تهوع صبحگاهی در دوران بارداری، مشکلی شایع است؟

برای بعضی از خانم ها، حالت تهوع دوران بارداری و بالا آوردن می‌تواند به نوبه خود جدی و آزاردهنده باشد. در این مقاله متوجه شوید که علت تهوع صبحگاهی دوران بارداری چیست و چگونه پزشکان حالت تهوع شدید دوران بارداری (HG) را تشخیص می‌دهند و آن را درمان می‌کنند.

چندی پیش صدر تمام خبرها معطوف به یکی از اعضای خانواده سلطنتی انگلستان شد. دوشس کمبریج (که قبلا با نام کیت میدلتون شناخته می‌شد) در بیمارستان برای حالت تهوع صبحگاهی دوران بارداری تحت درمان قرار گرفته است. ممکن است موضوع حالت تهوع دوران بارداری کیت میدلتون اخیرا سر تیتر خبرها شده باشد اما در واقع این موضوع، مسئله شایعی میان مردم است. اگرچه معمولا آن قدر جدی نمی‌شود که احتیاج به مراقبت‌های درمانی در بیمارستان پیدا کنید.
شارون فیلان، پزشک متخصص زنان و زایمان در مرکز علوم بهداشتی دانشگاه نیومکزیکو در آلبوکرکی می‌گوید:
-بیش از ۸۰ درصد زنان در سه ماهه اول بارداری به درجات مختلف حالت تهوع را تجربه می‌کنند. به علت شیوع این مسئله میان زنان، بر این باور هستیم که این پدیده‌ای است که روند تکاملی طی سالیان دراز داشته است. به عبارت دیگر، حالت تهوع صبحگاهی دوران بارداری می‌تواند برای شما مفید باشد. در دوران غارنشینی، زنان در سه ماهه اول بارداری خود (درست زمانی که جنین در آسیب‌پذیرترین وضعیت خود قرار دارد)، علاقه به خوردن خوراکی‌های غیر معمول داشتند که دربسیاری از موارد به سقط جنین منجر می‌شد. تهوع صبحگاهی دوران بارداری راهی است که روند تکامل برای جلوگیری از این مسئله برگزیده است. بله، تهوع صبحگاهی دوران بارداری قصد دارد از شما محافظت کند!

علت تهوع بارداری چیست؟
با این حال این توضیحات، دردی از زنانی که در طول روز چندین بار بالا می‌آورند، دوا نمی‌کند. به نظر می‌رسد که حالت تهوع در دوران بارداری به علت حساسیت به هورمون «گنادوتروپین جفتی انسان» یا HCG اتفاق می‌افتد. زیرا در سه ماهه اول بارداری این هورمون به بیشترین حد خود می‌رسد. دکتر فیلان می‌گوید:
-بعضی از زنان با وجود میزان طبیعی این هورمون در بدن خود، باز هم نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهند. برعکس، میزان ترشح این هورمون در بدن بعضی دیگر بسیار بالا است.
در گذشته، قبل از اختراع سونوگرافی، تهوع شدید صبحگاهی دوران بارداری نشانه‌ای بود که زنان دو قلو باردار هستند و بنابراین مقدار زیادی هورمون گنادوتروپین جفتی انسان در بدن خود خواهند داشت.

نظر متخصصان درباره تهوع بارداری چیست؟
در اکثریت قریب به اتفاق موارد، تهوع بارداری بیشتر از آن که خطرناک باشد، آزاردهنده است. دکتر فیلان می‌گوید:
-مادران نگران هستند که اگر غذا نخورند یا کمی وزن کم کنند ممکن است فرزندشان از گرسنگی تلف شود. اما این تصور درستی نیست. جنین خوب می‌داند چطور هر آنچه نیاز دارد را از بدن مادر دریافت کند. نگرانی مهم‌تر میزان آب بدن مادر است. بدن برای این که درست کار کند به مایعات نیاز دارد. به علاوه، در یک دور باطل، هر چه آب بدنتان کمتر باشد، بیشتر احساس تهوع خواهید داشت.
دکتر فیلان می‌گوید این مسئله بیانگر این است که چرا تهوع در دوران بارداری اوایل صبح اتفاق می‌افتد؛ چون در آن موقع بدن به اندازه کافی آب در خود ندارد.
برای تعداد کمی از مادران باردار، حالت تهوع صبحگاهی دوران بارداری نه تنها آزار دهنده، بلکه بسیار خطرناک است که به آن تهوع شدید بارداری یا HG می‌گویند. دکتر شارون مَس، پزشک از دانشگاه پزشکی و دندان پزشکی نیوجرسی می‌گوید:
-تعریف دقیقی از تهوع شدید بارداری یا HG وجود ندارد؛ اما وقتی بیماری ۵۰ درصد به بالا دچار کاهش وزن می‌شود و دیگر حتی برای ۲۴ ساعت هم نمی‌تواند غذا و آب را در معده خود نگه دارد؛ می‌گوییم که دچار تهوع شدید بارداری، یا HG شده است و نیازمند درمان است. البته که تشخیص HG به نظر شخصی پزشک بستگی دارد. من شاید حتی بیماری را که آب را ۲۴ ساعت در معده خود نگه داشته اما حال مساعدی ندارد را هم بیمار HG به حساب بیاورم.

درمان‌های جدی‌تر تهوع بارداری چگونه است؟
اگر تغییر سبک زندگی مثل خوردن فراوان آب و اجتناب از صرف غذاهای مشکل ساز، به بهتر شدن شدن تهوع بارداری کمک نکند، مادران درگیر تهوع شدید بارداری یا HG باید به بیمارستان مراجعه کنند. مشکل بعضی مادران با دریافت سرم وریدی حل می‌شود. گاهی به مایع سرم داروهای ضد تهوع مانند زُفران یا رِگلان هم اضافه می‌کنند. این داروهای تجویزی را می‌توان به صورت خوراکی هم مصرف کرد اما بیماران دچار تهوع شدید بارداری یا HG نمی‌توانند چیزی را در معده خود نگه دارند. دکتر مَس می‌گوید:
-این داروها جزو داروهای بی‌خطر به حساب می‌آیند که در دوران بارداری منع مصرف ندارند. متوجه هستم که بسیاری از مادران دوست ندارند در دوران بارداری دارو مصرف کنند اما درمان‌های بی‌خطری هم برای درمان کمبود آب بدن وجود دارد. در موارد حاد و خطرناک، ممکن است برای بیمارانی که به علت ناتوانی در غذا خوردن دچار سوتغذیه شده‌اند، تغذیه تزریقی یا TPN به صورت تزریق وریدی تجویز شود.
دکتر فیلان هشدار می‌دهد که نکته دیگری را هم باید در ذهن داشته باشید. اگر تهوع بارداری و بالا آوردن بیش از ۱۶ هفته ادامه پیدا کرد یا بعد از هفته شانزدهم شروع شد، احتمالا دیگر حالت تهوع صبحگاهی معمول در دوران بارداری نیست؛ در این مورد به پزشک مراجعه کنید. ممکن است مشکل مسمومیت غذایی یا بیماری کیسه صفرا باشد.
تمامی مطالب ذکر شده در این وب‌سایت از جمله توصیه‌های پزشکی و هر موضوع مرتبط دیگر با موضوع سلامت نباید به عنوان تشخیص و درمان قطعی در نظر گرفه شود. استفاده از مطالب این سایت به اندازه مراجعه به پزشک موثر نیست. همیشه در مورد مسائل مربوط به سلامتی خود و دیگران نظر مستقیم پزشک خود را جویا شوید