زنان بعد زایمان، چگونه باید مراقبت کنند؟

مادران پس از زایمان و تغییر و تحولات ناشی باید اطلاعات کامل از مراقبتهای پس از زایمان داشته باشد. یک پریناتولوژیست در این زمینه با اشاره به اینکه تب شیردهی در روزهای اول پس از زایمان طبیعی است، گفت: در صورت بروز تب، شیردهی باید ادامه یابد و مادر در خصوص مشکلات پس از زایمان با پزشک معالج مشورت کند.

مراقبت های پس از زایمان
دکتر اشرف السادات جمال با بیان اینکه مراقبتهای پس از زایمان اهمیت زیادی در سلامت مادر دارد، گفت: تب شیر در مادران شیرده به علت پر شیر شدن پستان‌ها طبیعی است ولی مدت آن کوتاه است که با بستن پستان‌ها، استفاده از یخ و مسکن بهبود می‌یابد. وی گفت: در صورت بروز تب، باید شیردهی ادامه یابد و در صورت عدم امکان شیردهی پستان‌ها با پمپ تخلیه شود. جمال در خصوص علائم هشداردهنده پس از زایمان گفت: علائم خطر که مادر باید اطلاع داشته باشد شامل تب و لرز، درد محل اپیزیوتومی (برش زایمان طبیعی)، ترشح از زخم‌ها، خونریزی واژینال، درد ساق پا، تنگی نفس و تپش قلب است.

این پریناتولوژیست یادآور شد: افسردگی خفیف چند روز پس از زایمان معمولی است و در اثر فاکتورهای احساسی به دنبال هیجان و ترس از زایمان، ناراحتی‌های دوران پس از زایمان، خستگی و بی‌خوابی و نگرانی در مورد نگهداری نوزاد بروز می‌کند. وی افزود: افسردگی با اطمینان بخشیدن و حمایت روانی اجتماعی از بین می‌رود. در صورت طولانی شدن باید مشاوره‌های لازم توسط روانپزشک انجام شود.

برگشت قاعدگی پس از زایمان
جمال با تاکید بر اینکه در زنانی که شیر نمی‌دهند، قاعدگی ۶ تا ۸ هفته پس از زایمان آغاز می شود، گفت: کسانی که به میزان ۷ نوبت در روز و به مدت ۱۵ دقیقه در هر نوبت شیر می‌دهند، تخمک گذاری به تاخیر می‌افتد. البته تخمک گذاری می‌تواند بدون خونریزی باشد که شانس حاملگی در مادر شیرده ۴ درصد است بنابراین استفاده از یک روش جلوگیری از حاملگی ضروری است.

پیشگیری از بارداری پس از زایمان
قرص‌های پروژسترونی جهت جلوگیری از بارداری می‌توانند ۲ تا ۳ هفته پس از زایمان شروع شود. وی خاطرنشان کرد: قرص‌های خوراکی ترکیبی نباید زودتر از ۶ هفته پس از زایمان شروع شود و باید پس از برقرار شدن شیردهی استفاده شود. میزان شیر مادر با مصرف ترکیبات پروژسترونی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد ولی کیفیت و کمیت شیر توسط قرص‌های ترکیبی خوراکی جلوگیری از بارداری، تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

وی یادآور شد: در افرادی که IUD را برای پیشگیری از بارداری انتخاب می کنند، بهتر است این دستگاه ۴ تا ۶ هفته پس از زایمان گذاشته شود ولی با افزایش میزان خونریزی از قاعدگی همراه است که در مبتلایان به کم خونی فقر آهن نباید استفاده شود.

جمال با تاکید بر اینکه مادر باید ۷ تا ۱۴ روز بعد از زایمان معاینه شود، گفت: در این معاینه وزن، فشار خون، پستان‌ها، شکم، محل اپی زیوتومی و یا برش جراحی سزارین بررسی می شود. وی گفت: مراجعه بعدی ۴ تا ۶ هفته بعد است که در این ویزیت باید نمونه گیری پاپ اسمیر انجام شود و در خصوص انتخاب روش جلوگیری از بارداری تصمیم گیری شود.