آتونی رحم یعنی چی؟

آتونی رحم ، از نظر پزشکی ، به معنای از دست دادن انقباضات در عضله رحم است. در حین زایمان ، عضلات رحم منقبض شده رگ های خونی را کاهش داده و جریان خون را کاهش می دهند. این به نوبه خود احتمال انعقاد را افزایش می دهد و از خونریزی جلوگیری می کند. اما وقتی رحم بعد از زایمان منقبض نشود ، آن را آتونی رحم می دانند و این می تواند منجر به خونریزی پس از زایمان شود. ثابت شده است که ۷۵٪ -۸۰٪ خونریزی های پس از زایمان به دلیل اتونی رحم است.
خونریزی پس از زایمان یکی از سه عامل اصلی مرگ میر مادران به ویژه در کشورهای در حال توسعه است. عدم توانایی انقباض رحم بدنبال زایمان شایع ترین علتی است که سبب خونریزی های مامایی می شودو به علل مختلفی از جمله داروهای بیهوشی،افت فشارخون در اثر بی حسی، اتساع بیش از حد رحم،بعد از زایمان سریع،سابقه قبلی آتونی رحم اتفاق می افتد.

آتونی رحم (Atony of the uterus) چیست؟
آتونی رحم که به آن اتونی رحم نیز گفته می شود ، یک بیماری جدی است که می تواند پس از زایمان رخ دهد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که رحم پس از زایمان نوزاد منقبض نشود ، و می تواند منجر به یک بیماری بالقوه تهدید کننده زندگی شود که به خونریزی پس از زایمان معروف است.
پس از زایمان کودک ، عضلات رحم به طور طبیعی سفت یا منقبض می شوند تا جفت را تحویل دهند. انقباضات همچنین به فشرده سازی رگهای خونی متصل به جفت کمک می کند. فشرده سازی به جلوگیری از خونریزی کمک می کند. اگر عضلات رحم به اندازه کافی منقبض نشوند ، رگ های خونی می توانند آزادانه خونریزی کنند. این منجر به خونریزی بیش از حد می شود.
اگر آتونی رحم داشته باشید ، برای کمک به جلوگیری از خونریزی و جایگزینی خون از دست رفته ، نیاز به درمان فوری دارید. خونریزی پس از زایمان می تواند بسیار جدی باشد. با این حال ، تشخیص و درمان به موقع می تواند منجر به بهبودی کامل شود.

علائم آتونی رحم چیست؟
اصلی ترین علامت آتونی رحم، رحمی است که پس از زایمان آرام و بدون تنش باقی می ماند. آتونی رحم یکی از مهمترین دلایل خونریزی پس از زایمان است. خونریزی پس از زایمان به عنوان از دست دادن بیش از ۵۰۰ میلی لیتر خون پس از زایمان جفت تعریف می شود.
علائم خونریزی عبارتند از
خونریزی بیش از حد و کنترل نشده به دنبال تولد کودک
کاهش فشار خون
افزایش ضربان قلب
درد
کمردرد

عوارض آتونی رحم
طبق انتقال خون در عمل بالینی ، آتونی رحم تا ۹۰ درصد موارد خونریزی پس از زایمان را ایجاد می کند. خونریزی معمولاً پس از زایمان جفت اتفاق می افتد.
سایر عوارض آتونی رحم عبارتند از
افت فشار خون ارتاستاتیک ، که سبکی سر یا سرگیجه ناشی از فشار خون پایین است
کم خونی
خستگی
افزایش خطر خونریزی پس از زایمان در بارداری بعدی
کم خونی و خستگی بعد از تولد نیز احتمال افسردگی مادر بعد از زایمان را افزایش می دهد.
عارضه جدی آتونی رحم شوک خونریزی دهنده است. این وضعیت حتی می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

چه عواملی باعث آتونی رحم (خونریزی پس از زایمان ) می شود؟
عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است از انقباض عضلات رحم پس از زایمان جلوگیری کند. این شامل:
زایمان طولانی مدت
زایمان بسیار سریع
بیش از حد نگه داشتن رحم ، یا بزرگ شدن بیش از حد رحم
استفاده از اکسی توسین (پیتوسین) یا سایر داروها یا بیهوشی عمومی در حین زایمان
شما در شرایط زیر ممکن است در معرض خطر بیشتر آتونی رحم باشید
شما چند قلو ، دوقلو یا سه قلو زایمان کرده باشید.
کودک شما بسیار بزرگتر از حد متوسط است که به آن ماکروزومی جنین می گویند
شما بیش از ۳۵ سال سن دارید
شما چاق هستید
شما بیش از حد مایع آمنیوتیک دارید که به آن پلی هیدرامنیوس گفته می شود
شما زایمان قبلی داشته اید.
آتونی رحم همچنین می تواند در زنانی رخ دهد که هیچ عامل خطری ندارند.

تشخیص آتونی رحم (خونریزی پس از زایمان)
آتونی رحم معمولاً هنگامی تشخیص داده می شود که رحم نرم و آرام باشد و خونریزی بیش از حد پس از زایمان وجود داشته باشد. پزشک شما ممکن است با شمردن تعداد پدهای بهداشتی که از خون اشباع شده و یا توزین اسفنج هایی که برای جذب خون استفاده می شود ، از دست دادن خون را تخمین بزند.
همچنین پزشک معاینه جسمی را انجام داده و سایر دلایل خونریزی را رد می کند.
پزشک شما همچنین ممکن است موارد زیر را آزمایش یا کنترل کند
ضربان نبض
فشار خون
شمارش گلبول های قرمز
عوامل لخته شدن خون
طبق انتقال خون در عمل ، آتونی رحم باعث ایجاد 90 درصد موارد خونریزی پس از زایمان می شود.
خونریزی معمولاً پس از زایمان جفت اتفاق می افتد.
سایر عوارض آتونی رحم عبارتند از
افت فشار خون ارتاستاتیک ، که سبکی سر یا سرگیجه ناشی از فشار خون پایین است.
کم خونی
خستگی
افزایش خطر خونریزی پس از زایمان در بارداری بعدی
کم خونی و خستگی بعد از تولد نیز احتمال افسردگی مادر بعد از زایمان را افزایش می دهد.
عارضه جدی آتونی رحم شوک خونریزی دهنده است. این وضعیت حتی می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

درمان آتونی رحم (خونریزی پس از زایمان) چگونه است؟
هدف از درمان این است که خونریزی را متوقف کرده و خون از دست رفته را جایگزین کند. ممکن است برای مادر در اسرع وقت مایعات ، خون و فرآورده های خونی تجویز شود.
درمان آتونی رحم شامل موارد زیر است
ماساژ رحم ، که به این صورت انجام می شود که پزشک یک دست را در واژن قرار می دهد و فشار دادن به رحم در حالی که دست دیگر رحم را از طریق دیواره شکم فشرده می کند.
داروهای رحم از جمله اکسی توسین ، متیلرگونوین (Methergine) و پروستاگلاندین ها ، مانند همابات
در موارد شدید درمان شامل موارد زیر است
جراحی برای بستن رگهای خونی
آمبولیزاسیون شریان رحم ، که شامل تزریق ذرات کوچک به شریان رحم برای جلوگیری از جریان خون در رحم است.
در صورت عدم موفقیت در سایر روشهای درمانی ، برداشتن رحم آخرین راه برای نجات جان مادر است.

چشم انداز مبتلایان به آتونی رحم (خونریزی پس از زایمان ) چیست؟
خونریزی پس از زایمان یکی از مهمترین دلایل مرگ پس از تولد در کشورهایی است که امکانات بهداشتی محدود و فقدان پرسنل مراقبت های بهداشتی آموزش دیده دارند.
در صورت تاخیر در حمل به بیمارستان ، در تشخیص و در دریافت درمان توصیه شده ، خطر مرگ یک زن در این بیماری افزایش می یابد. در صورت انجام درمان مناسب ، عوارض نادر است.

جلوگیری از عفونت رحم
همیشه نمی توان از آتونی رحم(خونریزی پس از زایمان ) جلوگیری کرد. مهم است که پزشک شما بداند چگونه این شرایط را در تمام مراحل زایمان کنترل کند. اگر در معرض خطر آتونی رحم هستید ، باید کودک خود را در بیمارستان یا مرکزی که تمام تجهیزات کافی برای مقابله با از دست دادن خون را دارد ، زایمان کنید . یک خط داخل وریدی (IV) باید آماده باشد و دارو باید در دسترس باشد. پرسنل پرستاری و بیهوشی باید همیشه در دسترس باشند.
پزشک شما باید به طور مداوم علائم حیاتی و میزان خونریزی را که پس از تولد رخ می دهد ، برای تشخیص خونریزی کنترل کند. اکسی توسین که دقیقاً پس از زایمان تجویز می شود ، می تواند به انقباض رحم کمک کند. ماساژ رحم بلافاصله پس از زایمان جفت نیز ممکن است خطر آتونی رحم را کاهش دهد و اکنون یک روش معمول است.
مصرف ویتامین های قبل از تولد ، از جمله مکمل های آهن ، همچنین می تواند از کم خونی و سایر عوارض آتونی رحم و خونریزی پس از زایمان جلوگیری کند.

چه عواملی باعث خونریزی پس از زایمان می شود؟
پس از زایمان ، رحم به طور عادی به انقباض (سفت شدن عضلات رحم) ادامه میده و جفت رو دفع میکنه. پس از تحویل جفت ، این انقباضات به فشرده سازی عروق خونریزی دهنده در ناحیه ای که جفت متصل شده است ، کمک میکنه . اگر رحم به اندازه کافی منقبض نشه که آتونی رحم نامیده میشه ، این رگ های خونی آزادانه خونریزی میکنن و خونریزی ایجاد میشه . این شایعترین علت خونریزی پس از زایمانه . اگر تکه های کوچک جفت چسبیده باقی بمانند ، خونریزی نیز محتمل است.
برخی از خانمها بیشتر از سایرین در معرض خطر خونریزی پس از زایمان هستن. شرایطی که ممکنه خطر خونریزی پس از زایمان رو افزایش بده شامل موارد زیر است:
قطع جفت. جدا شدن اولیه جفت از رحم.
جفت سرراهی. جفت دهانه رحم را پوشش داده یا نزدیک آن است.
رحم بیش از حد مجاز بزرگ شده . بزرگ شدن بیش از حد رحم به دلیل مایعات زیاد آمنیوتیک یا کودک به جسه ی بزرگ می باشد ، به ویژه با وزن بیش از ۴۰۰۰ گرم (۸.۸ پوند).
بارداری چندقلو بیش از یک جفت و بیش از حد نگه داشتن رحم.
فشار خون حاملگی یا پره اکلامپسی. فشار خون بالا در بارداری.
داشتن زایمان های قبلی متعدد
زایمان طولانی مدت
عفونت
چاقی
داروهایی برای القای زایمان
داروهایی برای جلوگیری از انقباضات (برای زایمان زودرس)
استفاده از پنس یا زایمان به کمک خلا
بیهوشی عمومی
خونریزی پس از زایمان نیز ممکن است به دلیل عوامل دیگری از جمله موارد زیر باشد:
پارگی در دهانه رحم یا بافتهای واژن
پارگی در رگ های خونی رحم
خونریزی در ناحیه بافت مخفی یا فضای لگن که به هماتوم تبدیل می شود ، معمولاً در ناحیه ولو یا واژن
اختلالات لخته شدن خون ، مانند انعقاد داخل عروقی منتشر شده
جفت زرد. جفت به طور غیر طبیعی به داخل رحم متصل است (وضعیتی که از هر ۲۵۰۰ تولد در یکی اتفاق می افته و اگر جفت از زخم سزارین قبلی متصل شود بیشتر مشاهده می شود)
جفت مخرج. بافتهای جفت به عضله رحم حمله می کنند.
جفت مضر. بافت های جفت تا انتها به عضله رحم می چسبند و ممکنه پاره شوند (پارگی. )