مصرف راکوتان در بارداری، ممنوعیت دارد؟

فاطمه دستغیب کارشناس مرکز اطلاع رسانی دارو‌ها و سموم دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: به دلیل اثرات جانبی متعدد، استفاده گسترده از این دارو محدود شده است و تنها در برخی از بیماران و با احتیاط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه «ایزوترتینوئین» با انقباض غدد چربی و کاهش شدید ترشحات آن، سبب مهار باکتری تولیدکننده آکنه می‌شود، افزود: سازمان غذا و داروی آمریکا «FDA» استفاده از ایزوترتینوئین خوراکی را تنهابرای آکنه‌های شدید، مقاوم و کیستی تایید کرده است.
دستغیب ادامه داد: این نوع آکنه‌ها همراه با التهاب، درد و جای جوش هستند و به درمان‌های متعارف، از جمله آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی پاسخ نمی‌دهد.
وی، درباره مهمترین موارد منع مصرف این دارو به دوران بارداری و سنین باروری، با هر دوز و در هر دوره درمانی اشاره کرد و توضیح داد:، زیرا مصرف در این دوران به شدت جهش‌زا بوده و با بروز ناهنجاری‌های ساختاری و عصبی متعددی در جنین، در ارتباط بوده است.
دستغیب در زمینه عوارض این دارو به ناهنجاری‌های صورت، چشم‌ها، گوش‌ها، جمجمه، سیستم اعصاب مرکزی، سیستم قلبی عروقی، کلیه، تیموس و غدد پاراتیرویید، ضریب هوشی کمتر از ۸۵، خطر سقط خود به خودی و زایمان زودرس اشاره کرد و یادآور شد: به همین خاطر، این دارو در رده منع مصرف مطلق در زمان بارداری قرار گرفته است.
این دکتر داروساز گفت: برای رد کردن احتمال بارداری قبل از درمان و در طول درمان، باید در تمام زنان در سنین باروری، دو تست منفی بارداری قبل از شروع درمان با انجام دومین آزمایش، دست‌کم ۱۹ روز پس از نخستین آزمایش و طی پنج روز نخست دوره قاعدگی، به‌سرعت قبل از شروع درمان و همچنین تست بارداری ماهانه در طی درمان و یک ماه پس از قطع دارو، انجام شود.
او ادامه داد: همچنین برای جلوگیری از بارداری در تمام زنان با فعالیت جنسی، باید دو روش پیشگیری یک ماه قبل از درمان، در طول درمان و یک ماه پس از درمان، استفاده شود.
دستغیب هشدار داد: اگر بارداری در طول درمان با ایزوترتینوئین رخ دهد، دارو به‌سرعت باید قطع شده و بیمار به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده و مورد ارزیابی و مشاوره قرار بگیرد.