مدل کفش تابستانی کودک، چگونه باشد؟
با آمدن روزهای گرم، همانطور که بزرگ‌ترها به پوشیدن صندل و کفش‌های باز رو می‌آورند، دوست دارند برای بچه‌ها هم از این نوع کفش‌ها تهیه کنند، اما ...
سیب سبز : دکتر شهرام صادقی، متخصص طب فیزیکی از عوارض انتخاب کفش نامناسب برای بچه‌ها می‌گوید، باور می‌کنید، بیش از نصف کفش‌های موجود در مغازه‌ها برای کودکان زیر ۲ سال نامناسبند؟ این گفته دکتر آذرخش کدخدایی، فیزیوتراپیست که در خبرگزاری ایرنا منتشر شده بود، ما را هم مثل شما شوکه کرد! به همین دلیل تصمیم گرفتیم این‌بار گفتوگوی ویژه سلامت کودک را به این موضوع اختصاص بدهیم و شما بدانید برای خرید کفش مناسب برای نخستین گام‌های فرشته کوچولوی‌تان که تازه تاتی‌تاتی یاد گرفته، چه معیاری را باید درنظر بگیرید؟ اصلا چه کفشی مناسب است و کدام نامناسب؟ اگر می‌خواهید جواب این سوالات‌تان را بدانید با ما همراه شوید و گفتوگوی ما را با دکتر شهرام صادقی، متخصص طب فیزیکی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با دقت بخوانید!
برای شما و فرشته کوچولو
فسقلی شما هم راه‌رفتن یاد گرفته؟ حتما هر بار که تاتی‌تاتی کنان شروع می‌کند به راه‌رفتن، شما هم شروع می‌کنید به قربان صدقه رفتن! خب همه پدر و مادرها همین کار را می‌کنند دیگر! حتما کلی انتظار کشیده‌اید تا نی‌نی دلبندتان قدم برداشتن را یاد بگیرد تا هر چه زودتر از دنیای رنگ و وارنگ کفش‌های خوشگل بچه‌گانه برایش نخستین کفش‌ها را انتخاب کنید. این روزها آن قدر کفش‌های جور واجور و قشنگ با شکل‌ها و قیمت‌های مختلف در بازار هست که حتما می‌مانید کدام‌شان را برای قند عسل‌تان بخرید: «کفشی که زیرش چراغ دارد؟! آن یکی که موقع قدم برداشتن صدا می‌دهد؟! صندل‌های خوشگل تابستانی؟! یا کفش‌های ورنی براق و گل‌دار؟!»
انتخاب کار آسانی هم نیست! ولی اگر بدانید همین انتخاب شما چقدر روی راه رفتن صحیح فرزندتان در آینده تاثیر دارد و اگر بدانید به گفته متخصصان ایرانی بیشتر از نصف کفش‌هایی که در بازار ایران موجود است، برای بچه‌های زیر 2 سال نامناسب است، انتخاب سخت‌تر هم می‌شود! کودک نوپا وقتی شروع به قدم برداشتن می‌کند، گام‌هایی سست و لرزان دارد. اگر با کمک و حمایت شما همچنین انتخاب کفش مناسب پاهایش، قدم‌های اول را درست بردارد، در آینده از بسیاری از مشکلات مربوط به کف پا و ساق پا و بسیاری ازعادت‌های نادرست راه رفتن مصون می‌ماند. به همین دلیل مصاحبه این شماره از صفحات سلامت کودک سیب سبز را به این موضوع مهم اختصاص داده‌ایم: انتخاب کفش مناسب برای کودکان نوپا. توصیه ما به شما این است که خواندن این صفحات را از دست ندهید.
و اما مطالب دیگر صفحات سلامت کودک این شماره هر کدام می‌توانند پاسخی باشند به پرسش‌های مادران جوان: «نوزادم چقدر باید در شبانه‌روز بخوابد؟ چطور گریه دخترم را ساکت کنم؟ اگر نوزادم تب کرد چه کنم؟ پسر من خروپف می‌کند. آیا باید او را درمان کنم؟ چطور داروهای کودکم را به او بخورانم و...»
اگر شما هم مادر یک فرشته کوچولو هستید حتما با خواندن این صفحات به جواب بسیاری از سؤالات‌تان می‌رسید. امیدوارم مطالب صفحات سلامت کودک برای شما و فرشته‌تان کاربرد داشته باشد.
تحقیقات نشان داده، هرچه بچه‌ها بیشتر پابرهنه بمانند، زودتر هم راه می‌افتند! حتی خیلی از متخصصان می‌گویند، برای بچه‌هایی که راه می‌روند هم باید فقط بیرون از منزل و آن هم برای محافظت از پای‌شان کفش پوشید. شاید برای‌تان جالب باشد که بدانید براساس پژوهش جدیدی که در هندوستان انجام شده است، پژوهشگران، قبیله‌ای را مورد بررسی قرار داده‌اند که در آن بچه‌ها تا 17 یا حتی 20 سالگی هم کفش نمی‌پوشیدند و ثابت شد مشکلات مربوط به پا مانند صافی کف پا یا انحراف انگشت شست پا در این کودکان بسیار کمتر از کودکان آمریکایی یا اروپایی است که از سنین خیلی پایین کفش می‌پوشند. بنابراین تحقیق، متخصصان اعلام کردند، پا در مسیر خودش، خیلی‌خوب و بدون دردسر رشد می‌کند و مشکلی برایش پیش نمی‌آید و بیشتر مشکلات مربوط به پا در کودکان به نوع کفش آن‌ها برمی‌گردد.
از چه زمانی باید کفش بخریم؟
خیلی از والدین پیش از این‌که فرزندشان راه بیفتد، برایش کفش می‌پوشانند تا او راحت‌تر و شاید زودتر راه‌رفتن را شروع کند. اما بهتر است بدانید که براساس توصیه آکادمی طب اطفال آمریکا، بچه‌ها تا زمانی که قدم‌های اول‌شان را برنداشته‌اند و به‌اصطلاح، راه نیفتاده‌اند، نیاز به پوشیدن کفش ندارند. یعنی شما باید برای کودک نوپای‌تان، تا وقتی که در خانه است، فقط و فقط جورابی با کفی مناسب که روی سنگ و سرامیک سر نمی‌خورد، بخرید و تنها بیرون از منزل برای او کفش بپوشانید. به‌طور کلی، کفش‌ها فقط برای محافظت از پای ما هستند و هیچ کفشی نمی‌تواند باعث تسریع در راه رفتن بچه‌ها شود. به علاوه، حتی اگر شما کفش مناسبی را برای فرزندتان انتخاب نکنید، ممکن است باعث ایجاد مشکل در راه رفتن او هم بشوید.
بچه با کفش طبی زود راه می‌افتد؟
خیلی‌وقت‌ها، والدین از سر دلسوزی فرزند خود را که مشکلی در راه رفتن دارد، نزد افراد غیرمتخصص می‌برند و آن‌ها هم برای بچه‌ها پوشیدن کفش‌های طبی را تجویز می‌کنند تا به این ترتیب مشکل راه رفتن آن‌ها را حل کنند، درصورتی‌که اصلا اینطور نیست. بهتر است همین‌جا خیال‌تان را راحت کنم که مشکل راه رفتن بچه‌ها با کفش طبی و غیرطبی حل نمی‌شود و همان طور که گفتم، کفش‌ها فقط برای محافظت از پای ما هستند و هیچ قانونی وجود ندارد که بگوید کفش طبی می‌تواند به بچه‌ها راه رفتن را یاد بدهد یا طرز راه رفتن آن‌ها را اصلاح کند!
آیا پای کودکم صاف است؟
صافی کف پا یکی از علل شایع مراجعه بیماران به پزشک است . در دوره نوزادی و شیرخوارگی، به‌علت وجود چربی زیاد در پا، قوس کف پا قابل مشاهده نیست و به‌تدریج که این چربی کاهش می‌یابد، قوس کف پا نیز خودش را نشان می‌دهد. به عبارت ساده‌تر تا حدود ۲ سالگی قوسی در کف پای فرزندتان نخواهید دید ولی به‌تدریج و با افزایش سن، قوس کف پا پدیدار می‌شود. باید توجه داشت تعیین این‌که کف پای کودکی صاف است یا نه حتما باید توسط پزشک صورت گیرد. هنگام معاینه، قوس پا در وضعیت ایستاده مورد بررسی قرار می‌گیرد. بیشتر افراد وقتی نشسته‌اند و روی پای آن‌ها وزنی وارد نمی‌شود، قوس پای ظاهرا عادی دارند ولی وقتی می‌ایستند و وزن‌شان روی پای آن‌ها وارد می‌شود، قوس کف پای آن‌ها صاف می‌شود.
بهترین جنس برای کفش بچه‌ها
بهترین جنس کفشی که برای بچه‌های نوپا تا دبستانی و حتی بزرگ‌تر وجود دارد، جنس چرم است، چون کفش‌هایی با جنس‌چرم، انعطاف‌پذیر و قابل شست‌وشو هستند و معمولا بچه‌ها در آن‌ها احساس راحتی می‌کنند. البته باید هنگام خرید به تخت یا زیر کفش هم نگاهی بیندازید تا مطمئن شوید تخت آن صاف نیست و بچه با پوشیدن آن سر نمی‌خورد. کفش‌هایی با جنس پلاستیکی یا حتی پارچه‌ای، اگر از مارک‌های معروف هم باشند، به درد بچه‌ها نمی‌خورند، چون هم تمیز کردن‌شان سخت است و هم پای بچه‌ها در آن‌ها احساس راحتی نمی‌کند. کفش چرمی باید به قدری انعطاف‌پذیر باشد که شکل پای بچه را به‌خود بگیرد. کفشی که پای بچه شکل خود را به آن بگیرد، اصلا مناسب و قابل توصیه نیست.
کفش ساق‌دار بهتر است یا بدون ساق؟
برخی افراد بر این باورند پوشیدن کفش‌های ساق‌دار برای بچه‌ها بهتر است و چنین کفش‌هایی باعث جلوگیری از پیچ خوردن مچ پای آن‌ها می‌شود. مسئله پیچ خوردن یا نخوردن پای بچه‌ها در اثر پوشیدن کفش ساق‌دار یا ساده، یک ادعای جنجالی است که در نگاه اول خیلی هم منطقی به‌نظر می‌رسد اما حقیقت چیز دیگری است. وقتی بچه کفش ساق‌دار نپوشد، خودش سعی می‌کند بیشتر تعادلش را حفظ کند و به این ترتیب، عضلاتش قوی‌تر شده و امکان بر هم خوردن تعادل او هنگام راه رفتن و پیچ خوردن پایش هم کمتر می‌شود. ولی اگر همیشه کفش ساق‌دار پای بچه باشد، او هیچ‌وقت حفظ تعادلش راهنگام رفتن یاد نمی‌گیرد. شاید بتوان گفت، همانطور که بچه تا زمین نخورد، راه رفتن یاد نمی‌گیرد، تا کفش ساده هم نپوشد، برقرار کردن تعادلش هنگام راه رفتن را نمی‌آموزد! از طرف دیگر، پای بچه وقتی پیچ می‌خورد که یک نیروی اضافه به آن وارد شود و او نتواند تعادلش را حفظ کند. حالا اگر ما کفش ساق‌دار برای فرزندمان بپوشیم، این نیروی اضافی به زانوی او وارد می‌شود و ممکن است در درازمدت مشکلات بسیار بزرگ‌تری را برای زانوهای او پیش بیاورد. درصورتی که اگر کفش ساده پای بچه باشد، شاید او بتواند به هر ترتیب تعادلش را حفظ کند و این‌طوری آسیبی به مچ یا زانویش هم نرسد.
پاشنه‌بلند برای خانم کوچولو؟
کفش بچه‌ها تا 4 یا 5 سالگی باید بدون پاشنه باشد. برخی خانواده‌هایی که دختربچه دارند، حتما خوب می‌دانند که فرزند آن‌ها از کودکی عاشق پوشیدن کفش‌های پاشنه‌دار است. توصیه من به این خانواده‌ها این است تا جایی که می‌توانند از خریدن یا پوشیدن کفش‌های پاشنه‌دار برای بچه‌ها حتی تا سن دبستان هم خودداری کنند، چون بچه‌هایی در این سن تعادل چندانی در راه رفتن ندارند و ممکن است خیلی راحت پاشنه کفش‌شان بلغزد و به زمین بیفتند و کار دست خودشان و شما بدهند.
بند کفشت را خودت ببند!
همیشه به والدین توصیه می‌شود تا پیش از 4 سالگی، برای راحتی خودشان هم که شده برای فرزندشان کفش چسب‌دار بخرند، اما بهتر است بعد از 4 سالگی برای فرزندتان کفش بنددار تهیه کنید و مسئولیت بستن بند کفش را هم به‌خودش بسپارید تا او مهارت‌های لازم را در سن رشد یاد بگیرد. فقط حواس‌تان به بستن بند کفش‌های او باشد تا یک وقت در این کار سهل‌انگاری نکند و بندهای باز، باعث زمین خوردن و آسیب دیدن او نشود.
وقت تعویض کفش
گاهی والدین در تعویض و نو کردن کفش بچه‌ها خیلی افراط می‌کنند و می‌گویند به دلیل رشد بچه‌ها باید ماهی یکبار کفش آن‌ها را عوض کنیم! اما بهتر است بدانید، شما باید تا ۳ سالگی، هر ۳ ماه یکبار برای فرزندتان کفش تازه بخرید و بعد از ۳ سالگی که سرعت رشد کمتر می‌شود، این کار را دیرتر انجام دهید.
رشد نا متعادل
بهتر است بدانید، پا از 3 قسمت پای پشتی (پاشنه)، وسط پا و جلوی پا (سینه و پنجه) تشکیل شده است و امکان دارد به‌نظر شما فرزندتان تا 3 سالگی پنجه‌های پهنی داشته باشد ولی از 3 و نیم سالگی به بعد، شکل پایش متعادل‌تر شود. آن وقت کفشی شما با یک مارک خاص، 6ماه پیش برای او خریده بودید و حالا هم دوباره همان مارک را می‌خرید برایش مناسب نباشد و شما فکر کنید که مشکل از آن مارک خاص کفش است. درحالی‌که ممکن است رشد پای فرزند شما نامتعادل باشد و شما به جای مراجعه به متخصص، مدام مارک و مدل کفش بچه را عوض کنید. در ضمن، خریدن کفش از حراجی‌ها برای 6 ماه یا یکسال آینده بچه‌ها کار چندان درستی نیست چون پای بچه‌های زیر 3 سال، رشد منطقی ندارد اما شاید این کار بعد از 4 سالگی که پا رشد متعادل و یکنواختی پیدا می‌کند، مشکل چندانی را برای‌تان پیش نیاورد.
برای کوچولوها صندل بخریم؟
با آمدن روزهای گرم، همانطور که بزرگ‌ترها به پوشیدن صندل و کفش‌های باز رو می‌آورند، دوست دارند برای بچه‌ها هم از این نوع کفش‌ها تهیه کنند، اما نگرانی خیلی از والدین آن است که نکند صندل برای بچه‌ها مضر باشد! تا‌کنون تحقیق یا پژوهش علمی و خاصی درباره مضر بودن کفش‌های صندل و باز برای بچه‌ها صورت نگرفته است و به‌نظر نمی‌رسد پوشیدن چنین کفش‌هایی برای بچه‌ها ضرر داشته باشد. اما والدینی که کفش صندل پای کودک‌شان می‌کنند باید حواس‌شان به ۲ نکته مهم باشد؛ اول این‌که ممکن است کفش صندل بدون جوراب باعث ایجاد خراشیدگی پای فرزندشان در اثر برخورد با زمین و سنگریزه‌ها شود و دوم این‌که امکان لیز خوردن پای بچه‌ها درحالی‌که صندل را با جوراب می‌پوشند، بیشتر از وقتی است که کفش‌های پوشیده را با جوراب به پا می‌کنند.
کفش طبی را از کجا بخریم؟
ممکن است پزشک به هر دلیلی برای فرزند شما پوشیدن کفش‌های طبی را لازم دانسته باشد. پس اگر می‌خواهید کفش طبی بخرید، باید حتما به مراکز ارتوپدی فنی یا هلال احمر برای خرید این کفش‌ها مراجعه کنید.
فرق کفه و تخت کفش چیست؟
متاسفانه خیلی‌ها کفه و تخت کفش را با هم اشتباه می‌گیرند و بنابراین نمی‌توانند به توصیه‌های خرید کفش برای خود و فرزندشان درست عمل کنند. بهتر است بدانید، کفه کفش، همانجایی از کفش است که در داخل آن قرار دارد و پای ما در مجاورت آن قرار می‌گیرد. کفی کفش بچه‌ها و حتی بزرگ‌ترها باید کاملا نرم و راحت باشد و نیازی به قوس‌دار بودن کفی کفش بچه‌ها نیست. ضمن این‌که لزومی هم ندارد که کفی کفش به‌صورت کامپیوتری طراحی شده باشد. از طرف دیگر، تخت کفش که با زمین و آسفالت خیابان در تماس است، باید برخلاف کفه آن، کاملا سفت و محکم باشد و از پای بچه‌ها در برابر سنگریزه‌ها، میخ، فرورفتگی یا برآمدگی‌های خیابان محافظت کند و طوری طراحی شده باشد که در برف، باران و سطوح لغزنده لیز نخورد.
چه چیزی باعث کج شدن می‌شود؟
تا‌کنون تحقیقی در مورد این‌که آیا بد گذاشتن پاها در دفرمیتی زانوی بچه‌ها تاثیری دارد یا نه، هنوز انجام نشده است اما تحقیق برعکسی در این زمینه انجام شده و محققان به این نتیجه رسیده‌اند که پوشیدن کفش‌های طبی در درمان بچه‌هایی که زانوی پرانتزی یا ضربدری دارند، تاثیر چندانی ندارد و وارد کردن نیروی خلاف جهت به زانوی پرانتزی و ضربدری کمکی به رفع مشکل بچه‌ها نمی‌کند.
بخر! جا باز می‌کند!
حتما برای‌تان پیش آمده که وقتی می‌خواهید برای فرزندتان کفش بخرید، او می‌گوید، کفش برایش کمی تنگ است اما فروشنده ادعا می‌کند این کفش بعد از مدتی جا باز خواهد کرد. در چنین مواردی شما باید به حرف فرزندتان اعتماد کنید چون قانونی برای باز شدن کفش وجود ندارد و کفش باید از همان روز اول در پای فرزند شما راحت باشد.
برای بچه بی‌زبان چطور کفش بخریم؟
مشکل خریدن کفش برای بچه‌هایی که نمی‌توانند حرف بزنند و بگویند که پای‌شان در کفش احساس راحتی می‌کند یا نه، برای خیلی‌ها مشکل بزرگی است اما دانستن یک نکته ظریف و البته ساده می‌تواند در این زمینه به شما کمک بسیار بزرگی بکند. شما می‌توانید پاشنه پای فرزند خود را کاملا به عقب کفش بچسبانید و انگشت خود را روی قسمت جلویی کفش فشار دهید، اگر جلوی کفش به اندازه پهنای یک انگشت شما جا داشت، یعنی این‌که شما کفش مناسبی را برای فرزندتان انتخاب کرده‌اید. این آزمایش برای بچه‌های کمی بزرگ‌تر، مثلا 7-8 ساله هم جواب می‌دهد.
وقتی پای بچه‌ها را اسکن می‌کنند
به تازگی دستگاه‌هایی به کشور وارد شده‌اند که می‌توانند پای بچه‌ها را از همه نظر به‌صورت کامپیوتری اسکن کنند و بگویند دقیقا چه سایز کفشی برای بچه‌ها مناسب است. متاسفانه باید بگویم این کار کاملا بی‌فایده است و تنها باعث اضافه شدن یک هزینه بیخود برای خانواده‌ها می‌شود. به‌دلیل این‌که اولا بیشتر کسانی که این کار را می‌کنند، اصلا سررشته‌ای از آن ندارند و حتی تکنسین هم نیستند و دوما این‌که تا ۲ یا ۳ ماه پیش، اصلا دستگاهی برای ساخت کفش مناسب برای پاهای اسکن‌شده بچه‌ها وجود نداشت و افرادی که پای بچه‌ها را اسکن می‌کردند، به‌صورت دستی کار ساخت کفش را انجام می‌دادند و این کار ارزش اسکن را عملا از بین می‌برد. از طرف دیگر هم فقط ۲ تا ۳ ماه است که دستگاه مخصوص ساخت کفش آن هم به‌صورت بسیار محدود وارد کشور شده است و در هیچ‌یک از منابع علمی به تولید کفش‌هایی با دقت میلی‌متری اصلا اشاره‌ای نشده است. حتی متخصصان می‌گویند کوتاه و بلندی نیم سانتی‌متری پاها هم نمی‌تواند مشکل خاصی را ایجاد کند و اصلا نیاز به درمان ندارد، چه برسد به این‌که ما بخواهیم اختلاف یک میلی‌متری پاهای بچه‌ها را درنظر بگیریم و برای آن کفش مخصوص تهیه و پای آن‌ها کنیم!
عاقبت صافی کف پا چیست؟
در حقیقت باید بگوییم اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارد ولی تحقیقات موجود نشان می‌دهد برخلاف تصور عموم، صافی کف پا یک بیماری خطرناک و عارضه‌دار تلقی نمی‌شود. به‌عنوان مثال در کانادا، مطالعه‌ای که روی 3هزار و 600 سرباز انجام گرفت، نشان داد صافی پا مشکل خاصی ایجاد نکرده است. عقیده رایج دیگری که بین مردم وجود دارد، این است که تصور می‌شود صافی کف پا سبب انحراف انگشت شست می‌شود البته بد نیست بدانید تحقیقی که در انگلیس انجام گرفت، این فرضیه را رد کرد.
درمان صافی کف پا چیست؟
درمان‌های مختلفی برای صافی کف پا وجود دارند ولی جالب است بدانید اکثر آن‌ها علمی نیستند و بر پایه تجربیات یا نظرات شخصی قرار دارند و تحقیقات علمی معتبری برای اثبات اثربخشی آن‌ها وجود ندارد.
در دانشگاه تگزاس یک تحقیق جالب انجام شد، به این صورت که کودکان دچار صافی کف پا به ۳ گروه تقسیم شدند. به یک گروه، کفش طبی به گروه دیگر کفی ساده و به گروه دیگر کفی تخصصی تجویز شد و این افراد به‌مدت ۳ سال تحت نظر متخصص قرار گرفتند. نتیجه بسیار جالب بود، هر ۳ گروه شبیه هم بودند! بنابراین محققان نتیجه گرفتند استفاده از کفش یا کفی، نقشی در درمان کف پای صاف ندارد.
بهترین درمانی که می‌توان برای صافی کف پای انعطاف‌پذیر بدون درد پیشنهاد کرد عبارت است از توجیه والدین. همانطور که ذکر شد در برخی موارد کف پای صاف، به‌تدریج قوس طبیعی خود را پیدا می‌کند و در سایر موارد نیز (یعنی اگر قوس پدیدار نشود و کف پا صاف باقی بماند) عمدتا مشکل خاصی برای بچه ایجاد نمی‌کند. گاهی کوتاهی تاندون آشیل نیز وجود دارد که باید کشش عضله مربوطه را به والدین آموزش داد. گفتیم که در اکثر موارد، پاهای صاف انعطاف‌پذیر بدون درد هستند؛ ولی در برخی موارد، فرد دچار درد پا، زانو یا کمر می‌شود؛ در این موارد، پس از بررسی‌های لازم می‌توان استفاده از کفش یا کفی طبی را توصیه کرد.
و بالاخره این‌که جراحی هم در موارد زیر قابل توصیه است:
۱- درد پا که با تجویز کفش یا کفی بهبود نیابد.
2- زخم شدن سطح داخلی پا
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼