عوامل موثر بر سلامت جنین، مصرف داروها و الکل

آگاهی از تاثیر داروها روی جنین می تواند از پشیمانی های جبران ناپإیر در آینده پیش گیری کند. با ما همراه باشید تا این تاثیرات را بیشتر بشناسیم. الکل و برخی داروهایی که در طول دوران بارداری مصرف می‌کنید، می‌توانند از جفت عبور کرده و وارد جریان خون جنین شوند. برخی از این مواد مضر و خطرناکند و برخی هم ممکن است مشکلاتی در جنین ایجاد کنند. اطلاع از اینکه استفاده از کدام موارد بی ضرر است یا چه موادی برای سلامت نوزاد خطرناکند اهمیت زیادی دارد. در این مبحث نام برخی موادی را که می توان با اطمینان خاطر استفاده کرد و آنهایی که باید از مصرف شان اجتناب کرد، آورده شده است.

مصرف داروها

در طول دوران بارداری به احتمال زیاد حداقل یکی دو بار سردرد و گاهی سوزش سر دل را تجربه کرده اید. این سوأل که آیا می توانید با اطمینان خاطر مسکن ها و داروهای ضد اسیدی و دیگر داروهای بدون نسخه را مصرف کنید در دست بررسی است. بسیاری از خانم ها می‌ترسند که مصرف دارو روی جنین تأثیر بدی بگذارد و اصلاً هیچ دارویی مصرف نمی‌کنند؛ اما بیشتر داروهای بدون نسخه و حتی بسیاری از داروهای با نسخه و تجویز پزشک، در دوران بارداری بی ضرر است. در اولین ملاقات خود با پزشک در مورد ضرر تمام داروها چه بی نسخه و چه با نسخه مشاوره بگیرید. اگر زیر نظر پزشک دیگری هستید و دارو مصرف می کنید حتماً او را از بارداری خود مطلع سازید تا در مورد مصرف کردن یا نکردن این دارو راهنمایی تان کند.

هرگز بدون مشورت با پزشک معالج خود، مصرف دارویی را قطع نکنید یا میزان مصرف آن را تغییر ندهید.

روی بسیاری از داروها قید شده که "در دوران بارداری مصرف نشود" چرا که به قدر کافی بر روی زنان باردار مطالعه نشده است. این برچسب های هشدار دهنده روی داروها لزوماً به این معنا نیست که اثر نامطلوب این داروها روی زنان باردار گزارش و تأیید شده است یا نمی‌توانید آن ها را استفاده کنید. هر زمان که سؤالی در مورد داروی خاصی داشتید از پزشک خود راهنمایی بخواهید. البته اگر بین پزشکان اختلاف نظر وجود داشت، متعجب نشوید.

مصرف داروی برخی از بیماری ها مثل فشارخون بالا می‌تواند تأثیر و خطر بسیار زیادی روی جنین داشته باشد. اگر یکی از داروهای تراتوژنیک یا ناهنجاری زا را (دارویی که موجب بروز نواقصی در جنین می شوند) قبل از بارداری مصرف می کردید، اضطراب به خود راه ندهید، به خصوص قبل از اینکه از خطر آن مطمئن شوید. مصرف دارو در بسیاری از موارد، با توجه به زمان و میزان مصرف آن، خطری نخواهد داشت. برخی داروها در سه ماه اول مشکل ایجاد می‌کنند و در سه ماه آخر بی خطرند یا برعکس. کمابیش تعداد کمی از داروهای ناهنجاری زا (تراتوژنیک) خطرناکند و البته تعداد کمی از آنها موجب نقض عضو در نوزادان شده است. در مورد دارویی که مصرف می کردید با پزشک خود صحبت کنید و از وی بخواهید آزمایش های لازم و موجود را برای بررسی روند روشد و اطمینان از سلامت جنین برایتان بنویسد.

سیگار کشیدن

حتی اگر روی زمین هم زندگی نکنید و ساکن مریخ باشید، بی شک می دانید که سیگار برای شما و جنین مضر است. زمانی که سیگار می کشید خطر ابتلا به سرطان ریه، آمفیزم (انسداد مجاری ریه)، بیماری های قلبی و دیگر بیماری ها برای تان وجود دارد. به علاوه مصرف سیگار در دوران بارداری خطراتی هم برای نوزاد خواهد داشت.

مونوکسیدکربن موجود در دود سیگار، میزان اکسیژن مورد نیاز جنین را برای روشد کاهش می‌دهد و نیکوتین سیگار هم جریان خون به جنین را تقلیل می‌دهد. بنابراین در زنانی که سیگار می کشند، احتمال تولد نوزادان با وزن بسیار کم خیلی زیاد است و در نتیجه این به معنای مشکلات پزشکی بیشتر است. کودکان مادران سیگاری وزنشان حدود ۲۵۰ گرم کمتر از متوسط وزن کودکان مادران غیر سیگاری است. البته میزان کمبود وزن به مقدار سیگاری که مادر می کشد بستگی دارد.

علاوه بر خطر کمبود وزن، احتمال زایمان زودرس، سقط جنین، قرارگیری جفت در وضعیت نامناسب و بستن دهانه رحم، پارگی جفت (جدا شدن زودرس جفت)، پارگی پیش از موعد کیسه آب و حتی سندروم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) پس از تولد وجود دارد.

ترک سیگار می‌تواند کار بسیار سختی باش، اما به خاطر داشته باشید حتی کاهش تعداد سیگار ها هم می تواند مفید باشد.

اگر توانستید در طول سه ماهه ی اول بارداری سیگار را ترک کنید، به خودتان آفرین بگویید و مطمئن باشید که نوزادتان با وزن طبیعی به دنیا خواهد آمد.

برخی خانم ها به منظور ترک سیگار از آدامس های نیکوتینی یا برچسب و اسپری های نیکوتینی استفاده می‌کنند. اما نیکوتین موجود در این محصولات می تواند جذب جریان خون شده و به جنین برسد، اما حداقل مونواکسیدکربن و دیگر سموم موجود در دود سیگار وارد بدن نمی شود. میزان نیکوتینی که از آدامس ها یا اسپری های نیکوتینی ترک اعتیاد جذب بدن می‌شود، بسیار کمتر از برچسب های ترک سیگار است. اما روی میزان جذب نیکوتین محصولات جدیدتر ترک سیگار مثل قرص های چمپیکس (Champix) و زیبان (Zyban) در زنان باردار هنوز تحقیق نشده است. در زنانی که زیاد سیگار می‌کشند، ضرر استفاده از این محصولات کمتر از سیگار کشیدن است.

متخصصان و کلینیک های ترک سیگار، امروزه در همه جا وجود دارند. می‌توانید اطلاعات بیشتر در این زمینه را از پزشک خود و ماما بخواهید. این کلینیک ها حمایت های لازم و درمان های جایگزین نیکوتین را در اختیار شما قرار می دهند.

مصرف الکل

واضح است زنان باردار که الکل مصرف می کنند، جنین خود را در معرض خطر سندروم الکل جنین قرار می دهند، که بسیاری از مشکلات و نقص های تولد چون مشکلات رشد،نقص قلب، مشکلات مغزی و نقص در صورت و دست و پا را ایجاد می کند. به علاوه مصرف بیش از ۱۰ لیوان در روز، موجب افزایش خطر سقط و بروز بسیاری از نواقص در جنین می شود. به خصوص مصرف این ماده در سه ماهه ی اول که اعضای نوزاد در حال شکل گیری است بسیار خطرناک است.