تماشای این فیلم برای تمام زنان باردار جهان واجب است

نی‌نی‌بان: مستند Witches (۲۰۲۴) به کارگردانی الیزابت سنکی، نگاه تازه‌ای به تصویرسازی جادوگران در سینما و تلویزیون و ارتباط آن با مفاهیم اجتماعی و فرهنگی، به ویژه در زمینه وضعیت روانی زنان، به ویژه مادران، دارد. این مستند سعی دارد تا علاوه بر بررسی شخصیت‌های جادوگر در دنیای سینما، تحلیلی عمیق و روان‌شناختی از آن‌ها ارائه دهد. به‌ویژه جادوگران به عنوان نمادهایی از زنان، مادران و حتی بیماران روانی مورد بررسی قرار می‌گیرند که در فیلم‌ها و داستان‌ها تصویر شده‌اند.

 جادوگران در تاریخ و سینما

تاریخ جادوگران و جادوگری در فرهنگ‌های مختلف به شدت با زنان و در برخی موارد، مادران ارتباط داشته است. جادوگران در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان نماد قدرت‌های ماورایی و غیرقابل‌فهم برای جوامع معرفی شده‌اند، اما این قدرت‌ها به‌طور معمول در جامعه‌ای پدرسالارانه، به شدت تهدیدآمیز و غیرقابل‌قبول شمرده می‌شده‌اند. این نگرش‌ها در سینما نیز بازتاب یافته‌اند. جادوگرها در فیلم‌ها غالباً به‌عنوان زنانی دیوانه، خطرناک و حتی تهدیدکننده به تصویر کشیده می‌شوند که قدرت‌های آن‌ها از کنترل خارج شده است.

در بسیاری از آثار سینمایی، جادوگران به عنوان زنانی معرفی می‌شوند که در برخورد با جامعه یا به دلیل تسلط به قدرت‌های خارق‌العاده‌شان، به حاشیه رانده می‌شوند. جادوگرانی که به علت توانایی‌های خاص خود از لحاظ روانی یا اجتماعی از دیگران متمایز هستند، به نوعی نشانه‌ای از ترس و پیش‌داوری اجتماعی به حساب می‌آیند.

جادوگران و زنان: بازنمایی فرهنگی و اجتماعی

در مستند Witches، سنکی تلاش می‌کند تا نشان دهد که این بازنمایی‌ها چه تأثیری بر برداشت‌های فرهنگی و اجتماعی از زنان دارد. زنانی که به‌ویژه در دوره‌های تاریخی به عنوان جادوگر شناخته می‌شدند، معمولاً با ویژگی‌های خاصی از جمله قدرت‌های ماوراءطبیعی و ارتباط با نیروهای شیطانی معرفی می‌شدند. در بیشتر موارد، این ویژگی‌ها به‌عنوان ویژگی‌هایی منفی و غیرقابل‌قبول در نظر گرفته می‌شدند. این نگرش‌ها به شدت در سینما و تلویزیون بازتولید شده‌اند و جادوگران تبدیل به نمادی از «دیگری» و «خطر» شده‌اند. در همین راستا، این تصویرسازی‌ها به‌طور خاص بر زنان به‌عنوان «دیگر» و به‌ویژه مادران تأکید دارند.

بیشتر شخصیت‌های جادوگر در سینما به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به مشکلات روانی و اجتماعی مرتبط با مادران اشاره دارند. در بسیاری از موارد، زنان جادوگر در کنار قدرت‌های جادویی خود، مشکلات روانی و عاطفی عمیقی دارند که به نوعی نماد از چالش‌های روان‌شناختی مادران است. برای مثال، در بسیاری از فیلم‌ها شاهد هستیم که جادوگرها مادرانی پریشان و غمگین هستند که در تلاش‌اند تا تعادل میان دنیای واقعی و دنیای خیالی خود را حفظ کنند، اما قدرت‌های خارق‌العاده‌شان اغلب آن‌ها را از کنترل خارج می‌کند.

جادوگران و افسردگی پس از زایمان

این مستند به‌طور خاص با تمرکز بر تجربه‌های شخصی کارگردان، الیزابت سنکی، و دیگر زنانی که پس از زایمان دچار مشکلات روانی مانند افسردگی پس از زایمان شده‌اند، تلاش دارد تا نشان دهد که چگونه زنان و مادران به‌ویژه در دوران پس از زایمان در معرض فشارهای اجتماعی و روانی قرار می‌گیرند که در نهایت می‌تواند به نمایشی از «دیگری» در جامعه منجر شود. در این مستند، سنکی خود را در قالب یک زن مبتلا به افسردگی پس از زایمان نشان می‌دهد که در آن دوران احساس می‌کند در یک وضعیت میان جهان واقعی و دنیای خیالی در حرکت است.

تصویرسازی سینمایی از جادوگران که به‌طور مکرر با مشکلات روانی مواجه هستند، در مستند Witches به‌طور موشکافانه بررسی می‌شود. این شخصیت‌ها اغلب به‌عنوان زنانی توصیف می‌شوند که در تعاملات اجتماعی و روانی خود با دشواری‌های قابل‌توجهی مواجه هستند، اما این مشکلات از آن‌ها جادوگرانی خطرناک می‌سازد که در نهایت از دیدگاه جامعه به‌عنوان تهدیدی برای نظم اجتماعی تلقی می‌شوند.

جادوگران و بازنمایی قدرت‌های زنان

مستند Witches همچنین به بررسی موضوعاتی چون قدرت، کنترل، و خودآگاهی زنان می‌پردازد. جادوگران در سینما اغلب به‌عنوان زنانی قدرتمند و بی‌رحم نمایش داده می‌شوند که از قدرت‌های ماورایی خود برای مقابله با دنیای مردانه و پدرسالارانه استفاده می‌کنند. اما در این مستند، سنکی نشان می‌دهد که این تصویرسازی‌ها ممکن است در واقع نمادی از مبارزه درونی زنان با انتظارات اجتماعی و فشارهای روانی باشد.

 نتیجه‌گیری

مستند Witches (2024) در عین حال که به تحلیل جادوگران و تصویر آن‌ها در سینما می‌پردازد، به بررسی مسائل روانی زنان، به‌ویژه مادران، و تأثیرات اجتماعی و فرهنگی این تصویرسازی‌ها می‌پردازد. این مستند با نشان دادن تجربه‌های شخصی و مصاحبه‌های متعددی از زنان، به روشن‌تر کردن ارتباط میان زنان، بیماری‌های روانی، و قدرت‌های جادویی در فرهنگ‌های مختلف می‌پردازد. در نهایت، Witches سعی دارد تا نشان دهد که چطور تصورات فرهنگی و اجتماعی از زنان می‌تواند به تصویری مخدوش و پیچیده از آن‌ها در رسانه‌ها منجر شود که با واقعیات روانی و اجتماعی این افراد همخوانی ندارد.