پدر شدن در سنین بالا، خطر ندارد؟

پس از تولد دوقلوی جورج کلونی ۵۵ ساله و اَمل کلونی ۳۹ ساله در ماه ژوئن بار دیگر بحث در مورد این که پدر شدن در سنین بالا چه خطراتی دارد افزایش یافت. علی رغم افزایش آگاهی مردم از باروری در آزمایشگاه و خطرات بارداری برای مادران مسن- مانند جانت جکسون که در ماه ژانویه سال کنونی و در سن ۵۰ سالگی زایمان کرد- برخی از تاثیرات علمی و اجتماعی پدر شدن در سنین بالا همچنان در هاله ای از ابهام باقی مانده است اما این موضوع باعث نشده که مردان مسن دست از امیدواری برای تشکیل خانواده بکشند.

دکتر ماری سامپالسکی، متخصص باروری مردان در کک مدیسین دانشگاه کارولینای جنوبی در این باره می گوید:" این موضوع به خوبی بررسی شده است. مردان در سنین بالا بچه دار می شوند و این موضوع بیش از پیش به یک رویه همگانی تبدیل شده است". قدرت باروری در مردان، برخلاف زنان با بالا رفتن سن کاهش شدیدی پیدا نمی کند و بسیاری از مردان در سنین کهنسالی نیز می توانند بدون دخالت تکنولوژی بچه های بیولوژیکی سالمی داشته باشند. اما سامپالسکی می گوید که بسیاری از مردان مراجعه کننده به وی در مورد خطرات پدر شدن در سنین بالا سوالاتی دارند.

موفقیت روش باروری آزمایشگاهی

یکی از خطرات پدران مسن، پتانسیل موفقیت روش باروری آزمایشگاهی است، روش درمانی که در آن تخمک زن توسط اسپرم مرد در یک لوله ی آزمایشگاهی بارور شده سپس نطفه به درون رحم زن منتقل می گردد. احتمال زنده به دنیا آمدن نوزاد در این روش که به اختصار به آن «آی وی اف» (in vitro fertilization) گفته می شود در مردانی که سن بالایی دارند کمتر است. به عبارت دیگر بر اساس مطالعه اخیر انجام گرفته با افزایش سن مرد، احتمال زنده به دنیا آمدن نوزادی که با روش «آر وی اف» به وجود آمده کمتر می شود و این اولین تحقیقی است که سن مرد را در موفقیت روش «آر وی اف» یک عامل تعیین کننده تشخیص داده است. محققان دانشگاه هاروارد بیش از ۱۹٫۰۰۰ مورد باروری به روش «آر وی اف» را که برای ۷٫۷۵۳ زوج در منطقه بوستون بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ انجام شده بود مورد بررسی قرار دادند.

آن ها ابتدا زنان و مردان را در گروه های سنی مختلف دسته بندی کرده و سپس سن ها را با تولدهای موفقیت آمیز مقایسه نمودند. این مقایسه ها نشان می داد که کمترین میزان تولد سالم و زنده نوزاد مربوط به زنان بین سنین ۴۰ تا ۴۲ سال بوده است. در این دسته، سن مرد هیچ تاثیری در نتیجه ی زایمان نداشت. اما در مواردی که سن زنان کمتر از ۴۰ سال بود احتمال زنده به دنیا آمدن نوزاد با افزایش سن پدر کاهش چشمگیری می یافت. برای مثال در زنان زیر ۳۰ سال که شریک زندگیشان بین ۴۰ تا ۴۲ سال سن داشت میزان زایمان موفقیت آمیز در کمترین حد ممکن (۴۶ درصد) وجود داشت در حالی که برای زنان با همین مقدار سن که شوهرانی ۳۰ تا ۳۵ ساله داشتند احتمال زنده به دنیا آمدن نوزاد بسیار بیشتر بوده است.

در زنانی که با مردانی جوان تر ازدواج کرده بودند بیش از سه چهارم زایمان ها موفقیت آمیز بوده و نوزاد به دنیا آمده هیچ مشکلی نداشت. همین موضوع در مورد گروه سنی بعدی یعنی زنان بین ۳۵ تا ۴۰ سال نیز صدق می کرد. در این گروه سنی، زنانی که شوهرانشان کمتر از ۳۰ سال سن داشتند احتمال موفقیت آمیز بودن بارداری و زایمان نسبت به زنانی که با مردان بین ۳۰ تا ۳۵ سال ازدواج کرده بودند تا ۳۰ درصد افزایش پیدا می کرد.

ریسک های روش باروری آزمایشگاهی

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ در سوئد در این زمینه صورت گرفت بار دیگر نشان داد که احتمال ابتلای نوزادان به شیزوفرنی، اوتیسم و دیگر بیماری های روانی در صورتی که در زمان لقاج نطفه سن مرد بیشتر از ۴۵ سال باشد بسیار بیشتر خواهد بود. با این وجود احتمال موفقیت آمیز نبودن باروری در این مردان همچنان بسیار پایین و در حدود ۱ درصد است. این گزارش باعث شد یکی از مردانی که آن را خوانده بود دست به کار شود.

ویلیام هادسن، از تهیه کنندگان سابق بی بی سی در این باره می گوید:" من گزارشی را در مورد یک مطالعه ی مهم که در سال ۲۰۱۴ انجام شده بود تهیه کرده و سپس مدت زیادی در مورد آن فکر کردم و چند ماه بعد رفتم و اسپرمم را ذخیره کردم. من اسپرمم را ذخیره کردم زیرا می خواستم که انتخابی برای استفاده از اسپرم جوان تر در آینده داشته باشم". برای توضیح در مورد ارتباط بین بیماری روانی و سن والدین، محققان به جهش هایی که در دی ان ای اسپرم رخ داده و مقدار آن ها با افزایش سن مرد افزایش چشمگیری می یابد اشاره کرده اند که ممکن است به پسران و دخترانشان نیز منتقل شوند. به گفته ی سامپالسکی هیچ تست ژنتیکی برای بیماری های روان مانند طیف اوتیسم یا شیزوفرنی وجود ندارد. با این وجود، سال گذشته، مطالعه ای دیگر در موسسه ی نیچر ژنتیکس نتایج دیگری داشت.

بر اساس این مطالعه، جهش های خودبخودی در دی ان ای اسپرم هیچ دخالتی در افزایش ریسک بیماری های روانی ندارند. در واقع، بر اساس این مطالعه، ژن ها در افزایش این ریسک موثر هستند اما تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد این ریسک مربوط به جهش در ژن ها می باشد. نگاهی دقیق تر به داده ها نشان می دهد که بیماری روانی تنها به پدران مسن مرتبط نبوده و در مورد پدران جوان تر نیز خطرات مشابهی وجود دارد. بر اساس این تحقیق، احتمال بچه دار شدن در سنین بالا در مردان دارای بیماری های روانی ارثی بسیار بیشتر است زیرا این مردان رفتارهای اجتماعی و ریسک پذیری متفاوتی نسبت به دیگر مردان دارند.

اختلالات دیگری نیز در نوزادان دیده می شود که به پدر شدن در سنین بالا مرتبط است. یکی از شایع ترین این بیماری ها نوعی کوتولگی (dwarfism) در نوزادان است که به آن «achondroplasia» گفته شده و برای آن یک تست ژنتیکی نیز وجود دارد. برای مردانی که بالای ۵۰ سال سن دارند، خطر این ناهنجاری اسکلتی تنها کمی بیش از ۱ در ۲٫۰۰۰ تولد است. برخی پزشکان بر این باورند که اسپرم های مردان مسن حتی در مواردی نسبت به اسپرم های مردان جوان تر برتری دارند برای مثال طول تلومرها در اسپرم این افراد بیشتر است. تلومرها نوک کروموزم هایی بوده که در هنگام نسخه سازی دی ان ای از آن حفاظت می کنند درست مانند نوک فلزی بند کفش که از باز شدن آن جلوگیری می کند.

بسیاری از محققان بر این باورند که داشتن تلومر بلندتر به معنای زنده ماندن بیشتر است اما هنوز مطالعات قابل توجهی در این مورد وجود ندارد که ثابت کند فرزندان مردان مسن تر عمر بیشتری خواهند داشت. سمپالسکی می گوید که نگرانی بسیاری از مراجعان به وی تنها مسائل ژنتیکی نیست بلکه در مواردی نیز موضوع به اعداد و ارقام باز می گردد. وی در این باره می گوید:" اگر شما در زمان تولد نوزاد ۵۵ سال سن داشته باشید وقتی که ۶۵ ساله شوید بچه شما ۱۰ سال سن خواهد داشت و بسیاری از زوجینی که در سنین پیری بچه دار می شوند باید از همدیگر نیز مراقبت کنند".

بعد از اینکه خبر بدنیا آمدن کلونی ها در آینده ای نزدیک منتشر شد بسیاری جورج کلونی را در رسانه های اجتماعی به پدربزرگ تشبیه کردند و نه پدر. در حالی که بسیاری از این کاربران در مورد سختی های مراقبت از والدین پیر و سالخورده سخن گفته بودند برخی دیگر نیز از باارزش درس هایی که از والدین باتجربه خود گرفته بودند صحبت می کردند. اگر چه پدران در سنین بالا نمی توانند چابکی پدران جوان تر را برای بازی با کودکانشان داشته باشند اما معمولاً از لحاظ عاطفی و مالی شرایط بهتری را برای کودکان خود فراهم می کنند.