سزارین خوب است یا زایمان طبیعی؟

جدا از انتخاب بچه، خرید لباس، سیسمونی و غیره، شاید مهم‌ترین دغدغه‌ی مادران باردار انتخاب روش زایمان است. در این مقاله می‌خواهیم به یک سوال بسیار مهم پاسخ دهیم: سزارین یا زایمان طبیعی ؟ کدام بهتر است؟

انتخاب روش زایمان: سزارین یا زایمان طبیعی
طبق آمار موجود در کشورهای غربی، از هر سه زایمان، دو مورد زایمان طبیعی است. انجمن پزشکان زنان و زایمان آمریکا به پزشکان توصیه می‌کند، در صورتی که الزامی برای سزارین نباشد، زایمان طبیعی را به مادران توصیه کنند. در برخی شرایط، پزشکان از همان اول به مادران سزارین را توصیه می‌کنند. این موارد در مقاله‌ی بررسی زایمان به روش سزارین به طور کامل توضیح داده شده‌اند.
به طور معمول به مادرانی که قصد بارداری مجدد دارند، زایمان طبیعی توصیه می‌شود.
برای انتخاب بین سزارین یا زایمان طبیعی باید این دو را از چند لحاظ مورد مقایسه قرار بدهیم:

بعد از زایمان
زایمان طبیعی، همان روش زایمانی است که از هزاران سال پیش وجود داشته و همه‌ی اجداد ما نیز تنها همین انتخاب را داشته‌اند. به طور معمول مادرانی که زایمان طبیعی انجام می‌دهند، نسبت به مادرانی که سزارین انجام داده‌اند، حال عمومی بهتری دارند و سرحال‌تر هستند. حتی دیده شده است که مادر دقایقی پس از زایمان طبیعی در بخش راه می‌روند و به دنبال بچه‌ی خود می‌گردد! در حالی که در روش سزارین مادران به دلیل عمل جراحی انجام شده، بی‌حال هستند و نیاز به استراحت و مراقبت دارند.
در زایمان طبیعی مادر می‌تواند بلافاصله پس از خروج نوزاد، او را ببیند و با او ارتباط برقرار کند. این اتفاق به آرامش مادر و کودک کمک بسیار زیادی خواهد کرد.

زمان ترخیص
به طور معمول پس از زایمان طبیعی، مادران ۲۴ تا ۴۸ ساعت بستری خواهند بود. اما در سزارین، مادر ۲ تا ۴ روز پس از زایمان مرخص می‌شود. بنابراین مادران در زایمان طبیعی نسبت به سزارین، مدت زمان کمتری را در بیمارستان بستری خواهند بود.
به این مسئله توجه داشته باشید که ماندن در بیمارستان کار چندان خوبی نیست. درست است که تحت مراقبت افراد متخصص هستید، اما در کل محیط بیمارستان، پر از بیماری و عفونت است. به همین دلیل سعی کنید تا حد ممکن زودتر به خانه برگردید.

درد
یکی از مهم‌ترین معیارهای انتخاب بین سزارین یا زایمان طبیعی همین است. زایمان طبیعی برای مادر بسیار سخت و دردناک خواهد بود. بسیاری از مادران به دلیل ترس از درد زایمان طبیعی، سزارین را انتخاب می‌کنند. هر چند امروزه روش‌های بسیار مختلفی برای کاهش درد در طی زایمان طبیعی وجود دارد.

زمان زایمان
در زایمان به روش سزارین، پزشک تاریخ مشخصی را برای عمل سزارین تعیین می‌کند. بنابراین والدین استرس کمتری از نظر زمان زایمان خواهند داشت.
تعیین تاریخ معین در زایمان طبیعی ممکن نیست. همچنین ممکن است انقباضات رحم مدت زیادی طول بکشد و خارج شدن بچه ساعت‌ها زمان ببرد.

آسیب به واژن
به دلیل فشارهای وارد شده در هنگام تلاش مادر برای خروج بچه، امکان پارگی پوست و بافتهای اطراف واژن وجود دارد. در موارد شدید، حتی ممکن است پارگی در مقعد اتفاق بیفتد. در صورت آسیب شدید به مقعد، ممکن است مادر در آینده دچار بی‌اختیاری مدفوع شود. البته در صورت وجود خطر این اتفاقات، اپیزیوتومی یا برش در ناحیۀ واژن انجام می‌شود. در کل آسیب به واژن نباید معیار اصلی انتخاب بین سزارین یا زایمان طبیعی قرار بگیرد، چون این اتفاق امروزه بسیار نادر است.

آسیب به نوزاد
در طی زایمان طبیعی، نوزاد باید به کمک پزشک و ماما از یک فضای کوچک خارج شود. در طی این فرآیند، امکان آسیب‌های فیزیکی مختلفی از جمله آسیب به دست و پای نوزاد وجود دارد.
اگر زایمان طبیعی زیاد طول بکشد، به دلیل کاهش اکسیژن رسانی به نوزاد، امکان به وجود آمدن خطرات زیادی برای کودک وجود دارد. از این خطرات می‌توان به آسیب به مغز (احتمال این که بچه دچار فلج مغزی شود) و تشنج اشاره کرد.
در زایمان طبیعی به دلیل فشاری که به نوزاد وارد می‌شود، نوزاد بلافاصله بعد از خروج از بدن مادر، مایع موجود در ریه‌های خود را خارج می‌کند. با خروج این مایع، احتمال مشکلات ریوی در نوزاد کاهش می‌یابد.

عوارض سزارین
ناتوانی و مرگ و میر ناشی سزارین نسبت به زایمان طبیعی دو برابر است.
خطر ابتلا به عفونت‌ها (مثل عفونت زخم عمل، عفونت ادراری)
بیماری‌های ترومبوآمبولی: یکی از عوارض هر عمل جراحی و بستری است. در این بیماری خون درون سیاهرگ‌ها لخته می‌شود. این لخته‌ها ممکن است به مکان‌های مختلفی (مثل ریه یا مغز) بروند که با عوارض و خطرات مهمی همراه است.
عوارض بی‌هوشی
آسیب به احشا در حین عمل جراحی
آتونی رحم (شُل شدن عضلات رحم)
تاخیر در بازگشت عملکرد روده و مثانه

نظر نهایی
انتخاب بین سزارین یا زایمان طبیعی باید هم به نفع مادر و هم به نفع نوزاد باشد. این تصمیم‌گیری باید با مشورت والدین و پزشک معالج و بررسی تمام موارد ذکر شده باشد.