عوارض جانبی ای یو دی، مزایا و معایب

آی یو دی، یا ابزار درون‌زهدانی (به انگلیسی: IUD) وسیله‌ای به شکل‌های گوناگون، از جنس پلاستیک یا فلز که برای پیشگیری از آبستنی در زهدان جاگذاری می‌شود است.آی یو دی یکی از وسایل پیشگیری از بارداری برای مدت طولانی است، که مورد تائید سازمان جهانی بهداشت بوده و یکی از پرمصرف‌ترین و رایج‌ترین انواع وسایل پیشگیری از بارداری محسوب می‌شوند.

مزایای آی یو دی:

۱. روشی بسیار موثر وطولانی اثردرجلوگیری ازحاملگی است.
2. پس ازکارگذاری ،نیاز به یادآوری روزانه برای استفاده ندارد.
۳. پس ازخارج کردن آی یو دی قابلیت باروری بلافاصله برخواهد گشت .
4. با تماس جنسی تداخل ندارد .
۵. آثار وعوارض روش های هورمونی را ندارد.
6. تاثیری برشیردهی ندارد و تا دوران یائسگی قابل استفاده می باشد.

معایب آی یو دی:
۱. آی یودی حتما باید توسط پزشک یا ماما در داخل رحم کارگذاشته شود .همچنین خروج آن نیز باید توسط ایشان انجام شود.
2. احتمال خروج خودبخودی این وسیله از داخل رحم وجود دارد.
۳. این وسیله از انتقال بیماری هایی که از راه تماس جنسی منتقل می شوند جلوگیری نمی کند.
4. کسانی که از آی یو دی استفاده می کنند حتما باید برای معاینه دوره ای مراجعه نمایند.

خانم های با شرایط زیر نمی توانند از آی یو دی استفاده کنند :
1. زنانی که حامله هستند و یا شک دارند که باردار می باشند.
۲. زنانی که دارای رحم های غی طبعی هستند .
3. زنانی که سابقه عفونت لگنی با بستری در بیمارستان دارند.
۴. زنانی که بیماری حساسیت به مس دارند (برای آی یو دی های نوع مس دار).
5. زنانی که سیستم ایمنی بدنشان نقص دارد.
۶.زنانی که خونریزی شدید قاعدگی با دفع لخته خون دارند و یا آنمی شدید دارند.
7. زنانی که خونریزی رحمی بدون علت مشخص دارند.

استفاده کننده از آی یود دی در صورتی که یکی از عوارض زیر را داشته باشند باید به پزشک یا ماما مراجعه کنند:
۱. تاخیرقاعدگی:درصورت وقوع این مورد انجام آزمایش بارداری برای اطمینان از باردار نبودن ضروری است.

2. وجود علائمی مانند : درد پایین شکم ، ترشح چرکی و بدبو از مهبل(واژن)،تب ولرز،استفراغ

عوارض شایع ونحوه برخورد با آنها:
۱. افزایش خونریزی و درد هنگام قاعدگی: در این موارد باید مطمئن بود که این مشکل ۳-۲ماه پس ازگذاردن آی یو دی رفع خواهدشد. اگرمشکل درعرض ۳-۲ ماه برطرف نگردد،باید به متخصص زنان مراجعه شود.
2. افزایش ترشحات از مهبل(واژن ): درصورت افزایش ترشح مهبل(واژینال)،بررسی نوع برای تعیین چگونگی درمان ضروری است. باید توجه داشت که ترشحات عفونی، بدبو هستند ومعمولا با خارش وسوزش همراه بوده ورنگ آن باترشحات غیرعفونی تفاوت دارد.

نکات مهم در باره ای یو دی:
۱. قبل از کارگذاری آی یو دی انجام یکسری آزمایش و معاینه ضروری است.
2. پس از کارگذاری آی یو دی لازم است که فرد به صورت دوره ای برای اطمینان از وضعیت آی یو دی خود به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه نماید.زمان مراجعه عبارتند از :یک ماه پس از کارگذاری و سپس هر 6ماه یکبار در دوران پاکی.
۳. خروج آی یو دی:
اگر آی یو دی زودتر ازپایان مدت اثر آن(مثلا برای آی یو دی ده ساله زودتر از ده سال)از رحم خارج شود و دلیل خروج آن نیز تمایل به بارداری نباشد حتما باید بلا فاصله پس از خارج نمودن آن از یک روش مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده شود.
اگر آی یو دی در زمانی غیراز دوران قاعدگی خارج شود،احتمال بارداری وجود دارد ودرصورت وجود تماس جنسی در عرض ۱۲۰ساعت گذشته (پس از خروج آی یو دی)، استفاده از روش اورژانس پیشگیری از بارداری ضرورت دارد.