بارداری خارج از رحم، علائم و عوامل

بارداری خارج از رحم زمانی اتفاق می افتد که تخمک بارور شده در خارج از حفره ی اصلی رحم لانه گزینی نموده و رشد کند. بارداری با یک تخمکِ بارور شده آغاز می شود. در بارداری های طبیعی تخمک بارور شده به دیواره ی داخلی رحم می چسبد (اصطلاحا لانه گزینی میکند) و درون رحم رشد می کند. ولی در یک حاملگی خارج از رحم معمولا در لوله ی فالوپ این اتفاق می افتد. لوله ی فالوپ یا همان لوله ی رحم (به انگلیسی : fallopian tube ) مسئول جابجایی تخمک ها از تخمدان به سمت رحم می باشد. به این نوع از حاملگی، بارداری توبال (لوله ای) گفته می شود. برخی اوقات بارداری خارج از رحم در تخمدان ها، حفره ی شکم و یا قسمت پایینی رحم به نام سرویکس (دهانه رحم) اتفاق می افتد.

بارداری های خارج از رحم نمی توانند به طور طبیعی ادامه یابند . تخمک بارور شده نمی تواند نجات پیدا کند و رشد آن در صورت عدم درمان؛ موجب خونریزی های شدید و تهدید کننده ی حیات فرد می شود.

نشانه های بارداری خارج از رحم

بسیاری از افراد در ابتدا چیزی احساس نمی کنند. اما بعضی از بانوان، برخی از علائم بارداری را در ابتدای بارداری خارج از رحمی تجربه می کنند (مانند فقدان قاعدگی، حساس شدن نوک پستان ها و تهوع).

اگر شما تست بارداری بدهید، نتیجه مثبت خواهد بود. در حالی که حاملگی خارج رحمی نمی تواند به صورت نرمال ادامه یابد و منجر به رشد و تولد نوزاد شود. علائم و نشانه ها با رشد تخمک بارور شده بیشتر خواهد شد.

علائم اولیه بارداری خارج از رحم

به طور معمول؛ اولین نشانه ی بارداری خارج رحمی، درد در قسمت لگن است. خونریزی خفیف و روشن نیز می تواند اتفاق بیفتد.

اگر خون روشن و خفیف باشد، از لوله ی فالوپ خارج می شود که در این صورت احساس درد در ناحیه شکم و یا ناراحتی در قسمت لگن اتفاق می افتد. اگر خونریزی شدید است، ممکن است درد در شانه ها نمایان شود زیرا ناحیه شکم و لگن از خون پر شده اند. علائم نسبت به این که خون در کدام قسمت تجمیع شده است و کدام عصب ها درگیر هستند، متفاوت است.

علائم اورژانسی

در صورتی که تخمک بارور شده در لوله فاروپ شروع به رشد کند؛ موجب پارگی لوله ی فاروپ می شود. خونریزی سنگین و شدیدی درون شکم اتفاق می افتد. علائم این رویدادِ تهدید کننده ی زندگی شامل: احساس سبکی سر، غش، درد شدید شکمی و شوک می باشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که علائم حاملگی خارج رحمی را داشتید، سریعا به اورژانس پزشکی مراجعه نمایید. علائمی مانند:

- درد شدید شکم یا لگن در بارداری (یا زمانی که در انتظار بارداری هستید)

- خونریزی غیرطبیعی از واژن

- احساس سبکی سر و غش

- سایر علائم نگران کننده بویژه اگر در معرض فاکتورهای خطر حاملگی خارج رحم قرار دارید.

عوامل بارداری خارج از رحم

بارداری توبال (بیشترین احتمال بارداری خارج رحمی) زمانی رخ می دهد که تخمک بارور شده در راه ورود به رحم می ماند و معمولا لوله ی فالوپ در اثر التهاب، دچار تخریب و یا بدریختی می شود. عدم تعادل هورمونی و یا رشد غیرطبیعی تخمک بارور شده می تواند در بروز این عارضه موثر باشد.

عوامل خطر

عواملی که ریسک حاملگی خارج از رحم را افزایش میدهد عبارت است از:

- سابقه ی بارداری خارج از رحم. در صورتی که در گذشته سابقه ی بارداری خارج از رحم داشته اید، احتمال بروز آن در بارداری های بعد نیز وجود دارد.

- التهاب و یا عفونت. عفونت های منتقل شده از طریق رابطه ی جنسی مانند گنوره و یا کلامیدیا می توانند در لوله ی فالوپ یا ارگان های مجاور ایجاد التهاب کنند و ریسک بارداری توبال را افزایش دهند.

- جراحی لوله ی فالوپ. عمل جراحی برای اصلاح لوله ی فالوپ بسته شده و یا آسیب دیده، احتمال بارداری توبال را افزایش می دهد.

- راههای جلوگیری از بارداری. احتمال بارداری در زمان استفاده از IUD بسیار کم و نادر است. اما اگر با IUD بارداری اتفاق بیفتد، احتمال بارداری خارج رحم زیاد است. بستن لوله ی رحمی یک راه جلوگیری از بارداری است که ریسک بارداری خارج رحمی را افزایش می دهد. برای جلوگیری از بارداری، در رابطه های جنسی از کاندوم استفاده نمایید تا احتمال انتقال عفونت و بیماری های التهابی لگن را نیز کاهش دهید.

- سیگار کشیدن. سیگار کشیدن قبل از بارداری احتمال بروز بارداری خارج رحمی را افزایش میدهد. برای کاهش ریسک آن از استعمال دخانیات خودداری نمایید و یا حداقل قبل از دوران بارداری، سیگار کشیدن را ترک کنید.