مشکلات دوران بارداری، چگونه باهاشون کنار بیایید؟

عبارت "خواب سنگین" معنی جدیدی به خود می گیرد. این خستگی غیرقابل تصور راهی است که بدن شما برای نشان دادن وضعیت جدیدش در نظر گرفته. در حقیقت بدن شدید مشغول کار است. همه دستگاههای بدن تحت فشارند تا سلول های جدید در حال تقسیم را در خود جای دهند. خود این سلول ها برای رشد اندام های جنین و جفت به مقدار زیادی انرژی نیاز دارند. علاوه بر آن هورمونهای استروژن و پروژسترون که از تخمدان ترشح می شوند از همان هفته های اول افزایش می یابند تا به حفظ بارداری کمک کنند. پروژسترون اثر خواب آوری دارد، در حالیکه استروژن خواب عمیق را بهم می زند و باعث بی قراری در خواب و زیاد غلطیتدن می شود.

این آشفتگی اولیه حدود ماه چهارم هنگامی که اندام های جنین شکل گرفته و میزان هورمونها ثابت می شوند، کاهش می یابد و بیشتر خانم های باردار احساس تجدید قوا می کنند. ضمنا "استراحت را بر بقیه کارهایتان مقدم بدانید." خوابهای کوتاه (کمتر از ۹۰ دقیقه) برای افزایش انرژی بدون برهم زدن خواب شب مؤثرتر است. حتی اگر در یک اتاق تاریک پاهایتان را بالا بگذارید به شما انرژی می دهد. در مصرف قند و کافئین احتیاط کنید زیرا به شما انرژی کوتاه مدت می دهد و باعث می شود حال شما حتی بدتر هم بشود اگر کودکان دیگری دارید همراه آنها با نوارهای ویدئویی و کتاب خود را سرگرم کنید و از کسی بخواهید آنها را بیرون ببرد تا شما ساعتی استراحت کنید.

بالاخره هنگامی که وقت خواب فرا می رسد آماده خواب خواهید بود. در واقع هر شب چند ساعت بیشتر از معمول به خواب نیاز دارید. اما اگر بی قراری و حالت تهوع مانع خوابتان شد سعی کنید

توصیه های زیر را قبل از رفتن به رختخواب انجام دهید تا در شما حالت خواب ایجاد کند

- در طول روز چند تمرین ورزشی انجام دهید (حتی به مدت ۲۰ دقیقه پیاده روی تند).

- از خوردن قهوه اجتناب کنید و به جای آن شیرگرم بنوشید (اگر می توانید آن را تحمل کنید).

- دوش گرم بگیرید.

- اتاق خوابتان را تا آنجایی که ممکن است تاریک و ساکت نگهدارید. (نه تلویزیون و نه رادیو)

همچنین خستگی می تواند یکی از علائم هشدار دهنده کم خونی باشد که معمولا به دلیل کمبود آهن است. کم خونی دوران بارداری حالتی شایع بین همه خانم هاست زیرا ذخیره خون بیشتر مصرف می شود و آنهایی که بیماری حاملگی شدید دارند یا فاصله زایمانشان کم است مخصوصاً بیشتر مستعد کم خونی هستند. با آزمایش خون می توان کم خونی ناشی از کمبود آهن را تشخیص داد و معمولا با قرصهای آهن براحتی قابل درمان است.

تکرر ادرار در بارداری

در اوایل بارداری حجم مثانه کوچکتر و فضای ذخیره ادرار کمتر می شود. همچنین کلیه ها برای دفع مواد سمی خون بیشتر و سریعتر از معمول کار می کنند. آنچه که شما شب و روز احساس می کنید تقریبا ضرورت استفاده مداوم از دستشویی است. حتی اگر در خواب عمیقی فرو رفته باشید خوابهایی می بینید که شما را از خواب بیدار می کنند و متوجه می شوید وقت رفتن به دستشویی است. این حالت معمولا در اواخر ماه سوم، هنگامی که رحم در شکم بالا می رود و از مثانه فاصله می گیرد، بهبود پیدا می کند. بهرحال ممکن است به علت افزایش آب بدن دچار تکرر ادرار شوید که این حالت مربوط به دوران بارداری است.

در طول این مدت آب دفع شده جزئی از آب بدن است. سعی نکنید مایعات کمتری بنوشید. در واقع ممکن است احساس تشنگی بیشتری بکنید. که این هشدار اولیه کمبود آب بدن است که از این طریق جسمتان به شما می گوید برای انجام همه فرایندهای شگفت آوری که در بدن شما رخ می دهد به مقدار فراوانی آب نیاز دارد. نباید سعی کنید ادرارتان را نگهدارید زیرا اینکار باعث عفونت مجاری ادرار و ورم مثانه می شود. در صورت مواجه شدن با هریک از این علائم که نشانه عفونت مجاری ادرار است پزشک خود را مطلع کنید: اگر احساس دفع ادرار داشتید ولی مقدار کمی دفع شد، احساس سوزش و درد هنگام دفع، مشاهده خون در ادرار و تب.

افزایش ترشحات واژن در دوران بارداری

در دوران بارداری ترشحات واژن بیشتر، زردرنگ و کمی بودار است و شبیه به مخاط آن می باشد. مقدار ترشح آن از قبل از زمان تخمک گذاری بیشتر است و از دهانه رحم تولید می شود. احتمالا این ترشحات یک مکانیسم دفاعی بر علیه عفونت است. سعی کنید تا آنجا که ممکن است اطراف واژن را تمیز و خشک نگهدارید. لباس زیر سبک و نخی بپوشید (ولی از هیچ وسیله دیگری برای جذب رطوبت استفاده نکنید)

لباس زیرتان را هر چند بار در روز که لازم است عوض کنید (اگر ۱۰۰ درصد نخی باشد راحتتر است و بهتر رطوبت را جذب می کند). از دوش واژینال استفاده نکنید. اگر رنگ ترشح بطور قابل توجهی تغییر کرد و یا بصورت لکه صورتی، قرمز، قهوه ای یا خونریزی در آمد و یا اگر هنگام دفع ادرار احساس درد داشتید فورا به پزشک خود اطلاع دهید. اینها همه علائم عفونت واژن است. همچنین اگر ترشح به صورت آبکی درآمد با پزشکتان تماس بگیرید زیرا این علامت هشدار دهنده وجود نقصی در رحم است و نشان می دهد که دهانه رحم زودتر از موعد شروع به باز شدن کرده است و این بارداری را تهدید می کند.

سرگیجه

با تغییراتی که طی دوران بارداری در فشار خون رخ می دهد هنگامی که سریع می ایستید باعث سرگیجه می شود. اگر این احساس را داشتید به آرامی بنشینید، نفس عمیقی بکشید و هیچ حرکتی نکنید. یا دراز بکشید و پاهایتان را کمی بالاتر از سطح بدن بگذارید. غش واقعی نسبتا غیر طبیعی است.

سردرد

تغییرات هورمونی، گرسنگی یا احساس گرما می تواند علت این نوع سردردها پاشد. قبل از مصرف دارو در هوای آزاد نفس بکشید، شقیقه هایتان را ماساژ دهید و استراحت کنید برای مواقع ضروری استامینوفن داروی بی ضرری است. آسپرین را فقط با تجویز پزشک مصرف کنید زیرا خون را رقیق می کند و ممکن است برای مادر و کودک عوارض داشته باشد. ایبوپروفن توصیه نمی شود زیرا این دارو هم باعث رقیق شدن خون و هم باعث ناراحتی قلبی کودک می شود. بهترین راه این است که اول با پزشک خود مشورت کنید. سردردهایی که تورم صورت و دستها را به همراه دارد همیشه علامت فشار خون بالا است.

۳/۴ خانم هایی که مبتلا به میگرن هستند در دوران بارداری، مخصوصاً بعد از ماه سوم از سردردهای میگرنی خود شکایتی ندارند. به نظر می رسد که هورمون استروژن اثر حفاظتی داشته و پرهیز از مواد کافئین دار و انجام روشهای دیگر برای بهبود حال عمومی به آنها کمک می کند.

احتقان بینی

تغییرات هورمونی باعث گرفتگی بینی به مدت طولانی می شود، این حالت با افزایش ذخیره خون ترکیب شده و گاهی اوقات به خونریزی از بینی منجر می شود. اگر چه معمولا در زمستان این حالت اتفاق نمی افتد ولی سرتاسر دوران بارداری ادامه می یابد. سعی کنید بدون دارو آن را درمان کنید. مثلاً از دستگاه بخور برای مرطوب کردن هوا استفاده کنید و با دست به آرامی حفره های بینی را چرب کنید. (از مصرف اسپری های بینی و داروهای ضد حساسیت (آنتی هیستامینها) خودداری کنید.

نفخ و گاز معده

معده و روده شما بیش از حد معمول کار می کنند و هورمونهای حفظ بارداری مخصوص پروژسترون نیز کار عادی دستگاههای دیگر بدن را کند می کنند. نتایج نامطلوب و اجتناب ناپذیر آن شامل: درد و احساس سنگینی در ناحیه شکم، نفخ، آروغ زدن، سوء هاضمه، سوزش معده و یبوست می شوند که در اثر عدم فعالیت روده ها بوجود می آیند.

شما نمی توانید از این تغییرات اجتناب کنید ولی می توانید با پرهیز از خوردن مواد غذایی نفاخ شدت آن را کاهش دهید. این غذاها عبارتند از: کلم، بعضی از حبوبات، موادغذایی پرچربی (گوشت بره، سوسیس) غذاهای چرب (سرخ کردنیها، چیپس، پیراشکی) و نوشابه های گازدار. غلات را با پوست مصرف کنید زیرا غلات پوست گرفته نرمتر هستند و هضم آنها بیشتر طول می کشد. (و از ارزش غذایی کمتری برخوردارند.)

قبل از هر وعده غذا نصف فنجان ماست به عنوان پیش غذا میل نمائید. باکتریهای مفید ماست هضم را آسان می کنند و سوزش معده و سوء هاضمه را کاهش یا کاملاً برطرف می سازند. راه دیگر جلوگیری از تولید گاز در بدن پیاده روی تند به مدت ۲۰ دقیقه در روز است که هضم را آسان کرده و در نتیجه نفخ کاهش می یابد.

چطور می توان از سوء هاضمه خلاصی یافت؟

استفاده از مواد کلسیم دار بی ضرر است و نیز بیشتر آنتی اسیدها که حاوی آلومینیم و منیزیم هستند بنظر می رسد هیچ آسیبی به جنین وارد نمی کنند. برچسب های داروهایتان را کنترل کنید تا مطمئن شوید حاوی آسپرین نیست.

توجه:

آنتی اسیدها را همراه ویتامینهای دوران بارداری مصرف نکنید زیرا جذب آنها را کاهش می دهد.