ستایش و شکرگزاری، علت برگزاری جشن سده در ایران

جشن سده ستایش طبیعت و شکرگزاری در عبور از زمستان است که زمان برگزاری آن ۱۰ بهمن ماه، مصادف با گذشت ۱۰۰ روز از زمستان است. 

جشن سده که با نام "جشن آتش" یا "جشن زمستان" نیز شناخته شده در برخی از نقاط کشور آن را با نام "سده سوزی" جشن می‌گیرند، مهمترین عنصر این جشن آتش است که در اساطیر باستانی ایران زمین نشانه قدرت و عظمت شناخته می شود.

در میان جشن‌های ایران باستان، جشن سده از لحاظ اهمیت، هم ردیف با جشن نوروز در دوره پیشا تاریخی است، گرچه ریشه‌های این جشن را مذهبی و آن را متعلق به زرتشتیان می‌دانند اما با توجه به پژوهش‌های گسترده تاریخ‌ شناسان، جشن سده جشنی ملی در ایران باستان به‌ شمار می آید.

جشن سده و نقش آتش در تمدن‌سازی

جشن سده مصادف با ۱۰ بهمن ماه هر سال و ۵۰ روز مانده به بهار برگزار می شود که یکی از علت های برگزاری آن، داستان پیدایش آتش است، براساس متن شاهنامه، هوشنگ پیشدادی در حین عبور از کوهستان به همراه یارانش با مار سیاهی مواجه شده و با پرتاب سنگ به سمت مار جرقه ای ایجاد و برای اولین بار آتش به وجود می آید، لذا نیکان ما ایرانی ها هر سال جشنی را به این مناسبت برگزار می کردند.

در مورد این داستان تعابیر زیادی وجود دارد اما معروف ترین آن بحث تمدن سازی با ورود آتش به زندگی انسان است، با کشف آتش، انسانی که تا آن زمان براساس متن شاهنامه و متون کهن، کوچ نشین بود یکجانشین می شود، با کشف آتش و به دنبال آن ذوب آهن، ابزارهای آهنین ساخته شده و بعد از ساخت ابزار آهنین، شهرسازی و یک جانشینی ایجاد می شود.

با یکجانشینی و شهر سازی تولید ابزارآلات بیشتر شده و برای رفع نیاز شهرنشینان قانون گذاری برای برقراری عدالت به وجود می آید، زیرا نظم و داد ارتباط تنگاتنگی با هم دارند، قانون گذاری برای زندگی شهرنشینی در دل کشف آتش و پیدایش تمدن است.

جشن سده امروز چهارشنبه 10 بهمن برگزار می‌شود

کلام پایانی

ایران زمین سرزمینی با اقوام، قومیت ها، زبان ها و ادیان مختلف است که هزاران سال این مردمان نیک سرشت در کنار هم بدون کوچکترین مناقشه ای در آن زیسته اند، اعیاد و جشن های اساطیری ایرانی یکی از عوامل ایجاد ریشه های مشترک ایرانیان بوده و خواهد بود.