روزه داری در ایام کرونا، مراقب خشکی گلو باشید

ماه رمضان، یک ماه روزه‌داری برای مسلمانان است، اما روزه‌داری در ایام کرونا چه تاثیری بر بدن دارد؟ در این مقاله، دراین‌باره اطلاعاتی را به شما ارائه می‌کنیم.
مطالعه خاصی در مورد روزه‌داری در زمینه کووید۱۹ وجود ندارد. هیچ مدرکی مبنی بر تاثیر ایجاد مشکلات ناشی از روزه‌داری در طی همه‌گیری کرونا بر افراد سالم نیز نیست.
با این حال، بیماران مبتلا به تب و آن‌هایی که به مدت طولانی به کرونا مبتلا بوده‌اند، ممکن است به دلیل کم‌آبی بدن در معرض خطر زوال ناگهانی حاد قرار بگیرند.

آیت‌الله سیستانی: کسانی که می‌توانند کار خود را در ماه رمضان رها کرده و در منزل باقی بمانند و از ابتلا به بیماری مذکور در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمی‌شود، اما افرادی که نمی‌توانند کار خود را رها کنند -بنا به هر دلیلی- و از ابتلا به ویروس در صورت ترک نوشیدن آب در بازه‌های زمانی در روز بیم دارند و نمی‌توانند اقدامات دیگر برای در امان ماندن از ابتلا به کرونا را اتخاذ کنند، روزه بر آنان واجب نیست، هر چند مجاز به روزه‌خواری در ملاء عام هم نیستند.

به این ترتیب، این بیماران نباید روزه بگیرند (یا روزه خود را قطع کنند) و به بدنشان آب کافی برسانند.
قبل از شروع روزه‌داری، هر بیمار باید شرایط جسمی‌اش را با پزشک بالینی درمیان بگذارد.

روزه گرفتن در ماه رمضان
مسلمانان باید با پرهیز از خوردن غذا و نوشیدنی از طلوع آفتاب تا غروب آفتاب، در ماه رمضان روزه بگیرند، با این حال، استثنائاتی در مورد افرادی که بیمار هستند یا شرایط پزشکی خاصی دارند، وجود دارد.
روزه گرفتن در ماه رمضان و همزمانی با COVID-19 منجر به این موضوع شده است که پزشکان و بیماران در مورد ایمنی روزه‌داری در این ماه سئوال کنند.
این مقاله، شواهد موجود در مورد COVID-۱۹ و روزه‌داری و همچنین راهنمایی‌های مذهبی در ماه رمضان را در نظر گرفته و هدف آن ارائه توصیه‌های بهداشتی است.
خوب است بدانید پزشکی در مورد ماه رمضان و روزه‌داری در کرونا، نوپا است، بنابراین تصمیم نهایی در مورد روزه‌داری یا روزه نگرفتن به عهده شخص، مشورت با پزشک و مرجع دینی مورد اعتماد افراد است.

شواهد فعلی در مورد روزه گرفتن در کرونا
آنچه در مورد دوره عفونت‌های COVID-۱۹ می‌دانیم:

• اکثر عفونت‌های COVID-19 هیچ علائمی ایجاد نمی‌کنند یا باعث بیماری خودمحدودکننده آنفولانزا می‌شوند، در حالی که تا 20درصد می‌تواند باعث بیماری شدید یا بحرانی شود.
• بسیاری از ویژگی‌های بالینی مانند تب، بیماری طولانی‌مدت، سردرد، از دست دادن چشایی و بویایی و خستگی مفرط می‌تواند منجر به کاهش مصرف مایعات و کم‌آبی قابل توجه بدن شود.
• وخیم شدن سریع بیماری به‌خصوص در هفته دوم می‌تواند ظرف چند ساعت اتفاق بیفتد و همراه با تب و مشکل تنفسی باشد.

قومیت، چاقی و دیابت نوع ۲
چاقی، دیابت و قومیت با شدت کرونا ارتباط دارند.
چاقی، خطر ابتلا به COVID-19 را افزایش می‌دهد، برخی اظهار نظرها وجود دارد که می‌گوید چاقی ممکن است باعث تضعیف ریه‌ها شود، احتمال دیابت و مشکلات قلبی تنفسی را افزایش دهد.
حوادث ترومبوتیک، (ایجاد لخته در عروق) علت تشدیدکننده مرگ در عفونت‌های COVID-۱۹ است.
خطر ترومبوآمبولیک در بیماران چاق، بیشتر از سایر افراد است، چاقی می‌تواند یک عامل خطرناک برای مرگ ناشی از عفونت COVID ‐ 19 باشد.

بیشتر بخوانید: تفاوت کرونا با آنفلوآنزا چیست؟

چاقی شدید همچنین خطر سندرم تنفسی حاد (ARDS) را افزایش می‌دهد که یکی از عوارض عمده COVID-19 است.

روزه گرفتن در اوضاع کرونا، کمبود آب بدن و عفونت COVID-۱۹
روزه گرفتن در ماه رمضان شامل پرهیز از نوشیدن مایعات در ساعات روز است. در طول روزه‌داری، کمبود آب در بدن به وجود می‌آید، اما اینکه آیا روزه‌داری منجر به کم‌آبی مزمن می‌شود، یا نه، مشخص نیست.
بیمارانی که علائم ناشی از عفونت COVID-19 دارند (مانند تب، از دست دادن چشایی و خستگی) ممکن است در معرض خطر بیشتر کمبود آب باشند.

روزه گرفتن در شرایط کرونا و نظر سازمان بهداشت جهانی
راهنمایی‌های موقت سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد که روزه‌داری برای افراد سالم، بی‌خطر است.

روزه گرفتن در کووید، فایده دارد؟
برخی متخصصان معتقدند که غذا خوردن با محدودیت زمانی مانند روزه‌داری، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.

بیشتر بخوانید: سیستم دفاعی بدن را چطور قوی کنیم؟

سیستم ایمنی، اولین خط دفاعی در برابر ویروس کرونا است.
دکتر یوسف اوزون، متخصص داخلی و گوارش معتقد است که داشتن یک سیستم ایمنی قوی، (جدا از اقداماتی مانند ماسک زدن، شستن دست‌ها و رعایت فاصله اجتماعی) مهم‌ترین عامل محافظ در برابر COVID-19 است.
اوزون تاکید می‌کند که گرسنگی در افراد سالم که هیچ‌گونه بیماری ندارند، باعث مراقبت از سلول‌های محافظ یا اتوفاژی می‌شود.
اتوفاژی، روش پاک‌سازی سلول‌های آسیب‌دیده بدن برای بازسازی سلول‌های جدیدتر و سالم است.
یوشینوری اوسومی، دانشمند ژاپنی به دلیل کشف مکانیسم‌های اصلی اتوفاژی، جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را در سال ۲۰۱۶ میلادی دریافت کرد.
اوسومی، نشان داده که غذا خوردن با محدودیت زمانی، باعث تاثیر در تجدید سلول و کند شدن پیری در بدن می‌شود. بنابراین در پایان یک دوره 10-15 ساعته گرسنگی به دلیل روزه‌داری، سلول‌های سیستم ایمنی بدن، تعادل فیزیولوژیکی قوی‌تر و حیاتی را بازمی‌یابند، دوباره جوان می‌شوند و از خود، اثر مقاوم و محافظت‌کننده در برابر سرطان و عفونت نشان می‌دهند.
خواب منظم و رژیم غذایی متعادل هم در تقویت سیستم ایمنی موثر است.

روزه گرفتن در ماه رمضان و خشکی گلو
دکتر زهرا عبداللهی مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت درباره روزه‌داری در کرونا توضیح داده است:« یکی از عوامل زمینه‌ساز برای فعالیت ویروس کرونا خشکی گلو است. اگر در کنار غذاها سبزی و سالاد باشد به پیشگیری از خشک شدن گلو کمک می کند. بنابراین در وعده سحر نکاتی که باید رعایت شود در درجه اول مصرف کافی سبزیجات و سالادها است به این علت که حاوی آب هستند و در طول روز از خشکی دهان و گلو و کم آب شدن بدن پیشگیری می‌کند.»
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفته:«برای مقابله با کرونا نوع غذایی که می‌خوریم نقش بسیار مهمی دارد. غذاهای چرب، سرخ‌شده، پرروغن و پر نمک باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود بنابراین در وعده سحر نکاتی که باید رعایت شود در درجه اول مصرف کافی سبزیجات و سالادها است به این علت که حاوی آب هستند و در طول روز از خشکی دهان و گلو و کم‌آب شدن بدن پیشگیری می‌کند. بنابراین یک توصیه، مصرف سبزی و سالاد در کنار غذای سحری است. نوشیدنی‌های شیرین برای سحر توصیه نمی‌شود برای اینکه احساس تشنگی را در طول روز تشدید می‌کنند. غذاهای چرب و سرخ‌شده و پر ادویه مناسب نیستند چون احساس تشنگی و خشکی گلو را بیشتر می‌کنند. یکی از اشکال‌های خوردن غذاهای شیرین در سحر این است که در طول روز قند بدن افت می‌کند.»

روزه گرفتن در ایام کرونا چه حکمی دارد؟
در ادامه این مقاله، نظر برخی از مراجع دینی را درباره روزه‌داری در کرونا ارائه می‌دهیم.

آیت‌الله مکارم شیرازی
انسان نمی‌تواند به این دلیل، روزه را بخورد و باید در ماه رمضان روزه بگیرد، البته می‌تواند در فاصله افطار تا سحر از غذاهای مقوی استفاده کند تا از ضعف شدید بدن در طول روز جلوگیری نماید، اما کسی که می‌داند روزه برای او ضرر دارد، باید روزه را ترک کند و اگر روزه بگیرد صحیح نیست.
همچنین اگر یقین ندارد، اما احتمال قابل توجهی می‌دهد که روزه برای او ضرر دارد، خواه این احتمال از تجربه شخصی حاصل شده باشد یا از گفته طبیب.

آیت‌‎الله سیستانی
وجوب روزه ماه مبارک رمضان، یک تکلیف فردی است و هر کس که شرایط وجوب آن را داشته باشد، باید فارغ از این‌که برای دیگران واجب باشد یا خیر، روزه بگیرد و اگر فرد مسلمان بیم آن داشته باشد که روزه گرفتن ولو با اتخاذ همه تدابیر احتیاطی، باعث ابتلایش به کرونا می شود، وجوب هر روزی که می‌ترسد در صورت روزه گرفتن به این بیماری مبتلا می‌شود، از او ساقط می‌گردد.
اما اگر بتواند درجه احتمال ابتلا به بیماری را کم کند تا آنجا که از نظر عقلا دیگر احتمال ابتلا مورد اعتنا نباشد -ولو از طریق ماندن در خانه و عدم اختلاط نزدیک با دیگران، استفاده از ماسک و دستکش‌های پزشکی و رعایت موارد ضدعفونی مکرر و نظیر آن- و موجب مشقت شدید و غیرقابل تحملی نیز نباشد، وجوب روزه از او ساقط نمی‌شود.
اما درباره آنچه گفته شد که پزشکان نوشیدن مکرر آب را در فاصله زمانی نزدیک به هم جهت جلوگیری از کمبود آب بدن و خشکی حلق توصیه می‌کنند -به این دلیل که احتمال ابتلای به ویروس کرونا را مرتفع می‌کند- این امر مانع وجوب روزه نمی‌شود، غیر از کسانی که به آن رسیده باشند و در صورت روزه گرفتن، ترس ابتلای به بیماری وجود داشته باشد و هیچ راهی برای کاهش احتمال آن هم وجود نداشته باشد -ولو با ماندن در منزل و اتخاذ سایر راه‌های احتیاطی پیشرفته- اما افراد دیگر غیر از چنین فردی باید روزه بگیرند.

روزه گرفتن در ماه رمضان شامل پرهیز از نوشیدن مایعات در ساعات روز است. در طول روزه‌داری، کمبود آب در بدن به وجود می‌آید، اما اینکه آیا روزه‌داری منجر به کم‌آبی مزمن می‌شود، یا نه، مشخص نیست. بیمارانی که علائم ناشی از عفونت COVID-۱۹ دارند (مانند تب، از دست دادن چشایی و خستگی) ممکن است در معرض خطر بیشتر کمبود آب باشند.

البته چه بسا بتوان با مصرف سبزیجات و میوه‌های سرشار از آب پیش از سحر، کمبود آب بدن ناشی از روزه‌داری را جبران کرد، همچنان‌که می‌توان با جویدن آدامس بدون قند، جلوی خشکی حلق را گرفت -البته به شرطی که ذرات آن در دهان جدا نشده، وارد حلق نشود- بنابراین جویدن آدامس باعث افزایش ترشح بزاق دهان می‌شود و مانعی از آن در صورت روزه‌داری وجود ندارد.

بنابرین کسانی که می‌توانند کار خود را در ماه رمضان رها کرده و در منزل باقی بمانند و از ابتلا به بیماری مذکور در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمی‌شود، اما افرادی که نمی‌توانند کار خود را رها کنند -بنا به هر دلیلی- و از ابتلا به ویروس در صورت ترک نوشیدن آب در بازه‌های زمانی در روز بیم دارند و نمی‌توانند اقدامات دیگر برای در امان ماندن از ابتلا به کرونا را اتخاذ کنند، روزه بر آنان واجب نیست، هر چند مجاز به روزه‌خواری در ملاء عام هم نیستند.
روشن است که روزه ماه رمضان از مهم‌ترین فریضه‌های شرعی است و تنها در صورت وجود عذر واقعی، ترک روزه جایز است و هر فردی نسبت به وضعیت خود آگاه‌تر است که آیا عذر واقعی برای ترک روزه دارد یا خیر.

نتیجه‌گیری درباره روزه گرفتن در اوضاع کرونا
بیماران مبتلا به تب و بیماری طولانی‌مدت ثانویه بعد از COVID-۱۹ می‌توانند به شدت دچار کم‌آبی شوند و در معرض خطر وخامت ناگهانی حاد قرار بگیرند. چنین بیمارانی باید روزه خود را زودتر خاتمه دهند یا در ماه رمضان از روزه‌داری خودداری کنند. آن‌ها باید مطئمن شوند که به طور کامل به بدنشان آبرسانی می‌کنند.

متخصصان کلینیک نی نی بان می‌توانند به پرسش‌های شما درباره سلامتی پاسخ بدهند.