عوارض مسمومیت بارداری پره اکلامپسی

به افزایش فشار خون بعد از هفته ۲۰ بارداری (ماه پنجم حاملگی) که همراه با ورم اندام‌ها یا دفع پروتئین از طریق ادرار باشد، مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی گفته می‌شود و اگر همراه با این علائم تشنج نیز بروز کند، به آن اکلامپسی اطلاق می‌گردد.

علل مسمومیت بارداری

علت اصلی مسمومیت بارداری ناشناخته است اما برخی از محققین معتقدند، پره اکلامپسی ناشی از ماده یا سمی است که جفت تولید می‌کند.

عوامل تشدید کننده مسمومیت بارداری
- تغذیه نامناسب
- دیابت شیرین
- سابقه فشار خون بالا
- بیماری کلیوی مزمن
- حاملگی اول
- استعمال سیگار
- مصرف الکل
- استفاده از داروهای روانگردان
- سابقه بیماری در فامیل درجه اول
- سن بیشتر از 35 سال
- حاملگی مول (بچه خوره)

عوارض ناشی از مسمومیت بارداری
در صورتی که شما تحت مراقبت‌های کامل دوران بارداری هستید و مسمومیت بارداری به موقع تشخیص داده شده و درمان شود، عارضه خاصی برای شما و جنین نخواهد داشت اما اگر مادری تحت مراقبت‌های دوران بارداری نباشد و مسمومیت بارداری به موقع تشخیص داده نشود، عوارض جدی در پی خواهد داشت که این عوارض به دو دسته تقسیم می‌شوند:
عوارض مادری ناشی از مسمومیت بارداری
- نارسایی کلیوی و یا کبدی
- سکته مغزی
- تشنج
- عوارض شدید ریوی (ادم ریه)
- افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا بدون ارتباط با بارداری خصوصاً پس از 35 سالگی
- مرگ
- اختلالات انعقادی
عوارض جنینی ناشی از مسمومیت بارداری
- جدا شدن زودرس جفت
- تأخیر در رشد داخل رحمی جنین
- زایمان زودرس
- مرگ داخل رحمی جنین
- پارگی زودرس کیسه آب جنین

راه‌های پیشگیری از مسمومیت بارداری
- در سراسر دوران بارداری تحت نظر یک پزشک یا مرکز درمانی باشید.
- در طول دوران بارداری از مصرف سیگار، الکل یا داروهای روانگردان پرهیز کنید.
- در طول بارداری از برنامه‌های غذایی طبیعی و متعادل حاوی هر پنج گروه غذایی استفاده کنید. در صورتی که پزشک برای شما مکمل‌های ویتامینی و معدنی تجویز کرده آن‌ها را نیز مصرف نمایید.
- بدون توصیه پزشک هیچ دارویی را تهیه نکنید. حتی داروهایی که بدون نسخه پزشک می‌توان تهیه کرد.

علائم خطر مسمومیت بارداری
در صورت بروز هر یک از علائم زیر لازم است بلافاصله به بیمارستان مراجعه نمایید:
- افزایش پایدار فشار خون
- سردرد شدید و مداوم به خصوص در ناحیه پشت سر
- درد مداوم شکم خصوصاً سر دل و زیر دنده‌ها در سمت راست
- اختلالات بینایی نظیر دو بینی و تاری دید یا حساسیت شدید به نور
- تهوع پایدار
- استفراغ
- سرگیجه شدید و مداوم
- اضافه وزن ناگهانی

نحوه درمان مسمومیت بارداری
درمان به شدت بیماری بستگی دارد و تشخیص آن به عهده پزشک است. برای مسمومیت حاملگی خفیف پس از آموزش‌های لازم، مراقبت در منزل انجام می‌شود اما در صورت بدتر شدن شرایط و تداوم فشار خون بالا لازم است تا فرد در بیمارستان بستری شود.

مراقبت‌های مادر در منزل
در مورد علائم خطر بیماری، اطلاعات و آگاهی کافی داشته باشید. در تاریخ معین جهت ویزیت به پزشک خود مراجعه کنید (حداقل هفته‌ای 2 بار). در ساعت معینی از روز، وزن خود را کنترل نمایید. هر 4 ساعت یکبار به جز موقع خواب، فشار خون خود را کنترل کنید. حرکات جنین را روزانه کنترل کنید. ادرار خود را هر روز از نظر پروتئین بررسی کنید. با نظر پزشک لازم است اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی، پلاکت، هماتوکریت و کراتنین سرم هفته‌ای 2 بار انجام شود. لازم است با نظر پزشک NST هفته‌ای 2 بار انجام شود. سونوگرافی هر 2 تا 3 هفته با نظر پزشک انجام گردد. در بستر استراحت نسبی داشته باشید و رژیم غذایی کم نمک میل کنید. در صورتی که پزشک برای شما مکمل‌های غذایی تجویز نموده، مصرف این داروها می‌تواند از تبدیل مسمومیت بارداری به نوع شدید آن جلوگیری کند. در مورد مسمومیت حاملگی شدید، بلافاصله در بیمارستان بستری و تحت درمان دارویی قرار خواهید گرفت و ممکن است با صلاحدید پزشک تحت زایمان زود هنگام قرار بگیرید. نکته قابل توجه این است که درمان قطعی و اصلی مسمومیت بارداری پایان حاملگی است.

مراقبت‌های بعد از زایمان
لازم است تا ۲۴ ساعت بعد از زایمان در بیمارستان تحت مراقبت خاص باشید. در صورت بهبودی یا عدم وجود اختلالات جدی می‌توانید ۲ تا ۳ روز بعد از زایمان طبیعی و ۳ تا ۴ روز بعد از سزارین، بیمارستان را ترک کنید. در بیشتر موارد فشار خون تا هفته دوم بعد از زایمان به حد طبیعی باز می‌گردد و فشار خون کمتر از ۱۳۰ به ۸۵ نیاز به درمان ندارد. در صورت وجود فشار خون بالا بیش از ۲ هفته، لازم است شما هر هفته ویزیت شوید. در صورت تداوم آن باید به فکر درمان فشار خون بالای مزمن خود باشید.