سرطان پستان و درمان آن، حالا چی میشه؟

درمان سرطان پستان به اتمام رسیده است، حالا چه می­ شود؟ در اینجا نحوه بازگشت به زندگی عادی را برایتان آورده ­ایم.

زندگی بعد از سرطان پستان به معنی بازگشت به مسائل آشنای قبلی و یک سری انتخاب­های جدید است. زمانی که شما به سرطان مبتلا شدید، خواهید فهمید که سرطان، بعد از درمانش هم زندگی شما را تحت تأثیر قرار می­ دهد و تمام نمی­ شود.

بعد از یک ماراتن که طی آن تشخیص و درمان سرطان پستان اتفاق افتاده است و حدود شش ماه تا یک سال طول کشیده است، شما می­توانید سرسختانه مقاومت کنید تا به یک زندگی عادی برگردید. اما روز آخر انجام پرتو درمانی یا آخرین تزریق شیمی درمانی به عنوان آخرین روز ماجراجویی سرطان پستان شما حساب نمی­شود.

به عبارت دیگر، شما وارد مرحله جدیدی می ­شوید. این مرحله شامل اقداماتی است که شما باید انجام دهید تا زندگی خود را به عنوان یک فرد مبتلا به سرطان پستان هماهنگ کنید. از خیلی جنبه ها این زندگی مانند زندگی دوست داشتنی قبل شما خواهد بود ولی از لحاظ برخی ویژگی، کمی با آن متفاوت خواهد بود. شما می­ توانید آن­ را زندگی «جدید عادی» بنامید.

سرطان پستان روی موارد زیادی از جنبه ­های زندگی شما، از روابط شما با افراد خانواده و همسرتان تا رژیم غذایی و ورزش کردن­تان، تأثیر می­گذارد و تا بعد از پایان درمان هم این تغییرات باقی خواهند ماند. شما چگونه با کندی ­های ناشی از خستگی کنار خواهید آمد؟ چه چیزهایی باید بخورید تا از عود سرطان پستان پیشگیری کنید؟ آیا دوباره ارتباط جنسی نرمال را تجربه خواهید کرد؟ این­ها سؤالات اندکی از تمام سؤالات شما هستند که هنگام ورود به مرحله زندگی جدید پس از درمان سرطان، با آن­ها روبرو خواهید شد و یک زندگی به عنوان فرد مبتلا به سرطان پستان را آغاز خواهید کرد.

«chemobrain» و اثرات بعدی دیگر

شما شش ماه قبل آخرین قطره داروی شیمی درمانی را که وارد رگ­های شما شد، مشاهده کرده­ اید و موهای شما واقعاً دوباره شروع به رشد کرده­اند. شاید کمی مجعدتر از حالت سابق باشد و رنگ آنها کمی خاکستری ­تر شده باشد، اما مو است! شما دوباره ابرو دارید. بنابراین چرا هنوز خسته­ اید؟ چه زمانی دوباره خودتان را دوست خواهید داشت و امیدوارانه زندگی خواهید کرد؟

دکتر ماریسا که یک سرطان­ شناس است می­گوید: «بدن شما باید تنظیمات بسیاری را دوباره هماهنگ کند و بازگشت به حالت اول یک اتفاق عظیم است. شما دفعات زیادی به بدن­تان شوک وارد کرده د­اید و این تنظیمات را به هم ریخته­ اید، برای مثال زمانی که جراحی انجام داده­اید و بیهوش شده ­اید، زمانی که احتمالاً شیمی درمانی شده­ اید، در جلسات پرتو درمانی و غیره».

زنان با اراده بعد از پایان درمان سرطان پستان و خستگی و کوفتگی بدن ناشی از انجام شیمی درمانی و مجموعه­ ای از عوارض درمان­های دیگر، تحت عنوان «Chemobrain» (تغییرات روانی مانند نقص حافظه و کاهش قدرت تمرکز) روبرو خواهند شد. اگر تلاش کنید، احتمالاً نمی­توانید مشکلاتی ناامید کننده ­تر و فاجعه آمیز تر از این­ها برای زنانی که مسئولیت مراقبت از خانواده و فرزندان، مدیریت زندگی و سامان دادن به مشغله ­های زندگی را دارند، پیدا کنید.

دکتر مری مک کیب، مدیر برنامه سازماندهی به زندگی مبتلایان به سرطان میگوید: «شما وانمود می­کنید که آن­ها بعد از اتمام درمان کارشان تمام می­ شود، در حالی که این­گونه نخواهد بود».

برنامه­ ای که دکتر مک کیب روی آن کار می ­کند، نوعی تلاش برای تغییر دادن وجهه سرطان در میان مردم است. زنان مبتلا به سرطان پستان، همانند سایر مبتلایان به سرطان­های دیگر، در حال حاضر دارای طول عمر بیشتری هستند و تعداد آن­ها در حال افزایش است، به گونه­ ای که بیمارستان­هایی تأسیس شده ­اند که به طور اختصاصی برای مدیریت زندگی بیماران مبتلا به سرطان فعالیت می­ کنند و انجمن­های مربوط به سرطان، تعداد زیادی مطالعه در رابطه با زندگی با سرطان انجام داده­ اند و انجام می­ دهند.

چه مدت بعد از پایان درمان­های سرطان پستان شما باید منتظر کوفتگی بدن، Chemobrain و عوارض جانبی دیگر بعد از درمان باشید؟ آن­ها تا چه مدت باقی خواهند ماند؟ افراد باهم فرق می ­کنند، البته به طور کلی می ­توان به یک قانون اشاره کرد که دکتر ویس می­گوید از اولین لحظه­ ای که به سرطان شک کردید تا آخرین جلسه درمان­تان انجام شود، به همان اندازه طول می­ کشد تا دوران ریکاوری شما به پایان برسد. بنابراین اگر شما یک توده در پستان خود لمس کردید یا یک ماموگرافی مشکوک در اردیبهشت داشتید و اگر آخرین جلسه پرتو تابی شما در آذر ماه انجام شد، می­ توانید انتظار داشته باشید که در تیر ماه سال بعد دیگر عوارض درمان به پایان رسیده باشد و از آن زمان شما زندگی «جدید عادی» را شروع کنید.

دکتر ویس می­گوید: «اگرچه این­ها به این معنی نیست که شما به حالت اول خود برمی­گردید، اما شما می­توانید احساس کنید که سطح انرژی و کیفیت زندگی­تان چقدر بهتر می­شود». درمان­هایی که ادامه پیدا خواهند کرد، مانند Tamaxifen یا هورمون درمانی­های دیگر مثل Arimidex، Aromasin، یا Fomara و یا جراحی­های بازسازی پستان می­ توانند بر روی این روند تأثیر بگذارند.

وی همچنین ادامه می­دهد: «من تعداد زیادی بیمار دارم که آن­ها در دومین سال این مبارزه هستند، بله داروها و درمان­های اصلی ضد سرطان آن­ها به پایان رسیده است، اما آن­ها همچنان برای کنار آمدن با عوارض جانبی درمان­های هورمون درمانی دغدغه دارند. این می­تواند شبیه یک روند بی پایان باشد».

زندگی کردن با سرطان پستان مانند یک دوی ماراتن است، نه دوی سرعت. این به معنی آن است که مدیریت کردن اثرات جانبی ناشی از درمان­های سرطان مثل هورمون درمانی، اگر توانسته باشید عوارض شیمی درمانی و پرتو تابی را تحمل کنید، آسان­تر خواهد شد. به عبارت دیگر شما باید مرحله به مرحله قوی شوید و توانایی­های مقابله با این مشکلات را به دست آورید.

او می­گوید: «شما باید در برنامه ­ریزی خود بخش­هایی را به استراحت کردن اختصاص دهید و بفهمید که چه موقعی از روز و بعد از چه فعالیت­هایی خودتان را خسته ­تر می­ یابید. اگر همچنان Chemobrain شما را اذیت می­ کند، از تکنیک­هایی مانند یادداشت برداری، تهیه لیست، تنظیم هشدار دهنده برای یادآوری مسائل مهم و درخواست کردن از دیگران برای تکرار کردن اطلاعات، استفاده کنید». برخی از زنان با استفاده از یادداشت­های روزانه، تعیین کردن زمان­های اوج خستگی و مشکلات حافظه ­ای، توانسته­ اند با یک برنامه ­ریزی هوشمندانه زندگی خوبی داشته باشند.

یک شانس برای ایجاد انتخاب­های زندگی

اطمینان حاصل کنید که افراد خانواده­تان و همچنین همکاران شما می ­دانند که تمام شدن دوره ­های درمانی اصلی ضد سرطان شما به معنی قادر بودن شما برای انجام حرکات نمایشی مثل پرش و شیرجه از روی تخته استخر، مربی فوتبال و مسافرت­های فشرده برای برگزاری کنفرانس نیست.

دکتر مک کیب می­گوید: «هرکسی باید آمادگی پایان درمان­ها را داشته باشد، نه فقط شما، و شما باید حمایت شوید، خانواده و دوستان شما نباید تصور کنند شما مانند یک دونده سرعت، پس از اتمام درمان­ها به روزهای اوج آمادگی­تان برخواهید گشت. این یک پروژه آموزشی است. آن­ها باید یاد بگیرند که اگر درمان­ها پایان یابد، اثرات جانبی آن­ها فوراً از بین نخواهند رفت».

انتظارات خود را مدیریت کنید. دکتر ویس می­گوید: «از هر راهی که می ­توانید استرس­ها و فشارهای روی خود را کاهش دهید. تصمیمات زیادی وجود دارد که شما از طریق آن­ها می­توانید زندگی خود را شارژ کنید، حتی در زمانی که در دوران ریکاوری هستید».

برای مثال احتمالاً شما ایده ­هایی در مورد چگونه به نظر رسیدن چیدمان خانه ­تان، میزان درآمدتان و چگونگی روابط­تان با اطرافیان­تان خواهید داشت تصمیم بگیرید که کدام یکی از آن­ها برای شما اهمیت بالایی دارد و کدام یکی ­ها از اهمیت کمتری برخوردار است. آن­هایی که کم اهمیت هستند کنار بگذارید یا از دیگران کمک بخواهید تا در انجام آن­ها به شما کمک کنند.

جینا شاو، یک مقاله ­نویس پزشکی است که در سال ۲۰۰۴ برای سرطان پستان درمان شد و الان او خود را این­گونه می­خواند: «یک مبتلا به سرطان پستان با زندگی لذت­بخش».