قرص های بازکننده پریود، اسامی و نحوه مصرفشان

قرص های بازکننده پریود معمولاً زمانی تجویز می‌شوند که بدن به دلایل مختلف مانند استرس، تغییرات هورمونی یا بیماری‌های تخمدانی نتواند چرخه قاعدگی طبیعی خود را حفظ کند. این داروها با تنظیم سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون، دیواره رحم را برای ریزش آماده می‌کنند. در نتیجه، قاعدگی به شکلی شبیه به چرخه طبیعی اتفاق می‌افتد. البته استفاده از هر نوع قرص برای پریود شدن باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا مصرف نادرست آن‌ها می‌تواند با عوارضی مانند عدم تعادل هورمونی یا افزایش خطر لخته خون همراه باشد.

قرص های بازکننده پریود

قرص‌های بازکننده به دسته‌ای از داروها اطلاق می‌شود که برای شروع یا تنظیم قاعدگی در زنانی که دچار اختلالات قاعدگی شده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها معمولاً از طریق تنظیم سطح هورمون‌های بدن، به ویژه استروژن و پروژسترون عمل می‌کنند و موارد تجویز آن‌ها شامل موارد زیر است:

• عدم تعادل هورمونی (کاهش یا افزایش بیش از حد هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون)
• قطع قاعدگی یا آمنوره (ناشی از عوامل مختلفی مانند استرس، کاهش وزن ناگهانی یا مشکلات تغذیه‌ای)
• اختلالات مربوط به تخمدان (مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، کیست‌های تخمدانی یا یائسگی زودرس)
• پیشگیری از ضخیم شدن غیرطبیعی دیواره رحم که ممکن است به سرطان آندومتر منجر شود.
• کنترل علائم یائسگی یا درمان اختلالات قاعدگی پس از زایمان

عملکرد قرص های بازکننده پریود

قرص‌های بازکننده معمولاً از طریق موارد زیر عمل می‌کنند:

• شبیه‌سازی چرخه طبیعی قاعدگی با تأثیر بر هورمون‌ها
• تحریک تخمک‌گذاری در زنانی که دچار اختلال در تخمک‌گذاری شده‌اند.
• افزایش سطح پروژسترون و ایجاد شرایط مناسب برای ریزش دیواره رحم و آغاز قاعدگی

انواع قرص‌های بازکننده پریود

انواع قرص های بازکننده پریود عبارتند از:

مدروکسی پروژسترون (Medroxyprogesterone)

این دارو که با نام تجاری پروورا (Provera) نیز شناخته می‌شود، یکی از رایج‌ترین داروهای هورمونی است و برای زنانی که پریود نمی‌شوند یا پریود شدیداً نامنظم دارند تجویز می‌شود.

• دوز معمول: ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم در روز به مدت ۵ تا ۱۰ روز
• نحوه اثر: افزایش موقت سطح پروژسترون برای تحریک خونریزی قاعدگی

نوراتیندرون (Norethindrone)

این دارو نوعی پروژسترون مصنوعی است که برای درمان قاعدگی نامنظم و جلوگیری از ضخیم شدن دیواره رحم تجویز می‌شود.

• دوز معمول: ۲.۵ تا ۵ میلی‌گرم روزانه

قرص‌های ضد بارداری ترکیبی

این قرص‌ها حاوی استروژن و پروژسترون هستند و علاوه بر تنظیم قاعدگی، برای پیشگیری از بارداری نیز استفاده می‌شوند.

• نحوه اثر: شبیه‌سازی چرخه قاعدگی طبیعی و جلوگیری از تخمک‌گذاری
• موارد مصرف: برای زنانی که علاوه بر تنظیم چرخه قاعدگی، نیاز به پیشگیری از بارداری نیز دارند.

داروهای کمکی مثل کلومیفن (Clomiphene)

این دارو اغلب برای تحریک تخمک‌گذاری و درمان ناباروری ناشی از اختلالات تخمدان استفاده می‌شود.

• دوز معمول: ۵۰ تا ۱۵۰ میلی‌گرم در روز به مدت ۵ روز، معمولاً در آغاز چرخه قاعدگی

• نکته: این دارو تنها باید تحت نظر پزشک مصرف شود.

داروهای گیاهی با اثرات هورمونی

علاوه بر قرص‌ های بازکننده پریود، برخی مکمل‌های گیاهی نیز می‌توانند به تنظیم قاعدگی کمک کنند، از جمله:

• ویتکس (Vitex Agnus-Castus) که به تعادل هورمون‌های مرتبط با تخمک‌گذاری کمک می‌کند.
• سویا ایزوفلاون که منبعی طبیعی از فیتواستروژن‌ها است و باعث بهبود علائم قاعدگی می‌شود.

نحوه مصرف قرص های بازکننده پریود

نحوه مصرف قرص‌های اشاره شده به طور دقیق‌تر عبارتند از:

مدروکسی پروژسترون

• دوز: معمولاً ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم روزانه به مدت ۵ تا ۱۰ روز
• نکته: خونریزی قاعدگی معمولاً ۳ تا ۷ روز پس از قطع مصرف آغاز می‌شود.

نوراتیندرون

• دوز: ۲.۵ تا ۵ میلی‌گرم روزانه، بسته به نظر پزشک
• نکته: برای زنانی که به مصرف طولانی‌مدت نیاز دارند، باید نظارت دقیق صورت گیرد.

قرص‌های ضد بارداری ترکیبی

• زمان مصرف: از روز اول چرخه قاعدگی یا طبق نظر پزشک

داروهای گیاهی

• دوز و نحوه مصرف مکمل‌های گیاهی باید طبق دستور پزشک یا دستورالعمل بسته‌بندی باشد.

عوارض جانبی و خطرات احتمالی

این داروهای بازکننده پریود مثل هر نوع داروی دیگری ممکن است با عوارضی نیز همراه باشند که شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• سردرد
• حالت تهوع و استفراغ
• تورم و حساسیت سینه
• نوسانات خلقی

امکان بروز عوارض جدی‌تر نیز وجود دارد که عبارتند از:

• لخته شدن خون، به ویژه در زنانی که سابقه مشکلات عروقی دارند.
• افزایش فشار خون که نیاز به نظارت دارد.
• اختلالات کبدی، مانند افزایش آنزیم‌های کبد

تداخلات دارویی با قرص ‌های بازکننده پریود

داروهایی شیمیایی و مواد گیاهی که با این قرص‌ها تداخل دارند، عبارتند از:

•  داروهای ضدتشنج‌ مانند فنی‌توئین و کاربامازپین که ممکن است متابولیسم داروهای هورمونی را تسریع کنند.
• آنتی‌بیوتیک‌ها به ویژه ریفامپین که می‌تواند اثر داروهای هورمونی را کاهش دهد.
• داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین که ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
• گل راعی که ممکن است اثربخشی داروهای هورمونی را کاهش دهد.
• زردچوبه که در برخی موارد می‌تواند با قرص‌های هورمونی تداخل داشته باشد.

سوالات متداول

آیا همه زنان می‌توانند قرص ‌های بازکننده پریود را مصرف کنند؟

خیر، قرص باز شدن پریود برای زنانی که سابقه بیماری‌های قلبی، کبدی یا لخته شدن خون دارند، مناسب نیست. هم‌چنین، زنان باردار نیز نباید از آن استفاده کنند.

اگر پس از مصرف قرص پریود نشدم، چه باید بکنم؟

در صورتی که پس از اتمام دوره مصرف، خونریزی قاعدگی شما آغاز نشد، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های بیشتر‌ داشته باشید تا علت اصلی آن را بررسی کنید.

آیا داروهای بازکننده پریود باعث ناباروری می‌شوند؟

خیر، این قرص‌ها برای تنظیم چرخه قاعدگی طراحی شده‌اند و تأثیر مستقیمی بر باروری ندارند. با این حال، در صورت استفاده طولانی‌مدت ممکن است اثرات جانبی هورمونی ایجاد کنند.

چه مدت طول می‌کشد تا پریود پس از مصرف این قرص‌ها شروع شود؟

معمولاً خونریزی قاعدگی طی 3 تا 7 روز پس از قطع مصرف دارو آغاز می‌شود و اگر این اتفاق نیفتاد، باید به پزشک مراجعه کنید.

آیا مصرف قرص بازکننده پریود خطرناک است؟

این قرص‌ها اگر طبق دستور پزشک مصرف شوند، معمولاً بی‌خطر هستند. با این حال، در صورت بروز عوارض جانبی مانند شکم درد شدید، سردرد غیرمعمول یا مشکلات تنفسی، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.

کلام آخر

قرص های بازکننده پریود یکی از ابزارهای مؤثر در مدیریت اختلالات قاعدگی هستند، اما استفاده از آن‌ها باید با نظر پزشک باشد. چرا که مصرف خودسرانه می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. در ضمن، علاوه بر مصرف قرص، داشتن یک سبک زندگی سالم و مدیریت استرس نیز می‌تواند به تنظیم چرخه قاعدگی کمک شایان کند.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.