استرس دوران بارداری، چگونه آن را کنترل کنیم؟

یکی از مسائلی که امروزه از اهمیت ویژه ای برخوردار است بهداشت روانی دوران بارداری می باشد. زیرا این موضوع به اثبات رسیده است که از همان اوایل بارداری ، استرس و هیجان مادر به طور مستقیم روی جنین تاثیر گذار است. در حالت کلی هر استرسی برای یک خانم باردار خطرناک است.

شایع ترین استرس های دوران بارداری
- ترس از مرگ حین زایمان
- ترس از سختی و درد زایمان
- ترس از سالم نبودن جنین
- مرگ یکی از عزیزان
- ترس از سختی ها و پیامدهای اقتصادی دوران بارداری
- ترس از عدم توانایی در درست انجام دادن وظایف مادری
- ترس از دست دادن جذابیت و استقلال پس از زایمان
- ترس از دست‌دادن عشق همسر به خاطر وجود نوزاد

اثرات منفی استرس در بارداری
گرچه اثراتی که استرس در بارداری برجا می گذارد هنوز کاملاً روشن نیست ولی تغییرات هورمونهای مربوط به استرس ، در استرس بارداری مشکلات جدی به بار می آورند. از جمله اینکه سیستم ایمنی را ضعیف کرده و بدن را در مقابل ابتلا به عفونت مستعد می کند. همچنین تغییرات هورمونی گاهی منجر به عفونت رحم در دوران بارداری می شود.

عوارض استرس در دوران بارداری
استرس هایی که در دوران بارداری مخصوصا در سه ماهه ی اول بارداری مادر را گرفتار می‌کند ، پیامدهای جبران ناپذیری دارد از جمله ابتلا به بیماری های قلبی و فشار خون، همچنین موجب بروز مشکلاتی مثل سردرد ، اختلالات خواب و بی اشتهایی در بارداری می شود.

استرس در بارداری و تولد کودک نارس
تداوم استرس در بارداری با تاثیراتی که بر مادر می گذارد اغلب موجب زایمان زودرس می شود ، وقتی نوزاد زودتر از زمان مقرر شده و با وزن کم متولد می‌شود در معرض خطر ابتلا به بیماری های زیادی قرار می گیرد و مشکلات فراوانی در انتظار او خواهد بود.

استرس در بارداری و ایجاد اختلال برای نوزاد
مادرانی که دوره ی بارداری را با سطح بالای استرس طی می کنند ، نوزادشان در زمان تولد ممکن است با اختلالات خواب و بیماری سرشت دشوار مواجه شوند سرشت دشوار نوعی بیماری است که اغلب کودک را با الگوی خواب و تغذیه آشفته مواجه می کند. گاهی هم ریسک مبتلا شدن نوزاد به بیش فعالی و کم توجهی به ویژه در پسرها را بسیار بالا می‌برد.

چگونگی رشد مغز جنین و استرس در بارداری
وقتی استرس در بارداری بیش از حد معمول مادر را درگیر می کند باعث تغییراتی در روند رشد مغز جنین در داخل رحم شده و عوارضی به بار می آورد که تا آخر عمر زندگی این نوزاد را تحت تاثیر قرار می دهد.

چگونه استرس در بارداری را کنترل کنیم؟
به تغذیه ی خودتان اهمیت دهید
تغذیه ی صحیح و مناسب هم برای ذهن و هم بدن مفید است. پیروی از یک برنامه ی غذایی خوب که شامل انواع ویتامین‌ها ، مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا ۳ باشد خلق و خوی شما را در سطح قابل قبولی خوب نگه می‌دارد. به میزان لازم آب و مایعات بنوشید ، زیرا کم آبی بدن ممکن است باعث بروز سردرد و تاثیر منفی روی وضعیت روانی شما شود.
استراحت کافی داشته باشید
برای کنترل استرس در بارداری به اندازه ی کافی استراحت کنید و بخوابید زیرا هم برای شما و هم برای بچه برخورداری از استراحت کافی بسیار مهم است. زمانی را برای صحبت با بچه ای که در شکم دارید اختصاص دهید. حدوداً بعد از هفته ی ۲۳ بارداری جنین صدای شما را می شنود.
به ندای بدن خود گوش کنید هر وقت حس کردید بی حوصله اید ، استراحت کنید ، شب ها زودتر به رخت خواب بروید و خواب کافی داشته باشید زیرا جنینی که در بطن شما رشد می کند برای سلامتی و رشد از بدن شما تغذیه می کند.
ورزش را فراموش نکنید
برای کنترل و کاهش استرس در بارداری هر روز برای بیست دقیقه پیاده روی کنید ، انجام حرکات یوگا ، بدن و عضلات شما را ریلکس می کند ، اگر برایتان مقدور است شنا کنید ، شنا کردن ضمن این‌که فشار زیادی به مفاصل وارد نمی کند ، شما را سرحال خواهد کرد. اگر شاغل هستید در ساعات کاری هراز گاهی از پشت میز بلند شوید و چند قدم راه بروید این کار شما را آرام می کند.
با صحبت کردن مشکل خود را حل کنید
اغلب مادران باردار نگران سلامتی خود و بچه هستند ، برای کنترل استرس در بارداری راجب دل نگرانی های خود با ماما و یا پزشک خود صحبت کنید. همچنین نگرانی های خود را با همسرتان در میان بگذارید ، به این طریق متوجه می شوید که نگرانی های مشترکی دارید و با هم فکری در این مورد احساس بهتری پیدا خواهید کرد. با خانم های بارداری که شرایطی مشابه شما دارند صحبت کنید این کار از استرس شما می کاهد و به شما حس سبکی می دهد.
خودتان را برای ورود به مرحله ی جدید و زایمان آماده کنید
برای کاهش استرس در بارداری و آگاهی در مورد زایمان در کلاس های آموزشی شرکت کنید. اگر شرایط حضور در این کلاس ها را ندارید می توانید به صورت آنلاین این دوره ها را بگذرانید. اگر نمی خواهید طبیعی زایمان کنید و برنامه ای برای سزارین دارید با پزشک خود در مورد اتفاقاتی که آن روز احتمال می دهید رخ دهد صحبت کنید اینگونه سطح استرس تان کاهش پیدا می کند و به آرامش خاطر می رسید. حتی اگر می توانید قبل از زایمان ، از محل زایشگاهی که قرار است در آنجا زایمان کنید دیداری داشته باشید این کار می تواند به کاهش استرس و آرام شدن ذهن شما کمک کند.
از تنش و استرس دوری کنید
فراموش نکنید که دوری از تنش باید در اولویت برنامه هایتان باشد. برای دوری از استرس در بارداری سعی کنید در این دوران زیاد خود را وارد جزئیات مسائل نکنید ، به خودتان و دیگران سخت گیری نکنید. به یاد داشته باشید که استرس می تواند چه عوارض جبران ناپذیری از خودش برجای بگذارد.
نگرانی بابت مسائل اقتصادی
مسلما ورود یک عضو جدید می تواند دغدغه های مالی را نیز به دنبال داشته باشد. ولی نگران نباشید. با کمی تلاش بیشتر، صرفه جویی و برنامه ریزی این مشکل حل شدنی است .
برای کاهش استرس در بارداری شاد باشید
حتما شنیده اید که می گویند خنده بر هر درد بی درمان دوا ست ، این یک واقعیت است. در طول دوران بارداری برای خودتان موقعیت های شاد فراهم کنید. وقتتان را با نزدیکان و همسرتان به شادی بگذرانید و به این طریق از استرس دور بمانید. اگر حس می کنید که استرس شما کمی غیر معمول است ، می توانید به یک مشاور مراجعه کرده و مشکل خود را با او در میان بگذارید ، همچنین می‌توانید برای کاهش استرس در بارداری با مرکز مشاوره خانواده رایکو از سراسر ایران به صورت تلفنی در ارتباط باشید . مشاوره خانواده رایکو در زمینه ی کنترل استرس در بارداری به شما مشاوره ی تخصصی ارائه می دهد.

حرف آخر
خودتان را بمب باران اطلاعاتی نکنید. درست است که بالا بردن اطلاعات به حفظ آرامش شما کمک می کند ، اما وبگردی های بیش از حد ، گوش دادن به داستان های حاملگی دوست و آشنا و خواندن انواع کتاب های مربوط به حاملگی گاهی باعث می شود تمام هر آنچه اتفاق ناگواری که در دوران بارداری رخ می دهد را به ذهن خود بسپارید و همین امر استرس و نگرانی شما را دو چندان کند.