تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) عارضه‌ای است که می‌تواند بر قاعدگی، بارداری، هورمون‌ها و ظاهر یک زن اثر بگذارد.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) عارضه‌ای است که می‌تواند بر قاعدگی، بارداری، هورمون‌ها و ظاهر یک زن اثر بگذارد. همچنین ممکن است در زمان طولانی بر سلامت نیز تأثیر بگذارد. این مطلب به شما اطلاعاتی در مورد اثرات طولانی مدت این سندرم بر روی سلامت می‌دهد و درباره درمان اختصاصی PCOS صحبت نمی‌کند.
تخمدان‌های پلی‌کیستیک از تخمدان‌های عادی کمی بزرگ‌تر هستند و دو برابر فولیکول (کیست‌های کوچک) دارند. تخمدان‌های پلی‌کیستیک بسیار شایع هستند و ۲۰% خانم‌ها به آن مبتلا هستند.
داشتن تخمدان‌های پلی‌کیستیک به معنی ابتلا به سندرم تخمدان‌های پلی‌کیستیک نیست. در حدود ۷ - ۶% خانم‌ها با تخمدان‌های پلی‌کیستیک، PCOS دارند.
علائم PCOS چیست؟
علائم PCOS می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- نامنظمی یا قطع کامل قاعدگی
- سخت باردار شدن (کاهش باروری)
- داشتن موهای بیشتر از حد عادی در صورت و بدن (هیرسوتیسم)
- ریزش موی سر
- افزایش وزن، افزایش سریع وزن، کاهش وزن سخت
- پوست چرب، آکنه
- افسردگی و تغییر خلق
علائم در خانم‌ها لزوماً یکسان نیست. برخی خانم‌ها علائم کمی دارند، در حالی که سایر افراد به طور شدیدتری با دامنه وسیع‌تری از علائم تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
PCOS یکی از علل ناباروری در زنان است. عوامل ناباروری در اینجا مورد بحث قرار نمی‌گیرند. حتی اگر پریود نشوید، همچنان ممکن است باردار شوید. اگر نمی‌خواهید باردار شوید، از پزشک‌تان در مورد روش‌های پیشگیری از بارداری سؤال کنید.
علت PCOS چیست؟
علت PCOS هنوز شناخته شده نیست. PCOS گاهی به طور خانوادگی دیده می‌شود. اگر کسی از بستگان شما (مادر، خاله یا عمه، خواهر) دچار PCOS است، احتمال ابتلای شما به PCOS بیشتر است.
علائم PCOS در ارتباط با سطح هورمونی غیرعادی است. هورمون‌ها پیام‌آوران شیمیایی هستند که اعمال بدن را کنترل می‌کنند. تستوسترون، هورمونی است که توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود. خانم‌های مبتلا به PCOS دارای سطح تستوسترون بالاتری نسبت به حد نرمال هستند و این موضوع در رابطه با بسیاری از علائم این سندرم است.
تخمدان‌های پلی‌کیستیک از تخمدان‌های عادی کمی بزرگ‌تر هستند و دو برابر فولیکول (کیست‌های کوچک) دارند. تخمدان‌های پلی‌کیستیک بسیار شایع هستند و ۲۰% خانم‌ها به آن مبتلا هستند.
داشتن تخمدان‌های پلی‌کیستیک به معنی ابتلا به سندرم تخمدان‌های پلی‌کیستیک نیست. در حدود ۷ - ۶% خانم‌ها با تخمدان‌های پلی‌کیستیک، PCOS دارند.
علائم PCOS چیست؟
علائم PCOS می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- نامنظمی یا قطع کامل قاعدگی
- سخت باردار شدن (کاهش باروری)
- داشتن موهای بیشتر از حد عادی در صورت و بدن (هیرسوتیسم)
- ریزش موی سر
- افزایش وزن، افزایش سریع وزن، کاهش وزن سخت
- پوست چرب، آکنه
- افسردگی و تغییر خلق
علائم در خانم‌ها لزوماً یکسان نیست. برخی خانم‌ها علائم کمی دارند، در حالی که سایر افراد به طور شدیدتری با دامنه وسیع‌تری از علائم تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
PCOS یکی از علل ناباروری در زنان است. عوامل ناباروری در اینجا مورد بحث قرار نمی‌گیرند. حتی اگر پریود نشوید، همچنان ممکن است باردار شوید. اگر نمی‌خواهید باردار شوید، از پزشک‌تان در مورد روش‌های پیشگیری از بارداری سؤال کنید.
علت PCOS چیست؟
علت PCOS هنوز شناخته شده نیست. PCOS گاهی به طور خانوادگی دیده می‌شود. اگر کسی از بستگان شما (مادر، خاله یا عمه، خواهر) دچار PCOS است، احتمال ابتلای شما به PCOS بیشتر است.
علائم PCOS در ارتباط با سطح هورمونی غیرعادی است. هورمون‌ها پیام‌آوران شیمیایی هستند که اعمال بدن را کنترل می‌کنند. تستوسترون، هورمونی است که توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود. خانم‌های مبتلا به PCOS دارای سطح تستوسترون بالاتری نسبت به حد نرمال هستند و این موضوع در رابطه با بسیاری از علائم این سندرم است.
انسولین، هورمونی است که سطح گلوکز (نوعی قند) را در خون تنظیم می‌کند. اگر شما PCOS داشته باشید، بدن شما ممکن است به هورمون انسولین پاسخ ندهد (که به عنوان مقاومت به انسولین شناخته می‌شود)، بنابراین سطح گلوکز بالاتر است. برای جلوگیری از افزایش سطح گلوکز، بدن شما انسولین بیشتری تولید می‌کند. سطح انسولین بالا ممکن است منجر به افزایش وزن، پریود نامنظم، نازایی و افزایش سطح تستوسترون گردد.
چگونه PCOS تشخیص داده می‌شود؟
خانم‌های دچار PCOS اغلب علائم و نشانه‌های متفاوتی دارند و گاهی این علائم و نشانه‌ها دایمی نیستند. این موضوع ممکن است تشخیص PCOS را مشکل سازد. به همین دلیل، ممکن است تشخیص طول بکشد.
وقتی شما هر کدام از دو علامت زیر را داشته باشید، تشخیص گذاشته می‌شود:
- پریودهای نامنظم یا با فاصله زیاد، یا عدم پریود
- افزایش موهای صورت و بدن بیش‌از حد عادی نسبت به قبل خودتان و یا آزمایش‌خونی که افزایش سطح تستوسترون را بالاتر از حد عادی نشان می‌دهد.
- سونوگرافی که تخمدان‌های پلی‌کیستیک را نشان می‌دهد.
وقتی یک تشخیص گذاشته می‌شود، ممکن است به یک متخصص زنان یا یک متخصص غدد ارجاع داده شوید.
PCOS چه اهمیتی در سلامت طولانی مدت دارد؟
اگر PCOS دارید، در معرض خطر بیشتری از ابتلا به بیماری‌های زیر هستید که سلامت بلند مدت شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد:
مقاومت به انسولین و دیابت: اگر قند خون‌تان در حد نرمال باقی نماند، ممکن است به دیابت منجر گردد. گاهی از هر ۱۰ خانم ۱ یا ۲ نفر (۲۰-۱۰%) مبتلا به دیابت می‌شوند و عدم درمان، به اورگان‌های بدن آسیب خواهد رساند.
اگر PCOS دارید، در صورت داشتن موارد زیر خطر ابتلا به دیابت در شما بیشتر خواهد بود:
- بیش از ۴۰ سال دارید
- وابستگان مبتلا به دیابت دارید
- سابقه ابتلا به دیابت حاملگی داشته‌اید
- چاقی مفرط دارید ( BMI بالای ۳۰)
اگر تشخیص دیابت در شما قطعی است، به شما رژیم غذایی و شاید دارو یا انسولین تزریقی داده خواهد شد.
فشار خون بالا: خانم‌های مبتلا به PCOS بیشتر دچار افزایش فشار خون می‌شوند که احتمالاً بیشتر در رابطه با مقاومت به انسولین و افزایش وزن است تا خود PCOS. فشار خون بالا ممکن است منجر به مشکلات قلبی گردد و باید درمان شوند.
بیماری قلبی در ادامه زندگی: ابتلا به بیماری قلبی در ارتباط با بیماری‌هایی همچون دیابت و فشار خون بالا است. اگر چنین بیماری‌هایی ندارید، هیچ شواهد روشنی وجود ندارد که تنها به خاطر PCOS، با احتمال بیشتری به بیماری قلبی مبتلا شوید. اگر کلسترول بالا دارید، ممکن است به شما توصیه شود که برای کاهش خطر مشکلات قلبی دارو مصرف کنید. اگر تصمیم به بارداری دارید، درمورد استفاده از استاتین‌ها باید مشورت خاص بگیرید.
سرطان: با پریود نشدن در هر ماه (کمتر از ۳ پریود در سال)، آندومتر (لایه داخلی رحم) می‌تواند ضخیم شود و این ممکن است منجر به سرطان آندومتر در تعداد کمی از زنان گردد.
با استفاده از هورمون پروژسترون شیوه‌های مختلفی برای حفاظت از لایه داخلی رحم وجود دارد. پزشک درمورد گزینه‌های مختلف با شما صحبت خواهد کرد. این گزینه‌ها ممکن شامل مصرف یک دوره پنج روزه پروژسترون هر سه یا چهار ماه یک‌بار، یا مصرف قرص ضد بارداری، یا استفاده از IUD میرنا (Mirena) باشد. گزینه‌ها بسته به این هستند که شما در حال حاضر تصمیم به بارداری دارید یا نه.
PCOS احتمال ابتلا به سرطان سینه، دهانه رحم یا تخمدان را افزایش نمی‌دهد.
افسردگی و تغییرات خلقی: علائم PCOS ممکن است بر روی این که چطور خودتان را می‌بینید و فکر می‌کنید که دیگران چگونه شما را می‌بینند، تأثیر بگذارد. همچنین ممکن است اعتماد به نفس شما را پایین بیاورد.
خروپف کردن و خواب‌آلودگی در تمام طول روز: PCOS ممکن است به خستگی و خواب‌آلودگی در طی روز منجر گردد. همچنین با خروپف کردن همراه است.
چه کارهایی برای کاهش خطرات سلامتی در طولانی مدت می‌توان انجام داد؟
شیوه زندگی سالمی داشته باشید.
راه‌های اصلی برای کاهش خطر کلی مشکلات سلامتی در دراز مدت این‌ها هستند:
- رژیم غذایی متعادل و سالمی را در پیش بگیرید. این رژیم باید شامل میوه و سبزیجات و غذای کامل (مثل نان سبوس‌دار، غلات و حبوبات، برنج قهوه‌ای، پاستای گندم کامل)، گوشت کم‌چربی، ماهی و مرغ باشد. باید شکر، نمک، کافئین و الکل را کاهش دهید.
- به طور منظم غذا بخورید، به خصوص صبحانه
- به طور منظم ورزش کنید (۳۰ دقیقه حداقل سه‌بار در هفته).
پزشک داخلی اطلاعات کاملی را در مورد تغذیه با یک رژیم سالم و ورزش، در اختیارتان قرار خواهند داد.
نگه داشتن وزن در حد نرمال باید هدف‌تان باشد (BMI بین ۱۹ تا ۲۵). BMI اندازه‌گیری نسبت وزن به قد است.
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن و حفظ وزن جدیدتان می‌تواند به شما کمک کند. اگر چاق هستید (BMI بالاتر از ۳۰)، در مورد روش‌های کاهش وزن، از قبیل داروهای کاهش وزن، با پزشک داخلی‌تان و داروساز مشورت کنید.
مزایای کاهش وزن عبارتند از:
- کاهش احتمال ابتلا به مقاومت به انسولین و ابتلا به دیابت
- کاهش احتمال ابتلا به مشکلات قلبی
- کاهش احتمال ابتلا به سرطان رحم
- پریودهای منظم‌تر
- افزایش احتمال باردار شدن
- کم‌شدن آکنه و کاهش رویش موهای زاید
- بهبود خلق و خو و اعتماد به نفس
کنترل و بررسی منظم سلامتی: وقتی برای شما تشخیص PCOS گذاشته می‌شود، در مورد علائم زود‌هنگام مشکلات سلامتی، بررسی و چک می‌شوید.
به زنان بالاتر از ۴۰ سال مبتلا به PCOS، باید توصیه شود که سالیانه یک آزمایش قند خون برای بررسی علائم دیابت بدهند. اگر چاق هستید (BMI بالاتر از ۳۰)، یا سابقه خانوادگی دیابت دارید، ممکن است آزمایش دیابت زودتر از ۴۰ سالگی به شما توصیه شود.
اگر مدت طولانی پریود نشده‌اید (بیشتر از ۴ ماه)، باید پزشک‌تان را ببینید. ممکن است به شما آزمایش‌هایبیشتر، از قبیل سونوگرافی توصیه شود.
با پزشک‌تان در مورد این که چند وقت یک‌بار فشار خون‌تان را باید کنترل کنید و این‌که آیا باید آزمایش خون برای کلسترول انجام دهید، مشورت کنید.
آیا درمانی وجود دارد؟
هیچ درمانی برای PCOS وجود ندارد. هدف درمان‌های پزشکی مدیریت و کاهش علائم و نتایج PCOS است. دارو به تنهایی هیچ برتری را نسبت به تغییر شیوه زندگی سلامتی (کاهش وزن و ورزش) نشان نداده است.
بسیاری از زنان مبتلا به PCOS علائم و خطرات دیر هنگام در رابطه با سلامتی‌شان را بدون هیچ مداخله دارویی با موفقیت کنترل می‌کنند. آن‌ها این کار را با خوردن رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و حفظ شیوه زندگی سالم انجام می‌دهند.
خانم‌های دچار PCOS اغلب علائم و نشانه‌های متفاوتی دارند و گاهی این علائم و نشانه‌ها دایمی نیستند. این موضوع ممکن است تشخیص PCOS را مشکل سازد. به همین دلیل، ممکن است تشخیص طول بکشد.
وقتی شما هر کدام از دو علامت زیر را داشته باشید، تشخیص گذاشته می‌شود:
- پریودهای نامنظم یا با فاصله زیاد، یا عدم پریود
- افزایش موهای صورت و بدن بیش‌از حد عادی نسبت به قبل خودتان و یا آزمایش‌خونی که افزایش سطح تستوسترون را بالاتر از حد عادی نشان می‌دهد.
- سونوگرافی که تخمدان‌های پلی‌کیستیک را نشان می‌دهد.
وقتی یک تشخیص گذاشته می‌شود، ممکن است به یک متخصص زنان یا یک متخصص غدد ارجاع داده شوید.
PCOS چه اهمیتی در سلامت طولانی مدت دارد؟
اگر PCOS دارید، در معرض خطر بیشتری از ابتلا به بیماری‌های زیر هستید که سلامت بلند مدت شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد:
مقاومت به انسولین و دیابت: اگر قند خون‌تان در حد نرمال باقی نماند، ممکن است به دیابت منجر گردد. گاهی از هر ۱۰ خانم ۱ یا ۲ نفر (۲۰-۱۰%) مبتلا به دیابت می‌شوند و عدم درمان، به اورگان‌های بدن آسیب خواهد رساند.
اگر PCOS دارید، در صورت داشتن موارد زیر خطر ابتلا به دیابت در شما بیشتر خواهد بود:
- بیش از ۴۰ سال دارید
- وابستگان مبتلا به دیابت دارید
- سابقه ابتلا به دیابت حاملگی داشته‌اید
- چاقی مفرط دارید ( BMI بالای ۳۰)
اگر تشخیص دیابت در شما قطعی است، به شما رژیم غذایی و شاید دارو یا انسولین تزریقی داده خواهد شد.
فشار خون بالا: خانم‌های مبتلا به PCOS بیشتر دچار افزایش فشار خون می‌شوند که احتمالاً بیشتر در رابطه با مقاومت به انسولین و افزایش وزن است تا خود PCOS. فشار خون بالا ممکن است منجر به مشکلات قلبی گردد و باید درمان شوند.
بیماری قلبی در ادامه زندگی: ابتلا به بیماری قلبی در ارتباط با بیماری‌هایی همچون دیابت و فشار خون بالا است. اگر چنین بیماری‌هایی ندارید، هیچ شواهد روشنی وجود ندارد که تنها به خاطر PCOS، با احتمال بیشتری به بیماری قلبی مبتلا شوید. اگر کلسترول بالا دارید، ممکن است به شما توصیه شود که برای کاهش خطر مشکلات قلبی دارو مصرف کنید. اگر تصمیم به بارداری دارید، درمورد استفاده از استاتین‌ها باید مشورت خاص بگیرید.
سرطان: با پریود نشدن در هر ماه (کمتر از ۳ پریود در سال)، آندومتر (لایه داخلی رحم) می‌تواند ضخیم شود و این ممکن است منجر به سرطان آندومتر در تعداد کمی از زنان گردد.
با استفاده از هورمون پروژسترون شیوه‌های مختلفی برای حفاظت از لایه داخلی رحم وجود دارد. پزشک درمورد گزینه‌های مختلف با شما صحبت خواهد کرد. این گزینه‌ها ممکن شامل مصرف یک دوره پنج روزه پروژسترون هر سه یا چهار ماه یک‌بار، یا مصرف قرص ضد بارداری، یا استفاده از IUD میرنا (Mirena) باشد. گزینه‌ها بسته به این هستند که شما در حال حاضر تصمیم به بارداری دارید یا نه.
PCOS احتمال ابتلا به سرطان سینه، دهانه رحم یا تخمدان را افزایش نمی‌دهد.
افسردگی و تغییرات خلقی: علائم PCOS ممکن است بر روی این که چطور خودتان را می‌بینید و فکر می‌کنید که دیگران چگونه شما را می‌بینند، تأثیر بگذارد. همچنین ممکن است اعتماد به نفس شما را پایین بیاورد.
خروپف کردن و خواب‌آلودگی در تمام طول روز: PCOS ممکن است به خستگی و خواب‌آلودگی در طی روز منجر گردد. همچنین با خروپف کردن همراه است.
چه کارهایی برای کاهش خطرات سلامتی در طولانی مدت می‌توان انجام داد؟
شیوه زندگی سالمی داشته باشید.
راه‌های اصلی برای کاهش خطر کلی مشکلات سلامتی در دراز مدت این‌ها هستند:
- رژیم غذایی متعادل و سالمی را در پیش بگیرید. این رژیم باید شامل میوه و سبزیجات و غذای کامل (مثل نان سبوس‌دار، غلات و حبوبات، برنج قهوه‌ای، پاستای گندم کامل)، گوشت کم‌چربی، ماهی و مرغ باشد. باید شکر، نمک، کافئین و الکل را کاهش دهید.
- به طور منظم غذا بخورید، به خصوص صبحانه
- به طور منظم ورزش کنید (۳۰ دقیقه حداقل سه‌بار در هفته).
پزشک داخلی اطلاعات کاملی را در مورد تغذیه با یک رژیم سالم و ورزش، در اختیارتان قرار خواهند داد.
نگه داشتن وزن در حد نرمال باید هدف‌تان باشد (BMI بین ۱۹ تا ۲۵). BMI اندازه‌گیری نسبت وزن به قد است.
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن و حفظ وزن جدیدتان می‌تواند به شما کمک کند. اگر چاق هستید (BMI بالاتر از ۳۰)، در مورد روش‌های کاهش وزن، از قبیل داروهای کاهش وزن، با پزشک داخلی‌تان و داروساز مشورت کنید.
مزایای کاهش وزن عبارتند از:
- کاهش احتمال ابتلا به مقاومت به انسولین و ابتلا به دیابت
- کاهش احتمال ابتلا به مشکلات قلبی
- کاهش احتمال ابتلا به سرطان رحم
- پریودهای منظم‌تر
- افزایش احتمال باردار شدن
- کم‌شدن آکنه و کاهش رویش موهای زاید
- بهبود خلق و خو و اعتماد به نفس
کنترل و بررسی منظم سلامتی: وقتی برای شما تشخیص PCOS گذاشته می‌شود، در مورد علائم زود‌هنگام مشکلات سلامتی، بررسی و چک می‌شوید.
به زنان بالاتر از ۴۰ سال مبتلا به PCOS، باید توصیه شود که سالیانه یک آزمایش قند خون برای بررسی علائم دیابت بدهند. اگر چاق هستید (BMI بالاتر از ۳۰)، یا سابقه خانوادگی دیابت دارید، ممکن است آزمایش دیابت زودتر از ۴۰ سالگی به شما توصیه شود.
اگر مدت طولانی پریود نشده‌اید (بیشتر از ۴ ماه)، باید پزشک‌تان را ببینید. ممکن است به شما آزمایش‌هایبیشتر، از قبیل سونوگرافی توصیه شود.
با پزشک‌تان در مورد این که چند وقت یک‌بار فشار خون‌تان را باید کنترل کنید و این‌که آیا باید آزمایش خون برای کلسترول انجام دهید، مشورت کنید.
آیا درمانی وجود دارد؟
هیچ درمانی برای PCOS وجود ندارد. هدف درمان‌های پزشکی مدیریت و کاهش علائم و نتایج PCOS است. دارو به تنهایی هیچ برتری را نسبت به تغییر شیوه زندگی سلامتی (کاهش وزن و ورزش) نشان نداده است.
بسیاری از زنان مبتلا به PCOS علائم و خطرات دیر هنگام در رابطه با سلامتی‌شان را بدون هیچ مداخله دارویی با موفقیت کنترل می‌کنند. آن‌ها این کار را با خوردن رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و حفظ شیوه زندگی سالم انجام می‌دهند.
منبع:
دکتر رضا نصر
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼