صرع در دوران بارداری، مشکلاتی که وجود دارد!

صرع اختلالی است که شخص را دچار حملات ناگهانی و تکرار شونده میکند . زنانی که به صرع مبتلا هستند همواره نگرانی هایی در زمینه ازدواج، بارداری، شیردهی، عادت ماهیانه و یائسگی دارند.اما زنان مصروع نیز میتوانند با انجام مشاوره هایی در زمان مناسب ازدواج کنند و کودک سالمی بدنیا بیاورند .

مشاوره پیش از بارداری افراد دارای صرع

در مشاوره های پیش از بارداری که معمولا زمان زیادی پیش از آن بایستی اتفاق بیفتد مناسب ترین زمان برای باردارشدن و راه حل های کنترل حملات صرع، میزان دچار مشکل شدن زن مصروع در صورت ابتلای او به این بیماری به دلیل ابتلا به یک ضایعه خاص مغزی توسط پزشک مورد بررسی قرار میگیرد .

صرع و بارداری
۵۰ درصد بیماران دارای صرع را زنان در سنین باروری تشکیل میدهند اما هنوز بطور دقیقی تاثیر صرع، حملات صرع و داروی ضد صرع بر بارداری ناشناخته است. امابطور کلی میزان حملات صرع درطول دوران بارداری ۵۰% بدون تغییر، ۲۵ تا۳۰ درصد تعداد آن بیشتر شده ، و ۱۰ تا ۲۰درصد ممکن است کاهش پیدا کنداما این موارد با مشاوره پزشکی و تنظیم میزان دارو قابل کنترل میباشد . اکثر زنان دارای صرع، دوران بارداری طبیعی را پشت سر خواهند گذاشت و زایمان آنها بیخطری خواهد بود .ضروری است زنان دارای صرع همانند سایر زنان باردار در تمام این دوران مراقبت های جسمی و روحی مانند استراحت ، توجه دقیق به تغذیه سالم ، دوری از هیجانات ، عصبانیت و پرهیز از کم خوابی را مراعات نمایند .

خوشبختانه بیش از ۹۰ درصد زنان مبتلا به صرع بارداری خود را با موفقیت طی میکنند و فرزندان آنها سالم بدنیا می آیند .

توصیه هایی درباره صرع و بارداری:
- زنان که مبتلا به صرع هستند در سن بارداری میباشند بایستی اطلاعات کافی درباره خطرات حمله صرع و قطع دارو داشته باشند.
- درمان با یک نوع دارو (مونوتراپی) چه در دوران بارداری و چه در شیردهی باعث کم شدن خطرات و عوارض دارو است.
- مصرف روزانه اسید فولیک mg۵ تا ۱ در بانوان مبتلا به صرع که دارو مصرف می کنند از سه ماه پیش از بارداری تا پایان سه ماهه اول بارداری توصیه می گردد .
- ضروری است که سطح خونی دارو تا ۸ هفته بعد اززایمان تحت کنترل پزشک متخصص باشد زیرا خطر افزایش سطح خونی دارو و مسمومیت وجود دارد.

عوارض جنینی و نوزادی صرع :
در مادران مبتلا به صرع که داروی ضد تشنج مصرف می کنند،جنین بی تردید در معرض خطربروز ناهنجاریهای جنینی قرار میگیرد. این عوارض مانند کم وزن شدن نوزاد در زمان تولد، مرگ جنین و نوزاد، تاخیر در رشد کودک و سایر ناهنجاریهای جنینی قرار میگیرد .
مشکلات مادرزادی بیشتر در نوزادانی بروز پیدا میکند که مادرا در طول دوران بارداری تحت درمان با میزان زیاد داروهای ضدصرع قرار گرفته باشند و یا سطح دارو در خون مادربسیار زیاد بوده است و یا اینکه با چند نوع دارو درمان گردیده اند . شایع‌ترین ناهنجاری‌های مادرزادی شامل: مشکلات قلبی مثل باز بودن دیواره بین بطن‌ها، لب‌شکری و شکاف کام، اختلالات مجاری ادرار، اختلالات استخوانی و ستون فقرات می‌باشند. تشنج باعث کاهش یا افت اکسیژن جنینی میگردد و این مسئله می تواند سبب سقط یا مرگ جنین شود.
همچنین ممکن است اختلالات رفتاری و شناختی هم در این کودکان بروز داده ‌شود. وهمینطور در کودکان مادران مبتلا به صرع،احتمال ابتلا به اختلال تشنجی ۱۰ درصد بیشتر است.درمان با یک نوع دارو در مقایسه با درمان باچند دارو باعث کمتر شدن ناهنجاریهای مادرزادی میگردد. و همینطور در موارد لازم با تشخیص پزشک معالج ،زیاد کردن ابتدایی دوز درمان تک دارویی ،به افزودن داروهای دیگر ترجیح داده می شود.

زایمان و صرع :
در مادران باردار مبتلا به صرع عوارض شخص میتواند از زایمان طبیعی استفاده کند (اساسا صرع عامل اصلی برای سزارین نیست معمولا مادران مبتلا به صرع توان انجام زایمان طبیعی را دارند و مگر در موارد اضطراری سزارین در برای نجات جنین وزمانیکه زایمان طبیعی بخوبی پیشرفت نمی کند، اندیکاسیون دارد.)، در موارد پره اکلامپسی ، خونریزی واژینال، کم خونی بدلیل فقر آهن، استفراغ وخیم بارداری، توکسمی ناشی از عفونت های باکتریال،پارگی زودرس کیسه آب، افسردگی بعداز زایمان ، مرگ نوزادی در بدو تولد و مرگ و میر پره ناتال بیان شده است.

احتمال خطر مرگ برای زنان باردار مصروع ده برابر بیش از زنان سالم است که معمولا بعلت حملات تشنج در دوران بارداری میباشد و اغلب بدلیل قطع مصرف دارو دیده می‌شود.

تدابیر درمانی در بارداری:
هدف اصلی در دوران بارداری ،پیشگیری از وقوع تشنج است.که موارد زیر توصیه میگردد :
-اقدامات درمانی لازم برای جلوگیری از تهوع واستفراغ دوران بارداری .
-ممنوعیت رانندگی در ماههای اول بارداری .
-استفاده از دارو با کمترین دوز کنترل کننده تشنج در بارداری .
یکی عوارضی تاثیر داروی صرع در دوران بارداری بی تحرکی و خواب آلودگی نوزاد در بدو تولد است که البته موقتی بوده و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی بر طرف می‌شود.
-تغییرات فیزیولوژیک دوران بارداری باعث کم شدن غلظت داروها ضدصرع در جریان حاملگی می‌گردد.در صورتیکه این کاهش غلظت، بهمراه بروز حمله شدید گردد ، افزایش مصرف روزانه دارو ضد تشنج ضروری است ولی اگر این کاهش غلظت بدون همراهی حمله باشد هیچگونه اقدامی در جهت افزایش مقدار دوز دارو نیاز نیست.

-نکته دیگراینکه حتما غلظت سرمی داروی ضد صرع، بس از زایمان معمولا زیاد میشود . بهمین علت در دوران بعد از تولد حتما باید علائم مسمومیت دارویی را مورد کاوش قرار داد تا در صورتی که تغییر میزان مصرفی دارو ضروری باشد این کار در زمان لازم انجام گیرد.

توصیه های ضروری:
-ویزیت مرتب و مکرر در بارداری،ضروری است
-مشاوره ژنتیک، لازم بنظر میرسد .
-مصرف اضافی اسید فولیک قبل و طی بارداری، لازم میباشد.
-مصرف ویتامین K در ماه آخر بارداری، توصیه میگردد .
-انجام دادن سونوگرافی در زمانهای مخشص بارداری،ضرورت دارد .
- ارزیابی سطح آلفافیتو پروتئین سرم مادر،الزامیست .
- تغذیه و خواب و استراحت مناسب، کاهش استرس با برنامه های مشاوره و تکنیک های آرامسازی
-مشاوره با پزشک متخصص مغز و اعصاب درمورد نوع و مقدار و تداوم داروی مصرفی
- انجام آزمایشات خونی بجهت ارزیابی سطح دارو در خون الزام دارد .
- الکل و کافئین و کوکایین و ماری جوانا، در این دوران ممنوع میباشد .
-عدم تماس با رنگ ها و مواد شیمایی تشدید کننده تشنج .
-انجام ورزشهای سبک بانظر پزشک متخصص بویژه پیاده روی، پیشنهاد میگردد .
- نیاز به آگاهی در مورد سرانجام حاملگی و استفاده از روش های کاهش درد در حین زایمان.
- نیاز به آگاهی والدین از سلامت جنین در طی بارداری با پیگیری برنامه های غربالگری .

صرع و شیردهی
شیردهی مادران مبتلا به صرع که داروهای ضد صرع مصرف میکنند تا میزان زیادی بسته به منفعتهای جسمی و روانی شیردهی، وضعیت سلامت نوزاد و میزان استفاده مادر از این داروها دارد. تمام انواع داروهای ضد صرع به شیر مادر وارد می شوند و از این راه به نوزاد انتقال پیدا میکنند اما خوشبختانه مقدار دارویی که از شیرمادر به نوزاد میرسد زیاد نیست و قابل چشم پوشی میباشد . لذا شیردهی بایستی با صلاحدیدو تشخیص پزشک توصیه می شود.