مراقبت های پوستی در دوران بارداری، بایدها و نبایدها

دوران بارداری سرشار از روزهای شیرین، هیجان‌انگیز و دلهره‌آوری است. در همین دوران پوست و موی خانم‌های باردار در پی هجوم هورمون‌ها که همه چیز را زیر و رو کرده‌اند، واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهد. حساسیت موضوع بارداری به حدی است که خیلی از خانم‌ها در زمینه زیبایی و مراقبت از پوست و مو دچار سردرگمی می‌شوند. در این مطلب باید و نبایدهای زیبایی در بارداری را بررسی می‌کنیم.

کرم ضدآفتاب بزنیم یا نزنیم؟
دوران بارداری دوران تغییرات فراوانی است و پوست بیش از هر زمان دیگری مستعد بروز لک‌های پوستی و تیره شدن است. برای مقابله گام به گام با این لکه‌ها تا حدامکان از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعت 12 تا 4 بعد از ظهر بپرهیزید. تابستان و زمستان بدون استفاده از کرم ضدآفتاب مناسب از منزل خارج نشوید و در طول روز به طور مرتب از کرم‌های ضدآفتاب استفاده کنید. در صورتی که پوست چربی دارید از لوسیون‌ها و ژل‌های ضدآفتاب یا کرم‌های بدون چربی استفاده کنید. بهتر است برای کاهش خطر حساسیت از کرم‌های ضدآفتاب مینرال غافل نشوید.

لایه‌برداری بکنیم یا نکنیم؟
در طول ۹ ماه بارداری پوست نیاز به مراقبت بهینه دارد. در نتیجه رطوبت بخشی و تغذیه آن بیش از هر زمان دیگری اهمیت خواهد داشت اما از آنجایی که در این دوران پوست حساس‌تر می‌شود از لایه‌برداری اجتناب کنید چون ممکن است باعث تیرگی پوستتان شود.

از کرم‌های اسید میوه استفاده بکنیم یا نکنیم؟
آلفاهیدروکسی اسید یا AHA معمولاً به میزان اندک (تا 5 درصد) در ترکیب انواع کرم‌ها استفاده می‌شود و تأثیر رطوبت‌بخشی و لایه‌برداری کاملاً سطحی دارد. بنابراین خطر مسمومیت برای جنین وجود ندارد. در نتیجه اگر پیش از بارداری از این نوع محصولات استفاده کرده‌اید نیازی نیست مصرفشان را قطع کنید اما اگر پیش از بارداری از کرم‌هایی با اسیدهای میوه استفاده نکرده‌اید، دوران بارداری زمان مناسبی برای امتحان این نوع کرم‌ها نیست چون تغییرات هورمونی زیاد این دوره معمولاً باعث ایجاد حساسیت زیاد در پوست می‌شود. در نتیجه پوست بیشتر در معرض قرمزی قرار می‌گیرد و واکنش‌های بیشتری نشان می‌دهد. بهتر است دوران بارداری را با کرم‌های مرطوب‌کننده سپری کنید و فعلاً سراغ این نوع کرم‌ها نروید.

اپیلاسیون بکنیم یا نکنیم؟
حساسیت رگ‌های خونی و سنگین شدن پاها به دلیل افزایش میزان خون و مایعات بدن در دوران بارداری عادی است. بنابراین توصیه می‌شود به طور موقت اپیلاسیون با موم داغ را فراموش کنید چون باعث تحریک اپیدرم یا روپوست می‌شود. بهترین کار برای از بین بردن موهای زائد در دوران بارداری استفاده از موم ولرم یا دستگاه‌های اپی‌لیدی است.
استفاده از محصولات حاوی ویتامین A در دوران بارداری ممنوع است زیرا ممکن است حتی استفاده موضعی از آن‌ها به صورت کرم و لوسیون به میزان کم نیز باعث بروز ناهنجاری‌هایی در جنین شود. بنابراین بهتر است احتیاط کرده و استفاده از محصولات حاوی رتینول را به بعد از بارداری موکول کنید

فر یا رنگ مو بکنیم یا نکنیم؟
رنگ کردن موها در دوران بارداری را فراموش کنید چون همه متخصصان با این کار مخالف هستند. رنگ شیمیایی نباید به هیچ عنوان با پوست سر تماس داشته باشد. اگر اصرار به رنگ کردن مو دارید، احتیاط کرده و از رنگ‌های گیاهی استفاده کنید. در خصوص فر کردن موها گفته می‌شود مواد استفاده شده برای فر کردن موها به خون راه پیدا می‌کند یا اینکه به دلیل تغییرات هورمونی، موها فر نمی‌شوند اما این باورها اشتباه است. اگر موهایتان سالم است و عادت به فر کردن دارید می‌توانید ادامه دهید. البته باید در دوران بارداری این کار را به یک آرایشگر حرفه‌ای بسپارید و حتماً او را در جریان بارداری‌تان قرار دهید اما برای اولین بار در دوران بارداری اقدام به فر کردن موها نکنید چون بدن خانم‌های باردار نسبت به ترکیبات شیمیایی حساس است.

کرم‌های ضدترک بزنیم یا نزنیم؟
زمانی که منتظر یک فرشته کوچک هستید باید منتظر ترک‌های پوستی نیز باشید. بنابراین مهم‌ترین کار این است که مراقب ترک خوردن پوست باشید. برای این کار از کرم‌های ضدترک سرشار از روغن‌های مغذی الاستین، کلاژن و ویتامین‌ها استفاده کنید.

خودمان را به دستگاه سولاریوم بسپاریم یا نسپاریم؟
هرگز این کار را نکنید. حتی خورشید کم‌جان زمستان نیز احتمال لک‌دار کردن و پررنگ کردن لکه‌های قهوه‌ای پوست را در خانم‌های باردار افزایش می‌دهد و چنین دستگاه‌هایی وضعیت را به مراتب وخیم‌تر خواهد کرد. علاوه بر این سنگینی پاها در دستگاه‌های سولاریوم دو چندان می‌شود و خطر اختلالات جدی در گردش خود در کمین است.

کرم‌های حاوی ویتامین A بزنیم یا نزنیم؟
استفاده از محصولات حاوی ویتامین A در دوران بارداری ممنوع است زیرا ممکن است حتی استفاده موضعی از آن‌ها به صورت کرم و لوسیون به میزان کم نیز باعث بروز ناهنجاری‌هایی در جنین شود. بنابراین بهتر است احتیاط کرده و استفاده از محصولات حاوی رتینول را به بعد از بارداری موکول کنید.

سونای خشک و بخار برویم یا نرویم؟
به دلیل افزایش میزان هورمون‌های خون، رگ‌ها بیش از پیش منبسط و گشاد می‌شوند. در نتیجه زمانی که آن‌ها را در معرض گرمای زیادی قرار دهید، وضعیتشان بدتر می‌شود. توصیه می‌کنیم قبل از رفتن به سونا با پزشک خود مشورت کنید تا وضعیت گردش خون و همچنین ضربان قلبتان را بررسی کند.

ژل و بوتاکس بزنیم یا نزنیم؟
اگر منتظر تولد فرزندتان هستید، بهتر است فعلاً دور تزریق ژل، بوتاکس، پیلینگ و لیزر موهای زائد را خط بکشید. واقعیت این است که پوست شما در وضعیت عادی قرار ندارد و این کارها ممکن است واکنش‌های جدی از لکه‌های قهوه‌ای گرفته تا التهاب و... ایجاد کند که به سختی التیام می‌یابد. این وضعیت ناشی از به هم ریختگی هورمون جنسی و تغییر در هورمون‌های ترشح شده از غدد فوق کلیوی است. در نهایت اینکه این قبیل اعمال زیبایی باید حداقل 3 ماه بعد از تولد فرزندتان انجام شود.

سراغ عصاره‌های روغنی برویم یا نرویم؟
با وجود اینکه هیچ پژوهش دقیقی درباره رایحه‌درمانی و بارداری انجام نگرفته، این واقعیت قابل کتمان نیست که عصاره‌های روغنی بسیار قوی و فعال هستند. بنابراین استفاده خالص از آن‌ها بی خطر نیست و برای خانم‌های باردار ممنوع است. البته استفاده میزان اندکی از این عصاره‌ها در ترکیب با روغن‌های گیاهی مشکلی ایجاد نمی‌کند اما بهتر است جانب احتیاط را رعایت کرده و قبل از استفاده با پزشکتان مشورت کنید.

از لیف‌های خشن استفاده بکنیم یا نکنیم؟
نیازی نیست باردار باشید تا از این قبیل کارها دوری کنید. لیف‌های خشن فیبرهای محافظ اپیدرم را حساس و تحریک کرده و مشکل برجستگی‌های واریسی روی پاها را تشدید می‌کنند. یادتان باشد عمل ساییدن شدید پوست باعث بروز لکه‌هایی روی پوست یا خشکی آن می‌شود. نتایج پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد بیشتر حملات اگزما در دوران بارداری مشاهده می‌شود بنابراین بهتر است از لایه‌برداری یا ماساژ محکم پوست با لیف‌های خشن خودداری کنید.

کرم‌های لاغری استفاده بکنیم یا نکنیم؟
بارداری زمان مناسبی برای رژیم گرفتن یا امتحان انواع روش‌های لاغری نیست پس این قبیل کرم‌ها را در گنجه‌ها و کشوهای میزتان قرار دهید و بعد از زایمان سراغشان بروید.

نگران ریزش مو باشیم یا نباشیم؟
در دوران بارداری ریزش موها کاهش می‌یابد و تا حدودی متوقف می‌شود اما 4 ماه پس از زایمان ریزش موی زیادی مشاهده می‌شود نگران نشوید؛ این ریزش شدید ممکن است چند ماهی ادامه یابد و سپس به میزان طبیعی برسد. در دوران بارداری از مصرف خودسرانه هرگونه داروی شیمیایی و گیاهی خودداری کنید.

آرایش بکنیم یا نکنیم؟
خوشبختانه بیشتر خانم‌های باردار مراعات می‌کنند و در این دوران حساس آرایش نمی‌کنند یا سراغ مواد آرایشی- بهداشتی ارگانیک و طبیعی می‌روند. باید بدانید اغلب رژلب‌ها، لاک‌ها، کرم‌پودرها و ... حاوی ترکیباتی هستند که در غدد درون‌ریز بدن اختلال ایجاد می‌کنند.
ناگفته نماند بیشتر محصولات بهداشتی نیز حاوی مواد نگهدارنده هستند که برای سلامت مشکل سازند. از جمله ترکیبات آسیب‌رسان می‌توان به آفت‌کش‌ها، بیسفنول A، فتالات‌ها یا پارابن اشاره کرد که در ترکیب اغلب لوازم آرایشی وجود دارند و برای خانم‌های باردار و جنین خطرناک هستند. این ترکیبات شیمیایی که قادرند از جفت عبور کنند، در سیستم هورمونی اختلال ایجاد می‌کنند و باعث تأخیر در رشد یا بروز ناهنجارهای مادرزادی در جنین می‌شوند. یادتان باشد پارابن در ترکیب برخی کرم‌ها، شامپوها، شامپوهای بدن و... وجود دارد.
توجه کنید «تریکلوزان» که یک ماده ضدباکتری سمی است و در ترکیب برخی خمیردندان‌ها وجود دارد نیز برای خانم‌های باردار مضر است و باید از آن دوری کرد.
همچنین توصیه می‌شود سراغ دئودورانت‌های حاوی آلومینیم نروید.
فراموش نکنید الکل نیز جزو ترکیباتی است که باعث خشکی و تحریک پوست می‌شود. توصیه بر این است که فهرست ترکیبات تشکیل‌دهنده کرم‌های ضدآفتاب و تمام موادی که استفاده می‌کنید را با دقت مطالعه کنید و از خرید محصولاتی که حاوی این ترکیبات هستند، بپرهیزید. فراموش نکنید یک قانون کلی در زیبا ماندن در دوران بارداری وجود دارد و آن اینکه از محصولات ارگانیک و طبیعی استفاده کنید.