تاریخ سازی این دختر ۲۳ ساله در فوتبال مردان (عکس)
نی نی بان: کلودیا ریتزو، اولین زن و جوان‌ترین رئیس تاریخ باشگاه صدساله ترنانا ایتالیا، در ۲۳ سالگی با هدف تغییر فرهنگ مدیریتی مردسالارانه فوتبال ایتالیا و اثبات توانایی زنان، تاریخ‌سازی کرد.
در دنیای فوتبال ایتالیا که برای دهه‌ها زیر نفوذ ساختارهای مردسالارانه بوده، ظهور چهره‌ای مانند «کلودیا ریتزو» در رأس مدیریتی یک باشگاه قدیمی، نه تنها یک اتفاق، بلکه نقطه عطفی تاریخی به شمار می‌رود. کلودیا ریتزو، دختر جوان ۲۳ ساله‌ای که در ماه سپتامبر مدیریت باشگاه صدساله ترنانا کالچو را برعهده گرفت، حالا جوان‌ترین و نخستین زن تاریخ این باشگاه است که به این جایگاه رسیده، موقعیتی که بسیاری آن را چالشی غیرممکن تصور می‌کردند.
او در نخستین مصاحبه‌هایش با نشریه گاردین پیام صریحی اعلام کرد: «این مسئولیت بزرگی است، اما فرصتی هم برای معرفی دیدگاهی نو فراهم کرده است. می‌خواهم نشان دهم زنان توانایی رهبری در فوتبال را دارند؛ درست همان‌طور که در بسیاری از حوزه‌های دیگر این توانایی را نشان داده‌اند.»
ریشه‌های کلودیا ریتزو؛ از رم تا سیسیل
ریتزو که در شهر رم به دنیا آمده، تحت تأثیر محیط خانوادگی‌اش رشد کرده است. پدرش، جان لوئیجی ریتزو، مدیری گروه بزرگ «ویلا کلودیا» است، شرکتی فعال در حوزه سلامت که کلینیک‌هایی در رم و سیراکوز اداره می‌کند. مادرش، لائورا ملیس، نیز بخشی از این کسب‌وکار خانوادگی بود.
با وجود این پیشینه قوی در حوزه پزشکی، کلودیا فعالیت خود را از دنیای کشاورزی آغاز کرد. او در این باره می‌گوید: «فعالیت حرفه‌ای‌ام را در سیسیل و در بخش کشاورزی آغاز کردم و همزمان در کلینیک‌های خانواده نیز کار می‌کردم. با این حال، فوتبال همیشه عشقی واقعی برای من بود؛ علاقه‌ای که از دید یک هوادار شروع شد.»
همین علاقه باعث شد او با حمایت خانواده، تصمیم به ورود به عرصه مدیریت فوتبال بگیرد. به گفته خودش، این دوران فرصت مناسبی برای چالش‌پذیری بود: «در این سن، مهم است که فرصت‌ها را امتحان کنی و از شکست نترسی. همان‌طور که کسی با مهارت در کشاورزی یا مدیریت متولد نمی‌شود، در فوتبال هم باید یاد بگیری.»
پروژه‌ای جامع برای پیوند فوتبال و سلامت
ورود کلودیا ریتزو به دنیای فوتبال بخشی از چشم‌انداز بزرگ گروه ویلا کلودیا بود. این پروژه شامل خرید باشگاه ترنانا و اجرای طرحی عظیم برای ساخت ورزشگاه جدید لیبراتی و یک کلینیک تخصصی در جوار آن است. ارزش این پروژه تقریباً ۸۰ میلیون یورو تخمین زده شده و هدف آن تبدیل ترنی به یک مرکز ترکیبی ورزش و سلامت در اُمبریا است.
با وجود موانع مختلف اداری و مالی، ریتزو این پروژه را قلب برنامه‌های بلندمدت خود معرفی کرده است. او می‌گوید: «ترنانا بخشی از هویت اجتماعی شهر ترنی است. هدف ما این است که باشگاه را به آینده‌ای روشن برسانیم، نه اینکه صرفاً نقش مالک را ایفا کنیم.»
مدیریت مستقل به دور از نام خانوادگی
برای بسیاری نام خانوادگی «ریتزو» ممکن است نشانه‌ای از نفوذ او در جایگاه مدیریتی تلقی شود، اما کلودیا تأکید دارد که موفقیت او به‌دلیل تلاش‌های شخصی‌اش بوده است. او می‌گوید: «نمی‌خواهم کسی فکر کند این موقعیت را به من هدیه داده‌اند. من یاد می‌گیرم، تلاش می‌کنم و با عزم برای احترام خود می‌جنگم.»
به گزارش رسانه‌ها، او بیشتر تصمیم‌گیری‌ها و امور روزمره باشگاه را به تنهایی مدیریت می‌کند، اقدامی که به‌خصوص برای یک رئیس ۲۳ ساله در فوتبال ایتالیا کم‌نظیر است.
رویارویی با چالش‌های بحران‌زده فوتبال ایتالیا
کلودیا ریتزو در شرایطی به این پست رسید که فوتبال ایتالیا، به‌ویژه در لیگ‌های سری B و C، با مشکلات اقتصادی و حقوقی فراوان روبه‌رو است. برای مثال، تنها کمی پیش از انتصاب او، باشگاه «یووه استابیا» تحت تحقیقات قضایی قرار گرفت.
او این چالش‌ها را واقع‌بینانه ارزیابی می‌کند: «مشکلات بخشی طبیعی از هر حوزه‌ای از کسب‌وکار هستند. آنچه اهمیت دارد این است که تمرکزت را حفظ کنی و از اشتباهات دیگران عبرت بگیری. ما در ترنانا به شفافیت و صداقت پایبندیم و همین مسیر را ادامه می‌دهیم.»
کلودیا همچنین تیم مدیریتی باشگاه را با حضور تیزیانا پوچی به‌عنوان مدیرعامل باتجربه و ماسیمو فررو، مالک سابق سامپدوریا، تکمیل کرده است.
نقش رئیس در کنار مردم
با وجود مدیریت در رم و حضور مداوم در ترنی، ریتزو موفق شده رابطه‌ای نزدیک با شهر و هواداران باشگاه برقرار کند. او معتقد است رئیس باشگاه نباید در دفترهای مدیریتی محدود شود. او به این نکته اشاره می‌کند: «این مهم است که بازیکنان بدانند در هر شرایطی حمایت و پشتیبانی خواهند داشت. این امنیت فکری، برای عملکرد یک تیم اساسی است.»
آینده‌ای روشن و مقاصد بلندمدت
ریتزو با وجود خودداری از دادن وعده‌های رسانه‌ای، نقشه‌ای واضح برای مسیر آینده باشگاه تنظیم کرده است. کلودیا به میراث باشگاه در دهه ۷۰ میلادی اشاره دارد؛ دورانی که تیم با سبک بازی پاس‌کاری کوتاه و مالکانه مشهور شد و الهام‌بخش فوتبال مدرن بود.
او تأکید دارد: «آکادمی جوانان کلید آینده باشگاه است. جوان‌ها باید در محیطی مناسب با حمایت و ساختار متمرکز رشد کنند.»
شکستن سدها؛ زنان در قلب فوتبال
کلودیا سخنانش را با جمله‌ای به پایان می‌رساند که فلسفه کلی‌اش را بازتاب می‌دهد: «فوتبال دیگر مختص مردان نیست. زنان می‌توانند مدیر باشند، تصمیم‌گیری کنند و آینده‌سازی کنند. فوتبال آینده‌ای زنانه‌تر خواهد داشت.»
همچنین بخوانید: راز فروتنی ستاره فوتبال: شاید برای جهان ستاره باشم، ولی در خانه باید ظرف بشورم!در فوتبال ایتالیا، جایی که ساختار مدیریتی دهه‌ها زیر سلطه نگاه مردسالارانه شکل گرفته، ظهور نامی چون «کلودیا ریتزو» در رأس یک باشگاه صدساله نه فقط یک اتفاق، بلکه یک گسست تاریخی است. ریتزو ۲۳ ساله، که در ماه سپتامبر سکان هدایت باشگاه ترنانا کالچو را در دست گرفت، اکنون جوان‌ترین و نخستین زن در تاریخ این باشگاه است که به صندلی ریاست رسیده؛ جایگاهی که بسیاری آن را دست‌نیافتنی و سنتی می‌دانستند.
او در نخستین گفت‌وگوهایش با نشریه گاردین پیام روشنی داده است: «این یک مسئولیت بزرگ است، اما همزمان فرصتی است برای آوردن دیدگاهی تازه. می‌خواهم ثابت کنم زنان می‌توانند در فوتبال رهبری کنند؛ همان‌طور که در هر حوزه دیگر این کار را می‌کنند.»
ریشه‌های یک مدیر جوان؛ از رم تا نوتو
ریتزو متولد رم است و از کودکی در کنار پدرش، جان لوئیجی ریتزو، و مادرش، لائورا ملیس، در فضایی رشد کرده که تجارت نقش پررنگی در آن داشته است. پدر او رهبری گروه بزرگ «ویلا کلودیا» را برعهده دارد؛ مجموعه‌ای خصوصی در حوزه سلامت که کلینیک‌هایی در رم و سیراکوز را اداره می‌کند.
باوجود پیشینه خانوادگی در پزشکی، کلودیا فعالیت حرفه‌ای‌اش را از حوزه کشاورزی آغاز کرده است. او می‌گوید: «فعالیت خود را در نوتو، در سیسیل، همراه خانواده‌ام و در بخش کشاورزی شروع کردم. همزمان در کلینیک‌های درمانی‌مان کار می‌کردم. حوزه‌های اصلی من سلامت و کشاورزی بودند. فوتبال، اما، همیشه یک عشق واقعی بود؛ عشقی از جنس هواداری.»
این علاقه دیرینه، زمینه‌ساز ورود او به دنیای مدیریت فوتبال شد. به گفته خودش، زمانی که فرصت حضور در ترنانا از سوی خانواده فراهم شد، تصمیم گرفت با شجاعت وارد این مسیر شود: «در این سن بهتر است فرصت‌ها را امتحان کنی و از تجربه‌ها نترسی. همان‌طور که هیچ‌کس کارآفرین یا کشاورز به دنیا نمی‌آید، در فوتبال هم باید یاد بگیری.»
پروژه‌ای که فوتبال و سلامت را به هم پیوند می‌دهد
ورود ریتزو به فوتبال نه یک تصمیم لحظه‌ای بلکه بخشی از برنامه بزرگ گروه ویلا کلودیا بود؛ برنامه‌ای که شامل خرید باشگاه ترنانا و آغاز پروژه‌ای مشترک برای ساخت ورزشگاه جدید لیبراتی و کلینیک اختصاصی مجاور آن می‌شود. ارزش این سرمایه‌گذاری حدود ۸۰ میلیون یورو برآورد شده؛ پروژه‌ای که اگر عملی شود، ترنی را به یک قطب ترکیبی ورزش ـ درمان در اُمبریا تبدیل خواهد کرد.
با اینکه این طرح با موانع بوروکراتیک و مالی همراه بوده، اما ریتزو آن را قلب چشم‌انداز بلندمدت می‌داند: «ترنانا بخشی از هویت جمعی ترنی است. ما اینجا هستیم که برای باشگاه آینده بسازیم، نه اینکه فقط نقش مالک را ایفا کنیم.»
مدیریت مستقل زیر سایه نام خانوادگی
در نگاه اول، نام خانوادگی ریتزو ممکن است سایه‌ای سنگین بر موقعیت او بیندازد؛ اما او اصرار دارد که ریاستش وابسته به خانواده نیست. «نمی‌خواهم کسی فکر کند این صندلی را به من هدیه کرده‌اند. من یاد می‌گیرم، کار می‌کنم و برای احترام می‌جنگم.»
گزارش‌ها نشان می‌دهد که او بسیاری از فرایندهای اداری و تصمیم‌گیری‌های روزمره باشگاه را شخصاً مدیریت می‌کند؛ موضوعی که در فوتبال ایتالیا برای رئیسی ۲۳ ساله تقریباً بی‌سابقه است.
فوتبال بحران‌زده ایتالیا و استراتژی ریتزو
انتخاب او در زمانی صورت گرفت که فوتبال ایتالیا، به‌ویژه در سری B و C ، با بحران‌های مالی و قضایی پی‌درپی مواجه است. تنها چند هفته قبل از انتصاب او، باشگاه «یووه استابیا» به دلیل اتهام «نفوذ سازمان‌یافته» تحت بررسی قضایی قرار گرفت.
ریتزو این وضعیت را واقع‌بینانه تحلیل می‌کند: « این اولین بار نیست و آخرین بار هم نخواهد بود. فوتبال یک کسب‌وکار است و مشکلاتی مثل هر بخش دیگری در آن رخ می‌دهد. تنها کاری که می‌توانی بکنی این است که روی کار خودت تمرکز کنی و اشتباهات دیگران را تکرار نکنی. ما می‌خواهیم همه‌چیز شفاف و پاک باشد و همین مسیر را در ترنانا دنبال می‌کنیم.»
او ساختار مدیریتی خود را با حضور تیزیانا پوچی، مدیرعامل باتجربه، و ماسیمو فررو مالک سابق سامپدوریا (که نقشش رسمی نیست اما در باشگاه فعال است) تکمیل کرده است.
حضور در کنار مردم؛ تعریف تازه‌ای از نقش «رئیس»
با وجود رفت‌وآمد روزانه بین رم و ترنی، ریتزو توانسته ارتباطی نزدیک با شهر و هواداران برقرار کند. او معتقد است رئیس باشگاه باید «در دسترس» باشد، نه نشسته در اتاق‌های بسته مدیریت. «بازیکنان باید بدانند ثبات و حمایت بالای سرشان وجود دارد. این موضوع برای عملکرد یک تیم حیاتی است.»
هدف‌های پنهان و برنامه‌ای روشن برای آینده
با وجود تمایلش به پرهیز از وعده‌های رسانه‌ای، ریتزو نقشه راهی دقیق برای آینده باشگاه دارد. او به میراث دهه ۷۰ اشاره می‌کند؛ دهه‌ای که ترنانا با سبک «جیوکو کوروتو»، پاس‌کاری کوتاه و مالکانه، به شهرت ملی رسید و به نوعی پیش‌درآمد فوتبال مدرن اروپا بود.
اما تمرکز اصلی او «آکادمی» است: «جوان‌ها، آینده باشگاه هستند. آن‌ها باید در محیطی رشد کنند که همراهی، حمایت و ساختار درست داشته باشد.»
زنان و فوتبال؛ شکستن یک هنجار قدیمی
ریتزو سخنانش را با همان جمله‌ای به پایان می‌رساند که محور نگاه او به فوتبال است: «فوتبال فقط برای مردان نیست. زنان می‌توانند مدیریت کنند، تصمیم بگیرند و آینده بسازند. آینده فوتبال زنانه‌تر خواهد شد.»
همچنین بخوانید: راز فروتنی ستاره فوتبال: شاید برای جهان ستاره باشم، ولی در خانه باید ظرف بشورم!
