هفته آخر بارداری چی بخورم، چی بخرم؟

در این زمان از بارداری احتمالاً کمی ‌مضطربید و منتظر شروع زایمانتان هستید. ممکن است از نوک پستان‌ها آغوز ترشح شود. در هر مرحله، ممکن است نشانه‌های مبنی بر آغاز مرحلۀ اول زایمان را مشاهده کنید، مثلاً ممکن است ناگهان موجی از انرژی را احساس کنید یا یکدفعه احساس خستگی مفرط کنید.

جنین همه مهارت های لازم برای زندگی خارج از رحم را کسب کرده است و می تواند بعد از تولد به وقایع واکنش نشان دهد. او با بیش از ۷۰ مهارت و واکنش به دنیا می آید.

هفته آخر بارداری تغذیه و عادات مناسبی را دارد که مادر برای آمادگی قبل از زایمان حتما باید آنها را انجام دهد. طرز خوابیدن و تغذیه هفته ی آخر بارداری و آمادگی قبل از زایمان طبیعی و سزارین شامل بخشی از باید ها و نباید های هفته های آخر بارداری است که به طور کامل در این بخش خواهید خواند.
اگر در این روزها به‌سر می‌برید و می‌خواهید از برنامه‌ای که در این یک هفته بر اساس آن عمل کنید مطلع شوید، صحبت‌های دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص زنان و فوق‌تخصص نازایی و لاپاراسکوپی را از دست ندهید. در این صفحه با کمک دکتر صفارزاده، هم فهرست خریدتان را تکمیل می‌کنیم و هم توصیه‌هایی برای داشتن زایمان آسان‌تر را با شما در میان می‌گذاریم.

لازم است در ماه نهم بارداری، غذاهای حاوی پروتئین، فراورده های لبنی، غلات و نان، میوه ها و سبزیجات را مصرف کنید که تعداد وعده های مشخصی هم دارد.

نوع زایمان تان را طبیعی می‌خواهید یا سزارین؟
برخی از نکاتی که در هفته آخر بارداری باید رعایت شوند بستگی به نوع زایمان (طبیعی یا سزارین) دارند. برای مثال کسانی که می‌خواهند سزارین شوند بهتر است در هفته آخر فعالیت فیزیکی زیادی نداشته باشند اما اگر قرار است زایمان طبیعی انجام شود باید فعالیت فیزیکی و پیاده‌روی را به روزی سه تا پنج ساعت افزایش داد زیرا فشار روی دهانه رحم و بالا و پایین شدن سر جنین مقداری دهانه رحم را نرم می‌کند و باعث می‌شود زایمان راحت‌تر انجام ش
کسانی که می‌خواهند سزارین شوند هم بهتر است در هفته آخر پیاده‌روی سبک داشته باشند به این دلیل که احتمال انعقاد خون در پاها طی بارداری شش تا هشت برابر یک فرد عادی می‌شود. در روزهای پایانی بارداری نیز از آنجایی که رحم فشار زیادی روی عروق اندام تحتانی یعنی پاها می‌آورد این احتمال افزایش پیدا می‌کند.
در واقع باید گفت زن بارداری که می‌خواهد سزارین شود لازم نیست تمام مدت استراحت کند بلکه باید فعالیت فیزیکی داشته باشد و پایش را از مچ در تختخواب تکان دهد و خم و راست کند. در واقع این افراد می‌توانند صبح یا عصر نیم ساعت تا ۴۵دقیقه پیاده‌روی سبک داشته باشند. در کل، بارداری یک بیماری نیست و نیازی به استراحت مطلق وجود ندارد بنابراین انجام حرکات نرمشی، ایروبیک سبک‌و استفاده از تردمیل همگی مجاز هستند.

حرکات ورزشی برای چه کسانی ممنوع است؟
خانم های بارداری که جفت سرراهی دارند، کسانی که احتمال زایمان زودرس دارند و هنوز به هفته آخر نرسیده‌اند، کسانی که به علت لکه‌بینی و احتمال زایمان زودرس یا احتمال آبریزش تحت استراحت مطلق هستند، کسانی که جنین‌شان کوچک است اما آنقدر کوچک نیست که مجبور شویم آن را خارج کنیم (کاهش رشد داخل رحمی جنین)؛ همگی باید استراحت‌شان خیلی بیشتر و پیاده‌روی‌شان خیلی کمتر باشد. درست است که تحرک در روزهای بارداری زایمان را آسان‌تر می‌کند و شرایط بهتری را برای خود مادر ایجاد می‌کند، اما زیان ورزش کردن و پرتحرکی برای این افراد از سودش بیشتر است.

مراقب پوست خود باشید!
اصولا یک تا دو هفته آخر توصیه می‌شود سینه‌های خود را با ویتامین AD یا روغن بادام تلخ یا روغن زیتون چرب کنید زیرا بعد از زایمان برای شیر دادن، از سینه خیلی زیاد استفاده می‌شود و ممکن است پوست آن زخم شود. پس پوست آن را همیشه چرب نگه دارید تا مجبور به تحمل درد و سوزش هنگام شیر دادن نباشید. همچنین اگر سینه فرورفته دارید بهتر است طی هفته آخر نوک آن را با ماساژ یا شیردوش به طرف بیرون بکشید.

سینه‌‌بند شیردهی بخرید
هفته های آخر بارداری بهترین زمان برای خریدن سینه‌‌بند شیردهی است. در روزهای آخر، سینه‌ها به بزرگ‌‌ترین سایز در زمان بارداری می‌رسند. با این حال موقع خرید سینه‌‌بند باز هم یکی دو سایز بزرگ‌تر بخرید چون چند روز پس از زایمان سینه‌ها پر از شیر می‌شوند و دوباره چند سایز دیگر افزایش پیدا می‌کنند. سینه‌بند شیردهی را از جنس نخی و با نوار پهن در زیر آن انتخاب کنید.

تغذیه هفته های آخر بارداری
به عنوان مادر بارداری که آخرین روزهای بارداری خود را سپری می کنید، به یاداشته باشید که این ماه از بارداری برای شما زمان استراحت و لذت بردن از چند روزی است که هنوز فرزندتان به دنیا نیامده است. بایدها و نبایدهای غذایی ماه هشتم بارداری حتما بخوانید، چرا که اطلاعات مفیدی به شما خواهد داد.
هنگامی که یک مادر باردار در ماه نهم بارداری خود قرار می گیرد، با انواع چالش ها روبرو خواهد شد که نیاز به انرژی کامل برای رویارویی و مقابله با آن ها خواهد داشت. از آنجا که مادر باردار در ماه گذشته، احساس سنگینی و خستگی زیاد می کرده است، بدون شک این سنگینی هر روز بیشتر از روز قبل در ماه نهم بارداری هم احساس می شود که کاملا احساسی ناراحت کننده برای یک مادر باردار خواهد بود. همچنین، وجود هیجان، انتظار و برنامه ریزی برای داشتن آینده ای شاد برای خود مادر و فرزندش، زندگی او را دچار تغییر خواهد کرد! این تحولات می تواند ماه نهم بارداری را برای یک مادر، تبدیل به هیجان انگیزترین زمان نسبت به هر مرحله دیگری از دوران بارداری بکند.
بایدهای تغذیه ماه نهم بارداری :
در این مرحله از دوران بارداری، رشد جنین در داخل رحم مادر تقریبا کامل شده است. از این رو، وزن او به سرعت در حال افزایش خواهد بود و رشد مغز و ریه های او تا پایان بارداری هم ادامه خواهد یافت. اما با این حال، به یاد داشته باشید که شما مادر باردار هنوز هم نمی توانید از مصرف برخی از مواد غذایی لذت ببرید. نکته مهم در مورد ماه نهم بارداری این است که به یاد داشته باشید دقت و توجه در مورد آنچه که می خورید مانند ماه های قبل، بسیار لازم و ضروری است، چون دستگاه گوارش با استفاده از مواد مصرفی شما می تواند سبب افزایش سریع وزنتان شود، به همین دلیل است که شما باید رژیم غذایی متعادل و مغذی که در ماه های اولیه بارداری خود دنبال می کردید، ادامه دهید. اما می توانید وعده های غذایی انتخابی خود را کمی بزرگتر از قبل کنید. در این مقاله، لیستی از مواد غذایی که باید در ماه نهم بارداری در رژیم غذایی مادر باردار وجود داشته باشد، بیان خواهید شد. این مواد غذایی عبارتند از:
- غلات و نان: ۶ تا ۱۱ وعده در هر روز
- میوه ها: 2 تا 4 وعده در هر روز
- سبزیجات: بیش از ۴ وعده در هر روز
- فراورده های لبنی: 4 وعده در هر روز
- غذاهای غنی از پروتئین: ۳ وعده در هر روز
- جهت هیدراتاسیون بدن مادر: حداقل 2 لیتر آب خالص در هر روز باید مصرف شود.
مواد غذایی که مادران باردار باید در ماه نهم بارداری استفاده کنند:
وقتی که شما از غذاهای سالم و مغذی در رژیم غذایی روزانه خود استفاده می کنید، این مواد غذایی می تواند بارداری بدون مشکل شما را تضمین کند. ناراحتی هایی مانند یبوست بارداری و سوزش سردل هم با داشتن یک رژیم غذایی متعادل از بین خواهد رفت، که به نوبه خود کمک می کند تا رشد جنین در شکم شما مناسب باشد و در نتیجه یک نوزاد سالم که هیچ گونه عوارضی ندارد، را به دنیا آورید.

رژیم غذایی شما در ماه نهم بارداری باید شامل مواد غذایی زیر باشد:
- غذاهای غنی از فیبر در ماه نهم بارداری:
سبزیجات، میوه ها، نان کامل، غلات، حبوبات، خرما
- نیاز جنین در ماه نهم بارداری، مواد غذایی غنی از آهن :
ماهی، مرغ، زرده تخم مرغ، کلم بروکلی، عدس، نخود، اسفناج، انواع توت ها، سویا و میوه های خشک مانند آلو، کشمش. (یک مادر باردار در ماه نهم بارداری خود حتما باید حداقل ۳ وعده غذاهای غنی از آهن را به صورت روزانه اساس کار خود قرار دهد.)
- کلسیم نیاز برای اسکلت بندی جنین در ماه نهم بارداری:
غذاهای غنی کلسیم باید در راس مواد مصرفی روزانه یک مادر باردار قرار گیرد، چون برای حفظ اسکلت بندی نوزاد و خود مادر در طول این مرحله از بارداری بسیار مهم است. به همین دلیل خوردن مقادیر زیادی از غذاهای غنی از کلسیم در ماه نهم بارداری بسیار حائز اهمیت است. چنین غذاهایی شامل خربزه، محصولات لبنی، بلغور جو دوسر، بادام و دانه کنجد می باشد.
- غذاهای غنی از ویتامین C ضروری در ماه نهم بارداری:
استفاده از غذاهای غنی از ویتامین C نیز در طول ماه نهم بارداری بسیار مهم است. هر مادر بارداری باید مقدار زیادی از میوه های خانواده مرکبات، گوجه فرنگی، توت فرنگی، کلم بروکلی و گل کلم را در وعده های غذایی خود قرار دهد.
- جلوگیری از نقائص تولد با مصرف اسید فولیک در ماه نهم بارداری:
برای جلوگیری از بروز نقائص هنگام تولد در نوزاد خود مانند اسپینابیفیدا، مصرف غذاهایی که غنی از اسید فولیک هستند، در دوران بارداری به ویژه ماه نهم بارداری برای مادر بسیار لازم و ضروری است. به همین دلیل سبزیجات برگ سبز و حبوبات مانند لوبیا، نخود و لوبیای چشم سیاه باید بخشی از رژیم غذایی روزانه یک مادر باردار باشد.
- غذاهای غنی از ویتامین A :
اسفناج، هویج، سیب زمینی شیرین، طالبی و دیگر منابع غنی از ویتامین A نیز باید در رژیم غذایی یک مادر باردار در طول تمام مراحل دوران حاملگی قرار گیرد.

آیا رنگ مو در هفته آخر مجاز است؟
بسیاری از از خانم‌های باردار سوال می‌کنند که آیا در هفته‌های آخر می‌توانند از رنگ مو استفاده کنند یا خیر. حقیقت این است که استفاده از رنگ موهای معمولی و دارای آمونیاک در تمام بارداری ممنوع است. با این حال یک بار رنگ کردن مو در هفته آخر بارداری خطر زیادی به همراه نخواهد داشت و می‌توانند این کار را انجام دهند. البته بهتر است حتی در این هفته هم موهای خود را با رنگ‌های بدون آمونیاک رنگ کنند.

چند بار در هفته دوش مناسب است؟
در هفته آخر، حتما باید هر روز یا یک روز در میان دوش بگیرید. این کار به زایمان طبیعی کمک می‌کند و باعث می‌شود برای رفتن به بیمارستان آماده باشید. در ایران پزشکان معمولا از هفته ۳۷ و ۳۸ بارداری به بعد استفاده از وان آب را توصیه نمی‌کنند اما در خارج از کشور این موضوع اهمیتی ندارد و خانم‌های باردار تا آخرین روز هم می‌توانند از وان و استخر استفاده کنند.
به هر حال از آنجایی که احتمال پارگی کیسه آب در هفته آخر وجود دارد و ممکن است در آب متوجه آن نشویم بهتر است در این هفته خانم باردار از وان و استخر استفاده نکند. لازم به ذکر است که درجه آب برای دوش گرفتن و استخر باید به اندازه درجه حرارت بدن یعنی ولرم باشد.

وسایلتان را آماده کنید!
باید توجه داشته باشید حداقل یک هفته مانده به موعد سزارین و دو سه هفته مانده به موعد زایمان طبیعی، ساک بیمارستان را آماده کنید و تمام وسایل لازم برای مادر و نوزاد را درون آن قرار دهید. همچنین تمام مدارک لازم برای بیمارستان ازجمله شناسنامه و کارت ملی خود و همسرتان را در دسترس بگذارید چون گاهی اوقات لحظه رفتن به بیمارستان آنقدر سریع اتفاق می‌افتد که مدارک و کارت‌ها فراموش می‌شوند و دغدغه خاطری برای بستری شدن پیش می‌آید.
علاوه براین، بعد از زایمان به چند نوع اقلام بهداشتی نیاز دارید که می‌توانید همان موقع از داروخانه بیمارستان خرید کنید، اما می‌توانید پیش از آن هم خریدتان را کرده باشید تا خیال‌‌تان راحت باشد. نوار بهداشتی‌های بزرگ معمولی، بتادین، الکل سفید، گاز استریل، ملحفه و زیرانداز یکبار مصرف و پودر شوینده ضدحساسیت برای لباس‌های نوزاد جزء همین اقلام هستند. گذشته از این محصولات بهداشتی، برای خودتان یک جفت دمپایی و یک پیراهن آزاد بلند برای پوشیدن زیر مانتو در زمان برگشت به خانه بردارید. نوزادتان هم به دو دست لباس، پتو، حوله و ساک حمل نوزاد یا کریر نیاز دارد.

به حرکات جنین توجه کنید
در اواخر بارداری حرکات جنین کاهش پیدا می‌کند و بیشتر حرکات در جا خواهد داشت. جنین معمولا بعد از هر وعده غذا باید دو تکان بخورد. در کل روز هم ۹ حرکت باید داشته باشد. این حرکت‌ها بهترین علامت برای سلامت جنین هستند. اگر مادری احساس می‌کند فرزندش از صبح تا ظهر حرکتی نداشته، می‌تواند یک نوشیدنی شیرین بخورد و بعد صبر کند و ببیند تا نیم ساعت دیگر دو تکان می‌خورد یا خیر. اگر تکان نخورد حتما باید برای گرفتن نوار قلب به بیمارستان یا مطب پزشک مراجعه کند.

حتما روزی ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید
به طور کلی بارداری استفاده از یک فنجان قهوه یا دو تا سه لیوان چای کم‌رنگ در روز مجاز است اما چای و قهوه پر رنگ به مقدار زیاد توصیه نمی‌شود چراکه محرک هستند. درواقع یک خانم باردار خود تپش قلب دارد و با نوشیدن این مایعات تپش قلبش بیشتر می‌شود؛ حتی ممکن است ضربان قلبش به بالای 100 برسد و زندگی روزمره‌اش را مختل کند اما برعکس، مصرف آب را باید افزایش دهید و حتما روزی هشت تا 10 لیوان (هر لیوان 250 سی‌سی) آب میل کنید.
متاسفانه مصرف ماء‌الشعیر خیلی بین خانم‌های باردار باب شده است در حالی که باید بدانید این نوشیدنی‌ها مقدار زیادی انرژی ایجاد می‌کنند و باعث چاقی بدون دلیل می‌شوند و در عین حال فایده و خاصیتی هم ندارند. البته مصرف کم آن در حد یک‌بار در هفته اشکالی ندارد اما متاسفانه بعضی خانم‌ها روزی سه تا چهار شیشه ماءالشعیر می‌نوشند! مصرف نوشابه‌های گازدار، چه لایت و چه زیرو نه‌تنها در هفته آخر بارداری بلکه در کل این دوران اصلا توصیه نمی‌شود. دوغ هم اگر توسط خود فرد تهیه شود و نمک کمی داشته باشد مجاز است. شیر نیز نوشیدنی خیلی مهمی است و حتما باید طی بارداری و هفته آخر دو تا سه لیوان در روز نوشیده شود.

برای جلوگیری از ابتلا به یبوست
در روزهای آخر بارداری، حجم رحم و اندازه جنین به حداکثر میزان خود می‌رسد، بنابراین فشار موضعی روی روده‌‌ها افزایش پیدا می‌کند و یبوست یکی از عمده‌ترین مشکلاتی است که خانم‌های باردار در روزهای پایانی با آن مواجه می‌‌شوند؛ به همین دلیل توصیه می‌شود در وعده‌های مختلف از سبزی‌ها و میوه‌‌های تازه و متنوع به میزان زیاد استفاده کنید و به اندازه کافی آب بنوشید تا هم کمتر دچار یبوست شوید و هم فشار به کف لگن‌تان به حداقل برسد.

غذای بودار نخورید!
دقت کنید که در روزهای آخر و همچنین طی دوران شیردهی توصیه می‌شود مادران از مصرف غذاهای بودار مثل سیر، پیاز و کلم خودداری کنند زیرا طعم غذا ممکن است وارد شیر شود. بنابراین نوزاد آن را احساس می‌کند و ممکن است از شیر مادر زده شود. گذشته از این، در دوران بارداری بهتر است از مصرف خوراکی‌های یبوست‌زا خودداری کنید اما این توصیه درمورد خوراکی‌های نفاخ خیلی صدق نمی‌کند زیرا معمولا به خانم‌های باردار توصیه می‌شود از سبزیجات استفاده کنند تا کمی اجابت مزاج‌شان روان باشد و این درحالی است که سبزیجات تاحدودی نفاخ هستند.

تغذیه قبل از سزارین چگونه باید باشد؟
اگر قرار است سزارین انجام دهید، روز قبل از زایمان ناهارتان را بخورید و عصرانه حدود ساعت هفت آش یا سوپ یا غذای بسیار سبک میل کنید. سپس تا 12 شب می‌توانید فقط مایعات بنوشید؛ از 12 شب به بعد هم باید کاملا ناشتا باشید زیرا تخلیه معده خانم باردار خیلی کند است. درکل، خانم باردار در روز عمل به‌عنوان یک خانم شکم‌پر درنظر گرفته می‌شود بنابراین هرقدر شکم خالی‌تر باشد احتمال برگشت غذا به داخل ریه هنگام عمل کمتر می‌شود. فقط به خانم‌هایی که مشکل تیروئید دارند و داروی «لووتیروکسین» مصرف می‌کنند توصیه می‌شود صبح روز عمل حدود ساعت چهار یا پنج صبح حتما قرص‌شان را با یک مقدار خیلی کم آب میل کنند زیرا این موضوع از نظر بیهوشی و ثابت بودن وضعیت قلبی در روز عمل اهمیت دارد.

تغذیه قبل از طبیعی چگونه باید باشد؟
زایمان طبیعی معمولا خبر نمی‌کند بنابراین نمی‌توان روز قبل زایمان را دقیق تعیین کرد. توصیه می‌شود اگر در ابتدای دردهای زایمانی هستید یک دوش آب ولرم بگیرید. همچنین از موقعی که دردها شروع می‌شوند دیگر نباید غذاهای جامد میل کنید چون ممکن است احتیاج به اپیدورال داشته باشید و دچار تهوع و برگشت غذا به داخل ریه شوید بنابراین از زمان شروع درد تنها می‌توانید مایعات، سوپ و غذای خیلی سبک بخورید.
بعضی زایمان‌های طبیعی نیز مانند سزارین برنامه‌ریزی شده هستند زیرا گاهی اوقات فرد وارد هفته 40 یا 41 می‌شود اما هنوز دردهایش شروع نشده، بنابراین چنین فردی برای زایمان نیاز به اینداکشن و آمپول فشار دارد. در این مواقع فرد می‌داند که چه روزی قرار است زایمان کند، پس روز قبل باید حدود ساعت هفت و هشت شب غذای سبک مثل سوپ، آش و... بخورد. تا 12 شب هم می‌تواند فقط آب مصرف کند، بعد از 12 هم دیگر نباید چیزی بخورد. طی زایمان هم اگر لازم باشد می‌توان برای فرد سرم قندی- نمکی تجویز کرد تا دچار کمبود نشود.

شب‌ها در کدام حالت بخوابیم؟
از هفته بیستم بارداری به بعد بهتر است بیشتر روی پهلوی چپ بخوابید چون در این حالت، فشار روی ورید برگرداننده خون از پاها به سمت کبد و قلب کمتر می‌شود و خونرسانی به مادر و جنین افزایش پیدا می‌کند اما اگر نتوانستید به چپ بخوابید بهتر است به پهلوی راست بخوابید. اگر هم کمردرد گرفتید یا در خواب بی‌اختیار به پشت خوابیدید برای مدت کوتاه ایرادی ندارد اما همان‌گونه که ذکر شد بهترین حالت خوابیدن به پهلوی چپ است.

مراقب فشارخون‌تان باشید!
در دوران بارداری نیازی نیست که هر روز فشارخون‌تان را اندازه بگیرید مگر اینکه چاق یا دیابتی باشید یا سابقه فشارخون بالا و بیماری قلبی در فامیل داشته باشید. در ماه‌های آخر نیز از هفته 36 به بعد هر هفته توسط پزشک ویزیت می‌شوید و فشارتان اندازه‌گیری می‌شود. اگر هم فشارهای حد مرز دارید و در خانه دستگاه فشارخون دارید بهتر است ابتدا 20دقیقه در حالت نشسته و آرام باقی بمانید و بعد برای گرفتن فشار، دست‌تان را در سطح قلب‌تان نگه دارید. ترجیحا از فشارسنج‌هایی استفاده کنید که روی بازو نصب می‌شوند.
فشارخون در بارداری اگر ۱۳ روی هشت باشد، طبیعی تلقی می‌شود اما اگر بیشتر از این مقدار باشد و علائمی همچون سردرد، سرگیجه، درد قسمت فوقانی شکم، کبد یا حتی معده، تاری دید یا دیدن نقاط نورانی جلوی چشم، تهوع، استفراغ، ورم یکدفعه پاها و... با آن همراه باشد باید حتما به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید چون فشارخون بارداری می‌تواند در عرض چند روز یا حتی چند ساعت از یک فشار خیلی عادی به یک فشار خیلی بالا و خطرناک تبدیل شود.

اگر قندخون‌تان روی مرز است
قندخون معمولا در هفته 32 و 36 بارداری اندازه‌گیری می‌شود. بعد از آن اگر در حد طبیعی بود دیگر نیازی به اندازه‌گیری نخواهد داشت چراکه دیگر بالا نمی‌رود، فقط ممکن است در هفته آخر کمی بالا برود که آن هم برای جنین مشکل‌ساز نخواهد بود اما اگر فرد دیابتی باشد یا قند خونش در حد مرز باشد پزشک هر 10 روز یک بار قندش را اندازه‌گیری می‌کند.

اگر کیسه آب‌ پاره شد
پاره شدن کیسه آب به این ترتیب است که یک آب گرم شفاف به‌صورت غیرارادی از واژن خارج می‌شود، یعنی مثل ادرار نیست که قابل کنترل باشد.
از زمان پارگی کیسه آب هم معمولا برای شکم اول 14 تا 20 ساعت طول می‌کشد تا زایمان انجام شود، برای شکم دوم نیز این زمان معمولا هشت تا 14 ساعت است بنابراین نیازی به نگرانی و عجله زیاد نیست اما نباید بی‌دلیل هم معطل کنید و دیر به بیمارستان برسید.
در صورت پارگی کیسه آب نباید ترس زیادی پیدا کنید زیرا احتمال رخداد وضعیت اورژانسی خیلی کم است. حالت اورژانس معمولا برای کسانی اتفاق می‌افتد که جنین‌شان به پا قرار گرفته است، در این صورت اگر کیسه آب به طور ناگهانی پاره شود بندناف ممکن است از کنار باسن جنین لیز بخورد و پایین بیاید.
این حالت پرولاپس بندناف نام دارد که بسیار خطرناک است. اگر واقعا بندناف بیرون افتاده باشد خانم باردار باید تا رسیدن به بیمارستان در حالت سجده قرار بگیرد.
در این حالت فشار سر یا باسن جنین از روی بندناف برداشته می‌شود. به غیر از این یک مورد اورژانسی معمولا با پاره‌شدن کیسه آب اتفاق دیگری نمی‌افتد؛ حتی وقت دارید یک دوش بگیرید. فقط یادتان باشد که در حالت ایستاده یا نشسته قرار بگیرید و دیگر نخوابید.

احساس می‌کنید تب دارید؟
برای اندازه‌گیری درجه حرارت بدن حتما از دستگاه‌های تب‌گیر الکترونیکی یا جیوه‌ای استفاده کنید. تب‌گیر را می‌توانید زیر زبان یا زیر بغل قرار دهید. اگر آن را زیر بغل گذاشتید باید یک درجه به نتیجه اضافه کنید. درجه حرارت زیر زبان نیز دمای واقعی بدن را نشان می‌دهد. درجه حرارت بالای 2/38 معمولا برای ما تب محسوب می‌شود، البته به شرط اینکه آب بدن کافی باشد. اولین علت احساس تب در خانم‌های باردار این است که به اندازه کافی آب نمی‌نوشند. اگر دمای بدن‌تان بالای 2/38 باشد باید به پزشک مراجعه کنید.

اگر دچار ورم ناگهانی شده‌اید
در تمام جلسات ویزیت بارداری، وزن اندازه‌گیری می‌شود تا روند افزایش آن بررسی شود بنابراین لازم نیست هر روز در خانه خودتان را وزن کنید اما درصورتی که دچار ورم و افزایش وزن ناگهانی شوید باید به پزشک مراجعه کنید. اندازه‌گیری وزن بهتر است صبح‌ها بعد از دستشویی رفتن و قبل از صبحانه با لباس خانه همیشگی‌تان انجام شود.

کمردرد شدید
برای کاهش کمردرد در روزهای آخر پوشیدن لباس‌‌های راحت و سبک و همچنین استفاده از کفش‌‌هایی با پاشنه سه سانتی‌‌متر (نه کمتر و نه بیشتر) توصیه می‌شود. از طرفی باید از انجام کارهای سنگین پرهیز کنید. بسیاری از خانم‌‌ها در روزهای آخر بارداری دوست دارند اتاق کودک‌شان را بچینند و بالای نردبان و صندلی بروند اما این کارها علاوه بر آنکه باعث تشدید کمردرد دوران بارداری می‌شوند، بسیار هم خطرناک هستند. متاسفانه بعضی خانم‌ها به‌دلیل همین سهل‌‌انگاری‌‌ها در روزهای پایانی بارداری دچار سقط جنین شده‌اند.

آزمایش مخصوص هفته‌های آخر کدامند؟
در روز زایمان نیز گروه خونی مشخص می‌شود و برای بیمار خون رزرو می‌شود. این آزمایش‌ها به این دلیل در دو تا سه هفته آخر انجام می‌شوند که اگر فرد دچار زایمان زودرس شود، نتیجه آنها را داشته باشیم.

بارداری طولانی بی‌خطر هم نیست!
البته در خارج از کشور روشی به‌نام آمینوسکوپی هم وجود دارد که با استفاده از آن می‌توان کیسه آب، رنگ و شفافیت آن را سنجید. به این ترتیب می‌توان فهمید که آب دور بچه با مدفوع آلوده شده است یا خیر. همچنین میزان آب دور جنین، حرکات تنفسی او و نوار قلبش هم باید بررسی شوند. اگر جواب همه این آزمایش‌ها خوب بود می‌توان اجازه ادامه به بارداری داد اما درکل بارداری بعد از 42 هفته طبیعی نیست و بهتر است زودتر ختم داده شود.
مدت زمان مجاز برای صبر کردن تا زایمان در نژادهای مختلف، متفاوت است. برای مثال در سیاه‌پوست‌ها این زمان ۳۹ هفته است یعنی اگر یک سیاه‌پوست جنین خود را بیشتر از ۳۹ هفته نگه دارد در داخل شکمش می‌میرد. متاسفانه در کشور ما نیز نمی‌توان جنین را تا ۴۲ هفته در شکم مادر نگه داشت. در غیر این صورت آب دور بچه کم می‌شود و روی بندناف فشار می‌آید یا حتی ممکن است مرگ داخل رحمی جنین اتفاق بیفتد یا ممکن است جنین مدفوع کند و این مدفوع وارد ریه‌اش شود بنابراین در مواردی که بارداری بیشتر از ۳۹ هفته طول می‌کشد باید حتما سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل انجام شود.

مهم ترین علائم هفته های آخر بارداری کدامند؟
در هفته آخر باید به بعضی علامت‌ها، دردها و ترشحات بیشتر دقت کنید. بعضی از این علائم طبیعی هستند و بعضی دیگر خطرناک. گروهی از آنها هم نشانه شروع زایمان هستند.

لکه‌بینی و خونریزی دارید؟
درصورت وقوع لکه‌بینی، خونریزی، کاهش حرکات جنین، آبریزش شفاف و کاملا متمایز از ادرار و دردهایی که ۳۰ ثانیه طول بکشند و هر ۱۰ دقیقه یک‌بار تکرار شوند و با یک ساعت استراحت از بین نروند.
حتما باید به پزشک مراجعه کرد چراکه اینها از علائم شروع دردهای زایمانی هستند و در این حالت حتما باید وضعیت دهانه رحم و قلب جنین در بیمارستان بررسی شود. ترشحات از واژن نیز اگر قرمز یا قهوه‌ای باشند نشانه شروع زایمان هستند.

درد زایمان همیشه در شکم نیست!
گاهی اوقات دردهای زایمان در پایین شکم ایجاد نمی‌شوند و ممکن است در بخش‌های بالایی شکم احساس شوند زیرا قله رحم بالاست و تقریبا زیر جناغ سینه قرار دارد. بعضی افراد نیز در ناحیه کمر دچار درد می‌شوند. گاهی نیز درد همراه با حالت تهوع و استفراغ اتفاق می‌افتد. به طور کلی درد زایمان حالت ریتمیک دارد و ممکن است در نواحی غیر از زیر شکم ایجاد شود پس این‌طور فکر نکنید که دچار سنگ کلیه و... شده‌اید؛ در این حالت‌ها حتما باید به بیمارستان مراجعه کنید.