کرونا در بیماران آسم، چه عاقبتی دارد؟

رئیس مرکز تحقیقات آسم و آلرژی، در ارتباط با وضعیت بیماران مبتلا به آسم در روزهای کرونایی و میزان و شدت درگیری آنها با این ویروس، توضیحاتی ارائه داد.

مصطفی معین، در خصوص چگونگی مراقبت از بیماران مبتلا به آسم در شرایط پاندمی کرونا، نکاتی را متذکر شد.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا مصرف اسپری های تنفسی بینی و ریوی در بیماران آسمی باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت کووید ۱۹ می شود، گفت: پوشش مخاطی در حفره های بینی و راه های هوایی ریه در آلرژی بینی و در بیماری آسم، به علت آلرژی دچار التهاب مزمن می شود و اسپری های موضعی کورتیکواستروئیدی برای کاهش التهاب و ادامه فعالیت طبیعی بینی و ریه توسط پژشک معالج تجویز می شود. التهاب مزمن باعث می شود که سازو کارهای سرشتی دفاعی و ایمنی در لایه مخاطی و سلول های پوششی آن دچار اختلال و احتمال نفوذ ویروس ها و از جمله ویروس کرونا تا اعماق ریه بیشتر شود.

بنابراین مصرف اسپری موضعی در آلرژی بینی یا در درمان آسم نه تنها ضرری ندارد و موجب تضعیف سیستم ایمنی بیمار نمی شود، بلکه مفید است و باید طبق نسخه پزشک ادامه یابد. همچنین از کنترل خارج شدن علائم آلرژی بینی یا آسم و تشدید عطسه و سرفه، اگر بیمار به کرونا مبتلا یا ناقل ویروس کرونا باشد، می تواند ویروس را به اطرافیانش انتقال دهد.

معین در ارتباط با اینکه آیا مصرف داروهایی مانند آنتی هیستامین و مونته لوکاست باعث تضعیف سیستم ایمنی و استعداد به عفونت کووید ۱۹ می شود، اظهار داشت: آنتی هیستامین ها و داروهای ضد لکوترین هم مانند اسپری های موضعی برای رفع التهاب مجاری هوایی در بینی و ریه موثر و مفید است و خطری از نظر استعداد بیشتر به عفونت کووید ۱۹ ندارد.

این فوق تخصص آسم و آلرژی، در پاسخ به این سئوال که آیا بیماران مبتلا به آسم احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت کووید ۱۹ دارند، گفت: این مسئله جالبی است، با اینکه عفونت های ویروسی دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی ها و آنفلوانزا شایع ترین علت بروز و شدت یافتن علائم تنفسی یا حمله آسم و بستری شدن بیماران هستند، ولی خوشبختانه تاکنون گزارش های پژوهشی قابل توجهی از شیوع بیشتر موارد آسم در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ به نسبت میانگین شیوع آسم در جامعه منتشر نشده است.

وی در همین زمینه ادامه داد: نکته مهم این است که اگر علائم تنفسی بیمار مبتلا به آسم با درمان درست به خوبی کنترل نشده باشد و او به کووید ۱۹ مبتلا شود، احتمال مشکلات تنفسی آسم و وخامت بیماری کرونا و بستری شدن بیمار در بخش مراقبت های ویژه و نیاز به تنفس کمکی هم، بیشتر خواهد بود.

معین در پاسخ به این پرسش که آیا علائم کووید ۱۹ در افراد مبتلا به آسم با سایر افراد غیر مبتلا به آسم متفاوت است، گفت: اگر آسم بیمار در حد خوب کنترل شده باشد، چنانچه به کووید ۱۹ هم مبتلا شود، علائم بالینی او تفاوت چندانی با سایر افراد مبتلا نخواهد داشت.

وی در خصوص سیر بیماری کووید ۱۹ در افرادی که سابقه آسم دارند، اظهار داشت: در آسم کودکان که در ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد از نوع آلرژیک است، احتمال درگیر شدن با بیماری کووید ۱۹ کم است و در صورت ابتلا به آن سیر معمولی خواهد داشت. دلیلی که در این زمینه ارائه شده این است که در سطح سلول های پوششی مجاری هوایی در آسم آلرژیک، گیرنده های ACE۲ که محل اتصال و نفوذ ویروس کرونا است، کمتر بیان می شود. آسم بزرگسالان در حدود ۵۰ درصد از نوع آلرژیک و بقیه از نوع غیر آلرژیک است و بنابراین احتمال ابتلای آنها به کووید ۱۹ و شدت آن بیشتر از سایر افراد جامعه است.

معین در پاسخ به این سئوال که در صورت ابتلا به کووید ۱۹ چه تغییری در داروهای مصرفی برای درمان آسم لازم است، گفت: چنانچه علائم آسم کنترل شده باشد، نیازی به تغییر در رژیم دارویی بیمار نیست و باید به درمان دارویی طبق تجویز پزشک معالج و دستورالعمل مکتوب (Action plan) ادامه یابد. در موارد حمله آسم، با تجویز پزشک معالج حتی استفاده چندروزه از کورتیکواستروئید خوراکی مانند پردنیزولون نیز لازم است. رعایت همه توصیه های بهداشتی در پاندمی کرونا مانند حفظ فاصله اجتماعی، زدن ماسک و شستشوی دست ها و غیره، ضروری است و پیگیری معالجه آسم هم با صلاحدید پزشک می تواند از راه دور(Telemedicine)، به صورت تلفنی یا ویدئویی انجام شود.

وی در خصوص اهمیت ترزیق واکسن آنفلوانزا برای بیماران مبتلا به آسم، افزود: فصل پاییز از چند جهت حائز اهمیت و توجه جدی است. اول، اینکه با سردی هوا و نزدیکی بیشتر افراد در فضای بسته، احتمال انتقال ویروس کرونا بین آنها و موج سوم کرونا وجود دارد. دوم، پاییز فصل گرده افشانی علف های هرز و نیز افزایش تعداد کپک ها و قارچ ها در هوا و همچنین فصل آلودگی بیشتر هوای شهرهای پرترافیک به دلیل پدیده وارونگی دما است و بیماران مبتلا به آلرژی ها و آسم در معرض خطر تشدید علائم تنفسی هستند و سوم اینکه مانند سال های گذشته احتمال شیوع آنفلوانزا هم جدی است و همزمانی آن با پاندمی کرونا و تغییرات آب و هوایی و آلرژی زایی و آلودگی هوا می تواند پر مخاطره باشد، بنابراین رعایت دقیق برنامه دارو درمانی آسم، به کار گیری دقیق پروتکل های بهداشتی کرونا و تزریق واکسن آنفلوانزا مورد تاکید است.

معین در ارتباط با نوع تغذیه بیماران مبتلا به آسم و آلرژی در پیشگیری از ابتلا به کووید ۱۹، گفت: در بحران هایی مانند پاندمی کرونا، همه نوع اطلاعات و شبه علم در شبکه های مجازی یا شایعات در افواه رایج می شود که نباید به آنها اعتنا کرد. تاثیر گذاری مصرف زنجبیل یا سیر یا ویتامین ها و املاح و مکمل های غذایی به عنوان تقویت سیستم ایمنی برای پیشگیری یا درمان بیماری کرونا ثابت نشده و فاقد شواهد علمی است. به طور کلی رعایت توصیه های بهداشتی، مصرف غذای کامل همراه سبزیجات و میوه تازه، استراحت و خواب کافی، ورزش و داشتن آرامش برای تقویت سیستم ایمنی و در صورت نیاز مشورت کردن با طبیب معالج، توصیه می شود.