وزوز گوش، صدای گوش یا صدای سر

بعضی از افراد از صدای گوش در سرشان شکایت دارند. این صدای گوش می تواند چند ماه از اتفاق آن گذشته باشد و یا چندین سال. اولین جایی که به ذهن بیمار می رسد پزشکان گوش و حلق و بینی و مغز و اعصاب می باشند. ولی متاسفانه پزشکان درمان قطعی برای آن ندارند و تنها تجویزشان شاید قرص های آرامبخش و یا خواب آور باشد. همچنین انجام MRI و CT scan برای اطمینان از نبود تومور در سر و یا مجرای گوش باید انجام شود.

علت های صدای گوش یا سر

در رشته ادیولوژی و یا شنوایی شناسی به صدا یا سوت درگوش یا سر، وزوز گوش یا تینیتوس می گویند.

• گوش وقتی وزوز می کند که جرم متراکم و زیاد داشته باشد.

• گوش وقتی وزوز می کند که دچار عفونت جدی حل نشده بشود.

• گوش وقتی وزوز می کند که در فک مشکلی وجود داشته باشد.

• گوش وقتی وزوز می کند که توموری کوچک در گوش وجود داشته باشد.

• گوش وقتی وزوز می کند که یک سری داروهای سمی مانند بتامتازون برای آن تجویز شده و بیش از اندازه مصرف شده باشد.

• گوش وقتی وزوز می کند که داروهایی مانند اسپرین که رقیق کننده خون هستند به مدت طولانی استفاده می شود و یا افرادی که فشار خون بالا دارند، وضعیت فشار خون خود را کنترل نمی کنند.

• گوش وقتی وزوز می کند که نوعی از پیرگوشی سراغ شخص بیاید.

• گوش وقتی وزوز می کند که فشار داخل جمجمه ای بالا باشد.

• گوش وقتی وزوز می کند که در محیط های پر سروصدا مانند تراشکاری، کارخانه ماشین آلات و... شخص کار می کند و سال ها بدون استفاده از صداشکن های استاندارد در معرض سروصدا بوده و تست شنوایی دقیق را هر ساله در کلینیک های خصوصی انجام ندهد. زیرا مراکز طب کار اصولا نتایج درستی از میزان شنوایی را به کارگر یا کارمند ارائه نمی دهند. چراکه اندازه آسیب به گوش مشخص می گردد.

• گوش وقتی وزوز می کند که صدای ناگهانی بلند و غیر مترقبه گاهی شما را چنان از جا می پراند که همان لحظه آسیب رو می خورید.

• گوش وقتی وزوز می کند که از هندزفری با صدای حتی معمولی به مدت طولانی استفاده کرده اید.

• گوش وقتی وزوز می کند که مشکل و یا اضطراب روی اعصاب شما تاثیر گذاشته باشد.

• گوش وقتی وزوز می کند که ضربه ای ناگهانی به گوش بخورد.

• گوش وقتی وزوز می کند که گاها در انجام کارهای دندانپزشکی مانند ایمپلنت مقدار دسی بل صدای استاندارد و فشار به فک لحاظ نشده باشد.

• گوش وقتی وزوز می کند که دچار نوعی از سرگیجه مانند منییر یا سرگیجه مربوط به گوش داخلی و جابجایی کربنات کلسیم گوش داخلی مبتلا شده باشید.

ارزیابی وزوز گوش

ادیولوژیست خانم سارا باقری به این سوال اینگونه پاسخ می دهد که افرادی که تینیتوس دارند می توانند حتی شنوایی نرمال داشته باشند و فقط در یک فرکانس یک میزان کوچکی از افت شنوایی دیده شود. مثلا فرکانس های بین 8 - 4 کیلیوهرتز. در هر صورت وزوز گوش نشانه ای از یک مشکل است. در روش TRT (Tinnitus Retraining Therapy Treatment) با صدایی که از ماسکر فرستاده می شود، باعث می گردد که تمرکز مغز به شنیدن صدای ماسکر جلب شده و شخص باید تمرکز خود را از روی وزوز گوش بردارد. با دادن برنامه صحیح و برنامه رژیم غذایی سعی ما کاهش قدرت وزوز است. همچنین با اندازه گیری آستانه وزوز محرک وزوز را میشناسیم و بر اساس آن قدرت و فرکانس ماسکر را تعیین می نماییم. تمامی افرادی که از این برنامه وزوز استفاده می کنند اذعان می دارند که 84 درصد بعد از یکسال بهبود حاصل کرده اند (طبق مقالات رفرنس). البته این مستلزم انجام دقیق توصیه های ادیولوژیست می باشد.

ماسکر ها به صورت ماسکر های داخل گوشی و پشت گوشی وجود دارند. اگر یک گوش دچار وزوز است، گوشی را که وزوز دارد ماسکر می دهیم. گاهی اوقات با گذاشتن ماسکر در یک گوش شخص به این موضوع پی می برد که گوش دیگر هم درگیر وزوز بوده و آن را نمیشنیده و در سر پخش بوده. در این صورت باید ماسکر را دوگوشی تنظیم کنیم. گاهی صدای سر باعث اذیت شخص می باشد. یعنی وزوز گوش در سر پخش است در این صورت نیز ماسکر دو گوشی تنظیم شود.

وزوز گوش می تواند هر صدایی داشته باشد. همچنین می تواند نوسانی بوده و حتی نوع صدا عوض شود. در تمام این موارد شما باید به این موضوع واقف باشید که روش TRT و CBC امکانپذیر است و بهترین و مطمئن ترین، مشاوره سایکولوژیک و بررسی وزوز گوش می باشد. در روش سایکولوژی وزوز این موضوع را به بیمار یاد می دهیم که توجه خود را از روی نویز وزوز بردارد و با تمرین های ریلکسیشن و استرس به مدیریت وزوز خود کمک کند و در کاهش اضطراب ناشی از وزوز و صدای وزوز به خود کمک کند.

وزوز گوش کودکان و نوجوانان

ادیولوژیست سمعک آلفا اذعان می دارند که در این دهه اخیر صدای گوش یا سر در نوجوانان بسیار شایع شده است و علت اصلی آن استفاده زیاد از هندزفری می باشد. همچنین متاسفانه به دلیل عدم اطلاع رسانی کافی حتی معلمین در کلاس های آنلاین نیز استفاده از هندزفری را بسیار تاکید می کنند اما همین موضوع به سلول های مویی شنوایی محدوده فرکانس های زیر که نزدیک به کانال گوش میانی است، آسیب وارد کرده باعث افت شنوایی در فرکانس های زیر ولو اندک در حد 5 دسی بل می شوند.

کودکان و یا نوجوانان چون تصوری از صدای گوش یا سر ندارند اصولا فکر می کنند که این حالت طبیعی است و چه بسا که ماه ها و سال ها آن را تحمل می کنند و همین موضوع باعث آسیب بیشتر به شنوایی و درک شنوایی آن ها می شود. بنابراین اول اینکه باید همراهان بزرگسال کودک یا نوجوان این نکته را بدانند که صدای بلند و یا هندزفری برای کودک مضر است، دوم اینکه با دلایل علمی و نشان دادن منابع علمی مختلف نوجوانان را واقف بر این نکته بکنند. همچنین اولیا مدرسه را به این موضوع آشنا بگردانند تا آن ها نیز درخواست اشتباهی از کودک نداشته باشند. در صورتی که نوجوانان و کودکان بیش از 6 ماه وزوز گوش دارند و تست های MRI و شنوایی سنجی را انجام داده اند و مشکل تومور در گوش یا سر دیده نمی شود ادیولوژیست شنوایی از ماسکر های معروف سمعک زیمنس را پیشنهاد می دهد. البته باید بدانید که می تواند وزوز گوش در نوجوان دارای شنوایی نرمال اتفاق بیفتد و بنابراین فقط قسمت ماسکر آن فعال می گردد.

کم شنوایی و وزوز گوش

یک سری از افراد هستند که دچار کم شنوایی می باشند از طرفی نیز دارای وزوز گوش هستند. دو راه حل برای این افراد وجود دارد: اگر روش TRT و CBC وزوز گوش را نمی خواهند انجام دهند می توانند از فقط سمعک استفاده کرده یعنی سیستم ماسکر داخل سمعک نیست. در این صورت صدای وزوز گوش هنگام استفاده از سمعک کمتر به گوش می رسد. اما راه خل درست استفاده از سمعک های ماسکر دار است که هم شنوایی شخص درست شده و هم برای تینیتوس چاره ای اندیشید. باید بدانید تا زمانی که مشکل شنوایی به طور کامل حل نشود وزوز گوش ادامه دارد یعنی مثلا اگر هر دو گوش کم شنوا باشد ولی یک گوش وزوز داشته باشد نمی توان فقط به آن گوشی که وزوز دارد سمعک و ماسکر داد. همچنین تنظیمات دوره ای سمعک و مشاورات وزوز حتما باید انجام بشود. بر خلاف بعضی از نظرها ماسکر ها هم می توانند داخل گوشی و هم پشت گوشی باشد این تنها به میزان کم شنوایی فرد مربوط است.

سابقا سیستم ماسکر ها فقط در سمعک های پشت گوشی گنجانده میشد، اما در 5 ساله اخیر ماسکر های سیلک داخل گوشی به دفاتر ادیولوژی توزیع شده است.

سرگیجه و وزوز گوش

سرگیجه یکی از عواملی است که وزوز گوش یا تینیتوس به دنبال دارد. برای کنترل سرگیجه ابتدا باید تست های کافی جهت بررسی منشا سرگیجه انجام شود تا دقیقا پزشک گوش و حلق و بینی بداند که دوز داروی تجویزی و مراحل درمان به چه صورت است و آیا سرگیجه خوش خیم است و یا منییر می باشد. اکثر پزشکان گوش و حلق و بینی به یک تست شنوایی بسنده می کنند و همین باعث می شود شخص سال ها درگیر سرگیجه بوده و از فاز خوش خیم به بدخیم برود. مرحله دوم، توصیه های کامل پزشک جهت مانور های سرگیجه و رژیم غذایی می باشد که باز هم متاسفانه به تفصیل برای بیمار گفته نمی شود.

در صورتی که تمام این موارد به درستی رعایت شده باشد و اگر وزوز گوش وجود داشته باشد اکنون باید پزشک متبحر گوش و حلق و بینی وی را به دفاتر ارزیابی شنوایی ارجاع دهد. افراد سرگیجه ای با شیوه ای متفاوت باید از انواع سمعک و ماسکرمناسب استفاده کنند که در دفاتر ارزیابی شنوایی به ارزیابی آن پرداخته میشود . برنامه استفاده از سمعک و برنامه وزوز در آن ها خیلی با احتیاط انجام می شود اما در نهایت بیمار به راحتی می تواند در کل ساعات از سمعک استفاده کرده و همین موضوع به بهبود سرگیجه وی نیز کمک می کند.