمان، یک تا ۶ ماه طول می‌کشد و معمولا با رشد طبیعی موها جایگزین می‌شود.حتی بعد از سقط جنین (خودبه‌خود یا عمدی) نیز چنین ریزش مویی ایجاد می‌شود. البته در این میان، خانم‌هایی هم هستند که ریزش موی پس از زایمان را تجربه نمی‌کنند و نمی‌توان گفت تمام خانم‌ها با هر بارداری دچار ریزش مو می‌شوند.
در مورد ریزش موی پس از زایمان توصیه می‌کنم از دستکاری‌کردن موها تا حد ممکن خودداری کنید و آنها را با یک برس نرم ساخته شده از کرک طبیعی برس بزنید و با ملایمت شامپو کنید. برای خشک کردن آنها را با یک حوله خشک ببندید و از یک مدل موی طبیعی و راحت که نیاز به بستن و دستکاری نداشته باشد، استفاده کنید. این نوع ریزش مو به ندرت بیش از ۴ ماه طول می‌کشد.
بعضی از خانم‌ها ابراز نگرانی می‌کنند که مبادا طاس شوند و عنوان می‌کنند که موهایشان از ریشه کنده می‌شود. من به آنها می‌گویم که نباید نگران باشید چون موهایتان از ریشه کنده نمی‌شوند و احتمالا شما موهایی را می‌بینید که وارد فاز استراحت شده‌اند و به طور طبیعی می‌ریزند.
وقتی موی جدیدی رشد می‌کند و جای موی ریخته شده را می‌گیرد، موهای چماقی اتصال محکمی به پوست سر نداشته و ممکن است به آسانی با شستن، برس زدن یا شانه کردن کنده شوند. اگر مو در فولیکول مانده باشد وقتی وارد مرحله رشد مجدد شد موی تازه آن را به بیرون رانده و رشد می‌کند.
بعضی از مردم موهای چماقی را با موهای ریشه‌دار اشتباه گرفته و فکر می‌کنند که جایگزین نمی‌شوند. اتفاقا اگر موها دارای سرچماقی باشد باید متوجه شوید که ریزش طبیعی دارید. موهایی که دارای سرچماقی نباشند احتمالا با دستکاری زیاد شما شکسته شده‌اند.
اگر ریزش مو روزانه به ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو برسد هم کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد. لازم است به نکات کلیدی‌ای که درخصوص ریزش موی پس از زایمان اشاره شد توجه کنید و اگر بیش از چندماه طول کشید و حالت موهایتان برگشت‌پذیر نشد برای بررسی‌های بیشتر به متخصص پوست و مو مراجعه کنید، البته این احتمال بعید است.
ریزش موها پس از زایمان
همان طور که اشاره شد در دوران بارداری به خاطر وجود هورمون ها، موها رشد مطلوبی دارند. اما به یک باره پس از زایمان، مقدار این هورمون ها ناگهان کاهش می یابد.
بعضی از خانم ها ( حدود ۱ از هر ۳ خانم) با ریزش شدید و غیر عادی موها روبرو می شوند. این حالت بیستر در قسمت شقیقه ها دیده می شود و هنگام شامپو زدن یا برس کشیدن دسته ای می ریزند. مقدار موها در حد قابل ملاحظه ای کاهش می یابد که این پدیده کاملا عادی است.زمانی که مادر به فرزند خود شیر می دهد، ریزش موها ممکن است دیرتر اتفاق بیفتد زیرا سطح هورمونی هنوز در حد کمی تغییر یافته است.
در واقع، ریزش موها پس از زایمان جبران این تاخیر در دوران بارداری است.
به طور طبیعی، همیشه 10 تا 15% موها در مرحله استراحت یا آماده ریزش هستند که در دوران بارداری به حدود 5% می رسد.پس از زایمان، سیکل موها کم کم ریتم خود را متناسب با پوست سر پیدا می کند. موهایی که در مرحله توقف رشد باقی مانده بودند، می ریزند. در اغلب موارد، به علت این بازگشت حالت، یک سوم موها دچار ریزش خواهند شد. گرچه این ریزش موها بسیار زیاد به نظر می رسد اما در واقع برای حذف موهای اضافی که طی دوران بارداری باقی مانده بودند، لازم است. همچنین ماهیت موها نیز به روند طبیعی خود می رسد.
ریزش موها پس از زایمان نباید باعث استرس و نگرانی شود زیرا همه موهای ریخته مجددا جایگزین پیدا خواهند کرد. به طور کلی، ریزش ۶ تا ۱۲ هفته طول می کشد اما گاه ممکن است طولانی تر نیز شود. پس از این مدت معمولا موها به حالت طبیعی بازمی گردند.
توصیه هایی مفید برای کاهش آسیب به موها بعد از زایمان
در وهله اول باید نسبت به این حالت موها صبوری به خرج داد. گرچه ممکن است ریزش مقدار بسیار زیادی باشد، اما موقتی بوده و نتیجه آن تنها در کوتاه مدت است.
هیچ درمانی نمی تواند مانع این ریزش شود، البته تنها توصیه می شود تا در این مدت از برس کشیدن شدید، بستن و آرایش محکم موها، رنگ کردن موها، سشوار و... پرهیز شود و شامپوی ملایم استفاده گردد.
اگر پس از این مدت باز هم موها در حد بالایی ریزش داشت بهتر است با پزشک متخصص مشورت شده و در صورت نیاز آزمایش خون انجام شود تا از کمبود عناصر غذایی یا اختلالات هورمونی مطمئن شد. در واقع، کم کاری تیروئید ممکن است با کاهش غیر عادی موها همراه باشد. همچنین، کمبود آهن که پس از زایمان معمولا رایج است می تواند این مدت را طولانی تر کند.
در بعضی موارد توصیه می شود مصرف ویتامین های دوران بارداری به خصوص اسید فولیک و آهن ادامه یاد. در این صورت از کمبودها پیشگیری شده و بدن طودتر به حالت طبیعی خود باز می گردد.
راه های مناسب برای درمان ریزش مو
دکتر مهرداد کریمی، متخصص طب سنتی :
در طب مدرن تعداد داروهای موضعی که به رشد مو کمک کنند یا جلوی ریزش آن را بگیرند، بسیار کم است اما در طب سنتی درمان های نسبتا مناسبی هم برای پیشگیری از ریزش و هم افزایش روند رویش مو وجود دارد.
البته این درمان ها زمان بر هستند و این اتفاق فقط در طب سنتی ایرانی نمی افتد و در تمام مکاتب علمی پوست، ریزش مو با دشواری درمان می شود و باید این مساله را درنظرگرفت. در طب سنتی درمان ریزش مو به ۲ گروه تقسیم می شود؛ درمان های موضعی و خوراکی. آنچه امروز بیشتر به کار می رود، درمان های موضعی است. از نظر طب سنتی، روند تولید مو به مسایل درونی بستگی دارد و لازم است فرد مزاج معتدل و سالمی داشته باشد تا رویش مویش سالم و درست انجام شود. در کسانی که به دلایل مختلف دچار اختلال مزاج هستند، ریزش مو دیده می شود.
برای این گروه درمان های موضعی کافی نیست و لازم است با درمان های خوراکی، ابتدا مزاج اصلاح شود.برای پیشگیری از ریزش مو اصطلاحا از مواد قابض استفاده می شود و حنا، مورد و سدر در اصطلاح عام ریشه را سفت می کنند. نکته جالب اینکه هر ۳ گیاه آثار ضدقارچ، ضدباکتری و ضدالتهابی هم دارند. افرادی که دچار ریزش مو می شوند، معمولا پوست ملتهبی دارند و بثورات پوستی و چربی در سطح پوست سر آنها مشهود است. این ۳ گیاه چربی و التهاب را کاهش می دهند و از ریزش مو پیشگیری می کنند.
برخی گیاهان به افزایش خونرسانی موضعی کمک می کنند که از معروف ترین آنها گیاه رزماری است و فراورده های آن به راحتی در دسترس است. تمام گیاهانی که جریان خون موضعی را تقویت می کنند، نه تنها در پیشگیری از ریزش مو، بلکه در رشد مجدد آن نیز موثرند.
رزماری آثار ضدالتهابی هم دارد و می تواند بیماری های التهابی پوست سر را بهبود دهد. برخی از ترکیب های بابونه و آویشن نیز خواص مشابه رزماری دارند و از فراورده های آنها برای بهبود اگزما و درماتیت استفاده می شود. آویشن نیز در عین حال که جریان خون موضعی را تقویت می کند، آثار ضدباکتری و ضدقارچ دارد و می تواند هم در پیشگیری از ریزش مو و هم تقویت رویش آن موثر باشد.
از جمله داروها و تونیک ها یا تقویت کننده های گیاهی دیگر می توان به گیاه نخل مرداب اشاره کرد. این گیاه درگذشته به شکل خوراکی برای درمان بزرگی خوش خیم پروستات استفاده می شد اما هم اکنون مصرف موضعی آن به دلیل تاثیری که بر هورمون های جنسی مردانه دارد و می تواند الگوی ریزش موی مردانه را کاهش می دهد، برای درمان ریزش مو به کار می رود.
در طب مدرن تعداد داروهای موضعی که به رشد مو کمک کنند یا جلوی ریزش آن را بگیرند، بسیار کم است اما در طب سنتی درمان های نسبتا مناسبی هم برای پیشگیری از ریزش و هم افزایش روند رویش مو وجود دارد.
البته این درمان ها زمان بر هستند و این اتفاق فقط در طب سنتی ایرانی نمی افتد و در تمام مکاتب علمی پوست، ریزش مو با دشواری درمان می شود و باید این مساله را درنظرگرفت. در طب سنتی درمان ریزش مو به ۲ گروه تقسیم می شود؛ درمان های موضعی و خوراکی. آنچه امروز بیشتر به کار می رود، درمان های موضعی است. از نظر طب سنتی، روند تولید مو به مسایل درونی بستگی دارد و لازم است فرد مزاج معتدل و سالمی داشته باشد تا رویش مویش سالم و درست انجام شود. در کسانی که به دلایل مختلف دچار اختلال مزاج هستند، ریزش مو دیده می شود.
برای این گروه درمان های موضعی کافی نیست و لازم است با درمان های خوراکی، ابتدا مزاج اصلاح شود.برای پیشگیری از ریزش مو اصطلاحا از مواد قابض استفاده می شود و حنا، مورد و سدر در اصطلاح عام ریشه را سفت می کنند. نکته جالب اینکه هر ۳ گیاه آثار ضدقارچ، ضدباکتری و ضدالتهابی هم دارند. افرادی که دچار ریزش مو می شوند، معمولا پوست ملتهبی دارند و بثورات پوستی و چربی در سطح پوست سر آنها مشهود است. این ۳ گیاه چربی و التهاب را کاهش می دهند و از ریزش مو پیشگیری می کنند.
برخی گیاهان به افزایش خونرسانی موضعی کمک می کنند که از معروف ترین آنها گیاه رزماری است و فراورده های آن به راحتی در دسترس است. تمام گیاهانی که جریان خون موضعی را تقویت می کنند، نه تنها در پیشگیری از ریزش مو، بلکه در رشد مجدد آن نیز موثرند.
رزماری آثار ضدالتهابی هم دارد و می تواند بیماری های التهابی پوست سر را بهبود دهد. برخی از ترکیب های بابونه و آویشن نیز خواص مشابه رزماری دارند و از فراورده های آنها برای بهبود اگزما و درماتیت استفاده می شود. آویشن نیز در عین حال که جریان خون موضعی را تقویت می کند، آثار ضدباکتری و ضدقارچ دارد و می تواند هم در پیشگیری از ریزش مو و هم تقویت رویش آن موثر باشد.
از جمله داروها و تونیک ها یا تقویت کننده های گیاهی دیگر می توان به گیاه نخل مرداب اشاره کرد. این گیاه درگذشته به شکل خوراکی برای درمان بزرگی خوش خیم پروستات استفاده می شد اما هم اکنون مصرف موضعی آن به دلیل تاثیری که بر هورمون های جنسی مردانه دارد و می تواند الگوی ریزش موی مردانه را کاهش می دهد، برای درمان ریزش مو به کار می رود.
برخی درمان ها نیز در قدیم انجام می شدند اما امروزه به دلیل ایجاد تحریکات پوستی، توصیه نمی شوند. مثلا قرار دادن سیر و پیاز رنده یا ورقه شده روی پوست گرچه خونرسانی را تقویت می کند و خواص ضدالتهابی دارد، اما باعث بروز تاول های شدید پوستی و حساسیت های شدید می شود و استفاده از آنها درست نیست.
نگاه متخصص پوست ، موهایتان را کوتاه کنید تا کمتر بریزد
دکتر منصور نصیری کاشانی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران: یکی از علل اصلی ریزش مو، ژنتیک است و بعد از آن تغذیه، نحوه بستن مو و... کوتاه نگه داشتن مو ها می تواند در سلامت مو نقش داشته باشد اما این باور که با کوتاه کردن مو ریشه آن قوی تر می شود، اشتباه است. وقتی مو ها کوتاه می شود، نقش عوامل فیزیکی مثل کشیده شدن کمرنگ تر و ریزش مو کمتر خواهد شد.
برخی افراد فکر می کنند وقتی مو کوتاه تر است، مواد مغذی بیشتر و راحت تر به نوک آن می رسد و به همین دلیل ریزش مو کمتر است! این تصور هم اصلا درست نیست چون مو بافتی مرده است و غیر از ریشه، بافت آن تغذیه نمی شود.
خانم هایی که موهای بلندی دارند، باید آن را به گونه ای جمع کنند که از ریشه امکان حرکت داشته باشد. بهتر است ماهی یک بار نوک موها چیده شود تا ضخیم تر به نظر برسد. شانه کردن مو در حمام نیز عادت بسیار غلطی است که باعث کنده شدن لایه های پوشاننده مو می شود و آن را کدر و تار نشان می دهد.
دکتر منصور نصیری کاشانی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران: یکی از علل اصلی ریزش مو، ژنتیک است و بعد از آن تغذیه، نحوه بستن مو و... کوتاه نگه داشتن مو ها می تواند در سلامت مو نقش داشته باشد اما این باور که با کوتاه کردن مو ریشه آن قوی تر می شود، اشتباه است. وقتی مو ها کوتاه می شود، نقش عوامل فیزیکی مثل کشیده شدن کمرنگ تر و ریزش مو کمتر خواهد شد.
برخی افراد فکر می کنند وقتی مو کوتاه تر است، مواد مغذی بیشتر و راحت تر به نوک آن می رسد و به همین دلیل ریزش مو کمتر است! این تصور هم اصلا درست نیست چون مو بافتی مرده است و غیر از ریشه، بافت آن تغذیه نمی شود.
خانم هایی که موهای بلندی دارند، باید آن را به گونه ای جمع کنند که از ریشه امکان حرکت داشته باشد. بهتر است ماهی یک بار نوک موها چیده شود تا ضخیم تر به نظر برسد. شانه کردن مو در حمام نیز عادت بسیار غلطی است که باعث کنده شدن لایه های پوشاننده مو می شود و آن را کدر و تار نشان می دهد.
منبع:
مهر
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼