تغییرات بینایی در بارداری، علل بروز مشکلات چشمی

در دوران بارداری، تغییرات فیزیکی و جسمانی تنها در شکم مادر اتفاق نمی افتد بلکه از تمامی قسمت های بدن از جمله چشم نیز شاهد بروز تحولاتی خواهید بود خشکی، ضعف بینایی و موارد دیگر نمونه هایی از همین تغییرات در چشم ها هستند، در این مقاله به بررسی شایع ترین اختلالات بینایی و ضعف بینایی در بارداری و راهکارهای رویارویی با آنها می پردازیم.

ورم قرنیه
با توجه به اینکه بدن مادر در سه ماهه بارداری و نیز پس از زایمان دستخوش بیشترین تغییرات خواهد بود. حساسیت قرنیه نیز در این دوران بروز می کند. اندکی افزایش ضخامت قرنیه که در نتیجه ورم قرنیه ایجاد میشود موجب حساسیت و تحریک پذیری سریع این عضو از بدن خواهد شد. ورم قرنیه می تواند موجب بروز مشکلات بینایی شود، همچنین قدرت تحمل لنزهای تماسی در مادران باردار کاشه یافته و خشکی چشم در میان آنها بیشتر می شود.
اگر علائم همچنان ادامه داشته باشد، استفاده از لنزهای تماسی را کاهش داده یا موقف کنید همیشه یک عینک راحت دم دست داشته باشید در واقع بارداری زمان مناسبی برای استفاده از لنز تماسی نیست.

تغییرات شبکیه چشم
مشکلات بینایی و تغییرات شبکیه ممکن است به دلیل وجود برخی مسالئ پیش زمینه ای مانند دیابت باشد که مادر پیش از بارداری نیز به آن مبتلا بوده است. تغییرات شبکیه چشم می تواند موجب مشکلات بینایی مانند تاری دید مادر شود. بنابراین اگر در دوران بارداری به دیابت مبتلا هستید و تاری دید دارید، حتما با دقت هر چه بیشتر سطح قند خون خود را کنترل کرده و پزشک را در جریان تاری دید قرار دهید.

خشکی چشم
اگر احساس کردید چشمتان نسبت به گذشته خشک تر شده است، این وضعیت برای استفاده از لنزهای تماسی تحریک کننده و نامناسب است برای خیس نگه داشتن چشم و تسکین خشکی، از اشک مصنوعی استفاده کنید اگر لنز تماسی دارید بر چسب های قطره را به دقت مطالعه کنید تا استفاده از آن منافاتی با لنز نداشته باشد برخی از قطره های اشک مصنوعی موجب در بازار حاوی مواد نگهدارنده هستند که به لنزهای سخت آسیب می رساند ابتدا با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که مواد تشکیل دهنده دارو در دوران بارداری منع مصرف نداشته باشند.

کوریورتینوپاتی سیروز مرکزی (SCS)
نشت یا انباشت مایع زیر شبکیه را CSC گویند که با عنوان رتینوپاتی سروز مرکزی نیز شناخته می شود در واقع در این بیماری مایع از کروئید یا لایه خون به زیر شبکیه نشت می کند این امر منجر به دید تار یا کج و معوج (متامورفوپسیا) خواهد شد. این عارضه در دوران بارداری خطرناک است زیرا ممکن است موجب افتادن مادر شود به همین دلیل با مشاهده قرمز شدن سفیدی چشم و تغییرات بینایی خود به سرعت به چشم پزشک مراجعه کنید.
اگر در دوران بارداری به دیابت مبتلا هستید و تاری دید دارید، حتما با دقت هر چه بیشتر سطح قند خون خود را کنترل کرده و پزشک را در جریان ترای دید قرار دهید.

تومور هیپوفیز
تومور یا آدنوم هیپوفیز یک تومور خوش خیم است. غدد هیپوفیز مسئولیت ترشح هورمون ها را بر عهده دارد لذا می تواند موجب تشکیل تومور و در نتیجه ترشح بیش از حد هورمون ها شود. افزایش ترشح هورمون ها مشکلاتی نظیر ترشح بیش از حد هورمون رشد یا نام آکرومگالی یا بیماری ترشح بیش از حد هورمون کورتیکواسترویید با نام کوشینگ به همراه دارد. سندرم کوشینگ یک اختلال هورمونی ناشی از سطوح بالای کورتیزول در خون است که با ایجاد اختلال در متابولیسم پروتئین، چربی و کربوهیدرات شناخته میشود. اگر مادر باردار در چشم خود دچار این تومور شود، دید محیطی خود را از دست می دهد، به عبارتی دچار دید تونلی می شوید، به گونه ای که با حفظ دید مرکزی، یک میدان دید تونل مانند دایره ای شکل خواهد داشت.
این عارضه نادر است، اما اگر در طول بارداری دچار دید تونلی شدید، حتمال به چشم پزشک مراجعه کنید.

گلوکوم
گلوکوم نوعی اختلال بینایی است که در آن فشار داخل چشم بالا می رود به طور کلی در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی بدن فشار چشم کاهش می یابد بنابراین حتی اگر مادر پیش از بارداری مبتلا به فشار چشم بالا یا گلوکوم باشد علائم بیماری در این دوران بهبود می یابد.
با وجود کاهش فشار چشم در دوران بارداری، در برخی موارد مصرف دارو باید ادامه پیدا کند. همانند هر داروی دیگری، داروهای گلوکوم در مادران باردار باید با احتیاط شدید مصرف شود، اگر مبتلا به گلوکوم هستید، حتما قبل از بارداری به چشم پزشک مراجعه کرده و حتما پزشک زنان را از این موضوع مطلع سازید.

مشکل بینایی علائم بیماری های جدی تر هستند
برخی مشکلاتی که در بارداری با آن مواجه می شویم، نشانه وجود مشکلات جدیدتری هستند. بهتر است هر سه ماه یکبار در طول دوران بارداری وضعیت بینایی خود را به دقت مورد بررسی قرار دهید و مراقبت علائم سابقه بیماری های زیر باشید:

دیابت بارداری
این نوع دیابت در دوران بارداری و معمولا در نیمه دوم و در صورت اتفاق می افتد که گلوکز (قند) خون مادر در سطحی بالاتر از حد نرمال قرار بگیرد. در حدود ۹۵ درصد موارد، پس از بارداری، قند خون به حالت طبیعی باز می گردد، اما این دسته از مادران در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند. دیابت بارداری می تواند مادر را با مشکلات بینایی مانند تاری دید مواجه کند.
پزشک متخصص زنان ازمایش دیابت بارداری را معمولا بین هفته های ۲۴ و ۲۸ بارداری تجویز می کند اگر ابتلا به بماری مسجل گردید باید با دقت و حساسیت دستورات پزشک را به کار ببندید.

فشار خون ناشی از بارداری (PIH)
فشار خون ناشی از بارداری یکی از شایع ترین عوارض بارداری است که تقریبا در ۵ درصد موارد رخ می دهد. پرفشاری خون در مادران مسن تر و دارای اضافه وزن و در افرادی که قبل از بارداری مبتلا به فشار خون بوده اند، شایع تر است این عارضه می تواند در مادر باردار موجب بروز مشکلات بینایی مانند تاری دید یا حرکت نقاط فرضی تیره مقابل چشم او شود فشار خون ناشی از بارداری به طور کلی پس از زایمان خود به خود برطرف خواهد شد، اما درمان اولیه برای کاهش عوارض بارداری اهمیت حیاتی دارد.

پره اکلامپسی
پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری به فشار خون ناشی از بارداری مرتبط است و زمانی تشخیص داده می شود که فشار خون مادر در طول سه ماهه سوم شدیدا افزایش یابد این بیماری ممکن است با ادم (تورم) اندام ها و مشکلات کلیه همراه باشد برای تشخیص قطعی آن اندازه گیری فشار خون توسط پزشک و آزمایش ادرار برای بررسی وضعیت دفع پروتئین لازم است. اگر چه پره اکلامپسی نسبتا شایع است و در حدود پنج درصد بارداری ها و اغلب در بارداری های اول اتفاق می افتد، اما مشکل بسیار جدی به شمار می آید. پره اکلامپسی اگر به درستی و به موقع درمان نشود، پیشرفت کرده و به اکلامپسی، وضعیت تهدید کننده برای مادر و نوزاد تبدیل خواهد شد.

آیا استفاده از موبایل در بارداری مضر است؟
پره اکلامپسی می تواند موجب بروز مشکلات بینایی همچون خونریزی در چشم یا جدا شدن شبکیه چشم مادر شود. پزشک زنان را در تمام مدت دوران بارداری به دقت وضعیت را تحت کنترل گرفته و در هر بار مراجعه فشار خون را اندازه گیری می کندو در صورت تشخیص قطعی پره اکلامپسی و نیز تاری دید، مراجعه به چشم پزشک الزامی است.
بیشتر مشکلاتی که در اینجا به آنها اشاره کردیم، موقتی هستند و معمولا بلافاصله بعد از تولد نوزاد بهبود می یابند. اما پیگیری به موقع تمامی مسائل مربوط به بارداری و اقدامات پزشکی بهنگام لازم و ضروری است.