آفت دهان چرا به سراغ ما می آید؟

به گزارش نی نی بان ،  هر کسی می‌تواند دچار آفت دهان شود؛ اما آفت در افراد ۱۰ تا ۲۰ ساله و در خانم‌ها شایع‌تر است. آفت‌های جزئی معمولاً چند روز یا یک هفته طول می‌کشند. هر چند خیلی وقت‌ها درد ناشی از آفت دهان معمولاً کم است؛ اما تکرار آفت و مدام ظاهرشدن آن می‌تواند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کرده و بر غذاهایی که می‌توانید بخورید اثر خواهد گذاشت. یکی از پیچیدگی‌های آفت دهان که باعث می‌شود نتوان از آن پیشگیری کرد این است که علت مشخصی برای آن وجود ندارد. اما به‌طورکلی عواملی هستند که می‌دانیم می‌توانند منجر به آفت دهان شوند یا آفت‌ها را بدتر و طولانی‌تر کنند.

آسیب

یکی از متداول‌ترین عوامل منجر به آفت، گازگرفتن لب یا زبان حین خوردن است. افرادی که بریس دارند اغلب دچار آفت دهان می‌شوند. هر نوع آسیب یا ترومایی در ناحیه بافت نرم دهان می‌تواند باعث ایجاد آفت شود.

راه‌حل: اکثر مواقع نمی‌توان از آسیب در داخل دهان پیشگیری کرد و اتفاقی غیرقابل‌پیش‌بینی است. اما شما می‌توانید با استفاده از گارد دهان هنگام ورزش یک اقدام پیشگیرانه انجام دهید. همچنین می‌توانید عادات غذاخوردن خود را جوری تغییر دهید که از خوردن غذاهایی که می‌توانند مشکل‌ساز باشند پرهیز کنید، مثلاً نان خیلی برشته یا لقمه‌های بزرگ.

کمبود ویتامین

کمبود ویتامین، خصوصاً ویتامین B می‌تواند باعث آفت شود. مطالعات نشان داده‌اند درمان کمبود ویتامین B می‌تواند به رفع آفت‌های مکرر دهان کمک کند. تشویق بچه‌ها به خوردن میوه و سبزی بیشتر اغلب کار سختی است. به همین دلیل کمبود ویتامین B۱۲ در کودکان شایع می‌باشد. پس اگر کودک شما مکرراً آفت می‌زند، وضعیت او را از جهت کمبود ویتامین B۱۲ بررسی کنید.

راه‌حل: مولتی‌ویتامین باید جزئی از رژیم غذایی روزانه شما باشد یا دست‌کم مکمل ویتامین B۱۲ مصرف کنید. مولتی‌ویتامین در انواع برندها وجود دارد که می‌توانید با مشورت با پزشکتان نوع مناسب خود را انتخاب کنید.

کمبود مواد مغذی

کمبود ویتامین B۱۲ تنها کمبودی نیست که می‌تواند باعث آفت‌های مکرر دهان شود. مواد مغذی دیگری نیز در این مسئله نقش دارند، خصوصاً زینک، آهن، کلسیم و فولیک‌اسید اگر در بدن کافی نباشند می‌توانند باعث آفت دهان شوند. کمبود کلسیم می‌تواند آفت‌های موجود را بدتر کرده و آنها را طولانی‌تر کند.

استرس می‌تواند مواد شیمیایی بدن را تغییر دهد و در نتیجه منجر به افزایش خطر مواردی مانند التهاب و آفت دهان شود

راه‌حل: رژیم غذایی سالم و از تمام گروه‌های غذایی داشته باشید. گوشت گوساله، میگو و لوبیاقرمز سرشار از زینک هستند. تخم‌مرغ، جگر، نخود  آبگوشتی دارای آهن فراوان هستند. لبنیات منبع خوبی از کلسیم است که در سبزیجات برگی نیز وجود دارد. اینها تنها چند نمونه‌اند و می‌توانید با مشورت با متخصص تغذیه، یک برنامه غذایی هدفمند برای خود در نظر بگیرید که این مواد مغذی را به‌خوبی تأمین کنند.

زیاد مسواک‌زدن

خنده‌دار به نظر می‌رسد که بگوییم بهداشت دهان شما و عادت مسواک‌زدنتان می‌تواند باعث آفت دهانتان شود. اما واقعیت این است که زیاد و محکم مسواک‌زدن باعث اصطکاک در لثه‌ها و داخل لپ‌ها شده و عاملی برای آفت زدن خواهد شد. همچنین استفاده زیاد از دهان‌شویه‌های الکلی می‌تواند به بافت‌های حساس دهان آسیب بزند و منجر به آفت شود. خیلی وقت‌ها افرادی که به دلیل وسواس در بهداشت دهان دچار آفت می‌شوند تصور می‌کنند هنوز کم‌کاری کرده‌اند و باید بیشتر مسواک بزنند و بیشتر از دهان‌شویه و نخ دندان استفاده کنند که در واقع عارضه آفت را بدتر خواهد کرد.

راه‌حل: سعی کنید از مسواک نرم‌تر و دهان‌شویه بدون الکل استفاده کنید. اگر عادت دارید بعد از غذا مسواک بزنید می‌توانید در عوض می‌توانید آدامس بدون قند بجوید. بیشتر از دو دقیقه مسواک‌زدن را ادامه ندهید و فشار زیاد به لثه‌ها و دندان‌ها وارد نکنید. دندانپزشک می‌تواند به شما کمک کند عادات مسواک‌زدن خود را اصلاح کنید و استفاده درست از نخ دندان را یاد بگیرید.

هورمون‌ها

خانم‌ها بیشتر از آقایان دچار آفت می‌شوند و این می‌تواند یک دلیل داشته باشد: هورمون‌ها. تغییرات هورمونی که طی سیکل قاعدگی رخ می‌دهند به‌اندازه کافی قابل‌توجه هستند تا باعث علائمی شوند، از جمله تورم غدد بزاقی، تورم و خونریزی لثه‌ها و آفت‌های دهان. این تغییرات مشابه تغییرات هورمونی طی بارداری هستند و می‌توانند مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان و بیماری لثه ایجاد کنند.

راه‌حل: تغییرات هورمونی اجتناب‌ناپذیر و طبیعی‌اند، یعنی شما باید از طریق دیگری با عوارض این تغییرات مقابله کنید. رژیم غذایی سالم و سرشار از انواع ویتامین‌ها داشته باشید و به طور منظم و درست از مسواک و نخ دندان استفاده کنید. اگر سیکل قاعدگی شما به طور مکرر باعث آفت دهان می‌شود با پزشک مشورت کنید.

استرس

همه افراد در زندگی کم‌وبیش با استرس درگیر هستند. اما آیا می‌دانستید استرس بر سلامت دهانتان نیز اثر می‌گذارد؟ استرس می‌تواند مواد شیمیایی بدن را تغییر دهد و در نتیجه منجر به افزایش خطر مواردی مانند التهاب و آفت دهان شود. استرس ما چیزهایی مانند بیماری لثه، اختلال مفصل فکی - گیجگاهی و دندان‌قروچه ارتباط دارد.

راه‌حل: برای مدیریت استرس همیشه هم راهکار فوری وجود ندارد. بعضی از افراد با مدیتیشن قادر به کنترل استرس و اضطراب خود هستند و عده‌ای نیز به پیاده‌روی می‌روند، می‌دوند، باشگاه می‌روند، با یک دوست صحبت می‌کنند و ... مهم این است راهی پیدا کنید که به شما جواب می‌دهد. کنترل استرس کلاً به نفع سلامتی‌تان است.

اختلالات خودایمنی و دیگر بیماری‌ها

اختلالات سیستم خودایمنی می‌تواند باعث شود بدن به سلول‌های سالم (مثلاً در دهان) حمله‌ور شده و آفت ایجاد شود. آفت می‌تواند یکی از علامت‌های اختلالات خودایمنی باشد. بیماری‌های روده مانند بیماری کرون یا بیماری سلیاک می‌توانند موجب نوعی التهاب سیستمی شوند که می‌تواند در دهان آفت ایجاد کند.

راه‌حل: وقتی صحبت از عوارض و بیماری‌های سیستمی می‌شود، بهترین کاری که می‌توانید بکنید مشورت با پزشک در مورد نحوه مدیریت بیماری است تا عوارض ناشی از آن نیز کنترل شوند. در کنار برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک، بهداشت دهان را رعایت کنید، رژیم غذایی سالم و مغذی داشته باشید و فعالیت منظم بدنی را فراموش نکنید.

منبع: تبیان