آیا صدای زیاد برای جنین ضرر دارد؟

سروصدا هم می تواند آرامبخش و هم آزاردهنده باشد. بدون تردید سروصدا بر زندگی روزمره هر یک از ما تاثیرگذار است. و اما تاثیر آن در دوران بارداری چیست؟

تاثیر سروصدا محیط بر مادر باردار

خانم ها در دوران بارداری خود نسبت به نوسانات صدا و آلودگی های صوتی حساسیتی بسیار دارند. در این دوران کوچکترین صدای وزوز به سرعت تبدیل به کابوسی دهشتناک می شود. بنابراین خانم های باردار شاغل در محیط های کاری بسیار پر سروصدا از قبیل کارخانه ها، صنایع نساجی، صنایع خودروسازی، صنایع هواپیمایی و ... به طور مستمر در معرض آثار زیان بار سروصداهای شدید ناشی از محیط کاری خود قرار دارند. این مساله همچنین در مورد نوازندگان موسیقی و هنرمندان کنسرت نیز صدق می کند. در حقیقت سرو صدا با افزایش فشار خون و ایجاد خستگی مفرط از عوامل اصلی استرس به شمار می رود. علاوه بر موارد ذکر شده آلودگی صوتی می تواند منجر به تشدید اختلالات خواب دوران بارداری شود که آن نیز به نوبه خود اضطراب، کاهش قدرت تمرکز و مشکلات ارتباطی را به همراه خواهد داشت.

تاثیرات منفی سروصدا بر بارداری

در سال های اخیر شمار مطالعات انجام شده در مورد اثرات سروصدا بر بارداری به طرز چشمگیری افزایش یافته است. در واقع بررسی و اثبات مضرات سروصدا و میزان آسیب های احتمالی آن در دوران بارداری کاری بسیار دشوار است. زیرا در این بررسی عوامل مختلف دیگری از جمله بهداشت، قرار گرفتن در معرض انواع سموم، محیط و همچنین نوع کار را نیز باید در کنار آن در نظر گرفت.

با این وجود مطالعات دانشمندان ثابت کرده است که قرار گرفتن خانم های باردار در معرض سروصدای بیش از ۸۵ دسی بل به مدتی طولانی (در محیط هایی نظیر محل کار) اثرات مخرب و زیان باری بر بارداری و سلامت جنین خواهد داشت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که نرخ زایمان پیش از ترم در خانم های بارداری که به مدتی طولانی در معرض سروصدای شدید قرار داشتند به میزان ۱۳% افزایش یافته و احتمال تولد نوزادان کم وزن نیز در این افراد بیشتر است. علاوه بر آن خانم های باردار شاغل در محیط های کاری بسیار پُر سروصدا (فراتر از ۸۵ دسی بل) بیش از سایرین در معرض ابتلا به افزایش فشار خون حاملگی قرار دارند. این افزایش فشار خون که از هفته ۲۰ بارداری شروع می شود در صورت مزمن شدن ممکن است منجر به بروز پره اکلامپسی یا مسمومست حاملگی شود.

تاثیر سروصدا بر جنین

در گذشته تصور عموم بر این بود که تمام نوزادان نابینا و ناشنوا از مادر متولد می شوند. در حالیکه امروزه می دانیم که جنین از ماه ششم بارداری در رحم مادر قادر به شنیدن است. علاوه بر آن رحم مادر محیط پُر سروصدایی است که جنین با شنیدن صدای جریان خون بند ناف، سروصدای شکم مادر و ضربان قلب او به تدریج در آن محیط رشد کرده و بزرگ می شود. ضمن آنکه جنین به محرک های خارجی نیز واکنش نشان می دهد یعنی در پاسخ به صدای موسیقی یا شنیدن صدای پدر در رحم تکان خورده و یا با شنیدن بوق بلند ماشین آتش نشانی از جا می پرد. ضربان قلب جنین نیز بسته به شدت صداهایی که می شنود تغییر می کند. بنابراین اکنون این سوال مطرح است که آیا قرار گرفتن جنین به مدتی طولانی در معرض سروصدای بیش از 85 دسی بل به شنوایی او لطمه ای وارد می کند! پاسخ این است که به هرحال گوش های کوچک جنین در این دوران هنوز در حال تکامل و شکل گیری بوده و مسلماً بسیار حساس و آسیب پذیرند!

اگرچه بسیاری از محققان بر این باورند که قرار گرفتن جنین در معرض سروصدای بسیار زیاد برای شنوایی او زیان بار و خطرآفرین است و می تواند در دراز مدت موجب اختلالات یادگیری و کاهش قدرت تمرکز کودک شود، ولی صحت این مطلب هنوز از نظر علمی به اثبات نرسیده است.

چند توصیه:

تیم پژوهشی موسسه ملی بهداشت عمومی کانادا به خانم های باردار شاغل در محیط هایی با سروصدای بیش از ۸۵ دسی بل توصیه می کند که برای احتیاط بیشتر، در دوران بارداری از محیط کار خود مرخصی بگیرند. اگرچه این مطالعات از نظر علمی به طور قطع اثبات نشده است، ولی شنیدن صدای مادر یا صدای ملایم موسیقی برای جنین در حال رشد بسیار مفیدتر و خوشایندتر از شنیدن صدای گوش خراش خواهد بود.