کرونا ویروس در ایران، مرگ در یک قدمی

وقتی کرونا به ایران آمد، استان مرکزی دومین استان بعد از قم بود که در میزبانی از ویروس تاجدار پیش دستی کرد، آنزمان گرچه به میزان قابل توجهی در مقابل این میهمان ناخوانده دست بسته بودیم، اما اقدامات ضربتی که در مدت زمان کوتاهی توسط ستاد پدافند زیستی با همکاری مردم انجام شد، بحران به یکباره ایجاد شده را تا حدود زیادی کنترل کرد.

اختصاص یک بیمارستان به بیماران کرونایی و اضافه شدن بیمارستان پشتیبان، آماده کردن یک ورزشگاه برای گذران دوران نقاهت بیماران کرونایی، تعطیلی های پی در پی، ضد عفونی شهرها و روستاها و ... در کنار همراهی اقشار مختلف مردم با مسئولان و متولیان بهداشت و درمان و تحمل محدودیت ها و تعطیلی ها که حتی در مواردی بسیاری از اقشار مردم را به مشکلات عدیده اقتصادی دچار کرد، به نوعی پیشروی لشگر کرونا را کند کرد و همه به عملکردمان افتخار کردیم، اما ... .

اینروزها به نظر می رسد حنای کرونا که اتفاقا بسیار هم پررنگ تر از قبل است، دیگر برایمان رنگی ندارد، با بی توجهی از کنارش می گذریم، برایش شاخ و شانه می کشیم، در چشمانش نگاه می کنیم و در مراسم عروسی و عزا شرکت می کنیم، مهمانی های بزرگ می گیریم و سفر می رویم و تازه گویی احساس زرنگی هم می کنیم، مسئولان مان جلسات شلوغ برگزار می کنند و در هیات های چند نفره آنهم بدون ماسک این طرف و آن طرف بازدیدهای شلوغ و مراسمات شلوغ تر برگزار می کنند و در عین حال مدام از رعایت نکردن ها و ماسک نزدن های مردم عادی گلایه می کنند و هشدار بحران می دهند.

ولی کرونا ثابت کرده است که با هیچکدام مان شوخی ندارد، حتی با بچه ها، در حالی که فکر می کردیم او حداقل اینجا را کوتاه آمده است و با بچه ها از در دوستی وارد شده ولی زهی خیال باطل.

وضعیت استان مرکزی آنگونه که استاندار این استان، ۳۱ خردادماه ۹۹ در جلسه قرارگاه پدافند زیستی گفته در برابر کرونا بسیار شکننده و نگران کننده است. او که در آخرین ساعات ۳۱ خرداد در توئیتی از ابتلای خودش به کرونا خبر داد، در جلسه صبح همانروز از افزایش ۵ برابری ابتلا و بستری در استان نسبت به فروردین و اردیبهشت ابراز نگرانی کرده و گفته بود "فرمانداران و ستاد مقابله با کرونا در شهرستان ها از اول تیرماه مسئول افزایش تعداد ابتلا و بستری هستند".

رئیس علوم پزشکی اراک هم مکررا هشدار داده است که وضعیت مان در مقابل کرونا بسیار شکننده است و هر لحظه ممکن است رنگ وضعیت مان تغییر کند، نارنجی شویم یا قرمز یا حتی زرشکی کسی چه می داند.

لشگر خسته درمان در برابر کرونای سرحال
"یک خستگی بسیار مزمن در میان کادر درمانی و بهداشتی وجود دارد، ️همکاران ما بیش از چهار ماه است که شبانه روز زحمت می کشند، اما وقتی نتیجه فعالیت شان را در جامعه نمی بینند خستگی شان دوچندان می شود و تمام تلاش هایشان را مثل آب در هاون کوبیدن می بینند".
اینها جملات سیدمحمد جمالیان رئیس علوم پزشکی اراک در یک گفتگوی تلویزیونی است، کادر درمان استان مرکزی در بدو ورود کرونا به این استان در مقابل این بیماری تقریبا دست بسته، اما تازه نفس بود و توانست به سرعت در برابر این ویروس دست و پای خودش را جمع کند و او را عقب براند، البته در این مسیر تعدادی از کادر درمان گرفتار بیماری شدند، ولی با به طول انجامیدن این مبارزه حالا شرایط برایشان فرسایشی شده است، مدتهاست که از خانواده دورند، خسته و کم خواب و کوفته اند و حالا تازه باید برای پیک دوم خود را آماده کنند، پیکی که خودمان زمینه اش را مهیا کرده ایم. به قول جمالیان "در ابتدا چابکی که در کادر درمان وجود داشت این استان را نجات داد، ولی حالا حالت خستگی میان آنهاست و احساس می‌کنند مردم با بی تفاوتی زحماتشان را پاسخ می دهند".

اراک هم نارنجی می شود؟
جمالیان نگران ایجاد بحران بعدی در استان است، او پنجشنبه هفته گذشته در این گفتگوی تلویزیونی اظهار کرده است: در بین شهرستان های زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی اراک، وضعیت شهرستان محلات نارنجی است، ولی پیش‌بینی ما این است که اراک هم نارنجی شود. خدا را شاکریم که بستری شهرستان محلات کاهش یافته و احتمالا هفته بعد در وضعیت نارنجی باقی بماند، ولی احتمال اینکه وضعیت اراک نارنجی یا قرمز شود، وجود دارد.

وی با بیان اینکه در مبارزه با کروناویروس سه ضلع سیاست گذاری‌های کلان که توسط مسئولین صورت می‌گیرد، یک ضلع رفتارهای مردم و رعایت های آنها و یک ضلع اقدامات بهداشتی و درمانی موثر است گفت: متاسفانه تقریبا بعد از پایان اردیبهشت شاهد عادی شدن سفرها در تعطیلات بودیم، در واقع وضعیت کنترل و مدیریت شده ای که وجود داشت باعث شد که خیال مردم راحت شود، رعایت پروتکل های بهداشتی به ضعیف ترین حد خود رسید و تمام این عوامل دست به دست هم داد تا باعث شود امروز شاهد این اتفاقات باشیم.

هفته بحرانی پیش روی استان مرکزی
وی افزود: استان ما نسبت به استان های همجوار هنوز وضعیت خوبی دارد، اما این وضعیت بسیار شکننده است، یعنی همانطور که هفته گذشته پیش‌بینی کردیم ممکن است تعداد بستری ها و مرگ و میر افزایش پیدا کند، پیش بینی ما برای هفته آینده بسیار بحرانی و ترسناک‌تر است.

جمالیان اظهار کرد: متاسفانه آمار مرگ و میر افزایش پیدا کرده و من نمی‌دانم واقعا افرادی که این موضوع را عادی تلقی کردند بعدها چطور می‌خواهند با عذاب وجدان ناشی از اینکه خودشان را عامل ابتلای عزیزانشان می‌دانند، کنار بیایند.

افزایش شش برابری مرگ و میر در مرداد و شهریور
وی اظهار کرد: مطالعات اپیدمیولوژی نشان می دهند اگر با همین منوال جلو برویم، میزان مرگ و میر در پایان مرداد و شهریور بیش از شش برابر افزایش پیدا می‌کند، یعنی روزانه بیش از هزار نفر در ایران دچار مرگ و میر می‌شوند و در واقع با سهل انگاری و عدم رعایت، با دست خودمان اتفاقات بدی را رقم می زنیم.

وی افزود: پیش بینی ما این بود که در پاییز و زمستان چنین اتفاقاتی بیفتد ولی رفتار ویروس نشان داد که خیلی زودتر از آنچه که پیش بینی می کردیم این اتفاق خواهد افتاد. مطالعات اپیدمیولوژی معمولا چند سناریو را پیش بینی می کند، اگر با همین منوال پیش برویم بدون اعمال هیچ محدودیتی وضعیت بیش از شش برابر بدتر می شود و اگر رعایت کنیم این میزان به نصف خواهد رسید.

به قدرت ماسک اعتماد کنید
وی با بیان اینکه در حال حاضر در بسیاری از استان‌ها برای مشاغل سطح سه و چهار مثل آرایشگاه ها، استخرها و گیم نت ها اعمال محدودیت هایی آغاز شده است، از مردم خواست که بحث رعایت را جدی بگیرند و اطمینان داد که با استفاده از ماسک جلوی خیلی از عواقب بد را برای خودمان، خانواده و اجتماع می گیریم.

وی تاکید کرد: در حال حاضر هیچ‌گونه کمبودی از نظر ماسک و مواد ضدعفونی کننده در سطح داروخانه های استان نداریم و در داروخانه هایی که تحت نظارت ما هستند، هر روز بازدیدهای متعددی صورت می گیرد و اگر داروخانه ای قیمت ماسک را خارج از ضوابط تعیین کند، برخورد قانونی خواهیم کرد.

پرستار به شدت کم داریم
جمالیان با بیان اینکه هیچ داروی اختصاصی برای کرونا هنوز در هیچ جای دنیا یافت نشده، گفت: ما نیاز داریم تعداد تخت های ویژه را اضافه کنیم. پیگیری برای اینکه بتوانیم دو دستگاه سی تی اسکن در استان اضافه کنیم و پیگیری جبران کمبود شدید نیروی پرستار در حال انجام است، استان ما جزو استان هایی است که نیروی پرستار نسبت به تخت ها در آن به شدت کم است. پیگیر این موضوعات بوده ایم که قول های مساعدی داده اند تا بتوانیم هرچه سریعتر این اتفاقات را در استان رقم بزنیم و از عواقب بد پیشگیری کنیم.

بیشترین سن درگیری بین ۴۰ تا ۶۰ سال
به گفته جمالیان بیشترین سن درگیری با کرونا در استان بین ۴۰ تا ۶۰ سال است و بیشترین درصد فوتی ها را سالخوردگان و افرادی که بیماری زمینه‌ای بخصوص فشارخون، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی داشتند، تشکیل می دهند.

خودکشی دسته جمعی!
وی با بیان اینکه این بیماری از نوزاد ۲۰ روزه تا کودک پنج،۱۰ و ۱۱ ساله و در مجموع، تمامی سنین را درگیر کرده است، گفت: متاسفانه بزرگترها به بهانه بچه ها به پارک ها می روند و قلیان استفاده می‌کنند، من خودم چندین بار شاهد بودم که یک سر قلیان را کل خانواده استفاده می کنند و این یعنی خودکشی. این رفتارها در میان مردم بسیار بسیار خطرناک است و مطمئنا مجبور هستیم به زودی با این رفتارها برخورد قانونی داشته باشیم و تصمیمات سختی گرفته شود.

موج اول یا دوم؟
وی با بیان اینکه گاها به اشتباه در صحبت ها گفته می‌شود که موج دوم شروع شده، در حالی که این ادامه موج اول است، افزود: علیرغم اینکه مسئولین ارشد استانی تمایلی به اعمال محدودیت ها ندارند، اگر رفتار اجتماعی مردم به همین صورت ادامه پیدا کند، برای حفظ سلامت مردم راهی جز اعمال محدودیت ها باقی نمی ماند، چراکه یکی از دلایل عمده افزایش ابتلا در استان مرکزی عادی شدن این وضعیت در میان مردم است.

وی با تاکید بر استفاده از ماسک گفت: زمانی کمبود ماسک وجود داشت، اما حالا ماسک در اکثر داروخانه های استان وجود دارد، کمبودی هم نیست ولی مردم خریداری نمی کنند و استفاده نمی کنند.

اگر مسائل اخلاقی اجازه می‌داد، شرایط سخت بیماری را برای مردم به تصویر می کشیدیم
وی با بیان اینکه اگر مسائل اخلاقی اجازه می‌داد، شرایط سخت بیماری از جمله دردهای بسیار شدید و تنگی نفس هایی که توان حرف زدن را از انسان می گیرد برای مردم به تصویر می کشیدیم، در این صورت بعید می دانم که مردم این قدر راحت می‌گرفتند، افزود: دوره بیماری بسیار سخت است. یک مدت ویروس تظاهرات بسیار ضعیفی داشت و اکثرا یک بیماری خفیف داشتند، اما الان در شرایطی هستیم که ویروس با شدت بیشتری تظاهرات خودش را نشان می‌دهد.

سهم 50 درصدی مردان از ابتلا به کرونا
بر اساس این گزارش، مدیر گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی اراک گفته است: بر اساس تحقیقات بدست آمده از الگوی ترسیمی در استان متوجه شدیم، ۵۰ درصد مبتلایان را مردان تشکیل می دهند، همچنین محل سکونت ۲۵ درصد مبتلایان در روستا و ۷۵ درصد در شهرهاست و شهرستان های اراک و دلیجان آلوده ترین نقاط استان معرفی شدند.

او همچنین گفته است: شهرستان های محلات با ۱۱ درصد میزان کشندگی بیشترین تلفات و به ترتیب شهرستان های دلیجان با ۱۰ درصد، خنداب ۹.۵، کمیجان ۹.۲، شازند و تفرش ۷.۵، اراک ۵.۳، فراهان ۵.۲ و در انتها شهرستان آشتیان با ۴.۵ درصد میزان کشندگی کمترین تلفات را داشتند.

از ۱۵ تیرماه در استان مرکزی همچون دیگر استان های کشور استفاده از ماسک در اماکن عمومی اجباری می شود، شاید این اجبار بتواند شرایط را به نفع متولیان بهداشت و درمان به نظر نمی رسد این مهم هم چندان تاثیری در استفاده بیشتر مردم از این وسیله دفاعی در مقابل کرونا داشته باشد.

آمارها خطرناکند، آنقدر که بترسیم و برای کارهای غیرضروری از خانه بیرون نرویم، ماسک را در سبد کالای خانوار به رسمیت بشناسیم، سفر و عروسی و مهمانی های فامیلی و ... را کنار بگذاریم، از راه دور با عزیزان داغدارمان همدردی کنیم و در یک کلام دعوت کرونا به خودکشی دسته جمعی را لبیک نگوییم. مسئولان مان برنامه های غیرضروری مثل آئین های تکریم و معارفه و برگزاری مراسمات مربوط به عصر قبل از کرونا را کنار بگذارند، برای بازدیدها و سفرهای استانی کاروان براه نیندازند و البته ماسک بزنند، آنها هم همچون مردم عادی برگزاری آئین عزا و عروسی را کنار بگذارند و مردم مان بی خیالی به کرونا را بی خیال شوند.

زمانی خوش خیالانه فکر می کردیم که گرمای هوا می تواند ترمز کرونا بکشد و منتظر بودیم تابستان از راه برسد و خودش کرونا را ضربه فنی کند، اما تجربه وحشتناک استان های واقع در مناطق گرمسیری و هشدارهای ترسناکی که برای روزهای تابستانی پیش رو از نظر اوج گیری ابتلا، بستری و مرگ و میر ناشی از کرونا به گوش می رسد نشان می دهد که این امید خیال باطلی بوده است و از دست گرما هم کاری برنمی آید.

گویی در این روزهای گرم تابستان کرونا در سایه ای خنک نشسته و به رفتارهای ما می نگرد، باید دست مان را در برابر این دشمن موذی نامرئی به زانوی خودمان بگیریم و با ماسک و الکل و صابون به جنگ او برویم و به قول معاون سیاسی استاندار مرکزی قرار است با کرونا زندگی کنیم نه اینکه بمیریم.